Wspólna deklaracja Parlamentu Europejskiego, Rady Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej - Priorytety legislacyjne UE na lata 2023 i 2024

Wspólna deklaracja Parlamentu Europejskiego, Rady Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej
Priorytety legislacyjne UE na lata 2023 i 2024
(2022/C 491/01)

Niczym niesprowokowana, brutalna agresja Rosji na Ukrainę, charakteryzującą się szokującą przemocą i coraz liczniejszymi dowodami na zbrodnie wojenne, stanowi sprawdzian dla determinacji i zdolności Unii do działania. Skutki uboczne, jakie rosyjska napaść wywiera na styl życia, który od dawna braliśmy za pewnik, sprawiają, że nasi obywatele mają dzisiaj poczucie mniejszej stabilności, a w przyszłość patrzą z mniejszym poczuciem bezpieczeństwa i z mniejszą ufnością. Pomimo wysiłków Rosji zmierzających do osłabienia i podziału Unii nadal jesteśmy zjednoczeni, zdecydowani i głęboko zaangażowani we wspieranie Ukrainy i jej obywateli. Nasze wysiłki obejmą pomoc wojskową i humanitarną, wsparcie polityczne i finansowe, a także stały dostęp Ukraińców do miejsc pracy, mieszkań, edukacji, szkoleń i opieki zdrowotnej w UE w ramach mechanizmu tymczasowej ochrony. Ułatwimy również Ukrainie dostęp do jednolitego rynku i strefy bezpłatnego roamingu oraz będziemy wspierać naprawę i odbudowę Ukrainy. Aby utrzymać presję gospodarczą i osłabić zdolności wojskowe Rosji, zapewnimy również skuteczne i ciągłe wdrażanie sankcji wobec Rosji. Będziemy wspierać Ukrainę i Międzynarodowy Trybunał Karny w dokumentowaniu i ściganiu ewentualnych zbrodni wojennych i zbadamy możliwości zapewnienia pełnej rozliczalności. Konsekwencje tej agresji odczuwane są również w naszym bezpośrednim sąsiedztwie, gdzie duża liczba osób jest przesiedlana, oraz globalnie, co przekłada się na dramatyczne pogorszenie bezpieczeństwa żywnościowego.

W chwili, gdy właśnie zaczęliśmy wychodzić z pandemii i gdy przechodzimy radykalną transformację, aby stawić czoła innym poważnym wyzwaniom, takim jak kryzys klimatyczny i kryzys przyrodniczy, nasi obywatele stają w obliczu rosnących w szybkim tempie cen energii elektrycznej i coraz wyższej inflacji. Jesteśmy zdecydowani wypracować wspólne unijne rozwiązania, aby, z myślą o naszych obywatelach i przedsiębiorstwach, poradzić sobie z tym kryzysem związanym z kosztami utrzymania, który został spotęgowany wojną w Ukrainie. Dzięki planowi REPowerEU Unia szybko ograniczyła swoją zależność od importu energii z Rosji, wzmacniając rolę alternatywnych źródeł energii, osiągając oszczędności energii i zwiększając jej magazynowanie. Wykorzystanie naszej wspólnej siły rynkowej, przyspieszenie dwojakiej transformacji w sektorze energetycznym i reforma struktury rynku energii elektrycznej zaowocują rozwiązaniami strukturalnymi.

W tym kontekście priorytetowo zostanie potraktowana kwestia zapewnienia stabilności wieloletnich ram finansowych w nowej sytuacji geopolitycznej i gospodarczej. Będziemy również prowadzić prace na rzecz wprowadzenia wystarczających nowych zasobów własnych.

Z zadowoleniem przyjmujemy wyniki Konferencji w sprawie przyszłości Europy 1 , która była inspirującym i udanym eksperymentem w dziedzinie demokracji deliberatywnej. Aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom obywateli, instytucje - każda w ramach swoich kompetencji - będą nadal zapewniać szybkie i skuteczne działania następcze względem zaleceń sformułowanych przez konferencję. Wiele propozycji będących wynikiem konferencji znalazło odzwierciedlenie w programie prac Komisji na 2023 r. i wspólnie zobowiązujemy się do zwrócenia na nie szczególnej uwagi.

W niniejszej wspólnej deklaracji zwracamy uwagę na kluczowe wnioski ustawodawcze 2 , w odniesieniu do których nasze trzy instytucje dołożą wszelkich starań. Realizacja tych priorytetów będzie jeszcze istotniejsza w kontekście wyborów europejskich w 2024 r., kiedy to obywatele ocenią sposób, w jaki UE zareagowała na bieżące wyzwania. Dotyczy to zarówno wniosków ustawodawczych, które współprawodawcy już otrzymali, jak i tych, które Komisja Europejska przedłoży do końca 2023 r. Trzy instytucje zgadzają się nadać najwyższy priorytet w 2023 r. i do końca kadencji parlamentarnej w 2024 r. następującym celom politycznym:

1. Aby zrealizować Europejski Zielony Ład wraz z jego celem, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. pomimo niekorzystnych warunków geopolitycznych, będziemy pracować na rzecz przyspieszenia zielonej i sprawiedliwej transformacji jako jednego z kluczowych elementów rozwiązania kwestii bezpieczeństwa energetycznego i wysokich cen energii, a także problemów związanych z bezpieczeństwem żywnościowym. Będziemy działać na rzecz szybkiego zakończenia prac nad pakietem "Gotowi na 55", aby osiągnąć nasze cele w zakresie redukcji emisji do 2030 r., w połączeniu ze zwiększonymi ambicjami w zakresie realizacji celów REPowerEU dotyczących stopniowego uniezależniania się od rosyjskich paliw kopalnych i zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych w Europie. Priorytetowo potraktujemy przegląd unijnego rynku energii elektrycznej, uruchomienie unijnego rynku wodoru i szybsze wprowadzanie odnawialnych źródeł energii. Zwrócimy uwagę na przywrócenie i ochronę różnorodności biologicznej; zdrową glebę; ograniczanie zanieczyszczenia wody i powietrza oraz zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku, a także zwalczanie przestępstw przeciwko środowisku. Mając na uwadze cel w postaci stworzenia gospodarki o obiegu zamkniętym, będziemy dążyć do zapewnienia prawa do naprawy, zrównoważonego projektowania produktów, rozwiązania kwestii odpadów opakowaniowych oraz upewnienia się, że konsumenci mają prawidłowe informacje na temat twierdzeń dotyczących ekologiczności. Będziemy działać na rzecz dalszych środków w dziedzinie klimatu, w szczególności w odniesieniu do emisji i zanieczyszczeń z transportu, ekologizacji transportu towarowego, a także w dziedzinie certyfikacji usuwania dwutlenku węgla. Priorytetowo potraktujemy zmniejszenie ilości odpadów i ich wpływu na środowisko.

2. Aby osiągnąć transformację cyfrową i zwiększyć odporność UE, skupimy się na ograniczeniu wykorzystania zasobów i wpływu na środowisko i klimat, wzmocnieniu wiodącej pozycji Europy w zakresie pionierskich technologii, zwiększeniu naszego bezpieczeństwa dostaw, konkurencyjności i odporności, wspieraniu odpowiednich umiejętności cyfrowych oraz stosowaniu podejścia ukierunkowanego na człowieka. Przedmiotem naszej szczególnej uwagi będą rozpatrywane wnioski dotyczące sztucznej inteligencji, dostępu do danych i ich wykorzystywania, cyberodporności i cyber- bezpieczeństwa oraz wzmocnienia naszego przemysłu obronnego. Aby zapewnić odpowiednie i zróżnicowane dostawy na potrzeby dwojakiej transformacji, priorytetowo potraktujemy środki dotyczące surowców krytycznych i metali ziem rzadkich, a także półprzewodników. Aby wspierać innowacyjne technologie, będziemy działać w oparciu o ramy regulacyjne dotyczące hiperpętli, nowy program dotyczący polityki w zakresie widma radiowego oraz bezpieczną łączność satelitarną. Będziemy działać na rzecz wspólnej europejskiej przestrzeni danych dotyczących mobilności. Wzmocnimy jednolity rynek, który jest jednym z naszych głównych atutów, m.in. poprzez prace nad nadzwyczajnym instrumentem jednolitego rynku oraz nad poprawą warunków pracy za pośrednictwem platform internetowych. Będziemy również pracować nad nowymi skutecznymi przepisami patentowymi i wspierać MŚP w trudnych czasach, także poprzez zmianę przepisów dotyczących opóźnień w płatnościach.

3. Jeśli chodzi o gospodarkę służącą ludziom, zwiększymy wysiłki na rzecz podniesienia konkurencyjności, zapewnienia wzrostu gospodarczego i stworzenia możliwości zatrudnienia dla obywateli europejskich. Skupimy się w szczególności na młodych ludziach i rozwoju odpowiednich umiejętności. Usuniemy przeszkody i obciążenia hamujące nasze małe przedsiębiorstwa. Będziemy działać na rzecz przedstawienia pakietu pomocy dla MŚP oraz wsparcia i odciążenia przedsiębiorstw, w tym poprzez łatwiejszy dostęp do kapitału i danych, szybkie i innowacyjne rozwiązania płatnicze oraz usprawnione przepisy dotyczące niewypłacalności. Będziemy nadal priorytetowo traktować wdrażanie Europejskiego filaru praw socjalnych i deklaracji ze szczytu w Porto oraz podejmować dalsze działania w celu zapewnienia uwzględnienia wymiaru społecznego we wszystkich naszych działaniach, łącznie z prawem do bycia offline i wyeliminowaniem luki płacowej między kobietami a mężczyznami. Będziemy dążyć do szybkiego porozumienia w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w celu wspierania mobilności pracowników, a także w sprawie: gwarantowania depozytów, zrównoważonego ładu korporacyjnego, przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz zakazu produktów wytwarzanych z wykorzystaniem pracy przymusowej. Przedmiotem należytej uwagi z naszej strony będzie przegląd unijnego zarządzania gospodarczego w celu zapewnienia jego funkcjonowania i tym samym wspierania gospodarek UE i państw członkowskich, a także prace nad wzmocnieniem rynków kapitałowych i roli euro, w tym cyfrowego euro, oraz ukończenie budowy unii bankowej. Będziemy dążyć do poczynienia postępów w globalnej reformie podatkowej. Aby wspierać zrównoważony rozwój globalnie, będziemy działać na rzecz szybkiego osiągnięcia porozumienia w sprawie ogólnego systemu preferencji taryfowych oraz zreformowanego kodeksu celnego.

4. Aby Europa stała się silniejsza na świecie, musimy pokazać nasze niezachwiane wsparcie dla Ukrainy i zdecydowanie przestrzegać naszych podstawowych zasad multilateralizmu i porządku opartego na zasadach, a także naszego zaangażowania na rzecz rozwoju i pomocy humanitarnej. Zgodnie ze Strategicznym kompasem będziemy kontynuować prace nad zwiększeniem naszych wspólnych zdolności w zakresie obrony i bezpieczeństwa oraz naszej odporności, w tym na zagraniczne manipulacje informacjami i ingerencje w informacje. Będziemy działać na rzecz ustanowienia ramowego zestawu narzędzi do zwalczania korupcji. Będziemy kontynuować naszą współpracę z krajami kandydującymi na Bałkanach Zachodnich, a także z Ukrainą, Republiką Mołdawii i Gruzją, z myślą o ich przyszłym przystąpieniu do Unii. Aby wzmocnić odporność UE i zdywersyfikować nasze łańcuchy dostaw, będziemy dążyć do pełnej ratyfikacji umów handlowych i wzmacniać naszą współpracę z partnerami i sojusznikami o podobnych poglądach.

5. Aby promować nasz europejski styl życia, absolutnie priorytetowo potraktujemy sfinalizowanie reformy ram prawnych dotyczących migracji i azylu przed końcem kadencji, w oparciu o wspólny plan działania dotyczący paktu o migracji i azylu. Będziemy również dążyć do poczynienia szybkich postępów w pracach nad pakietem dotyczącym legalnej migracji oraz zmienionym kodeksem granicznym Schengen. W ramach proponowanego Europejskiego Roku Umiejętności zamierzamy pracować priorytetowo nad przyszłym wnioskiem dotyczącym uznawania kwalifikacji uzyskanych w państwach trzecich, a także wspierania mobilności edukacyjnej w UE. Będziemy działać na rzecz zakończenia prac nad cyfryzacją procedur wizowych i dokumentów podróży, wymianą informacji między krajowymi organami ścigania, środkami zwalczania handlu ludźmi, obowiązkiem przekazywania danych pasażera przed podróżą, zamrażaniem i konfiskowaniem dochodów z przestępstwa, a także zwalczaniem niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych. Aby kontynuować tworzenie Europejskiej Unii Zdrowotnej, priorytetowo potraktujemy szybkie przyjęcie i wdrożenie europejskiej przestrzeni danych dotyczących zdrowia. Zwrócimy również szczególną uwagę na kwestie zdrowia psychicznego i profilaktyki nowotworów.

6. Aby chronić naszą demokrację i wartości przed bezprecedensowymi zagrożeniami, wykorzystamy wszystkie dostępne nam narzędzia w celu wzmacniania i obrony praworządności, równości i niedyskryminacji, a także wolności i pluralizmu mediów w Unii. Będziemy sprawnie działać na rzecz zakończenia prac nad przejrzystością i targetowaniem reklamy politycznej, statutem i finansowaniem europejskich partii i fundacji politycznych oraz prawami wyborczymi mobilnych Europejczyków przed kolejnymi wyborami do Parlamentu Europejskiego. Przedmiotem naszej szczególnej uwagi będą dalsze inicjatywy mające na celu wzmocnienie odporności demokratycznej od wewnątrz i obronę naszego systemu demokratycznego przed zewnętrznymi interesami, dezinformacją i obcą ingerencją, jak również wzmocnienie naszych antykorupcyjnych ram prawnych. Priorytetowo potraktujemy przejrzystość wynagrodzeń, a także zwalczanie przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Będziemy działać na rzecz ochrony praw osób z niepełnosprawnościami i promowania solidarności międzypokoleniowej.

Ponadto, poza pracami wchodzącymi w zakres zwykłej procedury ustawodawczej, deklarujemy nasze zaangażowanie:

- na rzecz dalszego wspierania Ukrainy i przeciwdziałania wpływowi rosyjskiej agresji na naszych obywateli i przedsiębiorstwa,

- na rzecz dalszej realizacji krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności,

- wraz z 30. rocznicą utworzenia jednolitego rynku, która przypada w 2023 r. - na rzecz współpracy nad jego pogłębieniem poprzez usunięcie barier i wypełnienie luk, zwłaszcza w sektorze usług, aby w pełni wykorzystać jego siłę,

- w kontekście Europejskiego Roku Umiejętności - na rzecz promowania Europy jako atrakcyjnego miejsca dla wykwalifikowanych pracowników oraz ułatwiania wewnątrzunijnej mobilności wykwalifikowanych pracowników i stażystów,

- w celu realizacji Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030,

- na rzecz dążenia do ambitniejszych celów i zintensyfikowanych działań na szczeblu globalnym, aby sprostać wzajemnie powiązanym kryzysom: klimatycznemu i w zakresie różnorodności biologicznej,

- na rzecz wzmocnienia naszych działań dyplomatycznych skierowanych do partnerów całym świecie, w tym za pośrednictwem strategii Global Gateway, przy jednoczesnym promowaniu wysokich standardów środowiskowych, zdrowotnych, społecznych i w zakresie praw człowieka,

- na rzecz zaoferowania Ukrainie, Republice Mołdawii i Gruzji, wraz z Bałkanami Zachodnimi, wiarygodnej perspektywy europejskiej oraz utrzymania naszego wsparcia dla Partnerstwa Wschodniego i południowego sąsiedztwa,

- na rzecz priorytetowego traktowania umów handlowych z partnerami o podobnych poglądach, ożywienia stosunków z Ameryką Łacińską i Karaibami oraz umocnienia odnowionego partnerstwa z Afryką,

- na rzecz przeciwdziałania zagrożeniom wynikającym z transnarodowej przestępczości zorganizowanej i z działalności organizacji terrorystycznych poprzez dalszą realizację strategii w zakresie unii bezpieczeństwa na lata 2020-2025.

Jako przewodniczący Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji Europejskiej zobowiązujemy nasze instytucje do pracy nad tymi wspólnymi priorytetami w latach 2023 i 2024, kierując się podstawowymi zasadami wzajemnego zaufania, szacunku i ducha współpracy. Przyszłość Europy zależy od jej zdolności adaptacji w szybkim tempie, przy zachowaniu wytrwałości i jedności.

Będziemy współpracować również w celu zapewnienia właściwego wdrożenia i egzekwowania obowiązującego prawodawstwa; będziemy też ściśle monitorować terminowe i skuteczne wdrażanie niniejszej wspólnej deklaracji.

Съставено в Брюксел на петнадесети декември две хиляди двадесет и втора година.

Hecho en Bruselas, el quince de diciembre de dos mil veintidós.

V Bruselu dne patnáctého prosince dva tisíce dvacet dva.

Udferdiget i Bruxelles den femtende december to tusind og toogtyve.

Geschehen zu Brüssel am fünfzehnten Dezember zweitausendzweiundzwanzig.

Kahe tuhande kahekümne teise aasta detsembrikuu viieteistkümnendal päeval Brüsselis.

Έγινε στις Βρυξέλλες, στις δέκα πέντε Δεκεμβρίου δύο χιλιάδες είκοσι δύο.

Done at Brussels on the fifteenth day of December in the year two thousand and twenty two.

Fait à Bruxelles, le quinze décembre deux mille vingt-deux.

Arna dhéanamh sa Bhruiséil, an cúigiú lá déag de mhí na Nollag sa bhliain dhá mhíle fiche a dó.

Sastavljeno u Bruxellesu petnaestog prosinca godine dvije tisuće dvadeset druge.

Fatto a Bruxelles, addì quindici dicembre duemilaventidue.

Briselē, divi tūkstoši divdesmit otrā gada piecpadsmitajā decembrī.

Priimta du tūkstančiai dvidešimt antrų metų gruodžio penkioliktą dieną Briuselyje.

Kelt Brüsszelben, a kétezer-huszonkettedik év december havának tizenötödik napján.

Maghmul fi Brussell, fil-hmistax-il jum ta' Dicembru fis-sena elfejn u tnejn u ghoxrin.

Gedaan te Brussel, vijftien december tweeduizend tweeēntwintig.

Sporządzono w Brukseli dnia piętnastego grudnia roku dwa tysiące dwudziestego drugiego.

Feito em Bruxelas, em quinze de dezembro de dois mil e vinte e dois.

íntocmit la Bruxelles la cincisprezece decembrie douä mii douäzeci si doi.

V Bruseli pätnásteho decembra dvetisícdvadsat'dva.

V Bruslju, petnajstega decembra dva tisoč dvaindvajset.

Tehty Brysselissä viidentenätoista päivänä joulukuuta vuonna kaksituhattakaksikymmentäkaksi.

Som skedde i Bryssel den femtonde december ar tjugohundratjugotva.

1 Konferencja w sprawie przyszłości Europy - Sprawozdanie z wyników końcowych - dostępne pod adresem https://futureu.europa.eu/ pl/pages/reporting
2 W ramach zwykłej procedury ustawodawczej

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024