Zasady finansowania wynalazczości w jednostkach gospodarki uspołecznionej oraz kluby techniki i racjonalizacji.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 12 stycznia 1973 r.
w sprawie zasad finansowania wynalazczości w jednostkach gospodarki uspołecznionej oraz klubów techniki i racjonalizacji.

Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (Dz. U. Nr 43, poz. 272) oraz art. 91 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 25 listopada 1970 r. - Prawo budżetowe (Dz. U. Nr 29, poz. 244) i § 11 ust. 1 pkt 2 uchwały nr 125 Rady Ministrów z dnia 15 lipca 1969 r. w sprawie odsetek od kredytów udzielanych przez banki oraz środków pieniężnych na rachunkach bankowych (Monitor Polski Nr 32, poz. 238) zarządza się, co następuje:
§  1.
Ilekroć w zarządzeniu jest mowa:
1)
o ustawie, należy przez to rozumieć ustawę z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (Dz. U. Nr 43, poz. 272),
2)
o rozporządzeniu, należy przez to rozumieć rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 1972 r. w sprawie projektów wynalazczych (Dz. U. Nr 54, poz. 351).
§  2.
1.
Wynagrodzenia twórców projektów wynalazczych, określone w art. 93-97 ustawy, ustalone zgodnie z przepisami, o których mowa w art. 107 ust. 2 ustawy oraz z przepisami § 20 ust. 1, § 21 i 22, § 23 ust. 1-3, § 24 ust. 1, § 25 ust. 2 i § 26 ust. 2 rozporządzenia, wypłacane są ze środków jednostek, w których projekt został zastosowany i obciążają koszty działalności tych jednostek.
2.
Jeżeli nie można zaliczyć wynagrodzeń, o których mowa w ust. 1, do kosztów produkcji określonych wyrobów lub grup wyrobów, obciążają one koszty ogólne.
3. 1
Jednostka, która zastosowała projekt wynalazczy (ust. 1), przekazuje kwotę wynagrodzenia przeznaczoną dla twórcy projektu, jak również należne od tego wynagrodzenia kwoty podatku od funduszu płac i składek na ubezpieczenie społeczne jednostce, w której projekt wynalazczy został zgłoszony, a jeżeli wynagrodzenie dotyczy opatentowanego wynalazku lub chronionego wzoru użytkowego - jednostce uprawnionej z patentu lub prawa ochronnego.
4. 2
Kwoty wynagrodzeń przekraczające granice określone w § 22 i w § 23 ust. 1 i 2 rozporządzenia, a pozostałe po dokonaniu wypłat w jednostce, w której projekt został zgłoszony, lub w jednostce uprawnionej z patentu albo z prawa ochronnego, podlegają przekazaniu:

- w jednostkach tworzących fundusz rozwoju - na ten fundusz,

- w centralach zjednoczeń (jednostek równorzędnych) - na scentralizowany fundusz rozwoju zjednoczenia, a gdy zjednoczenie nie tworzy tego funduszu, na fundusz rezerwowy zjednoczenia,

- w jednostkach budżetowych dysponujących rachunkiem środków specjalnych, o których mowa w § 7 - na ten rachunek.

W pozostałych jednostkach kwoty te podlegają zaliczeniu na zyski nadzwyczajne, z tym że w jednostkach budżetowych, które nie dysponują rachunkiem środków specjalnych, zyski te podlegają odprowadzeniu do budżetu.

5.
Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do należnego twórcy projektu wynalazczego odrębnego wynagrodzenia za dostarczoną przez twórcę i przydatną do zastosowania projektu dokumentację oraz z tytułu zwrotu udokumentowanych wydatków, poniesionych przez twórcę przy opracowywaniu i realizacji projektu (art. 101 ustawy i § 27 ust. 6 rozporządzenia).
§  3.
1.
Wynagrodzenie tymczasowe, o którym mowa w art. 99 ustawy i w § 27 ust. 1 rozporządzenia, wypłaca się z funduszu postępu techniczno-ekonomicznego, a jeżeli jednostka wypłacająca nie jest dysponentem funduszu - ze środków budżetowych.
2.
Wynagrodzenie tymczasowe jest potrącane z wynagrodzenia należnego twórcy w wyniku zastosowania projektu wynalazczego i zwracane przez jednostkę, która powinna wypłacić twórcy wynagrodzenie (§ 2 ust. 3), jednostce, która dokonała wypłaty wynagrodzenia tymczasowego - na rachunek funduszu postępu techniczno-ekonomicznego lub na dochody budżetowe.
§  4.
1.
Wynagrodzenie dodatkowe, o którym mowa w art. 100 ustawy:
1)
należne twórcy projektu wynalazczego w walucie zagranicznej zgodnie z § 27 ust. 2 i 5 rozporządzenia, wypłaca jednostka dokonująca czynności związanych z wykonywaniem prawa za granicą,
2)
należne twórcy projektu wynalazczego w walucie zagranicznej lub w złotych zgodnie z § 27 ust. 3 i 4 rozporządzenia, wypłaca jednostka, na której żądanie zaniechano wykonywania prawa uzyskanego za granicą (pkt 1), jeżeli zaniechanie to uzasadnione było interesem polskiego eksportu albo względami polityki handlowej.
2.
Wynagrodzenie określone w § 23 ust. 4 rozporządzenia jest wypłacane przez jednostkę, w której jest zatrudniona osoba uprawniona do tego wynagrodzenia, i obciąża koszty tej jednostki.
§  5.
1. 3
Jednostki działające według zasad rozrachunku gospodarczego oraz jednostki badawcze, z wyjątkiem jednostek określonych w § 6, finansują nie wymienione w § 2-4 koszty związane z działalnością wynalazczą według następujących zasad:
1)
koszty opracowania, oceny i realizacji projektów wynalazczych, stanowiące inwestycje lub remonty środków trwałych - ze środków przeznaczonych na finansowanie inwestycji i remontów, zgodnie z odrębnymi przepisami,
2)
koszty opracowania, oceny i realizacji projektów wynalazczych, nie stanowiące inwestycji lub remontów środków trwałych, a odpowiadające kryteriom określonym w przepisach o gospodarowaniu funduszem postępu techniczno-ekonomicznego - ze środków tego funduszu,
3) 4
koszty opracowania, oceny i realizacji projektów wynalazczych, nie podlegające sfinansowaniu ze środków wymienionych w pkt 1 i 2, oraz koszty rozwoju i popularyzacji wynalazczości i utrzymania komórek wynalazczości (§ 3 rozporządzenia) - ze środków obrotowych z obciążeniem kosztów działalności jednostki, z wyjątkiem zapłaty na rzecz Naczelnej Organizacji Technicznej (art. 52 i art. 53 ust. 2 ustawy) i odsetek za zwłokę (§ 26 ust. 4 rozporządzenia), które stanowią straty nadzwyczajne,
4) 5
koszty ochrony praw dotyczących projektów wynalazczych oraz koszty związane z wykonywaniem prawa - w rozumieniu § 1 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia - lub odstąpieniem nie chronionego projektu wynalazczego albo przekazaniem doświadczeń i dokumentacji podlegają finansowaniu ze środków funduszu rozwoju i obciążają ten fundusz, a gdy jednostka nie tworzy tego funduszu - ze środków obrotowych z obciążeniem kosztów działalności jednostki,
5) 6
przepis pkt 2 nie dotyczy jednostek badawczych i innych jednostek nie tworzących funduszu postępu techniczno-ekonomicznego.
2.
Jednostki, o których mowa w ust. 1, finansują koszty nabycia patentów, praw ochronnych na wzory użytkowe, praw do patentów i praw ochronnych, praw stosowania projektów wynalazczych, doświadczeń i dokumentacji - ze środków obrotowych lub ze środków przewidzianych na cele inwestycyjne, stosownie do zasad określonych w przepisach o finansowaniu inwestycji i remontów.
3.
Koszty opracowania, oceny i realizacji projektów wynalazczych oraz koszty wymienione w ust. 2, sfinansowane ze środków obrotowych, mogą być rozliczane w okresie do lat 3, a w razie szczególnie wysokich kosztów - do lat 5-ciu.
4.
Koszty sfinansowane ze środków obrotowych, które nie mogą być zaliczone do kosztów produkcji określonych wyrobów lub grup wyrobów, zalicza się do kosztów ogólnych.
5. 7
Dochody uzyskane z wykonywania prawa - w rozumieniu § 1 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia - lub udostępnienia nie chronionego projektu wynalazczego albo z przekazanych doświadczeń i dokumentacji, zmniejszone o należne z tego tytułu wynagrodzenie twórcy projektu, zwiększają fundusz rozwoju, a w jednostkach, które nie tworzą tego funduszu - podlegają zaliczeniu na zyski nadzwyczajne.
§  6.
1. 8
Centrale zjednoczeń (jednostek równorzędnych) finansują koszty opracowania, oceny i realizacji projektów wynalazczych ze środków funduszu postępu techniczno-ekonomicznego lub ze środków przewidzianych na cele inwestycyjne i remontowe według zasad określonych w § 5 ust. 1 pkt 1 i 2. Wymienione w § 5 ust. 1 pkt 3 pozostałe koszty rozwoju i popularyzacji wynalazczości i utrzymania komórek wynalazczości centrale te finansują ze środków przewidzianych na pokrycie kosztów utrzymania centrali zjednoczenia. Centrale te pokrywają koszty wymienione w § 5 ust. 1 pkt 4 ze środków scentralizowanego funduszu rozwoju zjednoczenia, a gdy nie tworzą tego funduszu - ze środków przewidzianych na pokrycie kosztów utrzymania centrali zjednoczenia.
2.
W uzasadnionych wypadkach, gdy określone zadania planowe nie znajdują pokrycia w środkach przewidzianych na koszty utrzymania centrali zjednoczenia, koszty tych zadań mogą być finansowane ze środków pochodzących z odrębnych wpłat przedsiębiorstw, gromadzonych w trybie przewidzianym dla finansowania wspólnych przedsięwzięć gospodarczych.
3. 9
Centrale zjednoczeń przekazują dochody, o których mowa w § 5 ust. 5, na scentralizowany fundusz rozwoju zjednoczenia, a gdy zjednoczenie nie tworzy tego funduszu - na zmniejszenie kosztów utrzymania centrali zjednoczenia.
§  6a. 10
Dochody zwiększające fundusze rozwoju zgodnie z przepisami § 2 ust. 4, § 5 ust. 5 oraz § 6 ust. 3 nie podlegają opodatkowaniu, a w jednostkach zgrupowanych w zjednoczeniach - obciążeniu na rzecz zjednoczenia w myśl przepisów § 6 ust. 4 i § 23 ust. 5 uchwały nr 46 Rady Ministrów z dnia 5 marca 1976 r. w sprawie gospodarki finansowej przemysłowych i budowlano-montażowych państwowych organizacji gospodarczych objętych planem centralnym (Monitor Polski z 1976 r. Nr 15, poz. 70 i Nr 27, poz. 118 oraz z 1977 r. Nr 17, poz. 98).
§  7.
1.
Jednostki budżetowe, za zgodą jednostki nadrzędnej, mogą dysponować środkami specjalnymi przeznaczonymi na finansowanie wynalazczości.
2.
Rachunek środków specjalnych (ust. 1) służy:
1)
do gromadzenia dochodów:
a)
o których mowa w § 5 ust. 5,
b)
uzyskanych ze środków zgromadzonych na wypłatę wynagrodzeń twórcom projektów wynalazczych, pozostałych po dokonaniu tych wypłat (§ 2 ust. 4),
c)
uzyskanych ze sprzedaży modeli i materiałów pozostałych po dokonaniu oceny projektów wynalazczych, zwrotu kosztów dokumentacji itp.;
2)
do finansowania kosztów opracowania, oceny i realizacji projektów wynalazczych, w tym również zakupów środków trwałych, które zgodnie z odrębnymi przepisami mogą być dokonywane ze środków nieinwestycyjnych, kosztów rozwoju i popularyzacji wynalazczości oraz ochrony praw dotyczących projektów wynalazczych; z rachunku tego nie mogą być pokrywane koszty zaliczane do osobowego funduszu płac i inne koszty związane z utrzymaniem komórek wynalazczości, które są pokrywane z kredytów budżetowych, oraz koszty podlegające sfinansowaniu ze środków przeznaczonych na inwestycje i remonty lub z funduszu postępu techniczno-ekonomicznego.
3.
Upoważnia się banki do przejściowego dokonywania wypłat z rachunku środków specjalnych (ust. 1) bez względu na stan środków na tym rachunku; wypłaty dokonane przez bank z tego tytułu, nie zrównoważone do końca roku dochodami zgromadzonymi na tym rachunku, będą zwracane przez Ministerstwo Finansów z kredytów budżetu centralnego. Bank nie pobiera odsetek od zadłużenia na tych rachunkach.
§  8.
1.
Jednostki budżetowe, które nie dysponują rachunkiem środków specjalnych (§ 7 ust. 1) finansują działalność w zakresie wynalazczości z kredytów budżetowych, a jeżeli są dysponentami funduszu postępu techniczno-ekonomicznego, finansują z tego funduszu koszty opracowań, oceny i realizacji projektów wynalazczych, odpowiadających kryteriom określonym w przepisach normujących zasady gospodarowania tym funduszem.
2. 11
Jednostki budżetowe, które nie dysponują rachunkiem środków specjalnych (§ 7 ust. 1), zaliczają dochody z działalności wynalazczej wymienione w § 7 ust. 2 na zyski nadzwyczajne i odprowadzają je do budżetu.
§  9.
1. 12
Jednostki będące zakładami budżetowymi finansują działalność w zakresie wynalazczości z funduszów obrotowych obciążając koszty działalności i zaliczają na zyski nadzwyczajne wpływy z działalności wynalazczej wymienione w § 7 ust. 2, a koszty opracowania, oceny i realizacji projektów wynalazczych, stanowiące inwestycje lub remonty środków trwałych, finansują ze środków przeznaczonych na inwestycje i remonty.
2. 13
Szkoły wyższe, które stosują zasady gospodarki finansowej określone w uchwale nr 289 Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1973 r. w sprawie zasad finansowania prac badawczych i wdrożeniowych oraz gospodarki finansowej jednostek badawczych i szkół wyższych (Monitor Polski z 1974 r. Nr 2, poz. 9, z 1975 r. Nr 28, poz. 172 oraz z 1977 r. Nr 2, poz. 15), finansują ze środków obrotowych koszty związane z działalnością wynalazczą, w tym również koszty wymienione w § 5 ust. 1 pkt 4, obciążając nimi koszty działalności naukowo-badawczej. Szkoły te zaliczają dochody wymienione w § 5 ust. 5 na zyski nadzwyczajne działalności naukowo-badawczej.
3.
Jednostki będące zakładami budżetowymi mogą zaciągać kredyty na działalność wynalazczą na zasadach określonych w przepisach o gospodarce finansowej tych jednostek.
§  10.
1.
Koszty działalności klubów techniki i racjonalizacji obejmują:
1)
wynagrodzenie doradców technicznych (przedstawicieli technicznych), przysługujące im zgodnie z odrębnymi przepisami,
2)
wyposażenie i utrzymanie klubów, zakup książek, czasopism i urządzeń technicznych,
3)
koszty popularyzacji wynalazczości i pozostałe koszty działalności klubów.
2.
Koszty określone w ust. 1 finansuje się:
1)
w jednostkach działających według zasad rozrachunku gospodarczego i w zakładach budżetowych - stosownie do rodzaju i charakteru kosztów tej działalności - ze środków (funduszów) obrotowych lub ze środków przeznaczonych na finansowanie inwestycji i remontów,
2)
w jednostkach budżetowych z kredytów budżetowych.
3.
Koszty działalności klubu wspólnego, utworzonego dla dwóch lub więcej jednostek gospodarki uspołecznionej, są finansowane wstępnie przez jednostkę, przy której klub działa, i podlegają zwrotowi przez zainteresowane jednostki w odpowiednich częściach jednostce, przy której klub działa, zgodnie z ustalonymi wspólnie zasadami. Jeżeli zainteresowane jednostki nie umówią się inaczej, zwrot kosztów następuje co kwartał.
4.
Koszty działalności wojewódzkiego klubu techniki i racjonalizacji lub międzyzakładowego klubu techniki i racjonalizacji są finansowane w odpowiednich częściach przez jednostki, które zawarły z klubem umowę o wzajemne świadczenia (umowa członkowska).
§  11.
1.
Zasady rozliczeń z tytułu obrotów dewizowych określają przepisy w sprawie zezwolenia na czynności obrotu wartościami dewizowymi.
2.
Zasady opodatkowania przychodów lub dochodów uzyskiwanych z wykonywania praw z patentu i wzoru użytkowego przez osoby nie będące twórcami pracowniczych projektów wynalazczych określają odrębne przepisy.
§  12.
1.
Traci moc zarządzenie Ministra Finansów z dnia 7 marca 1963 r. w sprawie szczegółowych zasad finansowania rozwoju i realizacji wynalazczości w jednostkach gospodarki uspołecznionej oraz klubów techniki i racjonalizacji (Monitor Polski Nr 23, poz. 120).
2.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 2 ust. 3 zmieniony przez § 1 zarządzenia z dnia 21 sierpnia 1979 r. (M.P.79.22.126) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 10 września 1979 r.
2 § 2 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
3 § 5 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a) zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
4 § 5 ust. 1 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. b) zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
5 § 5 ust. 1 pkt 4 dodany przez § 1 pkt 2 lit. c) zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
6 § 5 ust. 1 pkt 5 dodany przez § 1 pkt 2 lit. c) zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
7 § 5 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. d) zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
8 § 6 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. a) zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
9 § 6 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. b) zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
10 § 6a dodany przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
11 § 8 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
12 § 9 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 6 lit. a) zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.
13 § 9 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 6 lit. b) zarządzenia z dnia 7 lipca 1977 r. (M.P.77.18.101) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 1977 r.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024