Uwagi ogólne

W sprawach dotyczących urlopu wypoczynkowego dyrektora szkoły, będącego nauczycielem, zastosowanie znajdą odnośne przepisy Karty Nauczyciela, regulujące kwestie dotyczące urlopu wypoczynkowego nauczycieli (art. 64-67 Karty Nauczyciela).

Podkreślić trzeba, że we wskazanych przepisach zawarte zostały pewne unormowania szczególne dotyczące urlopu wypoczynkowego dyrektora szkoły, a ściślej – urlopu uzupełniającego. Wprowadzenie tego szczególnego unormowania wynika z funkcji pełnionej przez dyrektora szkoły, i – co się z tym wiąże – ze szczególnego zakresu obowiązków pracowniczych wypełnianych przez dyrektora.

Jak wskazano powyżej – kwestie dotyczące urlopu wypoczynkowego nauczycieli, w tym również nauczyciela zajmującego stanowisko dyrektora szkoły, regulują przepisy Karty Nauczyciela. Dodać jednak należy, że w omawianym zakresie znajdą również zastosowanie przepisy Kodeksu pracy, które stosuje się do stosunków pracy nauczycieli, ale – co trzeba podkreślić – tylko w zakresie spraw nieuregulowanych w Karcie Nauczyciela (art. 91c ust. 1 Karty Nauczyciela).

Choć zasadą jest powierzenie stanowiska dyrektora szkoły osobie będącej nauczycielem, to jednak przepisy prawa przewidują również możliwość powierzenia tego stanowiska osobie niebędącej nauczycielem. Do osoby niebędącej nauczycielem, zatrudnionej na stanowisku dyrektora szkoły – w zakresie uprawnień pracowniczych (w tym też urlopowych) – stosuje się przepisy Kodeksu pracy.

Urlop wypoczynkowy dyrektora szkoły (placówki) feryjnej

Wymiar urlopu dyrektora szkoły
Jak wskazano na wstępie – do dyrektora szkoły-nauczyciela – stosuje się regulacje dotyczące wszystkich pozostałych nauczycieli zatrudnionych w szkole. W związku z tym w zakresie urlopu wypoczynkowego dla dyrektora szkoły zastosowanie znajdą zasady odnoszące się do wszystkich nauczycieli, zawarte w przepisach Karty Nauczyciela. Wobec tego:

Wymiar urlopu wypoczynkowego dyrektora szkoły uzależniony jest od tego, czy zatrudniająca go szkoła jest placówką feryjną (tzn. czy w organizacji pracy szkoły przewidziano ferie zimowe i letnie), czy też nieferyjną.
Nauczyciele zatrudnieni w szkołach (placówkach) feryjnych uprawnieni są do urlopu wypoczynkowego w wymiarze ferii zimowych i letnich. Zasadą jest wykorzystanie urlopu wypoczynkowego w trakcie (w okresie trwania) ferii zimowych i letnich. Podkreślenia wymaga również, że w ramach przysługującego dyrektorowi urlopu wypoczynkowego – ma on prawo do nieprzerwanego co najmniej czterotygodniowego urlopu wypoczynkowego. Wskazana zasada ustawowa ma istotne znaczenie, biorąc pod uwagę, że w okresie ferii (czyli w okresie przewidzianym jako okres urlopu wypoczynkowego nauczycieli zatrudnionych w placówkach feryjnych) – dyrektor szkoły może być zobowiązany do wykonywania określonych czynności w szkole.

Nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego
Prawo do urlopu wypoczynkowego nauczyciel nabywa w każdym kolejnym roku kalendarzowym swojej pracy zawodowej:
- jeśli nauczyciel pozostaje w zatrudnieniu w dniu 1 stycznia – prawo do urlopu wypoczynkowego nabywa w tym dniu;
- jeśli nauczyciel podejmuje pracę w trakcie roku kalendarzowego – prawo do urlopu wypoczynkowego nabywa w dniu rozpoczęcia pracy.

Powyższe zasady dotyczą nabywania urlopu wypoczynkowego kolejnego w życiu zawodowym nauczyciela. Dyrektor szkoły będzie nabywał urlop wypoczynkowy według powyższych zasad. Z uwagi na warunki wymagane od dyrektorów szkoły – nie zajdzie sytuacja, aby dyrektor nabywał pierwszy w życiu zawodowym urlop wypoczynkowy.

Wykonywanie zadań w czasie ferii
W okresie urlopu wypoczynkowego zachodzić może potrzeba wykonywania pracy, związanej z: przeprowadzaniem egzaminów; zakończeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego roku szkolnego; opracowywaniem szkolnego zestawu programów oraz uczestniczeniu w doskonaleniu zawodowym w określonej formie. Czynności związane z wykonywaniem powyższych obowiązków nie powinny łącznie zajmować więcej niż 7 dni w czasie ferii zimowych i letnich. Pamiętać przy tym należy, że nauczyciel ma prawo do nieprzerwanego co najmniej czterotygodniowego urlopu wypoczynkowego.

Zasady powyższe dotyczą również nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły.
Oprócz wskazanych powyżej prac, dyrektor szkoły w okresie ferii zimowych lub letnich może być zobligowany do prowadzenia zadań zleconych przez organ prowadzący szkołę, prowadzenia inwestycji albo kapitalnych remontów w szkole.

Możliwość niewykorzystania w okresie ferii zimowych lub letnich urlopu wypoczynkowego z uwagi na realizację powyższych zadań, dopuszczalna jest tylko wówczas, gdy organ prowadzący szkołę:
- wyraził zgodę, albo
- polecił,
wykonywanie zadań zleconych przez ten organ lub prowadzenie w szkole inwestycji albo kapitalnych remontów.
Oznacza to, że dyrektor szkoły nie może samodzielnie podjąć decyzji o niewykorzystywaniu urlopu wypoczynkowego w okresie ferii. Warunkiem legalności (zgodności z prawem) takiego postępowania jest uzyskanie na to zgody organu prowadzącego szkołę (najlepiej w formie pisemnej). Niewykorzystanie urlopu w okresie ferii z powodu wykonywania inwestycji w szkole albo kapitalnych remontów, będzie również zgodne z prawem, jeśli z powyższych względów pracę w okresie ferii polecił wykonywać organ prowadzący szkołę.

Udzielenie zgody przez organ prowadzący lub wykonywanie w tym zakresie poleceń organu prowadzącego jest warunkiem uzyskania urlopu uzupełniającego.