Projektodawca wyszedł z założenia, że ustawa nazbyt ogranicza możliwość uzyskania certyfikatu bez konieczności zdania egzaminu tylko do tych grup osób powoduje, że nie mogą go uzyskać osoby, które nabyły znajomość języka polskiego w związku z kształceniem realizowanym w języku polskim w szkołach działających w systemach edukacyjnych innych państw albo ukończeniem studiów prowadzonych w języku polskim w uczelni zagranicznej.

Czytaj:​ Lekarz, który nie zna polskiego, może zaszkodzić pacjentowi>>

 

Łatwiej o certyfikat bez egzaminu

W noweli  zaproponowano rozszerzenie kręgu osób, które będą mogły wnioskować do Komisji o wydanie certyfikatu bez konieczności zdania egzaminu. O wydanie certyfikatu w tym trybie będą mogły ubiegać się też osoby, które uzyskały stopień doktora na podstawie rozprawy doktorskiej napisanej i obronionej w języku polskim w uczelni lub podmiocie działających w systemie szkolnictwa wyższego i nauki Rzeczypospolitej Polskiej. Proponuje się, aby osoby te mogły uzyskać certyfikat na poziomie biegłości językowej C1.

 


Projekt ustawy umożliwia też osobom, które ukończyły studia prowadzone w języku polskim w zagranicznej uczelni, uzyskanie certyfikatu na zasadach analogicznych, jak osoby, które ukończyły studia w języku polskim prowadzone w uczelni działającej w systemie szkolnictwa wyższego i nauki Rzeczypospolitej Polskiej. W zależności od ukończonego poziomu studiów i ich zakresu, przewiduje się, że osoby te będą mogły uzyskać certyfikat na poziomie biegłości językowej odpowiednio od B1 do C1.

Projekt ustawy przewiduje również, że osoby, które ukończyły szkołę polską, o której mowa w art. 8 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, lub szkołę lub zespół szkół w Polsce oraz przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w pkt 2 lit. c tej ustawy, o ile ukończą kształcenie na poziomie liceum ogólnokształcącego, będą mogły ubiegać się o wydanie certyfikatu na poziomie biegłości językowej B1. O wydanie certyfikatu na analogicznym poziomie biegłości językowej będą mogły ubiegać się też osoby, które ukończyły szkołę działającą w systemie oświaty innego państwa, prowadzącą nauczanie języka polskiego i innych przedmiotów w języku polskim, które posiadają wykształcenie średnie. Oczekuje się, że proponowane rozwiązania znacząco zwiększą możliwość uzyskania certyfikatu bez konieczności zdania egzaminu.
 

Nowe opłaty za egzamin

Projekt ustawy przewiduje również zmiany w zakresie komisji egzaminacyjnych. W odniesieniu do członków komisji egzaminacyjnych proponuje się umożliwienie osobom, które posiadają dyplom ukończenia studiów w zakresie innym niż filologia polska, pełnienia funkcji egzaminatora w komisji egzaminacyjnej, w tym egzaminatora uprawnionego do sprawowania funkcji przewodniczącego tej komisji. Analogiczne rozwiązanie będzie miało zastosowanie też do osoby pełniącej funkcję wizytatora, w przypadku osoby niebędącej członkiem komisji. W celu zwiększenia liczby osób, które mogą przystąpić jednorazowo do egzaminu na danym poziomie biegłości językowej, projekt ustawy przewiduje, że przy minimalnym składzie komisji egzaminacyjnej (przewodniczący i dwóch członków) do egzaminu będzie mogło przystąpić trzydzieści, a nie jak dotychczas dwadzieścia osób. Jednocześnie proponuje się, aby dodatkowego członka komisji egzaminacyjnej powoływano na każde rozpoczęte kolejne piętnaście osób, a nie jak dotychczas dziesięć.

 

 

Zmodyfikowane zostaną też regulacje dotyczące opłat związanych z przystąpieniem do egzaminu i wydaniem certyfikatu oraz opłaty za wydanie duplikatu certyfikatu. Maksymalna opłata za przystąpienie do egzaminu dotychczas wyrażona w euro została określona w złotych, po przeliczeniu według kursu średniego euro z ostatnich 5 lat, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z uwzględnieniem zaokrąglenia (1 euro = 4,4014 zł). Zaproponowano również zmianę wysokości opłaty uiszczanej za ponowne sprawdzenie i ocenę pracy z części pisemnej egzaminu z 20 euro na 20 proc. maksymalnej wysokości opłaty za przystąpienie do egzaminu na danym poziomie biegłości językowej.

Z uwagi na przeniesienie zadania dotyczącego sprawdzania i oceny prac z części pisemnej egzaminu z komisji egzaminacyjnej do Komisji zaproponowano zmianę wysokości środków przekazywanych przez podmiot uprawniony za każdą osobę zarejestrowaną do udziału w egzaminie z 20 proc. maksymalnej wysokości opłaty za przystąpienie do egzaminu na danym poziomie biegłości językowej do 35 proc. opłaty pobranej przez ten podmiot za przystąpienie do egzaminu na danym poziomie biegłości językowej. Należy podkreślić, że środki te będą stanowiły 35 proc. opłaty, którą podmiot uprawniony ustalił za dany egzamin i faktycznie pobrał, a nie – tak jak dotychczas – maksymalnej wysokości opłaty za dany egzamin określonej w art. 11g ust. 5 ustawy. Zakłada się, że zmiana w zakresie wysokości środków, do których przekazania będzie zobligowany podmiot uprawniony, pokryje wydatki z budżetu państwa z tytułu wynagrodzeń członków Komisji i ekspertów za sprawdzenie i ocenę prac z części pisemnej egzaminu.