Trybunał Konstytucyjny w styczniu orzekł, że przepisy o naborze do publicznych przedszkoli i szkół są niekonstytucyjne; dał 12 miesięcy na usunięcie wad prawnych. Trybunał uznał, że rozwiązanie, zgodnie, z którym ustawa nie gwarantuje każdemu dziecku miejsca w przedszkolu lub szkole publicznej, pozostawiając ministrowi dowolność tworzenia zasad przyjmowania dzieci do szkół obwodowych, narusza konstytucyjne prawo do nauki.
Zgodnie z przyjętym przez rząd projektem nowelizacji ustawy o systemie oświaty, w przypadku rekrutacji do publicznych przedszkoli i innych publicznych form wychowania przedszkolnego (np. punktów przedszkolnych) w pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego brane będzie pod uwagę to, czy dziecko mieszka na obszarze gminy, gdzie znajduje się przedszkole. W przypadku większej liczby kandydatów niż wolnych miejsc, przeprowadza się kolejne etapy postępowania rekrutacyjnego.
Następnie będą brane takie czynniki jak: dochód w rodzinie dziecka, wielodzietność rodziny w połączeniu z wysokością dochodu rodziny, niepełnosprawność dziecka, niepełnosprawność rodzica, rodziców lub rodzeństwa dziecka, to czy dziecko wychowuje samotny rodzic w połączeniu z wysokością dochodu rodziny, czy dziecko wychowuje się w rodzinie zastępczej. W drugiej kolejności brane będą pod uwagę kryteria określane przez samorząd.
Wniosek o przyjęcie do przedszkola będzie można złożyć maksymalnie do trzech placówek, chyba, że dany samorząd ustali większą ich liczbę.
Podczas rekrutacji do publicznych szkół podstawowych i gimnazjów zachowane zostają dotychczasowe rozwiązania, zgodnie, z którymi uczniowie mieszkający w obwodzie danej szkoły są przyjmowani z urzędu, bez postępowania rekrutacyjnego.
Jeśli szkoła dysponuje wolnymi miejscami, może przyjąć uczniów mieszkających poza obwodem szkoły, po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego. Wówczas brane będą pod uwagę w pierwszej kolejności kryteria związane z miejscem zamieszkania dziecka, a następnie z sytuacją rodzinną dziecka.
Również w przypadku szkół ponadgimnazjalnych zachowane zostaną w dużym zakresie dotychczas obowiązujące rozwiązania. Tak jak obecnie będą brane pod uwagę wyniki uzyskane na zakończenie nauki w gimnazjum (odnotowane na świadectwie, potwierdzone zaświadczeniem o wynikach egzaminu gimnazjalnego oraz stosownymi zaświadczeniami). Zmianie ulegnie zakres przedmiotów, z których oceny będą brane obowiązkowo pod uwagę w postępowaniu rekrutacyjnym: będą to oceny z języka polskiego i matematyki oraz z dwóch wybranych przedmiotów. W przypadku równorzędnych wyników decydować będą kryteria związane z sytuacją rodzinną dziecka.
Jednocześnie zostaną zachowane uprawnienia laureatów i finalistów olimpiad przedmiotowych i laureatów konkursów przedmiotowych o zasięgu wojewódzkim lub ponad wojewódzkim: będą oni przyjmowani bez postępowania rekrutacyjnego do wybranego publicznego gimnazjum lub publicznej szkoły ponadgimnazjalnej.
W projekcie są też przepisy dotyczące zasad przeprowadzania rekrutacji m.in. do publicznych szkół policealnych, do publicznych szkół sportowych i szkół mistrzostwa sportowego, do publicznych szkół dwujęzycznych, do publicznych oddziałów międzynarodowych, do publicznych szkół dla dorosłych, oraz publicznych szkół i placówek artystycznych.
W dokumencie znalazły się także zapisy regulujące kwestie dotyczące wyboru podręczników przez szkoły. Zakazane będzie oferowanie, obiecywanie czy udzielanie szkołom i nauczycielom jakichkolwiek korzyści (w sposób pośredni lub bezpośredni) w zamian za wybór określonego podręcznika.
Projekt reguluje także kwestie dotyczące m.in., zatrudniania w szkołach podstawowych osób wspierających nauczycieli w klasach I-III i na świetlicach, zatrudniania w przedszkolach osób niebędących nauczycielami. Zaproponowano też zapisy doprecyzowujące przepisy dotyczące przekazywania przez samorządy prowadzenia szkół innym podmiotom.
Polecamy: Kryteria przyjęcia do przedszkoli znajdą się w ustawie
Procedura rekrutacji wkrótce na nowych zasadach