Jakie pozwolenia, decyzje, sprawozdania powinien mieć NZOZ, posiadający kilka filii, który wytwarza:
•\odpady komunalne;
•\odpady medyczne;
•\odpady z pracowni RTG?
Część z tych odpadów jest niebezpieczna, w części filii przekroczona zostaje ilość 100 kg rocznie.
Kto wydaje takie decyzje i czy każda filia musi posiadać wszystkie te decyzje?
Kiedy powinno się wystąpić o te decyzje (na początku działalności jednorazowo, co roku itd.)?
NZOZ wytwarzając odpady inne niż komunalne powinien złożyć staroście informację o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi lub uzyskać decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami niebezpiecznymi. NZOZ zbierający wytworzone przez siebie odpady medyczne (na terenie danej placówki) nie musi uzyskiwać zezwolenia na zbieranie odpadów medycznych (w tym zakaźnych), albowiem jako wytwórca tych odpadów jest on zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów na mocy art. 28 ust. 9 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 z późn. zm.) - dalej u.o. NZOZ wytwarzając odpady komunalne musi również posiadać zawartą umowę cywilnoprawną z przedsiębiorcą odbierającym odpady komunalne. Odpady medyczne muszą zostać zagospodarowane zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz. U. Nr 139, poz. 940) - dalej r.s.p.o.m., tj. zakaźne odpady medyczne mogą być zbierane wyłącznie w miejscu wytworzenia. Odpady medyczne mogą być przekazywane wyłącznie podmiotom posiadającym odpowiednie decyzje na gospodarowanie nimi.
Wytwórca odpadów powinien mieć zawartą umowę z podmiotem prowadzącym unieszkodliwianie odpadów medycznych, zgodnie z wymaganiami ustawy o odpadach, a w szczególności zgodnie z art. 42 u.o., a więc będącym posiadaczem odpadów. Zgodnie z art. 25 ust. 4 u.o., to na wytwórcy odpadów ciąży obowiązek wskazania transportującemu odpady miejsca, do którego mają być dostarczone przez transportującego oraz posiadacza odpadów, do którego należy dostarczyć te odpady. Miejsce przekazania odpadów musi zostać wskazane w karcie przekazania odpadu, ale nie ma przeszkód, a wręcz byłoby wskazane ze względu na czytelność praw i obowiązków stron, zawarcie w umowie postanowień dotyczących miejsca i posiadacza odpadów, do którego transportujący jest obowiązany przekazać odpady.
Zgodnie z art. 37 u.o. NZOZ musi sporządzać roczne zestawienia danych o wytwarzanych i zebranych odpadach (gdyby któryś z oddziałów zbierał wytworzone odpady przez pozostałe oddziały, z wyłączeniem odpadów zakaźnych, które mogą być zbierane wyłącznie w miejscu ich wytworzenia) i przekazywać je marszałkowi województwa do dnia 15 marca każdego roku na formularzach zgodnie ze wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych o odpadach (Dz. U. Nr 249, poz. 1674). Bez względu na to, że NZOZ posiada oddziały w różnych gminach sporządza roczne zestawienie bez podziału na gminy.
Odpady z pracowni RTG (zużyta fotochemia, odpady opakowaniowe i poużytkowe: błony płaskie, radiogramy, opakowania z tworzyw sztucznych, z metalu szkła, tektury, opakowania kaucjonowane) przekazywane są za pośrednictwem kart przekazania odpadu podmiotom posiadającym odpowiednie decyzje na odbiór tych odpadów, przy czym odpady te mogą być przekazywane podmiotom zbierającym odpady albo przekazywane podmiotom zajmującym się ich odzyskiem; podmiot transportujący te odpady nie jest w tym momencie ich posiadaczem.
Pracownik NZOZ-u może oddać zużyty sprzęt (np. świetlówki, żarówki, lampy) w placówce handlowej, jeśli nabywa nowy sprzęt. Sprzedawca detaliczny ma w takim przypadku obowiązek nieodpłatnego przyjęcia takiego sprzętu w liczbie równej kupowanej. W przypadku użytkownika będącego przedsiębiorcą przy przekazywaniu zużytego sprzętu muszą być dodatkowo spełnione wymagania wynikające z ustawy o odpadach, gdyż ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495 z późn. zm.) - dalej u.z.s.e.e. nie zwalnia zachowania tych wymogów, a przeciwnie art. 1 ust. 2 u.z.s.e.e. stanowi, że w sprawach dotyczących postępowania ze zużytym sprzętem w zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się przepisy ustawy o odpadach. Przedsiębiorca przekazując jakiekolwiek odpady, w tym również odpady w postaci zużytego sprzętu, może przekazać te odpady kolejnemu posiadaczowi, który spełnia wymagania określone w art. 25 ust. 2 u.o., tj. takiemu kolejnemu posiadaczowi odpadów, który uzyskał zezwolenie właściwego organu na gospodarowanie odpadami, chyba że działalność taka nie wymaga uzyskania zezwolenia. NZOZ może, ale nie musi mieć stałej umowy z przedsiębiorcą, który zbiera zużyty sprzęt, jeśli nie będzie oddawał tego sprzętu placówce handlowej, kupując w zamian inny tego samego rodzaju. Jednak stała umowa gwarantuje pewność, że zbierający sprzęt odbierze go, a stała umowa umożliwia ustalenie korzystniejszych warunków.
Wytwórca odpadów medycznych lub odpadów weterynaryjnych jest obowiązany w zakresie wytwarzania odpadów uzyskać odpowiednią decyzję lub złożyć informację o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi, tj. spełnić wymagania określone w art. 17 ust. 1 -3 u.o. Zgodnie z tymi przepisami, wytwórca odpadów przed ich wytworzeniem, w zależności od rodzaju bądź ilości odpadów wytwarzanych w danym miejscu, powinien:
1) uzyskać decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości powyżej 0,1 Mg rocznie;
2) przedłożyć informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg rocznie albo powyżej 5 Mg rocznie odpadów innych niż niebezpieczne;
3) uzyskać pozwolenie na wytwarzanie odpadów powstających w związku z eksploatacją instalacji (tak kwalifikowane są zakłady udzielające świadczeń medycznych np. szpitale, zakłady opieki zdrowotnej, gabinety lekarskie posiadające urządzenia stacjonarne), jeżeli wytwarza rocznie powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych lub powyżej 5 Mg odpadów innych niż niebezpieczne; w pozwoleniu tym uwzględnia się również odpady powstające w danym miejscu bez związku z eksploatacją instalacji.
Do ww. ilości wlicza się nie tylko odpady medyczne i weterynaryjne, ale również pozostałe odpady powstające w danym miejscu wytwarzania odpadów, z wyjątkiem odpadów komunalnych, odpadów z wypadków, odpadów powstałych w wyniku klęsk żywiołowych oraz odpadów powstałych w wyniku poważnej awarii lub poważnej awarii przemysłowej (art. 17 ust. 5 u.o.). Odpadami komunalnymi w placówce opieki zdrowotnej będą np. odpady biurowe (inne niż niebezpieczne) i pozostałości konsumpcyjne z oddziałów innych niż zakaźne.
W świetle art. 17 u.o. NZOZ powinien złożyć informację o wytwarzanych odpadach, gdy będzie wytwarzał do 100 kg rocznie odpadów niebezpiecznych lub więcej niż 5 ton rocznie odpadów innych niż niebezpieczne (art. 17 ust. 1 pkt 2 u.o.). Organem właściwym, któremu przedsiębiorca będzie składał informację o wytworzonych odpadach i sposobach dalszego gospodarowania nimi (art. 24 ust. 2 pkt 3 u.o.) będzie starosta. Zgodnie z art. 24 ust. 4 pkt 2 u.o. informacja o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami powinna zawierać określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku. Składa się ją na 30 dni przed rozpoczęciem wytwarzania odpadów. Gdyby natomiast NZOZ wytwarzał więcej niż 100 kg odpadów niebezpiecznych musi uzyskać decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi (art. 17 ust. 1 pkt 1 u.o.). Organem właściwym do wydania decyzji będzie również starosta. Gdyby natomiast w danym miejscu (filii) wytwarzał więcej niż 1 tonę odpadów niebezpiecznych lub 5 ton odpadów innych niż niebezpieczne musi uzyskać pozwolenie na wytwarzanie odpadów, w trybie art. 18 u.o. z uwzględnieniem przepisów art. 184 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.). Odpady pozostające "w związku z eksploatacją instalacji", to odpady wytwarzane w tej instalacji, np. lokalnej kotłowni czy instalacji unieszkodliwiania odpadów. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest udzielane dla danego miejsca ich wytworzenia. Oznacza to, że w przypadku konkretnej filii pozwolenie na wytwarzanie odpadów zostanie wydane, jeśli ta filia osiągnie limit wytworzonych odpadów wymagający tego rodzaju decyzji. Generalnie, pozwolenie na wytwarzanie odpadów wiąże się z funkcjonowaniem instalacji, w której są wytwarzane.
NZOZ, jako wytwórca odpadów ma obowiązek zapewnić, zgodny z zasadami ochrony środowiska, odzysk lub unieszkodliwienie odpadów. Działania takie może prowadzić samodzielnie (o ile spełnia wymagania wynikające z przepisów ochrony środowiska np. szpital posiadający własną spalarnię odpadów) lub może zlecić wykonanie obowiązku gospodarowania odpadami innemu uprawnionemu posiadaczowi odpadów. Zakaźne odpady medyczne mogą być poddane procesom unieszkodliwiania zgodnie z zasadą bliskości, czyli wyłącznie w granicach województwa, w którym zostały wytworzone, chyba że instalacja znajdująca się poza granicą województwa jest położona bliżej niż instalacja położona w granicach danego województwa. Poza tym wyjątkiem zakazany jest zarówno wywóz zakaźnych odpadów medycznych poza granice województwa, na obszarze którego zostały wytworzone, jak i przywóz tych odpadów na teren danego województwa spoza jego obszaru.
Przepisy zakazują zbierania zakaźnych odpadów medycznych poza miejscem ich wytworzenia, zgodnie z art. 13a ust. 1 pkt 3 u.o. Oznacza to, że zakaz zbierania dotyczy również wytwórcy odpadów zakaźnych w przypadku, gdyby miejsce zbierania miałoby być innym miejscem niż miejsce ich wytworzenia. W tym przepisie nie chodzi więc o jakiekolwiek miejsce, w którym są wytwarzane jakiekolwiek zakaźne odpady medyczne, ale o miejsce, w którym są wytwarzane te konkretne odpady, które następnie podlegają zbieraniu. Zatem pojęcie "miejsce wytwarzania zakaźnych odpadów medycznych" odnosi się do miejsca wytwarzania konkretnych, zindywidualizowanych odpadów, a nie miejsca, w którym są wytwarzane odpady danego rodzaju. Zatem wytwórca zakaźnych odpadów medycznych, który chciałby w miejscu wytwarzania zbierać nie tylko własne, wytworzone w tym właśnie miejscu odpady, ale również odpady wytworzone poza tym miejscem, np. odpady wytworzone w filii NZOZ albo wytworzone przez innego wytwórcę (z zastrzeżeniem art. 13a ust. 5 u.o., pozostawałby w sprzeczności z przytoczonym art. 13a ust. 1 u.o.
Gdyby któryś z oddziałów NZOZ miał zbierać wytwarzane odpady przez inne oddziały, to musi uzyskać zezwolenie na zbieranie odpadów, zgodnie z art. 28 u.o. Organem właściwym, do którego należy złożyć wniosek w tej sprawie będzie starosta. We wniosku należy wskazać rodzaje odpadów, które wnioskodawca będzie zbierał.
Na zasadzie wyjątków od reguły wyrażonej w art. 13a ust. 1 u.o. dopuszczalne jest zbieranie poza miejscem wytwarzania zakaźnych odpadów medycznych powstałych w wyniku świadczenia usług na wezwanie. Procedura postępowania z odpadami medycznymi przez osoby udzielające świadczeń zdrowotnych w miejscu wezwania powinna zawierać oznaczenie miejsca magazynowania odpadów medycznych przez te osoby. Szczegółowe wymagania w zakresie zbierania odpadów medycznych określa rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi. Odpady te powinny być bezzwłocznie dostarczone do odpowiednio przystosowanych pomieszczeń spełniających wymagania w zakresie magazynowania takich odpadów. W przypadku odpadów medycznych niebędących odpadami zakaźnymi do ich zbierania mają zastosowanie ogólne wymagania w tym zakresie. Zbieranie odpadów wymaga uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów. Uzyskanie takiego zezwolenia nie dotyczy wytwórcy odpadów, który zbiera wytworzone przez siebie odpady w miejscu ich wytworzenia (art. 28 ust. 9 u.o.). W przypadku gdy wytwórca odpadów zbiera wytworzone przez siebie odpady w innym miejscu niż miejsce ich wytworzenia jest obowiązany do uzyskania takiego zezwolenia wydawanego przez starostę (a gdy zbieranie dotyczy terenów zamkniętych – regionalnego dyrektora ochrony środowiska), właściwego ze względu na miejsce zbierania.
Alicja Brzezińska
•\odpady komunalne;
•\odpady medyczne;
•\odpady z pracowni RTG?
Część z tych odpadów jest niebezpieczna, w części filii przekroczona zostaje ilość 100 kg rocznie.
Kto wydaje takie decyzje i czy każda filia musi posiadać wszystkie te decyzje?
Kiedy powinno się wystąpić o te decyzje (na początku działalności jednorazowo, co roku itd.)?
NZOZ wytwarzając odpady inne niż komunalne powinien złożyć staroście informację o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi lub uzyskać decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami niebezpiecznymi. NZOZ zbierający wytworzone przez siebie odpady medyczne (na terenie danej placówki) nie musi uzyskiwać zezwolenia na zbieranie odpadów medycznych (w tym zakaźnych), albowiem jako wytwórca tych odpadów jest on zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów na mocy art. 28 ust. 9 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 z późn. zm.) - dalej u.o. NZOZ wytwarzając odpady komunalne musi również posiadać zawartą umowę cywilnoprawną z przedsiębiorcą odbierającym odpady komunalne. Odpady medyczne muszą zostać zagospodarowane zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz. U. Nr 139, poz. 940) - dalej r.s.p.o.m., tj. zakaźne odpady medyczne mogą być zbierane wyłącznie w miejscu wytworzenia. Odpady medyczne mogą być przekazywane wyłącznie podmiotom posiadającym odpowiednie decyzje na gospodarowanie nimi.
Wytwórca odpadów powinien mieć zawartą umowę z podmiotem prowadzącym unieszkodliwianie odpadów medycznych, zgodnie z wymaganiami ustawy o odpadach, a w szczególności zgodnie z art. 42 u.o., a więc będącym posiadaczem odpadów. Zgodnie z art. 25 ust. 4 u.o., to na wytwórcy odpadów ciąży obowiązek wskazania transportującemu odpady miejsca, do którego mają być dostarczone przez transportującego oraz posiadacza odpadów, do którego należy dostarczyć te odpady. Miejsce przekazania odpadów musi zostać wskazane w karcie przekazania odpadu, ale nie ma przeszkód, a wręcz byłoby wskazane ze względu na czytelność praw i obowiązków stron, zawarcie w umowie postanowień dotyczących miejsca i posiadacza odpadów, do którego transportujący jest obowiązany przekazać odpady.
Zgodnie z art. 37 u.o. NZOZ musi sporządzać roczne zestawienia danych o wytwarzanych i zebranych odpadach (gdyby któryś z oddziałów zbierał wytworzone odpady przez pozostałe oddziały, z wyłączeniem odpadów zakaźnych, które mogą być zbierane wyłącznie w miejscu ich wytworzenia) i przekazywać je marszałkowi województwa do dnia 15 marca każdego roku na formularzach zgodnie ze wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych o odpadach (Dz. U. Nr 249, poz. 1674). Bez względu na to, że NZOZ posiada oddziały w różnych gminach sporządza roczne zestawienie bez podziału na gminy.
Odpady z pracowni RTG (zużyta fotochemia, odpady opakowaniowe i poużytkowe: błony płaskie, radiogramy, opakowania z tworzyw sztucznych, z metalu szkła, tektury, opakowania kaucjonowane) przekazywane są za pośrednictwem kart przekazania odpadu podmiotom posiadającym odpowiednie decyzje na odbiór tych odpadów, przy czym odpady te mogą być przekazywane podmiotom zbierającym odpady albo przekazywane podmiotom zajmującym się ich odzyskiem; podmiot transportujący te odpady nie jest w tym momencie ich posiadaczem.
Pracownik NZOZ-u może oddać zużyty sprzęt (np. świetlówki, żarówki, lampy) w placówce handlowej, jeśli nabywa nowy sprzęt. Sprzedawca detaliczny ma w takim przypadku obowiązek nieodpłatnego przyjęcia takiego sprzętu w liczbie równej kupowanej. W przypadku użytkownika będącego przedsiębiorcą przy przekazywaniu zużytego sprzętu muszą być dodatkowo spełnione wymagania wynikające z ustawy o odpadach, gdyż ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495 z późn. zm.) - dalej u.z.s.e.e. nie zwalnia zachowania tych wymogów, a przeciwnie art. 1 ust. 2 u.z.s.e.e. stanowi, że w sprawach dotyczących postępowania ze zużytym sprzętem w zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się przepisy ustawy o odpadach. Przedsiębiorca przekazując jakiekolwiek odpady, w tym również odpady w postaci zużytego sprzętu, może przekazać te odpady kolejnemu posiadaczowi, który spełnia wymagania określone w art. 25 ust. 2 u.o., tj. takiemu kolejnemu posiadaczowi odpadów, który uzyskał zezwolenie właściwego organu na gospodarowanie odpadami, chyba że działalność taka nie wymaga uzyskania zezwolenia. NZOZ może, ale nie musi mieć stałej umowy z przedsiębiorcą, który zbiera zużyty sprzęt, jeśli nie będzie oddawał tego sprzętu placówce handlowej, kupując w zamian inny tego samego rodzaju. Jednak stała umowa gwarantuje pewność, że zbierający sprzęt odbierze go, a stała umowa umożliwia ustalenie korzystniejszych warunków.
Wytwórca odpadów medycznych lub odpadów weterynaryjnych jest obowiązany w zakresie wytwarzania odpadów uzyskać odpowiednią decyzję lub złożyć informację o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi, tj. spełnić wymagania określone w art. 17 ust. 1 -3 u.o. Zgodnie z tymi przepisami, wytwórca odpadów przed ich wytworzeniem, w zależności od rodzaju bądź ilości odpadów wytwarzanych w danym miejscu, powinien:
1) uzyskać decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości powyżej 0,1 Mg rocznie;
2) przedłożyć informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg rocznie albo powyżej 5 Mg rocznie odpadów innych niż niebezpieczne;
3) uzyskać pozwolenie na wytwarzanie odpadów powstających w związku z eksploatacją instalacji (tak kwalifikowane są zakłady udzielające świadczeń medycznych np. szpitale, zakłady opieki zdrowotnej, gabinety lekarskie posiadające urządzenia stacjonarne), jeżeli wytwarza rocznie powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych lub powyżej 5 Mg odpadów innych niż niebezpieczne; w pozwoleniu tym uwzględnia się również odpady powstające w danym miejscu bez związku z eksploatacją instalacji.
Do ww. ilości wlicza się nie tylko odpady medyczne i weterynaryjne, ale również pozostałe odpady powstające w danym miejscu wytwarzania odpadów, z wyjątkiem odpadów komunalnych, odpadów z wypadków, odpadów powstałych w wyniku klęsk żywiołowych oraz odpadów powstałych w wyniku poważnej awarii lub poważnej awarii przemysłowej (art. 17 ust. 5 u.o.). Odpadami komunalnymi w placówce opieki zdrowotnej będą np. odpady biurowe (inne niż niebezpieczne) i pozostałości konsumpcyjne z oddziałów innych niż zakaźne.
W świetle art. 17 u.o. NZOZ powinien złożyć informację o wytwarzanych odpadach, gdy będzie wytwarzał do 100 kg rocznie odpadów niebezpiecznych lub więcej niż 5 ton rocznie odpadów innych niż niebezpieczne (art. 17 ust. 1 pkt 2 u.o.). Organem właściwym, któremu przedsiębiorca będzie składał informację o wytworzonych odpadach i sposobach dalszego gospodarowania nimi (art. 24 ust. 2 pkt 3 u.o.) będzie starosta. Zgodnie z art. 24 ust. 4 pkt 2 u.o. informacja o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami powinna zawierać określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku. Składa się ją na 30 dni przed rozpoczęciem wytwarzania odpadów. Gdyby natomiast NZOZ wytwarzał więcej niż 100 kg odpadów niebezpiecznych musi uzyskać decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi (art. 17 ust. 1 pkt 1 u.o.). Organem właściwym do wydania decyzji będzie również starosta. Gdyby natomiast w danym miejscu (filii) wytwarzał więcej niż 1 tonę odpadów niebezpiecznych lub 5 ton odpadów innych niż niebezpieczne musi uzyskać pozwolenie na wytwarzanie odpadów, w trybie art. 18 u.o. z uwzględnieniem przepisów art. 184 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.). Odpady pozostające "w związku z eksploatacją instalacji", to odpady wytwarzane w tej instalacji, np. lokalnej kotłowni czy instalacji unieszkodliwiania odpadów. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest udzielane dla danego miejsca ich wytworzenia. Oznacza to, że w przypadku konkretnej filii pozwolenie na wytwarzanie odpadów zostanie wydane, jeśli ta filia osiągnie limit wytworzonych odpadów wymagający tego rodzaju decyzji. Generalnie, pozwolenie na wytwarzanie odpadów wiąże się z funkcjonowaniem instalacji, w której są wytwarzane.
NZOZ, jako wytwórca odpadów ma obowiązek zapewnić, zgodny z zasadami ochrony środowiska, odzysk lub unieszkodliwienie odpadów. Działania takie może prowadzić samodzielnie (o ile spełnia wymagania wynikające z przepisów ochrony środowiska np. szpital posiadający własną spalarnię odpadów) lub może zlecić wykonanie obowiązku gospodarowania odpadami innemu uprawnionemu posiadaczowi odpadów. Zakaźne odpady medyczne mogą być poddane procesom unieszkodliwiania zgodnie z zasadą bliskości, czyli wyłącznie w granicach województwa, w którym zostały wytworzone, chyba że instalacja znajdująca się poza granicą województwa jest położona bliżej niż instalacja położona w granicach danego województwa. Poza tym wyjątkiem zakazany jest zarówno wywóz zakaźnych odpadów medycznych poza granice województwa, na obszarze którego zostały wytworzone, jak i przywóz tych odpadów na teren danego województwa spoza jego obszaru.
Przepisy zakazują zbierania zakaźnych odpadów medycznych poza miejscem ich wytworzenia, zgodnie z art. 13a ust. 1 pkt 3 u.o. Oznacza to, że zakaz zbierania dotyczy również wytwórcy odpadów zakaźnych w przypadku, gdyby miejsce zbierania miałoby być innym miejscem niż miejsce ich wytworzenia. W tym przepisie nie chodzi więc o jakiekolwiek miejsce, w którym są wytwarzane jakiekolwiek zakaźne odpady medyczne, ale o miejsce, w którym są wytwarzane te konkretne odpady, które następnie podlegają zbieraniu. Zatem pojęcie "miejsce wytwarzania zakaźnych odpadów medycznych" odnosi się do miejsca wytwarzania konkretnych, zindywidualizowanych odpadów, a nie miejsca, w którym są wytwarzane odpady danego rodzaju. Zatem wytwórca zakaźnych odpadów medycznych, który chciałby w miejscu wytwarzania zbierać nie tylko własne, wytworzone w tym właśnie miejscu odpady, ale również odpady wytworzone poza tym miejscem, np. odpady wytworzone w filii NZOZ albo wytworzone przez innego wytwórcę (z zastrzeżeniem art. 13a ust. 5 u.o., pozostawałby w sprzeczności z przytoczonym art. 13a ust. 1 u.o.
Gdyby któryś z oddziałów NZOZ miał zbierać wytwarzane odpady przez inne oddziały, to musi uzyskać zezwolenie na zbieranie odpadów, zgodnie z art. 28 u.o. Organem właściwym, do którego należy złożyć wniosek w tej sprawie będzie starosta. We wniosku należy wskazać rodzaje odpadów, które wnioskodawca będzie zbierał.
Na zasadzie wyjątków od reguły wyrażonej w art. 13a ust. 1 u.o. dopuszczalne jest zbieranie poza miejscem wytwarzania zakaźnych odpadów medycznych powstałych w wyniku świadczenia usług na wezwanie. Procedura postępowania z odpadami medycznymi przez osoby udzielające świadczeń zdrowotnych w miejscu wezwania powinna zawierać oznaczenie miejsca magazynowania odpadów medycznych przez te osoby. Szczegółowe wymagania w zakresie zbierania odpadów medycznych określa rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi. Odpady te powinny być bezzwłocznie dostarczone do odpowiednio przystosowanych pomieszczeń spełniających wymagania w zakresie magazynowania takich odpadów. W przypadku odpadów medycznych niebędących odpadami zakaźnymi do ich zbierania mają zastosowanie ogólne wymagania w tym zakresie. Zbieranie odpadów wymaga uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów. Uzyskanie takiego zezwolenia nie dotyczy wytwórcy odpadów, który zbiera wytworzone przez siebie odpady w miejscu ich wytworzenia (art. 28 ust. 9 u.o.). W przypadku gdy wytwórca odpadów zbiera wytworzone przez siebie odpady w innym miejscu niż miejsce ich wytworzenia jest obowiązany do uzyskania takiego zezwolenia wydawanego przez starostę (a gdy zbieranie dotyczy terenów zamkniętych – regionalnego dyrektora ochrony środowiska), właściwego ze względu na miejsce zbierania.
Alicja Brzezińska