RADA I PRZEDSTAWICIELE RZĄDÓW PAŃSTW CZŁONKOWSKICH ZEBRANI W RADZIE,DOSTRZEGŁSZY, ŻE:
1. europejski cel młodzieżowy nr 3 w strategii UE na rzecz młodzieży, zatytułowany "Włączające społeczeństwa" polega na zapewnieniu "większej liczby miejsc, możliwości, zasobów i programów w celu wspierania dialogu 1 i spójności społecznej, a także zwalczanie dyskryminacji i segregacji", a europejski cel młodzieżowy nr 4 zatytułowany "Informowanie i konstruktywny dialog" polega na zapewnieniu, by osoby młode angażowały się w partycypacyjny i konstruktywny dialog;
2. Europejski Rok Młodzieży (2022) potwierdza potrzebę wzmocnienia pozycji, uhonorowania, wspierania i angażowania osób młodych, aby zapewnić należyte uwzględnienie ich interesów i potrzeb w działaniach politycznych we wszystkich obszarach polityki 2 , przy wykorzystaniu istniejących możliwości na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym. Międzypokoleniowy wymiar polityk dotyczących młodzieży okazuje się mieć kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów roku i zabezpieczenia jego spuścizny w sposób spójny społecznie;
3. praca z młodzieżą może między innymi pomóc w angażowaniu osób młodych z różnych środowisk i żyjących w różnych warunkach, w tym osób młodych o mniejszych szansach, w różnego rodzaju międzypokoleniowe projekty i działania oraz może służyć jako cenny instrument wspierania dialogu międzypokoleniowego, solidarności międzypokoleniowej i wyrównywania szans między pokoleniami, a także budowania pozytywnych relacji między ludźmi z różnych pokoleń;
4. rady młodzieżowe, organizacje młodzieżowe, struktury pracy z młodzieżą, sieci młodzieżowe i nieformalne grupy osób młodych mogą odgrywać ważną rolę w promowaniu dialogu międzypokoleniowego oraz wyrównywania szans między pokoleniami i solidarności międzypokoleniowej. Dzięki swojemu doświadczeniu 3 i praktycznej wiedzy tworzą one przestrzeń dla eksperymentów i mogą przyczynić się do odkrywania innowacyjnych rozwiązań w zakresie współpracy między pokoleniami i innowacyjnych rodzajów takiej współpracy;
5. pandemia COVID-19 i rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie, które spowodowały bezprecedensowy napływ ukraińskich uchodźców do Europy w 2022 r., pokazały, że wolontariusze w każdym wieku mają w społeczeństwach istotne znaczenie dla zwiększania odporności społecznej w obliczu sytuacji kryzysowych. Działając jako wolontariusze w państwach członkowskich w czasie pandemii i podczas napływu uchodźców, młodzież udowodniła, że ma potencjał, by promować solidarność międzypokoleniową i tworzyć więzi międzypokoleniowe z innymi grupami wiekowymi 4 ;
6. wolontariat międzypokoleniowy łączy osoby młodsze i starsze podczas realizacji wartościowych i przynoszących obopólne korzyści działań, programów i projektów, które pozwalają zwiększyć solidarność oraz prawdziwe zrozumienie i szacunek między pokoleniami oraz pomagają budować bardziej spójne społeczności;
7. przepaść cyfrowa odzwierciedla długotrwałe nierówności w rozwijaniu umiejętności i zapewnianiu dostępu do nowych technologii. W Zielonej księdze w sprawie starzenia się Komisja przyznaje, że "inwestowanie w umiejętności cyfrowe, rozwój społeczności lokalnych i spójność międzypokoleniową może zapobiec pogorszeniu zdrowia i dobros- tanu psychicznego oraz ograniczać nierówności" 5 . Dzielenie się umiejętnościami cyfrowymi i wiedzą cyfrową jest obszarem, w którym osoby młode mogą odgrywać wiodącą rolę i przyczyniać się do budowania silniejszych więzi międzypokoleniowych z osobami starszymi od nich 6 ;
8. programy i inicjatywy UE, takie jak Erasmus+, Europejski Korpus Solidarności, unijny dialog młodzieżowy, Europejski Rok Młodzieży 2022, Konferencja w sprawie przyszłości Europy, nowy europejski Bauhaus, a także europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne (ESI), w tym ALMA (ang. Aim, Learn, Master, Achieve - mierz wysoko, ucz się, osiągaj biegłość, realizuj cele) w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego+ i Instrumentu Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy (Next Generation EU), mogą być cennymi instrumentami promowania dialogu międzypokoleniowego i zachęcania do solidarności międzypokoleniowej w kwestiach dotyczących młodzieży na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim. Projekty oparte na wolontariacie i działaniach solidarnościowych są żywym dowodem woli osób młodych, by angażować się m.in. w dialog międzypokoleniowy i solidarność między pokoleniami;
9. promowanie wyrównywania szans między pokoleniami poprzez politykę dotyczącą młodzieży 7 na wszystkich szczeblach ma duże znaczenie, zwłaszcza na obszarach wiejskich, oddalonych, peryferyjnych, słabiej rozwiniętych i najbardziej oddalonych. Malejący odsetek młodszych pokoleń w różnych państwach członkowskich 8 oraz "drenaż mózgów" stanowią poważne wyzwanie dla wielu z tych społeczności, dlatego kluczowe znaczenie ma nadanie wyższego priorytetu wyrównywaniu szans między pokoleniami poprzez kształtowanie uzupełniających polityk dotyczących młodzieży 9 , co pozwoli zapewnić spójność;
10. przy uwzględnianiu wymiaru międzypokoleniowego w politykach dotyczących młodzieży i przy pracy z młodzieżą należy zapewnić równouprawnienie płci 10 . Wymaga to starań nie tylko ze strony rządów, ale również ze strony społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji młodzieżowych, liderów grup młodzieżowych, osób pracujących z młodzieżą, mediów i sektora prywatnego;
11. unijny dialog młodzieżowy, jako największy mechanizm angażujący młodzież w UE, oraz system współzarządzania Rady Europy zapewniają przestrzeń do ukształtowania koncepcji dialogu międzypokoleniowego jako procesu, w którym ludzie w różnym wieku dysponują przestrzenią do wspólnej refleksji i wspólnego tworzenia. Podczas konferencji UE na temat młodzieży, która odbyła się w Pradze w dniach 11-13 lipca 2022 r., młodzi ludzie wyrazili pogląd, że dialog międzypokoleniowy nie powinien zastępować bezpośredniego dialogu młodzieży z decydentami politycznymi, lecz powinien odbywać się równolegle z tym dialogiem,
UWAŻAJĄ, ŻE:
12. ważne jest promowanie dialogu zarówno między osobami młodymi, jak i między nimi a starszymi pokoleniami. Korzyści płynące z połączenia doświadczenia i kompetencji różnych pokoleń są znaczące i przyczyniają się do budowania pokojowych i spójnych społeczeństw opartych na wzajemnym szacunku, empatii, solidarności i zrozumieniu potrzeb wszystkich grup wiekowych;
13. zaangażowanie młodych ludzi w dialog międzypokoleniowy i w projekty opierające się na solidarności międzypokoleniowej, w tym wolontariat, umożliwia młodym ludziom nabywanie kompetencji przekrojowych i umiejętności społecznych, które mogą być stosowane w innych dziedzinach ich życia. Aktywne zaangażowanie różnych pokoleń w dialog międzypokoleniowy przyczynia się do rozwoju umiejętności interpersonalnych i zdolności wzajemnej adaptacji oraz pomaga budować odporność i dobrostan społeczeństwa poprzez zaangażowanie społeczne, podtrzymywanie więzi społecznych i zapobieganie izolacji społecznej;
14. propagowanie wyrównywania szans między pokoleniami poprzez całościowe i perspektywiczne podejście do opracowywania polityk dotyczących młodzieży przyczynia się do spójności społecznej. Decydenci przy wsparciu naukowców, osób pracujących z młodzieżą, organizacji młodzieżowych, innych specjalistów 11 i innych zainteresowanych stron powinni wykazać się silnym zaangażowaniem politycznym na rzecz przeciwdziałania nierównościom zarówno w obrębie różnych pokoleń, jak i między nimi, oraz na rzecz rozwiązywania problemów międzypokoleniowych. Powinni oni mieć dostęp do istniejących krajowych lub europejskich danych i faktów, zdezagregowanych według wieku, dokumentujących ewolucję nierówności między młodymi ludźmi z różnych środowisk, żyjącymi w różnych warunkach i pochodzącymi z różnych grup wiekowych;
15. decydenci, organizacje młodzieżowe, w tym lokalne rady młodzieżowe, osoby młode, osoby pracujące z młodzieżą, liderzy grup młodzieżowych, naukowcy, edukatorzy i inne właściwe zainteresowane strony powinni w stosownych przypadkach rozważyć dodatkowe środki i innowacyjne podejścia, dzięki którym osoby młode mogłyby uczestniczyć obok innych grup wiekowych w procesach decyzyjnych;
16. należy uszanować różnorodność pokoleń pod względem różnorodnych cech indywidualnych i grupowych, w tym zdolności umysłowych i fizycznych, warunków społecznoekonomicznych oraz różnych tożsamości, tak aby wszystkie pokolenia miały równe szanse na pełne i skuteczne uczestnictwo w dialogu międzypokoleniowym na wszystkich szczeblach procesu decyzyjnego mającego wpływ na ich życie osobiste, zawodowe i społeczne;
17. ważne jest wspieranie osób, które pracują z młodzieżą odpłatnie i na zasadzie wolontariatu, w propagowaniu i wdrażaniu wymiaru międzypokoleniowego w ich pracy. Kształcenie i szkolenie osób, które pracują z młodzieżą odpłatnie i na zasadzie wolontariatu, w obszarze wymiaru międzypokoleniowego należy w stosownych przypadkach dostosować tak, aby podczas pracy z młodzieżą i wolontariatu promować solidarność międzypokoleniową i wyrównywanie szans między pokoleniami;
18. należy zbadać możliwość zaangażowania naukowców w opracowywanie długoterminowych środków strukturalnych propagujących solidarność i sprawiedliwość międzypokoleniową, na przykład poprzez dostarczanie wskaźników dotyczących wyrównywania szans między pokoleniami lub poprzez okresowe publikacje badawcze, w których analizowany byłby ten proces;
19. innowacyjne inicjatywy polegające na dialogu międzypokoleniowym na rzecz rozwoju umiejętności cyfrowych mogą zachęcić młodych Europejczyków do angażowania rówieśników i osób starszych w transformację cyfrową. Takie inicjatywy, mające na celu umożliwienie społecznościom wzmocnienia ich umiejętności cyfrowych, mogą zmniejszyć samotność członków społeczności, przyczynić się do ich dobrostanu i zwiększyć ich włączenie społeczne, a tym samym pomóc w budowaniu spójnych społeczności;
20. koncepcja zrównoważonego rozwoju, o której mowa w celach zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych, oraz potrzeba wzmocnienia jej wymiaru społecznego oznaczają aktywne zaangażowanie obywateli w każdym wieku w budowanie bezpiecznych, integracyjnych i spójnych społeczności. Społeczne uznanie zróżnicowanych potrzeb i zakresu odpowiedzialności różnych grup wiekowych można wzmocnić poprzez wydarzenia i działania wolontariackie skupiające przedstawicieli różnych grup wiekowych, aby zapewnić młodszym i starszym pokoleniom możliwość interakcji i wymiany poglądów na tematy związane ze zrównoważoną Europą;
21. zrozumienie różnorodności pokoleniowej ma istotne konsekwencje dla budowania zdolności do rozwijania zdrowych relacji międzypokoleniowych i spójności społecznej. W celu propagowania dialogu między młodszymi i starszymi pokoleniami możliwość nawiązania tego dialogu należy również zapewnić dzieciom, co pozwoli obu stronom zdobyć doświadczenie konstruktywnego dialogu, a jednocześnie rozwijać wzajemny szacunek i empatię od najmłodszych lat,
WZYWAJĄ PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, BY NA ODPOWIEDNICH SZCZEBLACH:
22. podnosiły świadomość kwestii związanych z wyrównywaniem szans między pokoleniami wśród decydentów oraz dostarczały im faktów, informacji, danych i innych odpowiednich zasobów potrzebnych do wzmocnienia równości osób w różnym wieku w procesie kształtowania polityki;
23. zbadały możliwości włączenia do strategii i polityk na rzecz młodzieży, w stosownych przypadkach, celów i środków odzwierciedlających wymiar międzypokoleniowy. Te cele i środki należy opracowywać na podstawie wiedzy, faktów i dobrych praktyk oraz w porozumieniu z różnymi grupami osób młodych, reprezentującymi ich organizacjami i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami, aby prowadzone w ten sposób polityki przynosiły lepiej dostosowane do potrzeb i sprzyjające włączeniu społecznemu efekty;
24. propagowały i ułatwiały, w ścisłej współpracy z organizacjami młodzieżowymi, radami młodzieżowymi oraz organami i społecznościami lokalnymi, regionalnymi i krajowymi, konsultacje z osobami młodymi oraz ich aktywny i znaczący udział w tworzeniu, wdrażaniu i ocenie międzypokoleniowego wymiaru wszystkich polityk dotyczących młodzieży.
25. ułatwiały tworzenie okazji i dostępnych przestrzeni do angażowania się osób młodych w konstruktywny dialog międzypokoleniowy w publicznych procesach podejmowania decyzji we wszystkich obszarach polityki, które mają wpływ na ich życie i dobrostan, poprzez wdrażanie ukierunkowanych środków, które umożliwią angażowanie się w szczególności młodych osób o mniejszych szansach i niedostatecznie reprezentowanych grup osób młodych;
26. zbadały możliwości zapewnienia przestrzeni umożliwiającej współpracę decydentów, naukowców, osób pracujących z młodzieżą i osób młodych nad opracowaniem narzędzi dialogu międzypokoleniowego, np. zestawów takich narzędzi, oraz zapewnienia równego dostępu do informacji na temat tego, w jaki sposób opinie młodych ludzi mogą zostać wysłuchane dzięki możliwościom dialogu międzypokoleniowego;
27. wykorzystywały możliwości oferowane przez Europejski Korpus Solidarności i program Erasmus+, aby wspierać rozwój i wdrażanie strategii budowania zdolności organizacji młodzieżowych i osób młodych, które pomagają rozwijać wolontariat społeczny poprzez tworzenie partnerstw odzwierciedlających różnorodność całej społeczności i potrzeby różnych pokoleń;
28. zbadały, w jaki sposób istniejące oparte na kompetencjach ramy 12 formalnego i pozaformalnego kształcenia, uczenia się i szkolenia z zakresu pracy z młodzieżą mogą pomóc odzwierciedlić międzypokoleniowy wymiar w pracy z młodzieżą.
ZWRACAJĄ SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH I KOMISJI EUROPEJSKIEJ, BY W SWOICH OBSZARACH KOMPETENCJI I NA ODPOWIEDNICH SZCZEBLACH, KIERUJĄC SIĘ ZASADĄ POMOCNICZOŚCI:
29. zbadały możliwość wykorzystania istniejących wskazówek, zestawów narzędzi 13 i mechanizmów, takich jak panele obywatelskie 14 , aby wspierać włączanie wymiaru młodzieży do polityk sektorowych, a zatem zwiększać spójność polityki i tym samym tworzyć polityki i usługi w większym stopniu uwzględniające potrzeby osób młodych.
30. dalej wykorzystywały istniejące mechanizmy i platformy uczestnictwa, takie jak symulacje sesji parlamentarnych z udziałem młodzieży i dialog polityczny z decydentami na szczeblu lokalnym, krajowym, regionalnym i europejskim, w celu promowania dialogu międzypokoleniowego między osobami młodymi a zainteresowanymi stronami posiadającymi uprawnienia decyzyjne na wszystkich szczeblach;
31. wykorzystywały istniejące sieci i narzędzia, w tym Eurodesk i Europejski Portal Młodzieżowy, do promowania przyjaznych dla użytkownika informacji na temat dostępnych w UE różnych możliwości opracowywania i wdrażania projektów i inicjatyw wspierających dialog, solidarność i wyrównywanie szans między pokoleniami;
32. ułatwiały wymianę dobrych praktyk w zakresie wspólnego angażowania młodszych i starszych obywateli w działania solidarnościowe, a także planowania na poziomie społeczności lokalnych, co przewidują programy takie jak Erasmus + i Europejski Korpus Solidarności, oraz w zakresie uczenia się przez całe życie za pośrednictwem istniejących narzędzi i platform UE, w celu zwiększenia spójności społecznej w społecznościach lokalnych;
33. organizowały działania w zakresie wzajemnego uczenia się, takie jak seminaria, partnerskie uczenie się lub inne odpowiednie formy współpracy między zainteresowanymi stronami z różnych obszarów polityki, osobami młodymi i organizacjami młodzieżowymi w zakresie promowania dialogu, solidarności i wyrównywania szans między pokoleniami;
34. w ramach istniejących ram finansowych i programów - wspierały i, w miarę możliwości, badały możliwości tworzenia przestrzeni i inicjatyw dla młodych ludzi, aby wzmacniać spójność społeczną oraz umożliwiać im rozwój i udział w działaniach propagujących dialog międzypokoleniowy.
ZWRACAJĄ SIĘ DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ, BY ZGODNIE Z ZASADĄ POMOCNICZOŚCI:
35. wspierała synergie między polityką młodzieżową a innymi politykami i programami dotyczącymi młodzieży, aby osiągnąć cele strategii UE na rzecz młodzieży, w tym europejskie cele młodzieżowe: nr 3 "Włączające społeczeństwa" i nr 4 "Informowanie i konstruktywny dialog", którego założenia obejmują dialog i spójność społeczną, a także angażowanie się w pełen szacunku i pozbawiony przemocy dialog;
36. podkreślała rolę unijnego koordynatora ds. młodzieży w podnoszeniu świadomości tego, że kwestiami międzypokoleniowymi trzeba zająć się we wszystkich odpowiednich obszarach polityki;
37. ułatwiała wymianę dobrych praktyk między państwami członkowskimi w zakresie wspierania dialogu międzypokoleniowego i solidarności międzypokoleniowej z wykorzystaniem Europejskiego Portalu Młodzieżowego, Youth Wiki oraz programów i inicjatyw UE, takich jak Erasmus+, Europejski Korpus Solidarności, Kreatywna Europa i nowy europejski Bauhaus.
ZWRACAJĄ SIĘ DO WSZYSTKICH PODMIOTÓW ZAANGAŻOWANYCH W EUROPEJSKĄ WSPÓŁPRACĘ W OBSZARZE MŁODZIEŻY, BY:
38. promowały Europejski Dzień Solidarności Międzypokoleniowej, który od 2009 r. jest obchodzony corocznie 29 kwietnia i stanowi dla Unii dobrą okazję do odnowienia swojego zobowiązania do wzmacniania solidarności i współpracy między pokoleniami w celu dążenia do sprawiedliwego i zrównoważonego społeczeństwa 15 ;
39. pobudzały dialog międzypokoleniowy w celu zwalczania dyskryminacji ze względu na wiek i ageizmu poprzez łączenie różnych grup wiekowych i umożliwianie im lepszego wzajemnego poznania się, uczenia się od siebie nawzajem i współpracy w codziennym życiu;
40. podejmowały wspólne starania na rzecz realizacji europejskiego celu młodzieżowego nr 4 poprzez angażowanie różnych pokoleń w ramach wspólnych działań mających na celu zaangażowanie społeczności lokalnych w zwalczanie ukierunkowanych kampanii dezinformacyjnych i propagandowych. W stosownych przypadkach należy ocenić i rozważyć rozszerzenie, zarówno w edukacji formalnej, jak i w kontekście uczenia się pozaformalnego, programów na rzecz umiejętności korzystania z mediów mających na celu budowanie odporności społecznej na ukierunkowane kampanie dezinformacyjne i wprowadzające w błąd. Jest to szczególnie ważne w kontekście kampanii dezinformacyj- nych i wprowadzających w błąd w sytuacji kryzysowej, np. w przypadku pandemii COVID-19 i rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie w 2022 r.
1 Do celów niniejszych konkluzji Rady »dialog« rozumie się jako dialog międzypokoleniowy.
2 Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2316 z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie Europejskiego Roku Młodzieży (2022), Dz.U. L 462 z 28.12.2021, s.1.
3 Doświadczenie młodzieży jest rozumiane jako posiadana przez młode osoby świadomość tego, co ich zdaniem się sprawdziło.
4 Odpowiedzi państw członkowskich w okresowo aktualizowanych kwestionariuszach na temat środków przyjętych przez państwa członkowskie w dziedzinie edukacji i młodzieży podczas pandemii COVID-19 podczas prezydencji HR, DE, PT i SI.
5 Komisja: Zielona księga w sprawie starzenia się: wspieranie solidarności i odpowiedzialności międzypokoleniowej, COM(2021) 50 final, Dz.U. C 50 z 27.1.2021, s. 21.
6 Sprawozdanie specjalne Euractiv: "Golden years: Opportunities for Europe's ageing population" [Złote lata: szanse dla starzejącego się społeczeństwa Europy], 22 czerwca 2022 r., z odesłaniem do sprawozdania Edwards Lifesciences pt. "Unifying Generations: Building the Pathway to Intergenerational Solidarity" [Jednoczenie pokoleń: droga do solidarności między pokoleniami"], 21 czerwca 2022 r.
7 Polityki dotyczące młodzieży to polityki, które mają wpływ na życie osób młodych i których integralną częścią jest poprawa ich warunków życia i zwiększenie ich szans, a także wspieranie równych możliwości uczestnictwa w życiu gospodarczym, społecznym i politycznym.
8 Dokument orientacyjny EKG ONZ nr 18 na temat starzenia się, marzec 2017 r.
9 Uzupełniające polityki dotyczące młodzieży opierają się na ocenie potrzeb młodych ludzi i uwzględniają różne aspekty polityki publicznej, które nie są objęte bardziej ogólnymi dokumentami dotyczącymi polityki, na przykład dobrostan, zdrowie psychiczne, mieszkalnictwo, dostęp do infrastruktury lub usług itp.
10 Ramy prac Komisji Europejskiej w zakresie równouprawnienia płci wyznacza strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020-2025, która określa cele polityczne i kluczowe działania na lata 2020-2025. Komunikat Komisji COM(2020) 152 final.
11 Do celów niniejszych konkluzji Rady "inny specjalista" oznacza osobę, zwykle postrzeganą - w zależności od kontekstu krajowego - jako mentora, edukatora, nauczyciela akademickiego, instruktora lub szkoleniowca, która zapewnia instruktaż lub szkolenie decydentom, osobom pracującym z młodzieżą i wolontariuszom pracującym w obszarze młodzieży, aby umożliwić im zdobycie umiejętności potrzebnych im do pracy lub działalności.
12 Zalecenie Komitetu Ministrów Rady Europy dla państw członkowskich CM/Rec(2017)4 w sprawie pracy z młodzieżą
13 OECD (2020), Governance for Youth, Trust and Inter Generational Justice: Fit for All Generations? [Zarządzanie służące młodzieży, zaufaniu i sprawiedliwości międzypokoleniowej: dostosowane do potrzeb wszystkich pokoleń?], OECD Public Governance Reviews, OECD Publishing, Paryż; lub metoda stosowania wskaźnika dotyczącego młodzieży określona w strategii ONZ na rzecz młodzieży: Youth 2030 Working with and for young people [Młodzież 2030: praca z osobami młodymi i dla nich].
14 COM(2022) 404 final: Panele obywatelskie umożliwiają obywatelom wspólne zastanowienie się nad tematami, które ich dotyczą. Na przykład, europejskie panele obywatelskie stanowiły jeden z głównych elementów Konferencji w sprawie przyszłości Europy. Podobnie jak miało to miejsce w ramach Konferencji, uczestnicy powinni być wybierani losowo; skład paneli powinien też jednak odzwierciedlać różnorodność i demografię Europy. Młodzi ludzie powinni stanowić jedną trzecią uczestników. W stosownych przypadkach ocena skutków będzie obejmować "sprawozdanie obywatelskie" przedstawiające wyniki tych procesów partycypacyjnych i delibera- tywnych. W przypadkach, w których wszyscy uczestnicy panelu będą młodymi ludźmi, będzie to określane jako "ocena przez młodzież". Pierwszy taki panel obywatelski nowej generacji zostanie zainaugurowany w kontekście orędzia o stanie Unii z 2022 r.
15 Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 940/2011/UE z dnia 14 września 2011 r. w sprawie Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (2012), Dz.U. L 246 z 23.9.2011, s. 5.
16 Sprawozdanie sekretarza generalnego ONZ pt. Intergenerational solidarity and the needs of future generations [Solidarność międzypokoleniowa i potrzeby przyszłych pokoleń] (A/68/322, 2013).
17 Konferencja UE na temat młodzieży w ramach EUYD9 w Pradze (Republika Czeska). Final Conference Report: Deliberations on Sustainability and Inclusion [Sprawozdanie końcowe z konferencji: rozważania na temat zrównoważonego rozwoju i włączenia], 25 lipca 2022 r.
18 EUYD9 Mid-Term Report. Good Practices and Consultation Processes [Sprawozdanie śródokresowe z EUYD9. Dobre praktyki i procesy konsultacji], 30 czerwca 2022 r.
