Według KNP PAN samo uchylenie obecnego wykazu nie wystarczy, bo nie zapobiegnie dalszemu naruszaniu prawa - konieczne są zmiany systemowe, w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 7 listopada 2018 r. w sprawie sporządzania wykazów wydawnictw monografii naukowych oraz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 349).

 

Ocena czasopism ze specjalną ścieżką dla nauk humanistycznych>>

 

Transparentny i opracowany przez niezależny podmiot

Podtrzymując dotychczasowe oceny, Komitet Nauk Prawnych PAN rekomenduje wprowadzenie następujących zmian w procedurze ustalania urzędowego wykazu czasopism naukowych. Po pierwsze: "wykaz czasopism naukowych powinien być opracowywany w sposób transparentny przez niezależną agencję naukową (taką, jak np. Narodowe Centrum Nauki) we współpracy z jednostką badawczą, specjalizującą się w zagadnieniach bibliometrii oraz z komitetami naukowymi Polskiej Akademii Nauk".  Dodatkowo procedura wpisu do wykazu czasopism i nadania punktów powinna być poddana kontroli sądów administracyjnych. Zainteresowanym redakcjom czasopism należy nadać status stron postępowania.

 

 

Obecnie wykaz nie podlega takiej kontroli - zaskarżyć można decyzje administracyjne kończące proces ewaluacji - wątpliwości związane z samym wykazem można ewentualnie podnosić w tej skardze.

 

Bibliometria, a potem ocena ekspercka

KNP PAN opowiada się za utrzymaniem mieszanego systemu tworzenia wykazu - dalej w pierwszym etapie powinna być dokonywana ocena bibliometryczna, czyli: cytowań i artykułów opublikowanych w danym czasopiśmie, a w drugim etapie uzyskane wyniki poddaje się opinii eksperckiej. Wykaz nie może z założenia deprecjonować wybranych dyscyplin naukowych. Odnosi się to w szczególności do dyscyplin, które są słabiej reprezentowane w Web of Science oraz Scopus. W przypadku takich dyscyplin dane bibliometryczne dostępne w powołanych bazach muszą być uzupełniane o dane dostępne w innych, bardziej reprezentatywnych źródłach (bazach branżowych, w Google Scholar) a ocena ekspercka powinna mieć większe znaczenie. Rolę zespołów eksperckich powinny pełnić stałe zespoły, które należy powołać w obrębie komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk, gdyż to one, zgodnie z art. 33 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1796 z późn. zm.) są samorządną reprezentacją danej dyscypliny naukowej. Wykaz, zdaniem KNP PAN, nie może też wywoływać skutków wstecz - punktacja powinna być stosowana w odniesieniu do artykułów opublikowanych po ogłoszeniu danej edycji wykazu, a nie może być stosowana do artykułów opublikowanych wcześniej.

 

Podwójna ścieżka oceny czasopism

Inny pomysł na rozwiązanie problemów z punktacją czasopism ma Komisja Ewaluacji Nauki: chce stworzyć dwie ścieżki oceny periodyków. Pierwsza dotyczyć będzie nauk inżynieryjno-technicznych, ścisłych, medycznych, przyrodniczych i weterynaryjnych - w ich przypadku decydować będą wskaźniki bibliometryczne, przede wszystkim wskaźnik cytowalności (impact factor). Ewaluacja humanistycznych czasopism naukowych ma polegać na wykorzystaniu oceny eksperckiej zamiast wskaźników bibliometrycznych, które - zdaniem ekspertów KEN - nie są wystarczająco wiarygodne w tej dziedzinie. Obecnie opracowywany jest specjalny formularz oceny, którego głównymi twórcami są specjaliści w KEN-ie zajmujący się naukami humanistycznymi. Każde czasopismo będzie oceniane w skali od 0 do 100 punktów przez ekspertów wyznaczonych przez ośrodki naukowe posiadające co najmniej kategorię B+ w odpowiednich dyscyplinach.