Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego - Wniosek dotyczący dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (COM(2024) 497 final - 2024/0276 (CNS))

Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
Wniosek dotyczący dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (COM(2024) 497 final - 2024/0276 (CNS))
(C/2025/2020)

Sprawozdawca: Krister ANDERSSON
Doradczynie i doradcy Samuel CORNELLA (z ramienia sprawozdawcy)
Wniosek o konsultację Rada Unii Europejskiej, 7.11.2024
Podstawa prawna Art. 113, art. 115 i 304 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
Sekcja odpowiedzialna Sekcja ds. Unii Gospodarczej i Walutowej oraz Spójności
Data przyjęcia przez sekcję Gospodarczej i Społecznej 6.2.2025
Data przyjęcia na sesji plenarnej 26.2.2025
Sesja plenarna nr 594
Wynik głosowania (za/przeciw/wstrzymało się) 203/1/2

1. Wnioski i zalecenia

1.1. EKES z aprobatą przyjmuje wniosek dotyczący dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (DAC9) 1 .

1.2. EKES zauważa, że jest to transpozycja już uzgodnionych otwartych ram OECD/G-20 2 .

1.3. EKES zwraca uwagę, że pewność i jasność prawa z perspektywy przedsiębiorstw międzynarodowych i administracji podatkowych można zapewnić jedynie poprzez stworzenie jednego zbioru jednolitych przepisów mających zastosowanie do wszystkich państw członkowskich.

1.4. EKES uważa za bardzo istotne, aby informacje gromadzone w ramach proponowanej dyrektywy wykorzystywano tylko i wyłącznie zgodnie z założeniami wniosku Komisji, a nie do innych celów, gdyż mogłoby to umożliwić przedsiębiorstwom w państwach trzecich dostęp do informacji szczególnie chronionych i przez to zaszkodzić pozycji konkurencyjnej europejskich przedsiębiorstw.

1.5. EKES ubolewa, że w przypadku omawianego wniosku nie przeprowadzono oceny skutków ani sprawdzianu konkurencyjności. Byłoby ciekawe móc stwierdzić, czy wniosek zbliża nas do ogólnego celu Komisji, jakim jest zmniejszenie obciążeń administracyjnych o 25 %.

1.6. EKES podkreśla, że należy zapewnić pełną zgodność przepisów z bieżącymi pracami OECD.

2. Wniosek Komisji Europejskiej i kontekst

2.1. Wniosek dotyczący dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania wiąże się z dyrektywą Rady (UE) 2022/2523 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii (dyrektywa w sprawie filaru drugiego) 3 (4 .

2.2. W rozpatrywanym wniosku upraszcza się proces składania deklaracji i sprawozdawczości w ramach filaru drugiego, aby zmniejszyć obciążenia administracyjne spoczywające na przedsiębiorstwach, które podlegają przepisom dyrektywy 2022/2523.

2.3. Proponowana dyrektywa określa system wymiany informacji między organami - wprowadza standardowy formularz wyraźnie oparty na formularzu opracowanym już w otwartych ramach OECD/G-20, który będą musiały wypełniać duże grupy przedsiębiorstw wielonarodowych i duże grupy krajowe w celu zgłoszenia odpowiednich informacji podatkowych.

2.4. Ściślej rzecz biorąc, omawiany wniosek dotyczący dyrektywy transponuje standardowy wzór OECD do prawa UE w ten sposób, że czyni z niego deklarację dotyczącą podatku wyrównawczego, o której mowa w art. 44 dyrektywy w sprawie filaru drugiego 5 . W nowym, zmienionym art. 44 dyrektywy w sprawie filaru drugiego określi się uproszczone zasady dotyczące obowiązków sprawozdawczych, które umożliwiają centralne raportowanie przez wyznaczoną jednostkę w imieniu całej grupy, zamiast wymagać indywidualnego raportowania przez każdą jednostkę składową.

2.5. Innymi słowy, gdyby nie opracowano omawianego wniosku dotyczącego dyrektywy, przedsiębiorstwa objęte ramami dotyczącymi filaru drugiego musiałyby składać deklarację dotyczącą podatku wyrównawczego w kraju, w którym mają siedzibę, co mogłoby spowodować niepotrzebne komplikacje i biurokrację.

2.6. Jak twierdzi Komisja, oczekuje się, że wniosek znacznie zmniejszy obciążenie administracyjne, a tym samym będzie sprzyjał terminowemu wdrożeniu zasad filaru drugiego. Państwa członkowskie muszą przyjąć i opublikować przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania proponowanej dyrektywy najpóźniej do 31 grudnia 2025 r.

3. Uwagi ogólne i szczegółowe

3.1. EKES przyjmuje rozpatrywany wniosek Komisji z zadowoleniem i zauważa, że opiera się on w całości na już uzgodnionych otwartych ramach OECD/G20.

3.2. EKES podziela pogląd Komisji, że pewność i jasność prawa dla dużych grup przedsiębiorstw wielonarodowych, dużych grup krajowych i administracji podatkowych można zagwarantować jedynie przez stworzenie jednego zbioru jednolitych przepisów mających zastosowanie do wszystkich państw członkowskich, w przeciwieństwie do systemu, w którym państwa członkowskie wdrażają na szczeblu krajowym różne wymogi w zakresie sprawozdawczości.

3.3. EKES zauważa, że "[w] związku z technicznym charakterem [...] i pilną potrzebą [...] przyjęcia [wniosku]" Komisja Gospodarcza i Monetarna Parlamentu Europejskiego 12 grudnia 2024 r. zatwierdziła wniosek Komisji bez poprawek zgodnie z procedurą uproszczoną 6 .

3.4. EKES uważa za bardzo istotne, aby informacje gromadzone w ramach proponowanej dyrektywy wykorzystywano tylko i wyłącznie zgodnie z założeniami wniosku Komisji, a nie do innych celów, gdyż mogłoby to umożliwić przedsiębiorstwom w państwach trzecich dostęp do informacji szczególnie chronionych i przez to zaszkodzić pozycji konkurencyjnej europejskich przedsiębiorstw.

3.5. EKES sądzi, że ocena skutków i sprawdzian konkurencyjności, mimo że nie są ściśle wymagane w odniesieniu do tego wniosku, mogły być przydatne. Chociaż prawdą jest, że "[w]niosek wprowadza w życie art. 44 dyrektywy w sprawie filaru 2 w sposób w pełni spójny z zasadami opracowanymi na szczeblu globalnym i ściśle je powiela" i że "[n]ie istnieją inne warianty strategiczne, które można by wybrać", to cenne byłyby jaśniejsze stanowisko w kwestii rzeczywistego wpływu wniosku oraz sprawdzian konkurencyjności. W tym względzie byłoby na przykład ciekawe móc stwierdzić, czy wniosek zbliża nas do ogólnego celu Komisji, jakim jest zmniejszenie obciążeń administracyjnych o 25 %.

3.6. Wreszcie, EKES zwraca uwagę, że skoro prace OECD nie zakończyły się jeszcze, strategiczne znaczenie ma w dalszym ciągu ścisłe monitorowanie wszelkich zmian, jakie mogą się pojawić w tych negocjacjach, tak aby spójnie dostosować odpowiednie ramy UE poprzez zapewnienie ich pełnej zgodności z bieżącymi pracami OECD.

Bruksela, dnia 26 lutego 2025 r.

1 Wniosek dotyczący dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania.
2 OECD/G20 Inclusive Framework on BEPS.
3 Dyrektywa Rady (UE) 2022/2523 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii (Dz.U. L 328 z 22.12.2022, s. 1).
4 Dz.U. C, C/2024/4059, 12.7.2024, ELI: https://eur-lex.europa.eu/eli/C/2024/4059/oj?pl.
5 Rozdział VIII "Przepisy administracyjne", artykuł 44 dotyczący obowiązków w zakresie raportowania, dyrektywa Rady (UE) 2022/2523 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii (Dz.U. L 328 z 22.12.2022, s. 1).
6 Projekt sprawozdania w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (COM(2024)0497 - C10 0169/2024 - 2024/0276(CNS)) Komisji Gospodarczej i Monetarnej Parlamentu Europejskiego.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2025.2020

Rodzaj: Opinia
Tytuł: Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego - Wniosek dotyczący dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (COM(2024) 497 final - 2024/0276 (CNS))
Data aktu: 30/04/2025
Data ogłoszenia: 30/04/2025