Wydawanie przez apteki otwarte i kolejowe leków i innych artykułów dozwolonych do obrotu aptecznego.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA
z dnia 18 września 1956 r.
w sprawie wydawania przez apteki otwarte i kolejowe leków i innych artykułów dozwolonych do obrotu aptecznego.

Na podstawie art. 2 ust. 2 oraz art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o aptekach (Dz. U. Nr 1, poz. 2) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Apteki społeczne powinny być zaopatrzone w środki farmaceutyczne i inne artykuły dozwolone do obrotu aptecznego, określone w urzędowym spisie leków i w innych wykazach wydanych przez Ministra Zdrowia, a jeżeli chodzi o leki stosowane wyłącznie w lecznictwie zwierząt - w wykazach wydanych przez Ministrów Zdrowia oraz Rolnictwa.
2.
Wydział zdrowia prezydium wojewódzkiej rady narodowej (Zarząd Służby Zdrowia w m. st. Warszawie, m. Łodzi) może na czas określony lub na stałe zwolnić niektóre apteki społeczne od obowiązku utrzymywania pełnego asortymentu środków farmaceutycznych. Zwolnienie może nastąpić na wniosek wojewódzkiego przedsiębiorstwa aptek, zgłoszony w odniesieniu do środków stosowanych wyłącznie w lecznictwie zwierząt w porozumieniu z wojewódzkim zarządem rolnictwa (zarząd weterynarii).
3.
Apteka zwolniona od obowiązku utrzymywania pełnego asortymentu środków farmaceutycznych powinna wskazywać osobom zainteresowanym adres najbliższej apteki dysponującej pełnym asortymentem środków farmaceutycznych.
§  2.
Asortyment leków, które należy utrzymywać w punktach aptecznych, określa Centralny Zarząd Aptek.
§  3.
Kierownik apteki otwartej obowiązany jest dopilnować, aby apteka była zaopatrzona w dostateczną dla potrzeb ludności ilość leków oraz artykułów dozwolonych do obrotu aptecznego, odpowiadających pod względem jakości obowiązującym w tym zakresie przepisom.
§  4.
1. 1
Apteka otwarta powinna stale posiadać:
1)
3 fiolki po 1.500 jednostek surowicy przeciwtężcowej,
2)
4 fiolki szczepionki przeciw wściekliźnie oraz
3)
30.000 jednostek surowicy przeciwbłonicznej, a w miejscowościach, gdzie jest tylko jedna apteka otwarta - 50.000 jednostek surowicy przeciwbłonicznej.
2.
Ponadto apteki otwarte wyznaczone przez wydział zdrowia prezydium wojewódzkiej rady narodowej (Zarząd Służby Zdrowia w m. st. Warszawie, m. Łodzi) powinny stale posiadać 2 fiolki surowicy przeciw jadowi żmii, 2 fiolki surowicy przeciw jadowi kiełbasianemu oraz 5 fiolek surowicy przeciw zgorzeli gazowej.
3.
Dokładne adresy aptek, o których mowa w ust. 2, powinny być wywieszone na widocznym miejscu we wszystkich aptekach znajdujących się w danej miejscowości.
§  5. 2
1.
Bez recept wolno wydawać z apteki leki gotowe nie zawierające w swym składzie środków odurzających ani środków bardzo silnie lub silnie działających oraz leki zawierające te środki, jeżeli zostały objęte wykazem ustalonym przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, ogłoszonym w drodze obwieszczenia w Monitorze Polskim.
2.
Leki inne niż wymienione w ust. 1 oraz mleko w proszku wolno wydawać z apteki tylko na podstawie recepty.
§  6.
1.
Pracownik apteki może przyjąć do realizacji receptę na lek jedynie wówczas, gdy recepta pod względem formy i treści odpowiada obowiązującym przepisom.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pracownika sporządzającego lek recepturowy.
§  7.
1.
Pracownik apteki otwartej wydający lek ponosi odpowiedzialność za tożsamość i jakość leku, z wyjątkiem leków gotowych wydawanych w zamkniętym opakowaniu wytwórni lub hurtowni.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pracownika sporządzającego lek recepturowy.
§  8.
1.
Pracownik wydający lek gotowy powinien sprawdzić termin ważności leku oraz, jeżeli jest to możliwe bez uszkodzenia opakowania fabrycznego, również wygląd leku.
2.
W razie gdy wygląd leku gotowego nasuwa uzasadnione podejrzenie co do jego jakości, nie wolno wydawać takiego leku do czasu zbadania, czy lek może być użyty zgodnie ze swym przeznaczeniem.
§  9.
1.
Pracownik apteki może, z zastrzeżeniem określonym w § 10, wydać na podstawie recepty tylko taki rodzaj i taką ilość leku, jakie zostały określone w recepcie.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pracownika sporządzającego lek recepturowy.
§  10.
1.
Pracownik apteki otwartej może wydać lek zawierający środek odurzający, środek bardzo silnie lub silnie działający w dawce przekraczającej maksymalną dawkę ustaloną w obowiązującej farmakopei jedynie wówczas, gdy w recepcie podano również słownie dawkę leku, a adnotację tę opatrzono dodatkowym podpisem osoby, która wystawiła receptę.
2.
Jeżeli recepta nie odpowiada warunkom podanym w ust. 1, pracownik przyjmujący receptę powinien po porozumieniu się z kierownikiem apteki żądać jej uzupełnienia przez lekarza, a gdy to jest utrudnione - skorygować receptę przez zmniejszenie ilości danego leku do ilości dawki średniej określonej w farmakopei.
3.
Obowiązek sprawdzenia i w miarę potrzeby wprowadzenia odpowiedniej korekty do recepty ciąży również na pracowniku sporządzającym lek recepturowy oraz na pracowniku wydającym lek recepturowy z apteki.
§  11.
1.
Jeżeli recepta obejmuje środek farmaceutyczny, który zgodnie z obowiązującą farmakopeą wolno jest stosować w stanie oczyszczonym lub nie oczyszczonym, a w recepcie nie określono gatunku, pracownik wydający bądź sporządzający lek recepturowy powinien wydać lub zastosować do sporządzenia leku recepturowego środek w stanie oczyszczonym.
2.
Jeżeli recepta obejmuje środek stosowany w różnych koncentracjach lub o różnej sile działania, a w recepcie nie określono żądanej koncentracji, wówczas pracownik wydający bądź sporządzający lek powinien wydać lub zastosować środek o najmniejszej koncentracji lub sile działania.
§  12.
Pracownicy aptek, którzy przyjmują, sporządzają lub wydają lek, obowiązani są zaznaczyć na recepcie wszelkie różnice pomiędzy lekiem zapisanym a wydanym na podstawie recepty.
§  13.
1.
Pracownik apteki zatrudniony przy przyjmowaniu recept i wydawaniu leków powinien wykonywać te czynności według kolejności zgłoszeń.
2.
Poza kolejnością należy przyjmować recepty i wydawać leki, jeżeli:
1)
recepta zawiera polecenie "wydać natychmiast" bądź oznaczenie równoznaczne,
2)
recepta opiewa na surowice lub szczepionki,
3)
lek służy do udzielenia pierwszej pomocy.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio przy sporządzaniu leków recepturowych.
§  14.
1.
Pracownik przyjmujący receptę na lek recepturowy obowiązany jest opatrzyć każdą receptę kolejnym numerem przyjęcia, wycenić ją oraz oznaczyć termin odbioru leku.
2.
Recepty wycenia się na podstawie obowiązującego cennika aptecznego. Od obliczonej ceny ustala się należność pobieraną od osoby uprawnionej do otrzymywania leków za opłatą ulgową stosownie do oznaczonej na recepcie odpłatności. Obliczenie należności za lek powinno być odnotowane na realizowanej recepcie i podpisane bądź oznaczone pieczątką pracownika apteki.
3.
Należność za lek pobiera się z góry.
§  15.
1.
Recepty na środki odurzające należy przechowywać w aptece przez okres trzech lat, a pozostałe recepty przez okres dwóch lat licząc od dnia sporządzenia leku recepturowego bądź od dnia wydania leku gotowego.
2.
Za przechowywanie recept oraz prowadzenie i przechowywanie obowiązującej dokumentacji ponosi odpowiedzialność kierownik apteki.
§  16.
1.
Do każdego leku recepturowego sporządza się w aptece społecznej sygnaturę oraz dołącza się ją do opakowania i wydaje wraz z lekiem Sygnaturę należy umocowywać do opakowania leku w taki sposób ażeby można ją było odłączyć bez uszkodzenia.
2.
Sygnatura powinna zawierać następujące dane przepisane z recepty:
1)
nazwisko i imię osoby, dla której lek jest przeznaczony,
2)
skład i sposób użycia leku,
3)
nazwisko, imię i tytuł zawodowy wystawcy recepty,
4)
polecenie zawarte w recepcie dotyczące powtórzenia leku oraz ewentualny termin powtórzenia, a ponadto
5)
cenę leku,
6)
oznaczenie i adres apteki wydającej,
7)
kolejny numer wykonania i datę sporządzenia leku.
3.
Pracownik wydający lek obowiązany jest stwierdzić własnoręcznym podpisem zgodność treści sygnatury z receptą.
4.
Do leków przeznaczonych do użytku wewnętrznego stosuje się sygnatury w kolorze białym, do użytku zewnętrznego - w kolorze pomarańczowym, a do zastrzyków - w kolorze niebieskim.
§  17.
1.
Na podstawie sygnatury wolno wydać lek z apteki, jeżeli jest on dozwolony do sprzedaży bez recepty albo jeżeli w recepcie znajdowało się polecenie powtórzenia leku, a odpowiednia adnotacja jest zamieszczona w sygnaturze. W tym przypadku sygnaturę traktuje się jak receptę.
2.
Nie wolno jednak wydawać na podstawie sygnatury leku przeznaczonego do użytku wewnętrznego lub do zastrzyku, a zawierającego środek odurzający bądź środek bardzo silnie lub silnie działający w dawce przekraczającej maksymalną dawkę jednorazową lub dzienną określoną w obowiązującej farmakopei.
§  18.
Pracownik sporządzający lek recepturowy obowiązany jest własnoręcznym podpisem potwierdzić na realizowanej recepcie, że lek został wykonany zgodnie z ordynacją zawartą w recepcie.
§  19.
1.
Na opakowaniu leków wydawanych bez recept powinna być podana nazwa apteki, ilość i cena leku, a jeżeli w skład leku wchodzą dwa lub więcej środków farmaceutycznych - nazwy i ilości każdego składnika.
2.
Przepis ust. 1 nie dotyczy leków gotowych, które są wydawane w zamkniętym opakowaniu wytwórni lub hurtowni farmaceutycznej.
3.
Na opakowaniach preparatów galenowych przyrządzanych i wydawanych w aptece należy umieszczać następujące dane:
1)
nazwę preparatu,
2)
oznaczenie i adres apteki,
3)
skład preparatu bądź stwierdzenie, że skład preparatu odpowiada wymaganiom określonym w obowiązującej farmakopei lub w innych przepisach,
4)
ilość preparatu zawartą w opakowaniu,
5)
sposób użycia,
6)
cenę.
§  20.
1.
Pracownik przygotowujący w aptece otwartej lek do wydania powinien użyć opakowania przystosowanego do rodzaju leku, a ponadto jeżeli lek ulega zmianom pod wpływem światła lub czynników atmosferycznych - opakowania chroniącego lek przed tymi czynnikami.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pracownika wydającego lek z apteki.
§  21.
Pracownik wydający lek powinien sprawdzić, czy lek jest wydawany dla osoby, dla której została wystawiona recepta, a ponadto w miarę potrzeby udzielić osobie odbierającej lek wskazówek co do sposobu używania i przechowywania.
§  22.
1.
Pracownicy aptek otwartych obowiązani są zachować w tajemnicy wszelkie wiadomości dotyczące recept, które realizuje się w aptece.
2.
Recepty przyjęte do wykonania w aptece otwartej wolno okazywać jedynie osobom, które je wystawiły, oddały do wykonania lub odbierają lek z apteki, a także organom uprawnionym do kontroli apteki.
3.
Nie wolno wydawać z apteki odpisów recept i sygnatur osobom nie wymienionym w ust. 2 ani też udzielać takim osobom informacji dotyczących choroby osoby, dla której lek został wydany.
§  23.
1.
Apteki otwarte obowiązane są wydawać leki i artykuły sanitarne w czasie ustalonych godzin pracy, dyżurów nocnych i pogotowia pracy.
2.
Wydział zdrowia prezydium wojewódzkiej rady narodowej (Zarząd Służby Zdrowia w m. st. Warszawie, m. Łodzi) na wniosek właściwego przedsiębiorstwa aptek ustala godziny pracy aptek oraz ich dyżury nocne i pogotowia pracy.
§  24.
Do czasu wydania przepisów normujących zasady wystawiania recept przez lekarzy i techników weterynarii - pracownicy aptek powinni przy realizowaniu takich recept stosować odpowiednio przepisy dotyczące wystawiania recept przez lekarzy i felczerów.
§  25.
1.
Apteki kolejowe powinny utrzymywać środki farmaceutyczne ustalone w urzędowym spisie leków i w innych obowiązujących wykazach wydanych przez Ministra Zdrowia.
2.
Wydział zdrowia prezydium wojewódzkiej rady narodowej (Zarząd Służby Zdrowia w m. st. Warszawie, m. Łodzi) na wniosek zarządu zdrowia właściwej dyrekcji okręgowej kolei państwowych może na czas określony lub na stałe zwolnić niektóre apteki kolejowe od obowiązku utrzymywania pełnego asortymentu środków farmaceutycznych.
3.
Godziny pracy aptek kolejowych ustala zarząd zdrowia właściwej dyrekcji okręgowej kolei państwowych.
4.
Przepisy §§ 3, 6 - 13, 14 ust. 1, 15 - 22 stosuje się odpowiednio do aptek kolejowych.
§  26.
Tracą moc:
1)
rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 sierpnia 1930 r. o wydawaniu z aptek środków lekarskich (Dz. U. z 1931 r. Nr 6, poz. 30 i Nr 60, poz. 486 oraz z 1949 r. Nr 8, poz. 45),
2)
rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 listopada 1948 r. o obowiązkowym utrzymywaniu przez apteki publiczne niektórych surowic i szczepionek (Dz. U. z 1948 r. Nr 56, poz. 448 i z 1950 r. Nr 30, poz. 276).
§  27.
Rozporządzenie wchodzi w życie i dniem ogłoszenia.

€ZAŁĄCZNIK[]  3 (skreślony).

1 § 4 ust. 1 zmieniony przez § 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 26 kwietnia 1961 r. (Dz.U.61.25.123) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 maja 1961 r.
2 § 5 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13 czerwca 1966 r. (Dz.U.66.27.166) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 lipca 1966 r.
3 Załącznik skreślony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13 czerwca 1966 r. (Dz.U.66.27.166) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 lipca 1966 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024