Czy można oskarżyć lekarza za nieprawidłowe postępowanie, jeśli postępuje zgodnie z polskimi rekomendacjami leczenia sprzed kilku lat (nowsze nie zostały wydane), ale niezgodnie z aktualnymi zaleceniami amerykańskimi?

Możliwość postawienia lekarzowi zarzutu postępowania niezgodnie z aktualną wiedzą medyczną, w przypadku rozbieżności pomiędzy treścią rekomendacji wydanych w Polce i w innym kraju, uzależniona jest od tego czy metoda leczenia lub diagnostyki wskazana w rekomendacjach pochodzących z innych państw odnosi się do metody powszechnie znanej lekarzom wykonującym zawód w Polsce a także czy jest ona lekarzowi w danym przypadku dostępna.

Ustawa z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty - dalej u.z.l.l.d., w art. 4 u.z.l.l.d. zobowiązuje lekarza do udzielania świadczeń zdrowotnych zgodnie z aktualną wiedzą medyczną oraz dostępnymi mu metodami. Przepis powyższy nie odsyła do określonych, skodyfikowanych zaleceń bądź źródeł, lecz do wiedzy medycznej która może w danym przypadku być uznana za aktualną z uwzględnieniem dostępnych lekarzom danej specjalności źródeł i ich wagi naukowej. Odsyła jednak także do metod dostępnych, które to kryterium musi być w każdej sytuacji rozpatrywane łącznie z kryterium aktualności wiedzy.

Oznacza to, że treść rekomendacji wydanych w Polsce nie przesądza jednoznacznie, iż postępowanie zgodnie z nimi przesądza o prawidłowości i aktualności zastosowanej metody leczenia, gdyż obowiązujące przepisy nie zobowiązują określonych gremiów do aktualizowania rekomendacji, zatem z punktu widzenia prawa również aktualność rekomendacji podlega ocenie i ewentualnej weryfikacji w toku oceny prawidłowości postępowania lekarza. Nie oznacza to jednak, iż rekomendacje wydane w innym kraju, nawet jeśli w środowisku lekarzy danej specjalności uznane są za bardziej aktualne od rekomendacji polskich i odpowiednio rozpowszechnione, wiążą lekarza w sposób bezwzględny. O możliwości ich zastosowania przesądzać będzie bowiem drugi z elementów zapisanych w art. 4 u.z.l.l.d., a zatem ich dostępność. Można bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której brak wprowadzenia danej metody postępowania do rekomendacji polskich jest wynikiem braku powszechnej dostępności danej metody dla lekarzy na terenie Polski bądź innymi czynnikami natury obiektywnej (np. kontrowersyjność źródeł).

Tym samym możliwość postawienia lekarzowi zarzutu postępowania niezgodnie z aktualną wiedzą medyczną, w przypadku rozbieżności pomiędzy treścią rekomendacji wydanych w Polce i w innym kraju, uzależniona jest od tego czy metoda leczenia lub diagnostyki wskazana w rekomendacjach pochodzących z innych państw odnosi się do metody powszechnie znanej lekarzom wykonującym zawód w Polsce a także czy jest ona lekarzowi w danym przypadku dostępna.