Decyzja 2024/2500 w sprawie wsparcia zwalczania nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką oraz rozprzestrzeniania takiej broni w państwach członkowskich Ligi Państw Arabskich - etap III

DECYZJA RADY (WPZiB) 2024/2500

z dnia 23 września 2024 r.

w sprawie wsparcia zwalczania nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką oraz rozprzestrzeniania takiej broni w państwach członkowskich Ligi Państw Arabskich - etap III

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 28 ust. 1 i art. 31 ust. 1,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W przyjętej w 2018 r. strategii UE na rzecz zwalczania nielegalnej broni palnej, broni strzeleckiej i lekkiej (BSiL) oraz amunicji do tych rodzajów broni pt. "Zabezpieczenie broni, ochrona obywateli" ("strategia UE dotycząca BSiL") stwierdzono, że Unia kładzie szczególny nacisk na współpracę regionalną jako skuteczny sposób kontroli broni strzeleckiej.

(2) W strategii UE dotyczącej BSiL zauważono, że Unia będzie nadal wspierać współpracę i pomoc w ramach realizacji programu działania Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach (zwanego dalej "UNPoA").

(3) W dokumencie końcowym z czwartej konferencji ONZ poświęconej przeglądowi postępów w realizacji UNPoA, która odbyła się w czerwcu 2024 r., państwa członkowskie ONZ zobowiązały się do wzmocnienia, w stosownych przypadkach, partnerstw i współpracy na wszystkich szczeblach w celu zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką.

(4) W Agendzie ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 z 2015 r., potwierdzono, że zwalczanie nielegalnego handlu BSiL jest niezbędne do osiągnięcia wielu celów, między innymi tych związanych z pokojem, sprawiedliwością i silnymi instytucjami. W swoim planie działań na rzecz rozbrojenia pt. "Zabezpieczenie naszej wspólnej przyszłości" z 2018 r., Sekretarz Generalny ONZ wzywa do stosowania inkluzywnego, zintegrowanego i partycypacyjnego podejścia do kontroli broni strzeleckiej na poziomie krajowym oraz, w niektórych przypadkach, na poziomie subregionalnym.

(5) Liga Państw Arabskich (LPA) jest organizacją regionalną skupiającą wszystkie kraje arabskie w celu propagowania i pogłębiania współpracy między jej członkami.

(6) W 2016 r. Unia i LPA ustanowiły dialog strategiczny UE-LPA i powołały szereg grup roboczych, w tym działającą w ramach dialogu strategicznego Grupę Roboczą ds. Broni Masowego Rażenia i Kontroli Zbrojeń, która określiła obszary priorytetowe z myślą o ewentualnej konkretnej współpracy.

(7) Deklaracja ze szczytu UE-LPA w Szarm el-Szejk w 2019 r. zawierała zobowiązanie do podjęcia skonsolidowanych działań przeciwko nielegalnemu handlowi bronią.

(8) Decyzje Rady (WPZiB) 2018/1789 ¹  (WPZiB) 2021/1726 ²  wsparły etapy I i II projektu na rzecz zwalczania nielegalnego handlu BSiL oraz rozprzestrzeniania takiej broni w państwach członkowskich LPA. Unia zamierza udzielić wsparcia etapowi III tego projektu.

(9) Wsparcie Unii dla tego projektu będzie odzwierciedlać ogólną politykę Unii względem LPA i jej państw członkowskich,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

1. Aby wesprzeć państwa członkowskie Ligi Państw Arabskich (LPA) w realizacji na poziomie krajowym programu działania Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach (zwanego dalej "UNPoA") oraz międzynarodowego instrumentu umożliwiającego śledzenie (ITI), etap III projektu zainicjowany decyzjami (WPZiB) 2018/1789 i (WPZiB) 2021/1726 umożliwi państwom członkowskim LPA - zgodnie z ich priorytetami i potrzebami - trwałe poprawienie skuteczności ich krajowych działań na rzecz kontroli broni strzeleckiej i na rzecz zwalczania jej rozprzestrzeniania, zgodnie z praktykami i normami ustalonymi w UNPoA, ITI i globalnych ramach zarządzania amunicją (GFA).

2. Z myślą o zwalczaniu zagrożenia rozprzestrzenianiem broni strzeleckiej i lekkiej (BSiL) w regionie LPA projekt ten będzie służył w szczególności realizacji następujących celów:

– usprawnieniu zdolności służb celnych i innych agencji granicznych w zakresie wykrywania, powstrzymywania i zgłaszania przypadków nielegalnego handlu bronią palną w regionie LPA;

– usprawnieniu zdolności organów ścigania w zakresie skutecznego prowadzenia dochodzeń w sprawach nielegalnego rozprzestrzeniania broni palnej i handlu tą bronią w regionie LPA oraz do współpracy w takich sprawach; oraz

– usprawnieniu zdolności agencji ds. bezpieczeństwa i agencji wojskowych w zakresie opracowywania i wdrażania bezpiecznych i chronionych systemów zarządzania zapasami BSiL oraz amunicji w regionie LPA.

3. Aby osiągnąć cele, o których mowa w ust. 1 i 2, Unia, w drodze niniejszej decyzji, wspiera działania, w m.in. następujących obszarach priorytetowych:

– Obszar 1: kontrola międzynarodowego przemieszczania BSiL, w tym ocena ryzyka i zapobieganie przenikaniu broni strzeleckiej i lekkiej do nieupoważnionych odbiorców.

– Obszar 2: identyfikacja i eliminowanie źródeł nielegalnej broni strzeleckiej, w tym: budowanie zdolności organów ścigania; kontrola granic lądowych, powietrznych i morskich; znakowanie, rejestrowanie i śledzenie BSiL; techniki w zakresie prowadzenia dochodzeń dotyczących broni i jej śledzenia, wykorzystywanie informacji balistycznych oraz wskazywanie lub eliminowanie szlaków i metod przemytu.

– Obszar 3: inne środki związane z kontrolą broni strzeleckiej, w tym zarządzanie zapasami i ich ochrona.

– Obszar 4: przekazywanie informacji istotnych dla kontroli oraz zaostrzonej kontroli BSiL, takich jak ocena przepisów ustawowych i wykonawczych państw członkowskich LPA oraz doradztwo w zakresie ewentualnych zmian, a także tłumaczenie na język arabski odpowiednich opracowań naukowych i wyników badań.

4. Szczegółowy opis projektu, o którym mowa w ust. 1, 2 i 3, zamieszczono w załączniku do niniejszej decyzji.

Artykuł  2

1. Za wykonanie niniejszej decyzji odpowiada Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwany dalej "Wysokim Przedstawicielem").

2. Techniczną realizację projektu, o którym mowa w art. 1, przeprowadza Small Arms Survey (SAS) reprezentowany przez Instytut Studiów Podyplomowych Stosunków Międzynarodowych i Rozwoju, przy wsparciu ze strony Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej (INTERPOLu) i Światowej Organizacji Celnej (WCO) oraz w ścisłej współpracy z Sekretariatem LPA.

3. SAS, wspierany przez INTERPOL i WCO, wykonuje swoje zadania pod kierownictwem Wysokiego Przedstawiciela. W tym celu Wysoki Przedstawiciel dokonuje niezbędnych ustaleń z SAS.

Artykuł  3

1. Finansowa kwota odniesienia na realizację finansowanego przez Unię projektu, o którym mowa w art. 1, wynosi 3 999 776,72 EUR.

2. Wydatkami pokrywanymi z kwoty odniesienia określonej w ust. 1 zarządza się zgodnie z procedurami i zasadami mającymi zastosowanie do budżetu Unii.

3. Komisja nadzoruje właściwe zarządzanie wydatkami, o których mowa w ust. 2. W tym celu Komisja zawiera niezbędną umowę z SAS. Umowa ta musi zawierać zobowiązanie SAS do zapewnienia, aby wkład Unii został wyeksponowany stosownie do jego wielkości.

Artykuł  4

1. Wysoki Przedstawiciel składa Radzie sprawozdania z wykonania niniejszej decyzji na podstawie półrocznych sprawozdań przygotowywanych przez SAS.

2. Komisja składa sprawozdania z aspektów finansowych projektu, o którym mowa w art. 1.

Artykuł  5

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.

Niniejsza decyzja wygasa 36 miesięcy po dniu zawarcia umowy, o której mowa w art. 3 ust. 3. Niniejsza decyzja wygasa jednak 6 miesięcy po dacie jej wejścia w życie, jeżeli w tym okresie nie zostanie zawarta umowa.

Sporządzono w Brukseli dnia 23 września 2024 r.

ZAŁĄCZNIK

DOKUMENT PROJEKTOWY

Zwalczanie nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką oraz rozprzestrzeniania takiej broni w państwach członkowskich Ligi Państw Arabskich

Opis projektu - etap 3 (2024-2027)

1. Kontekst i uzasadnienie wsparcia w ramach WPZiB

Trzeci etap projektu realizowanego przez Unię Europejską i Ligę Państw Arabskich opierać się będzie na poprzednich staraniach podjętych przez Ligę Państw Arabskich (LPA) i Unię Europejską (UE), w tym staraniach podjętych w ramach etapu 1 (2019-2021) i 2 (2021-2024) tego projektu. Celem tych starań jest pomoc członkom Ligi Państw Arabskich w obniżaniu poziomu ryzyka wynikającego z nielegalnych przepływów broni strzeleckiej i lekkiej (BSiL) oraz amunicji do tych rodzajów broni, a także z wykorzystywania tej broni i amunicji w państwach arabskich.

Projekt ten jest wynikiem prac działającej w ramach dialogu strategicznego między UE a LPA Grupy Roboczej ds. Broni Masowego Rażenia, Broni Strzeleckiej i Lekkiej i Kontroli Zbrojeń, która to grupa określiła, na początku inicjatywy obszary priorytetowe z myślą o ewentualnej konkretnej współpracy (zob. sekcja 2.1).

Etap 1 projektu między UE a LPA był niezbędny, by zbudować zaufanie między państwami członkowskimi LPA a trzema partnerami wykonawczymi: Small Arms Survey (SAS), Międzynarodową Organizacją Policji Kryminalnej (INTERPOL) i Światową Organizacją Celną (WCO). Te trzy organizacje zapewniły ośmiu państwom arabskim podstawowe szkolenia. Poprzez szereg spotkań na szczeblu regionalnym i subregionalnym umożliwiły one wymianę optymalnych rozwiązań i doświadczeń zdobytych przy zwalczaniu rozprzestrzeniania nielegalnej broni strzeleckiej.

W ramach etapu 2 skupiono się na szkoleniach technicznych na szczeblu państwowym i regionalnym dotyczących następujących tematów:

– zarządzania zapasami;

– wykrywania i identyfikacji broni strzeleckiej i lekkiej, a także amunicji i części do tego rodzaju broni;

– prowadzenia dochodzeń w sprawie broni palnej; oraz

– wykorzystywania istniejących systemów zarządzania wiedzą przeznaczonych dla urzędników celnych i funkcjonariuszy organów ścigania.

Podczas tego etapu zaangażowanie państw członkowskich LPA w ten projekt było szczególnie głębokie - 18 państw zwróciło się o przeprowadzenie szkoleń na szczeblu krajowym i uczestniczyło w regionalnym programie szkoleniowym prowadzonym między styczniem a końcem maja 2024 r. Podczas szkoleń na szczeblu krajowym przekazano uczestniczącym urzędnikom podstawowe wiadomości i wiedzę fachową na temat kontroli broni strzeleckiej. Podczas szkoleń na szczeblu regionalnym zapewniono bardziej konkretne instrukcje i podjęto kroki w kierunku umożliwienia uczestnikom przekazywania nabytych wiadomości i wiedzy fachowej innym urzędnikom rządowym państw arabskich. Szczegółowe sesje szkoleniowe umożliwiły INTERPOL-owi i WCO rozpoczęcie modułu szkolenia instruktorów, budując trwałe zdolności w zakresie kontroli broni strzeleckiej w uczestniczących państwach członkowskich LPA. Dwie wspólne operacje, przeprowadzone przez uczestniczące państwa LPA i wspomagane przez INTERPOL i WCO, umożliwiły państwom praktyczne zastosowanie nowo nabytej wiedzy. Przeprowadzono trzy webinary tematyczne i dwa warsztaty regionalne, co dało sekretariatowi LPA, państwom członkowskim i trzem partnerom wykonawczym wiele możliwości udziału w dyskusjach na temat polityki oraz wymiany doświadczeń.

Podczas etapu 3 starania na rzecz budowania zdolności prowadzone w poprzednich etapach zostaną skonsolidowane i usprawnione. Głównym celem będzie dążenie do ugruntowania podstaw skutecznych, długofalowych i trwałych działań. W szczególności w ramach tego projektu zainteresowanym państwom nadal będzie się oferować możliwości konkretnego udziału na szczeblu krajowym poprzez dostosowane, szczegółowe szkolenia oraz inne rodzaje wsparcia w budowaniu zdolności, zapewniane przez trzech partnerów wykonawczych. Udział ten umożliwi SAS, INTERPOL-owi i WCO ocenę potencjału bardziej długoterminowej współpracy z zainteresowanymi państwami członkowskimi. Jednocześnie w ramach projektu nadal będzie się zapewniać szkolenia podstawowe, zwłaszcza dla tych państw, które nie uczestniczyły w nich podczas pierwszych dwóch etapów projektu. W miarę możliwości szkolenia te będą odbywać się z udziałem krajowych instruktorów, których przeszkolono podczas etapu 2.

Zmniejszenie liczby nielegalnej broni strzeleckiej i jej wyeliminowanie w świecie arabskim w dalszym ciągu ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia wszelkich form przemocy, a także dla propagowania zrównoważonego rozwoju i dobrobytu zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), zarówno w świecie arabskim, jak i w regionach sąsiadujących, w tym w Europie. Konkretniej rzecz ujmując, celem projektu jest zwiększenie zdolności państw członkowskich LPA do realizacji programu działania ONZ na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach (UN PoA) oraz międzynarodowego instrumentu umożliwiającego śledzenie (ITI), zgodnie z priorytetami i potrzebami określonymi przez państwa członkowskie LPA. Projekt ten uwrażliwi także państwa członkowskie LPA na niedawno przyjęte globalne ramy zarządzania amunicją konwencjonalną w całym cyklu życia (GFA).

Przyczyni się on też bezpośrednio do realizacji programu ONZ "Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 ³ " i do realizacji zawartych w nim celów zrównoważonego rozwoju. Będzie także źródłem spostrzeżeń i wiedzy, które pomogą państwom LPA zmniejszyć ilość przemocy zbrojnej, propagować pokój i stworzyć inkluzywne społeczeństwa, by m.in. "zmniejszyć poziom przemocy we wszystkich formach oraz związany z nią wskaźnik śmiertelności" (cel 16.1), "zmniejszyć nielegalny handel bronią" (cel 16.4) i, w stosownych przypadkach, "wyeliminować wszelkie formy przemocy wobec kobiet i dziewcząt" (cel 5.2) ⁴ . Projekt ten jest także konkretnym wynikiem zobowiązania zawartego w deklaracji ⁵  ze szczytu UE-LPA w Szarm el-Szejk w 2019 r. mającego na celu podjęcie skonsolidowanych działań przeciwko nielegalnemu handlowi bronią.

2. Wizja projektu, jego cele i trwałe oddziaływanie

Na etapie 3 projekt ten będzie realizował te same długoterminowe cele co jego poprzednie wersje - umożliwianie państwom członkowskim LPA - zgodnie z ich priorytetami i potrzebami - trwałego poprawienia skuteczności ich krajowych działań na rzecz kontroli broni strzeleckiej i na rzecz zwalczania jej rozprzestrzeniania, zgodnie z praktykami i normami ustalonymi w UN PoA, ITI i GFA. Poprawa ta zostanie dokonana za pośrednictwem polityki i działań praktycznych, łączących wykorzystanie danych, wiedzy opartej na dowodach, autorytatywnych zasobów i narzędzi, dostosowanych porad ekspertów i szkoleń oraz zgromadzenia praktyków i decydentów politycznych w regionie LPA.

Poprzez współdziałanie z głównymi agencjami i partnerami odpowiedzialnymi za powstrzymywanie rozprzestrzeniania broni strzeleckiej i lekkiej w regionie LPA, projekt ten zrealizuje trojaki cel:

1. usprawnieniu zdolności służb celnych i innych agencji granicznych w zakresie wykrywania, przechwytywania i zgłaszania przypadków nielegalnego handlu bronią palną w regionie LPA;

2. usprawnieniu zdolności organów ścigania w zakresie skutecznego prowadzenia dochodzeń w sprawach nielegalnego rozprzestrzeniania broni palnej i handlu tą bronią w regionie LPA oraz do współpracy w takich sprawach; oraz

3. usprawnieniu zdolności agencji ds. bezpieczeństwa i agencji wojskowych w zakresie opracowywania i wdrażania bezpiecznych i chronionych systemów zarządzania zapasami broni strzeleckiej i lekkiej oraz amunicji do tych rodzajów broni w regionie LPA.

2.1. Merytoryczne obszary wsparcia w ramach projektu, określone przez państwa LPA

Celem etapu 3 projektu UE-LPA - zwalczanie nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką oraz rozprzestrzeniania takiej broni w państwach członkowskich LPA (2024-2027) - jest reagowanie na potrzeby wyrażone przez państwa członkowskie LPA na początku tej inicjatywy, oraz potrzeby nadal wyrażane przez te państwa, a dotyczące czterech obszarów priorytetowych:

Obszar 1: Kontrola międzynarodowego przemieszczania broni strzeleckiej i lekkiej (zwalczanie nielegalnych przepływów broni).

1.1. Wywóz, przywóz oraz przejściowe licencjonowanie i kontrola (np. ocena ryzyka).

1.2. Zapobieganie przenikaniu broni strzeleckiej i lekkiej do nieupoważnionych odbiorców.

1.3. Wykrywanie broni strzeleckiej i lekkiej oraz części do takiej broni podczas inspekcji transportowanych towarów i ładunków (np. metody i techniki inspekcji oraz sprzęt wykorzystywany do tych celów).

Obszar 2: Identyfikacja i eliminowanie źródeł nielegalnej broni strzeleckiej (np. budowanie zdolności organów ścigania).

2.1. Kontrola granic lądowych, powietrznych i morskich, w tym transfer technologii.

2.2. Znakowanie, rejestrowanie i śledzenie broni strzeleckiej.

2.3. Dodatkowe techniki i metody w zakresie prowadzenia dochodzeń dotyczących broni oraz inspekcji (np. wykorzystanie informacji balistycznych, wskazywanie lub eliminowanie szlaków i metod przemytu).

Obszar 3: Inne środki związane z kontrolą broni strzeleckiej.

3.1. Zarządzanie zapasami i bezpieczeństwo.

Obszar 4: Przekazywanie informacji istotnych dla kontroli nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej oraz zaostrzonej kontroli takiej broni.

4.1. Ocena przepisów ustawowych i wykonawczych państw członkowskich LPA; doradztwo w zakresie ewentualnych poprawek i zmian.

4.2. Tłumaczenie na język arabski odpowiednich opracowań naukowych, publikowanych wyników badań i innych zasobów.

3. Proponowana metoda interwencji

SAS - jako koordynator projektu - przeprowadził rozległe konsultacje z działającym w sekretariacie LPA Wydziałem ds. Kontroli Zbrojeń i Rozbrojenia, z INTERPOL-em i WCO. Wynikiem tych konsultacji była ogólna zgoda co do następującego dwutorowego podejścia.

Budowanie zdolności krajowych w celu zwalczania nielegalnych przepływów broni strzeleckiej i lekkiej poprzez:

– dostosowane szkolenia na temat systemów kontroli broni strzeleckiej i lekkiej, w tym na temat zarządzania zapasami w całym regionie LPA (zob. następna sekcja); oraz

– współpraca i wsparcie w okresie po zakończeniu szkoleń, przeznaczone dla ekspertów krajowych i mające na celu utworzenie ram krajowych umożliwiających stosowanie umiejętności praktycznych nabytych podczas tych szkoleń.

Łączenie udziału na istniejących szczeblach krajowych z uznawanymi na forum międzynarodowym działaniami z zakresu certyfikacji i angażowanie instruktorów krajowych (wyszkolonych w ramach tego projektu) do usprawniania krajowych lub regionalnych instytucji szkoleniowych oraz krajowych ram i struktur.

Wszystkie elementy projektu są stworzone po to, by rozwinąć trwałe zdolności wśród instytucji rządowych i ich urzędników w państwach członkowskich LPA, w partnerstwie z działającym w sekretariacie LPA Wydziałem ds. Kontroli Zbrojeń i Rozbrojenia. Projekt opiera się na naszych doświadczeniach, według których państwa członkowskie LPA są głównymi inicjatorami zmian w tworzeniu i realizacji krajowych ram propagujących odpowiedzialną kontrolę broni palnej i minimalizujących ryzyko rozprzestrzeniania.

W ramach etapu 3 kontynuowane będą starania na rzecz zapewnienia, by istotne materiały szkoleniowe i zasoby wiedzy - takie jak odnośne i konkretne części modułowego kompendium na temat wdrażania kontroli broni strzeleckiej (MOSAIC) - były dostępne w języku arabskim i rozpowszechniane w całym regionie LPA. Działanie to jest szczególnie istotne w środowisku, w którym wybrany personel rządowy może podlegać regularnej rotacji, a łatwo dostępny, tematyczny zasób informacji jest niezbędny w całym regionie.

Mając to na uwadze, w projekcie postuluje się, że jeżeli funkcjonariusze organów ścigania i służb celnych mogą wykrywać i przechwytywać broń strzelecką i lekką w regionie LPA oraz śledzić i zgłaszać przypadki handlu tą bronią oraz jeżeli agencje wojskowe i ds. bezpieczeństwa mogą opracowywać i wdrażać skuteczniejsze systemy zarządzania zapasami broni strzeleckiej, lekkiej i amunicji, to państwa w całym regionie LPA będą w stanie lepiej rozumieć, dostrzegać i łagodzić ryzyko powstające w wyniku nielegalnego rozprzestrzeniania broni strzeleckiej.

Interwencja będzie zaplanowana w celu realizacji następujących trzech wyników:

1. służby celne i inne agencje graniczne będą miały lepsze zdolności w zakresie wykrywania, przechwytywania i zgłaszania przypadków nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką w regionie LPA.

2. organy ścigania będą miały lepsze zdolności w zakresie prowadzenia skutecznych dochodzeń i współpracy w sprawach handlu bronią strzelecką i lekką oraz rozprzestrzeniania takiej broni w regionie LPA.

3. agencje ds. bezpieczeństwa i agencje wojskowe będą miały lepsze zdolności w zakresie opracowywania i wdrażania bezpiecznych i chronionych systemów zarządzania zapasami broni strzeleckiej i lekkiej oraz amunicji do tych rodzajów broni w regionie LPA.

W odniesieniu do wszystkich trzech wyników uczestnicy uzyskają wiedzę i umiejętności z zakresu metodologii szkoleń oraz wiedzę techniczną.

4. Opis działania

Wynik 1: Służby celne mają lepsze zdolności w zakresie wykrywania, przechwytywania i zgłaszania przypadków nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką w regionie LPA.

W ramach wyniku 1 dąży się do usprawnienia postępów dokonanych na poprzednich etapach i do umożliwienia ostatecznej akredytacji certyfikowanych przez WCO instruktorów z zakresu broni strzeleckiej i lekkiej w całym regionie LPA. Niewielka grupa personelu służb celnych wyszkolona w ramach etapów 1 i 2 będzie brała udział w prowadzeniu krajowych sesji szkoleniowych w państwach LPA, ćwicząc umiejętności metodyczne i techniczne, które uzyskała na poprzednich etapach projektu.

Prowadząc sesje szkoleniowe, pracownicy ci uzyskają uznawaną na całym świecie akredytację WCO w ramach organizowanego przez nią programu akredytowanych instruktorów. Po akredytacji instruktorzy ci mogą prowadzić dalsze szkolenia na szczeblu krajowym pod auspicjami WCO w regionie LPA lub poza nim. Instruktorzy ci zostaną poproszeni o wspieranie opracowywania krajowych programów szkoleń w ich państwach, tym samym przyczyniając się do trwałości tego przedsięwzięcia.

Rezultaty i działania te będą obejmowały:

1.1. Ukończenie przez administracje członkowskie WCO nie więcej niż 12 krajowych szkoleń bezpośrednich z zakresu broni strzeleckiej i lekkiej, by usprawnić możliwości kontrolowania nielegalnych przepływów broni strzeleckiej i lekkiej na granicach. Te sesje szkoleniowe przeznaczone są dla wnioskujących o nie państw, które nie przeszły uprzedniego szkolenia krajowego na etapach 1 i 2 (szkolenia podstawowego) lub które uznano za narażone na największe ryzyko nielegalnej działalności obejmującej broń strzelecką i lekką, lub które wymagają zaawansowanych szkoleń.

1.2. Organizację nie więcej niż sześciu jedno- lub dwudniowych warsztatów tematycznych online, przedstawiających konkretne tematy będące przedmiotem żywotnego zainteresowania dla państw członkowskich LPA. Warsztaty te powinny skoncentrować się na konkretnych potrzebach dotyczących budowania zdolności (np. identyfikacji części broni strzeleckiej i lekkiej), podnoszenia świadomości (np. stosowania techniki druku trójwymiarowego przy wytwarzaniu broni strzeleckiej i lekkiej) oraz wymiany informacji (np. na optymalnych rozwiązaniach z zakresu zarządzania ryzykiem odnoszącym się do broni strzeleckiej i lekkiej). Fora internetowe umożliwią uczestnictwo urzędnikom z państw członkowskich LPA - także z oddalonych regionów - i zapewnią szersze oddziaływanie i zaangażowanie na szczeblu regionalnym.

1.3. Wykorzystanie podstawowych sesji szkoleniowych do zakończenia rozpoczętego na etapie 2 procesu akredytacji dla akredytowanych wstępnie przez WCO instruktorów z zakresu broni strzeleckiej i lekkiej.

1.4. Uczestnictwo w działaniach prowadzonych przez innych partnerów wykonawczych.

1.5. Dostępność technicznej wiedzy fachowej pochodzącej z WCO, na żądanie, w celu doradzania państwom członkowskim LPA na temat aktualizacji ich krajowych programów szkolenia z zakresu broni strzeleckiej i lekkiej.

Wynik 2: Organy ścigania mają lepsze zdolności w zakresie prowadzenia skutecznych dochodzeń i współpracy w sprawach nielegalnego rozprzestrzeniania broni strzeleckiej i lekkiej oraz handlu taką bronią w regionie LPA.

W ramach wyniku 2 dąży się do zwiększenia skuteczności krajowych programów prac z udziałem różnych krajowych organów ścigania, które to programy są niezbędne do gromadzenia, przetwarzania i wymiany informacji o nielegalnej broni palnej. Większa skuteczność pozwoli sprawniej prowadzić dochodzenia dotyczące nielegalnego handlu bronią i poprawi współpracę międzyagencyjną i międzynarodową współpracę policyjną w zakresie przestępczości zorganizowanej.

Sprawnie działająca sieć ekspertów i instruktorów utworzona w ramach etapów 1 i 2 będzie pomocna dla INTERPOL-u. Personel wybrany na instruktorów w ramach etapu 2 ukończy akredytację i będzie brał udział w prowadzeniu zaawansowanych krajowych sesji szkoleniowych w państwach LPA na etapie 3, by ćwiczyć umiejętności metodyczne i techniczne nabyte na poprzednich etapach.

W odniesieniu do państw, które zwracają się o bardziej pogłębioną współpracę, eksperci wyszkoleni podczas poprzednich etapów będą brali bezpośredni udział w tworzeniu i prowadzeniu krajowej grupy zadaniowej ds. broni palnej, której celem będzie usprawnianie gromadzenia, przetwarzania i wymiany na szczeblu krajowym danych dotyczących broni palnej. Etap ten będzie niezwykle istotny dla oceny zdolności państw do skuteczniejszego wdrożenia opracowanego przez INTERPOL protokołu odzyskiwania broni palnej, a także dla czynnej współpracy w sprawach dotyczących broni palnej na szczeblu regionalnym i międzynarodowym. Protokół odzyskiwania broni palnej jest to przewodnik INTERPOL-u dotyczący wykrywania handlu bronią palną. Obejmuje on części dotyczące zarówno egzekwowania prawa, jak i forensyki, tak by obydwie strony mogły wymieniać informacje w celu rozwiązywania spraw dotyczących handlu bronią.

Aby osiągnąć ten wynik INTERPOL będzie się koncentrował na następujących rezultatach:

2.1. Urzędnicy wyższego szczebla z danego państwa rozumieją zagrożenia wynikające z handlu bronią palną oraz korzyści płynące z istnienia krajowej grupy zadaniowej ds. broni palnej.

2.2. Państwa opracowują i przyjmują zakres zadań krajowej grupy zadaniowej ds. broni palnej.

2.3. Instytucje krajowe i krajowa grupa zadaniowa ds. broni palnej są przeszkolone ze znajomości protokołu odzyskiwania broni palnej INTERPOL-u i z instrumentów INTERPOL-u dotyczących międzynarodowej współpracy w sprawach dotyczących broni palnej.

2.4. Krajowym grupom zadaniowym ds. broni palnej zapewniane jest wsparcie operacyjne (grupa zadaniowa ds. broni palnej generuje wskazówki do dochodzeń przy wsparciu INTERPOL-u).

Działania będą obejmowały:

– rozmieszczenie nie więcej niż dziesięciu ekspertów w poszczególnych państwach w celu wspierania oceny i rozwijania zdolności wymaganych do wdrożenia protokołu odzyskiwania broni palnej INTERPOL-u;

– nie więcej niż pięć szczegółowych sesji szkoleniowych prowadzonych przez instruktorów z INTERPOL-u w celu wspierania państw w rozwijaniu krajowych zdolności do gromadzenia, przetwarzania i wymiany informacji związanych z bronią palną;

– nie więcej niż pięć krajowych sesji szkoleniowych prowadzonych przez wykwalifikowanych instruktorów krajowych, którzy będą mogli prowadzić szkolenia krajowe pod auspicjami INTERPOL-u.

– wsparcie mentorskie dla państw służące utworzeniu krajowych grup zadaniowych ds. broni palnej, udzielane za pośrednictwem subregionalnych działań z zakresu budowania zdolności lub szkoleń w ramach pracy na szczeblu krajowym;

– warsztaty na temat wymiany optymalnych rozwiązań dotyczących technik prowadzenia dochodzeń w sprawie broni palnej oraz analizy informacji wywiadowczych dotyczących takiej broni; warsztaty te byłyby prowadzone w ramach wydarzenia regionalnego organizowanego wspólnie z innymi partnerami wykonawczymi;

– udział w działaniach prowadzonych przez innych partnerów wykonawczych, np. w internetowych forach tematycznych lub bezpośrednich sesjach szkoleniowych.

Wynik 3: Agencje ds. bezpieczeństwa i agencje wojskowe mają lepsze zdolności w zakresie opracowywania i wdrażania bezpiecznych i chronionych systemów zarządzania zapasami broni strzeleckiej i lekkiej oraz amunicji do tych rodzajów broni w regionie LPA.

W ramach wyniku 3 dąży się do rozwinięcia podejścia opracowanego na etapie 2. Prace będą się skupiały na rozwijaniu zaawansowanych umiejętności na szczeblu krajowym, w celu wspierania i propagowania przekazywania uczestnikom szkoleń trwałych umiejętności. Jednocześnie SAS będzie nadal opracowywał i prowadził dostosowane pakiety podstawowych i zaawansowanych szkoleń na temat zarządzania zapasami i bezpieczeństwa.

W przeciwieństwie do pozostałych dwóch wyników, w ramach których INTERPOL i WCO mogą połączyć działania projektowe i globalne programy szkoleniowe dla ekspertów i instruktorów z ustalonym systemem akredytacji, w zakresie zarządzania zapasami nie istnieje żaden odpowiednik na szczeblu wielostronnym.

Z tego powodu SAS ustali, oceni i zaproponuje konkretne możliwości certyfikacji dla uzyskujących pozytywne wyniki uczestników na szczeblu eksperta lub instruktora. Będzie też zapewniał, by kluczowe zasoby zostały przetłumaczone na język arabski i by były dostępne dla odpowiednich odbiorców. Działania te przyczynią się do realizacji pożądanego podejścia dotyczącego trwałości.

Rezultaty i działania te będą obejmowały:

3.1. Zapewnienie nie więcej niż czterech podstawowych pakietów szkoleń krajowych trwających tydzień. Jeżeli zapotrzebowanie na szkolenia podstawowe będzie niższe niż oczekiwano, pozostałe zasoby zostaną przeznaczone na pakiety szkoleń zaawansowanych.

3.2. Opracowanie i przeprowadzenie nie więcej niż sześciu dwutygodniowych dostosowanych pakietów szkoleń zaawansowanych.

3.3. Tłumaczenie kluczowych zasobów tematycznych na język arabski, w tym, lecz nie wyłącznie, materiałów szkoleniowych z etapu 3. Działanie to może także obejmować, w miarę potrzeby, tworzenie w języku arabskim materiałów przeznaczonych do mediów społecznościowych.

3.4. Analiza możliwości ułatwiania lub wspierania integracji zarządzania zapasami i bezpieczeństwa z krajowymi programami szkoleniowymi, wraz z możliwością certyfikacji na szczeblu krajowym lub międzynarodowym. Należy dokonać oceny podejść regionalnych.

3.5. Jedno końcowe, podsumowujące wydarzenie regionalne przeprowadzone we współpracy z sekretariatem LPA, WCO i INTERPOL-em. Posiedzenie podsumowujące odbędzie się w Kairze na końcu etapu 3 i zapewni państwom uczestniczącym sposobność do oceny głównych rezultatów tego etapu i do wymiany optymalnych rozwiązań dotyczących obszarów merytorycznych.

3.6. Odbędzie się nie więcej niż 10 krajowych wizyt poświęconych współpracy, mających na celu wspieranie zaangażowania i krajowej odpowiedzialności, w ścisłej koordynacji z pozostałymi partnerami wykonawczymi.

3.7. Udział w nie więcej niż pięciu działaniach prowadzonych przez innych partnerów wykonawczych, np. w internetowych forach tematycznych lub bezpośrednich sesjach szkoleniowych.

3.8. Nie więcej niż dwie sesje służące uczeniu się typu "przerwa na przemyślenia", przeznaczone dla wszystkich partnerów (zob. sekcja 5 poniżej).

3.9. Regularne spotkania wirtualne i nie więcej niż trzy spotkania bezpośrednie służące planowaniu i koordynacji projektu, aby zapewnić stałą adekwatność i skuteczność projektu.

5. Monitorowanie, ewaluacja i wyciąganie wniosków

Jako koordynator projektu SAS zapewni spójność stosowanego w ramach tej inicjatywy podejścia obejmującego monitorowanie, ewaluację i wyciąganie wniosków. Podejście to będzie obejmować praktyczne mechanizmy służące uczeniu się przez cały czas trwania projektu oraz wprowadzaniu korekt programowych, gdyby zaszła taka potrzeba. Podejście to będzie obejmować monitorowanie rutynowe i ciągłe (na przykład uczenie się w krótkich cyklach), a także sesje typu "przerwa na przemyślenia" w połowie projektu lub co roku. Zapewni to uwzględnianie perspektyw zewnętrznych przez cały czas trwania projektu i złagodzenie niektórych bardziej złożonych cech środowiska operacyjnego. Oprócz tego pod koniec trwania projektu zostanie przeprowadzona ocena zewnętrzna.

Formy informacji zwrotnych na temat wydarzenia: Po przeprowadzeniu sesji online i bezpośrednich, zespół projektowy zwróci się o informacje zwrotne i zbierze je od uczestników, by prowadzić wysokiej jakości analizę i programowanie uwzględniające potrzeby zainteresowanych stron. Oczekuje się, że zgromadzone dane będą głównie ilościowe i będą możliwe do zagregowania z uwzględnieniem wszystkich działań w ramach tego projektu.

Półroczne rundy monitorowania: Maksymalnie dwa razy w roku zespół SAS będzie konsolidował dane z monitorowania przekazane przez trzech partnerów wykonawczych na poziomie rezultatów i wyników. Sesje te będą się skupiały na kontekście, adekwatności, wykonaniu, założeniach i ryzyku. Sesje te będzie dokumentował członek zespołu projektowego; może go wspomagać doradca z SAS ds. monitorowania, ewaluacji i wyciągania wniosków. Sesje te mogą umożliwić zespołowi projektowemu omówienie następujących tematów:

– kontekstu: czynników kontekstowych, które miały wpływ na interwencję i jej adekwatność lub które wpłynęły na harmonogram realizacji projektu w ciągu ostatnich sześciu miesięcy;

– wykonania: jakie postępy poczyniono na poziomie wyników i rezultatów; oraz

– wydajności: jeżeli dokonano jakichkolwiek usprawnień w zakresie wydatków, planów prac, zasobów i wewnętrznego zarządzania zespołem.

Sesje typu "przerwa na przemyślenia", stanowiące wkład do rocznych sprawozdań z postępów: SAS przeprowadzi nie więcej niż dwa przeglądy wewnętrzne projektu (ewentualnie podczas corocznego fizycznego spotkania koordynacyjnego, które także umożliwi przerwę na przemyślenia). Sesje typu "przerwa na przemyślenia" będą zawierać ogólny, ustrukturyzowany i introspektywny przegląd. Dostrzegając złożone środowisko, w jakim będzie prowadzony ten projekt, sesje typu "przerwa na przemyślenia" będą obejmowały konsultacje z działającym w sekretariacie LPA Wydziałem ds. Kontroli Zbrojeń i Rozbrojenia, z INTERPOL-em i WCO, a także informacje zwrotne od niektórych uczestników szkoleń krajowych. Zapewni to różnorodne perspektywy i przyczyni się do przejrzystości i rozliczalności.

Możliwe są różne metody uczestnictwa - mogą one obejmować sesje grupowe online z udziałem zewnętrznych partnerów projektu oraz dwustronne rozmowy z kluczowymi informatorami. Sesje te będą podstawą dla sprawozdań z nauki, ujmujących pojawiające się ustalenia oraz, w miarę potrzeby, zalecenia dotyczące dostosowania. Sprawozdania te zostaną przekazane wszystkim partnerom projektu i będą stanowiły wkład do sprawozdań rocznych z tego projektu.

6. Ustalenia dotyczące partnerstwa

Etap 3 projektu będzie realizowany w partnerstwie z działającym w sekretariacie LPA Wydziałem ds. Kontroli Zbrojeń i Rozbrojenia w ramach dialogu strategicznego UE-LPA na temat broni masowego rażenia, broni strzeleckiej i lekkiej oraz kontroli zbrojeń. Partnerstwo z sekretariatem LPA oraz solidne wsparcie z jego strony w dalszym ciągu ma podstawowe znaczenie dla pomyślnej kontynuacji projektu. Podczas etapu 2 działający w sekretariacie LPA Wydział ds. Kontroli Zbrojeń i Rozbrojenia przeprowadził dwa posiedzenia regionalne i wziął udział w większości krajowych i zaawansowanych sesji szkoleniowych. Podczas etapu 3 wydział ten będzie współorganizatorem konferencji regionalnych i zostanie zaproszony do udziału w sesjach szkoleniowych. Raz w roku weźmie też udział w spotkaniu koordynacyjnym z partnerami wykonawczymi.

Ustalenia realizacyjne w ramach etapu 3 będą takie same jak na poprzednich dwóch etapach. SAS nadal będzie koordynatorem, a INTERPOL i WCO będą nadal podmiotami wiodącymi w ich odpowiednich obszarach wiedzy. Podczas tego etapu uczestnicy szkoleń WCO, którzy rozpoczęli akredytację instruktorską na etapie 2, muszą przedstawić krajowe moduły szkoleniowe w celu zakończenia toku nauczania. Z drugiej strony, INTERPOL będzie współpracował z akredytowanymi instruktorami i ekspertami krajowymi, by przeprowadzić fizyczne moduły szkoleniowe i inne działania wspierające wdrożenie protokołu odzyskiwania broni palnej. Z tego powodu projekt będzie wymagał większej elastyczności, by wdrożyć te trzy elementy, oraz by zmobilizować istniejące sieci WCO i INTERPOL-u w państwach LPA w sposób bardziej systematyczny, jednocześnie stale informując sekretariat LPA o planowanych działaniach.

Partnerstwo to stanowi komplementarny model tematyczny i model współpracy w dziedzinie kontroli broni strzeleckiej. Projekt wykorzystuje wiedzę specjalistyczną i fachową każdego partnera wykonawczego, by zaoferować kompleksowy program budowania wiedzy i zdolności obejmujący najważniejsze elementy UN PoA, ITI i GFA. Tym sposobem w ramach projektu koncepcje międzynarodowej współpracy i multilateralizmu, podkreślone w dokumentach takich jak UN PoA i Strategia UE na rzecz zwalczania nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej, znajdują przełożenie na rzeczywistą poprawę zdolności i bezpieczeństwa w regionie LPA.

Aby wyważyć potrzebę większej niezależności operacyjnej wśród trzech partnerów wykonawczych, regularne spotkania dotyczące planowania i koordynacji między tymi partnerami a działającym w sekretariacie LPA Wydziałem ds. Kontroli Zbrojeń i Rozbrojenia umożliwią spójność i sprawność wymiany informacji, planowania oraz realizacji działań w ramach projektu. Na przykład agencje wykonawcze będą koordynować współpracę i podejścia z państwami zwracającymi się o wsparcie w ramach projektu. Ponadto partnerzy wykonawczy będą prowadzili, w miarę możliwości, wspólne działania we wspólnych obszarach tematycznych.

Partnerzy wykonawczy będą również koordynować prace z organizacjami rządowymi i pozarządowymi działającymi w państwach członkowskich LPA, a także z wszelkimi programami unijnymi realizowanymi w tych państwach, w celu zapewnienia, aby wszystkie działania podejmowane w ramach projektu uzupełniały i wykorzystywały istniejące inicjatywy. W ostatnich latach projekt ten wykorzystywał wsparcie Unii, aby rozwinąć i wdrożyć system INTERPOL-u do zarządzania rejestrowaniem i śledzeniem nielegalnej broni (iARMS), który stanowi podstawowy element oferty szkoleniowej INTERPOL-u dla UE-LPA.

W miarę konieczności i z zastrzeżeniem dostępności finansów, SAS może współpracować z innymi wyspecjalizowanymi organizacjami w celu pomocy przy realizacji konkretnych elementów projektu w koordynacji z działającym w sekretariacie LPA Wydziałem ds. Kontroli Zbrojeń i Rozbrojenia. W zależności od potrzeb i preferencji uczestniczących państw członkowskich LPA, inne organizacje, w tym organizacje społeczeństwa obywatelskiego, a także niektóre wyspecjalizowane agencje LPA, mogłyby również wnosić wkład w realizację projektu.

Partnerzy wykonawczy podejmą również odpowiednie środki w celu zapewnienia wyeksponowania projektu zgodnie z wytycznymi unijnymi.

7. Czas trwania

Oczekiwany czas trwania projektu wynosi 36 miesięcy, od 1 października 2024 r. do 30 września 2027 r.

Etap operacyjny będzie trwał 33 miesiące, a ostatnie trzy miesiące projektu zostaną poświęcone obowiązkom sprawozdawczym.

1 Decyzja Rady (WPZiB) 2018/1789 z dnia 19 listopada 2018 r. w sprawie wsparcia zwalczania nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką oraz rozprzestrzeniania takiej broni w państwach członkowskich Ligi Państw Arabskich (Dz.U. L 293 z 20.11.2018, s. 24).

2 Decyzja Rady (WPZIB) 2021/1726 z dnia 28 września 2021 r. w sprawie wsparcia zwalczania nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką oraz rozprzestrzeniania takiej broni w państwach członkowskich Ligi Państw Arabskich - etap II (Dz.U. L 344 z 29.9.2021, s. 7).

3 Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ), 2015. Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030. Nowy Jork ONZ 2015, A/RES/70/1.

4 Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ), 2015. Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030. Nowy Jork ONZ 2015, A/RES/70/1.

5 Rada Unii Europejskiej, 2019. Deklaracja ze szczytu w Szarm el-Szejk, 25 lutego 2019 r., pkt 12.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2024.2500
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2024/2500 w sprawie wsparcia zwalczania nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką oraz rozprzestrzeniania takiej broni w państwach członkowskich Ligi Państw Arabskich - etap III
• Data aktu: 23/09/2024
• Data ogłoszenia: 24/09/2024
• Data wejścia w życie: 23/09/2024