Zm.: przepisy prawa o ustroju sądów powszechnych.

USTAWA
z dnia 29 maja 1957 r.
o zmianie przepisów prawa o ustroju sądów powszechnych.

Art.  1.

W prawie o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1950 r. Nr 39, poz. 360) wprowadza się zmiany następujące:

1)
w art. 4:
a)
§ 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Dla każdego województwa oraz dla miasta wyłączonego z województwa tworzy się sąd wojewódzki. Może być utworzony jeden sąd wojewódzki dla województwa i miasta z niego wyłączonego.",

b)
§ 3 otrzymuje brzmienie:

"§ 3. Dla każdego powiatu i miasta stanowiącego powiat miejski tworzy się sąd powiatowy, może jednak być utworzony jeden sąd powiatowy dla powiatu i miasta stanowiącego powiat lub dla sąsiadujących z sobą powiatów. W miastach, podzielonych administracyjnie na dzielnice, można tworzyć sądy powiatowe dla każdej dzielnicy.",

2)
w art. 5:
a)
§ 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Minister Sprawiedliwości może w drodze rozporządzenia tworzyć poza siedzibą sądu:

a) wydziały zamiejscowe sądów powiatowych,

b) ośrodki zamiejscowe sądów wojewódzkich składające się z jednego lub kilku wydziałów

oraz ustalać ich siedzibę, obszar właściwości i organizację.",

b)
§ 3 otrzymuje brzmienie:

"§ 3. Zniesienie ośrodka lub wydziału zamiejscowego następuje w drodze rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości. Członkowie zniesionego ośrodka lub wydziału zamiejscowego przechodzą do siedziby odpowiedniego sądu.",

3)
w art. 7:
a)
w § 2 wyrazy "rady narodowe m. st. Warszawy i m. Łodzi" zastępuje się przez wyrazy "rady narodowe miast wyłączonych z województw;",
b)
§ 6 otrzymuje brzmienie:

"§ 6. Ławnikiem może być wybrany każdy obywatel, który ukończył 26 lat życia, jest nieskazitelnego charakteru i korzysta w pełni z praw obywatelskich i cywilnych.",

4)
art. 15 otrzymuje brzmienie:

"Art. 15. Sąd powiatowy składa się z prezesa, wiceprezesa lub wiceprezesów i sędziów.",

5)
w tytule rozdziału V działu I dodaje się na końcu wyrazy: "i kolegium administracyjne;",
6)
przed art. 29 dodaje się art. 281 w brzmieniu:

"Art. 281. W Sądzie Najwyższym i w sądach wojewódzkich działają zgromadzenia ogólne i kolegia administracyjne.",

7)
w art. 29 skreśla się wyrazy: "z wyjątkiem sędziów pełniących czynności poza siedzibą sądu",
8)
w art. 30 skreśla się wyrazy: "obowiązanym do udziału w posiedzeniach" oraz dodaje się zdanie trzecie o treści: "Uchwały zapadają większością głosów, a w razie równości głosów decyduje głos przewodniczącego.",
9)
dodaje się art. 301 w brzmieniu:

"Art. 301. § 1. W październiku każdego roku zgromadzenie ogólne wybiera ze swego grona na rok następny dwóch członków i dwóch zastępców do kolegium administracyjnego. Tę samą liczbę członków kolegium i ich zastępców powołuje z grona sędziów prezes sądu. Przewodniczącym kolegium jest prezes sądu.

§ 2. Do powzięcia uchwał wymagana jest obecność pełnego składu kolegium administracyjnego. W razie niemożności wzięcia udziału w posiedzeniach przez członka kolegium uczestniczy w nim zastępca. Uchwały zapadają większością głosów, a w razie równości głosów decyduje głos przewodniczącego.",

10)
art. 31 otrzymuje brzmienie:

"Art. 31. § 1. Kolegium administracyjne najpóźniej w listopadzie każdego roku ustala podział czynności w sądzie na następny rok kalendarzowy. Prezes sądu oznacza zakres czynności własny i wiceprezesów.

§ 2. Podział czynności w sądach powiatowych uchwala kolegium administracyjne właściwego sądu wojewódzkiego po rozpoznaniu wniosku prezesa sądu powiatowego.",

11)
w art. 36:
a)
w § 1 wyrazy: "do piętnastu tysięcy złotych" zastępuje się wyrazami "do pięciuset złotych",
b)
§ 4 skreśla się,
12)
art. 38 otrzymuje brzmienie:

"Art. 38. Zarządzenia porządkowe przewodniczącego oraz kary porządkowe wymierzone przez sąd nie mają zastosowania do sędziów i ławników, należących do składu sądzącego, do prokuratora i do adwokata jako rzecznika strony w danej sprawie.",

13)
w art. 53 § 2 wyraz "naukowym" zastępuje się wyrazem "państwowym",
14)
a) art. 57 otrzymuje brzmienie:

"Art. 57. Na stanowisko sędziego może być mianowany ten, kto:

a) daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków sędziego w Polsce Ludowej;

b) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;

c) jest nieskazitelnego charakteru;

d) ukończył uniwersyteckie studia prawnicze;

e) odbył aplikację sądową;

f) złożył egzamin sędziowski;

g) pracował w charakterze asesora sądowego co najmniej jeden rok;

h) ukończył 26 lat życia.",

b)
§ 2 skreśla się,
15)
art. 58 otrzymuje brzmienie:

"Art. 58. § 1. Od wymagań wymienionych w art. 57 pod pkt e), f) i g) wolni są:

a) profesorowie i docenci nauk prawniczych na polskich uniwersytetach państwowych;

b) adwokaci;

c) osoby, które zajmowały stanowiska stałych urzędników referendarskich w byłej Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej i w byłych organach zastępstwa prawnego;

d) prokuratorzy i wiceprokuratorzy;

e) oficerowie, którzy zajmowali w wojskowej służbie sprawiedliwości stanowiska sędziów, prokuratorów lub wiceprokuratorów,

f) prezesi, wiceprezesi i radcowie prezesa do spraw orzecznictwa w państwowych komisjach arbitrażowych, którzy zajmowali te stanowiska co najmniej przez trzy lata.

§ 2. Od wymagań wymienionych w art. 57 pod pkt e) i g) wolni są:

a) podprokuratorzy i referendarze śledczy prokuratury, którzy zajmowali te stanowiska co najmniej przez trzy lata;

b) oficerowie, którzy zajmowali w wojskowej służbie sprawiedliwości stanowiska podprokuratorów co najmniej przez trzy lata.

§ 3. W wypadkach wyjątkowych inne osoby nie wymienione w § 1 i 2 mogą być zwolnione od wymagań wskazanych w art. 57 pkt e), f) i g). Zwolnienie to następuje na wniosek Ministra Sprawiedliwości przy powołaniu na stanowisko sędziowskie.",

16)
w art. 82 § 2 wyrazy: "Prezes Sądu" zastępuje się wyrazami: "Kolegium administracyjne" i dodaje się zdanie drugie: "Zezwolenie dla sędziego powiatowego wydaje kolegium administracyjne sądu wojewódzkiego.",
17)
w art. 83 § 1 po wyrazach "Minister Sprawiedliwości" dodaje się wyrazy "po zasięgnięciu opinii właściwego kolegium administracyjnego",
18)
art. 98 otrzymuje brzmienie:

"Art. 98. § 1. Członków sądów dyscyplinarnych wybiera się najdalej w październiku każdego roku na rok następny.

§ 2. Podział czynności sądu dyscyplinarnego określa na rok następny pełny skład członków tego sądu.",

19)
art. 146 otrzymuje brzmienie:

"Art. 146. Aplikantów sądowych mianuje i zwalnia prezes sądu wojewódzkiego.",

20) w art. 147 skreśla się § 2,

21) art. 149 otrzymuje brzmienie:

"Art. 149. § 1. Aplikacja sądowa trwa dwa lata.

§ 2. Po upływie dwuletniego okresu aplikacji aplikant winien przystąpić do egzaminu sędziowskiego w najbliższym terminie. W razie niedostatecznego wyniku egzaminu aplikant sądowy może przystąpić raz jeden do ponownego egzaminu, nie później jednak niż w ciągu jednego roku od daty egzaminu poprzedniego. W razie nieprzystąpienia do egzaminu lub niezdania go w drugim terminie aplikant sądowy zostaje zwolniony.

§ 3. Zezwolenie na zdawanie egzaminu w późniejszym terminie od przewidzianego w § 2 może być udzielone w razie stwierdzenia niemożności poddania się egzaminowi w terminie przepisanym. Zezwolenia udziela Minister Sprawiedliwości na wniosek prezesa sądu wojewódzkiego,",

22)
w art. 150:
a)
w § 1 po wyrazie "aplikację" dodaje się wyrazy "i zdał egzamin sędziowski",
b)
w § 2 wyrazy "Prezes sądu wojewódzkiego" zastępuje się wyrazami "Minister Sprawiedliwości" oraz dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: "W zakresie orzekania asesor podlega tylko ustawie.",
c)
skreśla się § 3,
23)
w art. 151 po wyrazie "określi" dodaje się wyrazy: "skład komisji egzaminacyjnej dla aplikantów sądowych, sposób powoływania jej członków, wysokość ich wynagrodzenia, postępowanie komisji egzaminacyjnej i zakres egzaminu sędziowskiego",
24)
art. 157 otrzymuje brzmienie:

"Art. 157. § 1. Przy sądach mogą być ustanowieni biegli sądowi i tłumacze przysięgli.

§ 2. Tłumacze przysięgli mogą się łączyć w zespoły.

§ 3. Minister Sprawiedliwości określi w drodze rozporządzenia przepisy o ustanowieniu tłumaczy przysięgłych, pełnieniu przez nich czynności, taryfie wynagrodzeń, odpowiedzialności dyscyplinarnej, trybie postępowania dyscyplinarnego, zwalniania tłumaczy przysięgłych z ich funkcji oraz o organizacji i rejestrowaniu zespołów tłumaczy przysięgłych."

Art.  2.
  1.
W ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy będą utworzone kolegia administracyjne w składzie przewidzianym w art. 301 prawa o ustroju sądów powszechnych, które ustalą podział czynności dla sądów na okres do końca roku 1957.
§  2.
Członkowie sądów dyscyplinarnych ustalą podział czynności tych sądów na okres do końca 1957 roku w terminie przewidzianym w § 1.
Art.  3.
§  1.
Minister Sprawiedliwości może skrócić aplikację sądową do jednego roku osobom będącym aplikantami sądowymi w dniu wejścia w życie ustawy.
§  2.
Do aplikantów sądowych wymienionych w § 1 stosuje się odpowiednio art. 149 § 2 i 3 prawa o ustroju sądów powszechnych.
Art.  4.

Osoba, która przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy została mianowana asesorem sądowym i w tym charakterze pracuje co najmniej od roku, może być powołana na stanowisko sędziego, o ile odpowiada wymaganiom wskazanym w art. 57 pkt a)-d) i h).

Art.  5.

Wymogu ukończenia 26 lat życia nie stosuje się do sędziów i ławników powołanych na te stanowiska przed wejściem w życie niniejszej ustawy.

Art.  6.

Istniejące w chwili wejścia w życie niniejszej ustawy sądy powiatowe jednoosobowe powinny być dostosowane do wymogów tej ustawy w terminie do dnia 31 grudnia 1957 r.

Art.  7.

Ustawa wchodzi w życie po upływie dni 30 od dnia ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1957.31.133

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zm.: przepisy prawa o ustroju sądów powszechnych.
Data aktu: 29/05/1957
Data ogłoszenia: 11/06/1957
Data wejścia w życie: 12/07/1957