Znaki Sił Zbrojnych.

DEKRET

z dnia 9 listopada 1955 r.

o znakach Sił Zbrojnych.

Rozdział 1.

Przepisy wstępne.

Art.  1.

Znakami Sił Zbrojnych są:

1) w wojskach lądowych, wojskach obrony przeciwlotniczej obszaru kraju, w jednostkach nadbrzeżnych marynarki wojennej i w wojskach wewnętrznych - sztandar jednostki wojskowej;

2) w wojskach lotniczych:

a) sztandar jednostki wojskowej,

b) 1 flagi lotnictwa wojskowego,

c) szachownica lotnicza;

3) w marynarce wojennej:

a) bandera wojenna,

b) proporzec marynarki wojennej,

c) 2 znak dowódcy okrętu,

d) 3 bandera pomocniczych jednostek pływających;

4) w jednostkach pływających wojsk ochrony pogranicza - bandera jednostek pływających wojsk ochrony pogranicza.

Art.  2. ⁴

1. 5 Okręty marynarki wojennej w czasie przebywania na nich Prezydenta Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej lub Prezesa Rady Ministrów podnoszą flagę państwową.

2. Oprócz znaków wymienionych w art. 1 używa się w Siłach Zbrojnych również innych znaków, które ustala Minister Obrony Narodowej.

Art.  3.

Znaki Sił Zbrojnych (art. 1 i 2) korzystają z ochrony przewidzianej w przepisach o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Rozdział 2.

Sztandar.

Art.  4.

Sztandar jest symbolem niezłomnej wierności dla Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, honoru, męstwa, sławy wojennej i tradycji jednostki wojskowej. Sztandar przypomina każdemu żołnierzowi, że jego świętym obowiązkiem jest służyć ze wszystkich sił Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, stać nieugięcie na straży jej niepodległości i zdobyczy ludu pracującego, mężnie walczyć w obronie Ojczyzny aż do pełnego zwycięstwa nad wrogiem.

Art.  5.

1. 6 Sztandar nadaje jednostce wojskowej Prezydent.

2. Przez jednostkę wojskową rozumie się pułk lub inną jednostkę, którą Minister Obrony Narodowej określi jako uprawnioną do otrzymania sztandaru.

Art.  6.

1. Sztandar otrzymuje jednostka wojskowa po jej sformowaniu.

2. 7 Sztandar wraz z aktem nadania wręcza jednostce w imieniu Prezydenta Minister Obrony Narodowej lub jego przedstawiciel.

Art.  7.

Jednostka wojskowa zachowuje sztandar przez cały czas swego istnienia niezależnie od zmian w nazwie lub numeracji.

Art.  8.

Sztandar znajduje się stale w jednostce wojskowej, a w czasie walki - w rejonie działań bojowych jednostki.

Art.  9.

Każdy żołnierz powinien strzec sztandaru swojej jednostki jak źrenicy oka. W razie utraty sztandaru wskutek słabości ducha bojowego jednostka ulega rozformowaniu, a jej dowódca, oficerowie oraz inni żołnierze winni dopuszczenia do takiej hańby zostają pociągnięci do odpowiedzialności karnej.

Art.  10.

1. Sztandar składa się z płata, głowicy, drzewca i kokardy.

2. Płatem sztandaru jest prostokątna tkanina o barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, o wymiarach 130 x 100 cm, składająca się z dwóch trójkątów koloru białego i dwóch koloru czerwonego; koloru białego są trójkąty boczne, a koloru czerwonego - górny i dolny. Krótszy bok płata wszyty jest w białą skórę naciągniętą na drzewce i przymocowaną do drzewca gwoździkami. Pozostałe boki płata obszyte są frędzlą barwy jasnego złota szerokości 5 cm.

3. Na prawej stronie płata, pośrodku, na czerwonym tle obwiedzionym dwiema gałązkami wawrzynu ułożonymi w kształcie wieńca, haftowanymi złotym szychem, umieszczony jest wizerunek orła białego ustalony dla godła Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, haftowany srebrnym szychem; dziób i szpony orła haftowane są złotym szychem.

4. Na lewej stronie płata, pośrodku, na czerwonym tle obwiedzionym dwiema gałązkami wawrzynu ułożonymi w kształcie wieńca, haftowanymi złotym szychem, umieszczony jest pięciowierszowy napis koloru złotego "Za Naszą Ojczyznę Polską Rzeczpospolitą Ludową"; ponadto na lewej stronie płata, u dołu umieszczony jest napis koloru złotego, podający pełną nazwę jednostki.

5. Głowica sztandaru składa się z orła i podstawy, wykonanych z białego metalu. Wysokość orła wynosi 15 cm, wysokość podstawy 4 cm, długość podstawy 6 cm, jej szerokość 3,5 cm.

6. Drzewce długości 240 cm, o średnicy 4 cm sporządzone jest z drzewa toczonego i politurowanego. Na górnym końcu drzewca umieszczona jest głowica, na dolnym - stożkowate okucie.

7. Kokarda jest uwiązana ze wstęgi o barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej długości 280 cm, szerokości 10 cm. Oba końce kokardy są obszyte frędzlą barwy jasnego złota szerokości 10 cm. Kokardę umieszcza się na drzewcu poniżej głowicy, po prawej stronie płata.

8. Wzór sztandaru zawierają załączniki nr 1 i nr 2.

Art.  10a. ⁸

1. W razie ufundowania sztandaru przez społeczeństwo lub organizację społeczną, mogą być - za zezwoleniem Ministra Obrony Narodowej - umieszczone na sztandarze herby lub godła miast albo nazwy miejscowości lub organizacji społecznych i daty ufundowania sztandaru.

2. Herby, godła miast albo nazwy miejscowości lub organizacji społecznych i daty ufundowania sztandaru umieszcza się na tarczach o wymiarach 12 x 15 cm obramowanych złotym szychem, umieszczonym w pozycji pionowej na lewej stronie płata sztandaru. Tarcze te umieszcza się w górnych rogach sztandaru na liniach łączących trójkąty białe z trójkątem czerwonym w odległości 1/3 tych linii, licząc od rogu do wieńca tak, aby jeden róg tarczy znajdował się na trójkącie czerwonym płata sztandaru, a drugi na linii łączącej trójkąty białe z trójkątem czerwonym. Tarczę z herbem lub godłem miasta umieszcza się w lewym rogu, a tarczę z nazwą miejscowości lub organizacji społecznej i datę ufundowania sztandaru - w prawym rogu.

3. W przypadkach wymienionych w ust. 1 w akcie nadania sztandaru wymienia się fundatora.

Art.  11.

Na sztandarze jednostki wojskowej odznaczonej orderami umieszcza się kokardy uwiązane ze wstęg tych orderów; sposób umieszczania orderów i kokard określi Minister Obrony Narodowej.

Rozdział 3.

Flagi lotnictwa wojskowego i szachownica lotnicza. ⁹

Art.  12.

1. 10 Flagą lotnictwa wojskowego jest prostokątny płat tkaniny o barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Pośrodku białego pasa umieszczone jest godło Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W części białego pasa między godłem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a bokiem przeznaczonym do przymocowywania flagi do drzewca umieszczona jest szachownica lotnicza. Stosunek szerokości płata do jego długości wynosi 5 : 8. Stosunek wysokości godła i szachownicy lotniczej do szerokości płata wynosi 2 : 5.

2. Wzór flagi lotnictwa wojskowego zawiera załącznik nr 3.

3. Flagę lotnictwa wojskowego podnosi się na lotnisku wojskowym w czasie wykonywania lotów oraz w przypadkach, które określi Minister Obrony Narodowej.

Art.  12a. ¹¹

1. Flagą lotnictwa wojskowego marynarki wojennej jest flaga lotnictwa wojskowego opisana w art. 12 ust. 1 z umieszczonym na czerwonym pasie flagi poniżej szachownicy lotniczej wizerunkiem kotwicy koloru białego z łańcuchem koloru czarnego. Stosunek wysokości kotwicy do szerokości płata wynosi 2 : 5.

2. Przepis art. 12 ust. 3 stosuje się odpowiednio do flagi lotnictwa wojskowego marynarki wojennej.

Art.  13.

1. Szachownicą lotniczą jest kwadrat o barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej podzielony na cztery równe pola, z których lewe górne i prawe dolne są barwy czerwonej z obwódką białą, a pozostałe - barwy białej z obwódką czerwoną. Stosunek szerokości obwódki do długości krawędzi pola wynosi 1:5.

2. Wzór szachownicy lotniczej zawiera załącznik nr 4.

3. Szachownicą lotniczą oznacza się wojskowe statki powietrzne.

Rozdział 4.

Znaki marynarki wojennej.

Art.  14.

1. Bandera wojenna jest symbolem niezłomnej wierności dla Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, honoru, męstwa, sławy wojennej i tradycji marynarki wojennej. Bandera wojenna przypomina każdemu żołnierzowi marynarki wojennej, że jego świętym obowiązkiem jest służyć ze wszystkich sił Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, stać nieugięcie na straży jej niepodległości i zdobyczy ludu pracującego, mężnie walczyć w obronie Ojczyzny aż do pełnego zwycięstwa nad wrogiem.

2. Bandera wojenna podniesiona na właściwym miejscu okrętu lub innej jednostki pływającej jest sztandarem okrętu lub tej jednostki oraz widomym znakiem ich przynależności do marynarki wojennej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

3. Każdy żołnierz marynarki wojennej powinien strzec bandery wojennej swojej jednostki jak źrenicy oka. W razie utraty bandery wojennej wskutek słabości ducha bojowego jednostka ulega rozformowaniu, a jej dowódca, oficerowie i inni żołnierze winni dopuszczenia do takiej hańby zostają pociągnięci do odpowiedzialności karnej.

4. Okręty i inne jednostki pływające marynarki wojennej podnoszą banderę wojenną według zasad określonych przez Ministra Obrony Narodowej.

Art.  15.

1. Banderą wojenną jest prostokątny płat tkaniny o barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z wcięciem trójkątnym w jednym z krótszych jego boków. Pośrodku białego pasa płata, w połowie odległości pomiędzy bokiem bez wcięcia a wierzchołkiem wcięcia, umieszczone jest godło Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

2. Stosunek szerokości płata do jego długości wynosi 1:2,1. Głębokość wcięcia jest równa połowie szerokości płata. Stosunek wysokości godła do szerokości płata wynosi 2:5.

3. Wzór bandery wojennej zawiera załącznik nr 5.

4. Przepis art. 11 stosuje się odpowiednio do bandery wojennej okrętów odznaczonych orderami.

Art.  16.

1. 12 Proporcem marynarki wojennej jest prostokątny płat tkaniny o barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Pośrodku płata umieszczony jest wizerunek krzyża równoramiennego, którego ramiona położone na białym pasie są czerwone, ramiona zaś położone na czerwonym pasie - białe. Pośrodku krzyża na okrągłej tarczy koloru czerwonego umieszczony jest wizerunek ręki z mieczem. Ręka jest koloru cielistego, a miecz koloru srebrnego z żółtą rękojeścią. Ramię ręki ubrane jest w niebieski rękaw z żółtym przybraniem. Stosunek szerokości płata do jego długości wynosi 5:6. Stosunek wysokości krzyża do szerokości płata wynosi 4 : 5.

2. Wzór proporca marynarki wojennej zawiera załącznik nr 6.

3. Proporzec marynarki wojennej podnoszą okręty marynarki wojennej w przypadkach określonych przez Ministra Obrony Narodowej.

Art.  16a. ¹³

1. Znak dowódcy okrętu podniesiony na właściwym miejscu okrętu marynarki wojennej oznacza, że okręt jest dowodzony przez oficera marynarki wojennej i znajduje się w kampanii.

2. Znakiem dowódcy okrętu jest wstęga o barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z głębokim wcięciem. W części wstęgi przy maszcie umieszczony jest wizerunek krzyża równoramiennego, którego ramiona położone na białym pasie są czerwone, ramiona zaś położone na czerwonym pasie - białe. Stosunek szerokości znaku do jego długości wynosi 1:20, 1:25, 1:50 - zależnie od wielkości okrętu. Stosunek długości wcięcia do długości wstęgi wynosi 1:3. Wysokość krzyża wynosi pół szerokości znaku.

Art.  17.

1. Pomocnicze jednostki pływające marynarki wojennej podnoszą banderę pomocniczych jednostek pływających według zasad określonych przez Ministra Obrony Narodowej.

2. Banderą pomocniczych jednostek pływających jest prostokątny płat tkaniny barwy niebieskiej. W górnym lewym rogu płata przy boku przylegającym do drzewca umieszczony jest wizerunek bandery wojennej. Stosunek szerokości płata do jego długości wynosi 3:5. Stosunek wysokości wizerunku bandery wojennej do szerokości płata wynosi 1:2.

3. Wzór bandery pomocniczych jednostek pływających zawiera załącznik nr 7.

4. Bandera pomocniczych jednostek pływających podniesiona na właściwym miejscu pomocniczej jednostki pływającej jest widomym znakiem jej przynależności do marynarki wojennej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Rozdział 5.

Znaki jednostek pływających i lotnictwa morskiego wojsk ochrony pogranicza. ¹⁴

Art.  18.

1. Banderę jednostek pływających wojsk ochrony pogranicza podnosi się na okrętach i innych jednostkach pływających wojsk ochrony pogranicza według zasad określonych przez Ministra Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.

2. Bandera jednostek pływających wojsk ochrony pogranicza podniesiona na właściwym miejscu okrętu lub innej jednostki pływającej jest widomym znakiem ich przynależności do wojsk ochrony pogranicza.

Art.  18a. ¹⁵

Flagą lotnictwa morskiego wojsk ochrony pogranicza jest flaga lotnictwa wojskowego marynarki wojennej opisana w art. 12a ust. 1, z tym że dłuższe boki płata i bok krótszy przy drzewcu posiadają zielone obramowanie. Stosunek szerokości obramowania do szerokości płata wynosi 1 : 9.

Rozdział 6.

Przepisy końcowe.

Art.  19.

Szczegółowe przepisy wykonawcze w sprawie znaków Sił Zbrojnych wydaje Minister Obrony Narodowej.

Art.  20.

1. Uprawnienia Ministra Obrony Narodowej przysługują w odniesieniu do wojsk wewnętrznych Ministrowi Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.

2. 16 Sztandar wraz z aktem nadania sztandaru wręcza jednostkom wojsk wewnętrznych w imieniu Prezydenta Minister Spraw Wewnętrznych lub jego przedstawiciel.

Art.  21.

Tracą moc przepisy z dnia 24 listopada 1937 r. o znakach wojska i marynarki wojennej (Dz. U. z 1938 r. Nr 5, poz. 32).

Art.  22.

Pozostaje w mocy dekret z dnia 23 kwietnia 1953 r. o banderze jednostek pływających Wojsk Ochrony Pogranicza (Dz. U. Nr 23, poz. 94).

Art.  23.

Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

1 Art. 1 pkt 2 lit. b) zmieniona przez art. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

2 Art. 1 pkt 3 lit. c) dodana przez art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

3 Art. 1 pkt 3 lit. d) według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

4 Art. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

5 Art. 2 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. o przekazaniu dotychczasowych kompetencji Rady Państwa Prezydentowi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i innym organom państwowym (Dz.U.89.34.178) z dniem 19 lipca 1989 r.

6 Art. 5 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. o przekazaniu dotychczasowych kompetencji Rady Państwa Prezydentowi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i innym organom państwowym (Dz.U.89.34.178) z dniem 19 lipca 1989 r.

7 Art. 6 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. o przekazaniu dotychczasowych kompetencji Rady Państwa Prezydentowi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i innym organom państwowym (Dz.U.89.34.178) z dniem 19 lipca 1989 r.

8 Art. 10a dodany przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

9 Tytuł rozdziału 3 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

10 Art. 12 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

11 Art. 12a dodany przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

12 Art. 16 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

13 Art. 16a dodany przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

14 Tytuł rozdziału 5 zmieniony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

15 Art. 18a dodany przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. (Dz.U.59.71.447) zmieniającej nin. dekret z dniem 28 grudnia 1959 r.

16 Art. 20 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. o przekazaniu dotychczasowych kompetencji Rady Państwa Prezydentowi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i innym organom państwowym (Dz.U.89.34.178) z dniem 19 lipca 1989 r.

• Identyfikator: Dz.U.1955.47.315
• Rodzaj: Dekret
• Tytuł: Znaki Sił Zbrojnych.
• Data aktu: 09/11/1955
• Data ogłoszenia: 31/12/1955
• Data wejścia w życie: 31/12/1955