To pierwsze takie gimnazjum w kraju. Prawie wszystkie dzieci z pierwszej klasy tego gimnazjum wcześniej uczyły się w szóstej klasie szkoły podstawowej prowadzonej przez to bractwo.
Obecnie w zespole szkół niepublicznych, podstawówce i powstałym gimnazjum prawosławnym, uczy się łącznie 92 dzieci.
Placówka ma uprawnienia szkoły publicznej. W założeniach jej działalności jest łączenie programu szkolnego z edukacją religijną, narodową i międzykulturową. Np. obok nauki języka angielskiego i rosyjskiego, jest tam prowadzone także nauczanie języków mniejszości: białoruskiego i ukraińskiego.
Jak podkreśliła wicedyrektor szkoły Joanna Misiuk, oferta uruchomionego gimnazjum skierowana jest do dzieci także z innych szkół podstawowych w mieście.
Kiedy niepubliczna prawosławna szkoła podstawowa w Białymstoku w 2007 roku zaczynała działalność, w pierwszej klasie miała ośmioro uczniów. Obecnie zespół szkół działa w dawnym budynku jednej z miejskich podstawówek, ma m.in. pracownię językową i informatyczną.
Pomysł utworzenia w Białymstoku szkoły prawosławnej pojawił się za sprawą grupy rodziców - osób tego wyznania, którzy chcieli zapewnić swoim dzieciom jak najlepsze wykształcenie, opiekę i wychowanie ale chcieli też, by były świadome swej wiary i pochodzenia.
Udało się w 2007 roku, gdy doszło do utworzenia podstawówki. Kilka lat wcześniej, mimo formalnej zgody na działalność, nie powiodło się utworzenie niepublicznego liceum prawosławnego - było wówczas zbyt mało chętnych do nauki.
Hierarchowie Cerkwi szacują liczbę prawosławnych w Polsce na 550-600 tys. osób. Przyjmuje się, że połowa z nich mieszka w województwie podlaskim.