Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Partnerstwa tematyczne w ramach porozumienia lublańskiego" (opinia rozpoznawcza)

Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Partnerstwa tematyczne w ramach porozumienia lublańskiego"
(opinia rozpoznawcza)
(2022/C 486/12)

Sprawozdawca: David SVENTEK

Współsprawozdawca: Florian MARIN

Wniosek o konsultację Rada - prezydencja czeska, 26.1.2022
Podstawa prawna Art. 304 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
Sekcja odpowiedzialna Sekcja ds. Unii Gospodarczej i Walutowej oraz Spójności Gospodarczej
i Społecznej
Data przyjęcia przez sekcję 9.9.2022
Data przyjęcia na sesji plenarnej 21.9.2022
Sesja plenarna nr 572
Wynik głosowania
(za/przeciw/wstrzymało się) 190/1/4

1. Wnioski i zalecenia

1.1. Komitet zdecydowanie popiera stanowiska przedstawione w porozumieniu lublańskim w sprawie agendy miejskiej dla UE i ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje to, że położono znaczny nacisk na partnerstwo oraz wielopoziomowe i angażujące wiele zainteresowanych stron sposoby podejścia do rozwoju obszarów miejskich.

1.2. Partnerstwa tematyczne powinny prowadzić do wymiernych i zrównoważonych działań i rezultatów, których trwałość będzie wykraczała poza okres funkcjonowania samych partnerstw. Kwestią, którą należy mieć nieustannie na uwadze, jest możliwość stosowania osiąganych rezultatów w innych państwach członkowskich, regionach, miastach lub sektorach. Należy monitorować rozkład terytorialny i równowagę geograficzną wspomnianych możliwości, tak aby mogły one przynieść korzyści regionom i miastom znajdującym się w trudnej sytuacji.

1.3. Należy rozważyć możliwość zacieśnienia związku między agendą miejską dla UE a polityką spójności. Choć są to dwie odrębne polityki i inicjatywy, w których dąży się do realizacji różnych celów osadzonych w różnych ramach, powinny występować między nimi synergie. W tym kontekście potrzebne są wzajemnie powiązane ze sobą narzędzia i instrumenty zapewniające bardziej uporządkowane wsparcie miastom objętym polityką spójności, a także współpraca międzysektorowa i międzyinstytucjonalna oraz integracja działań na szczeblu strategicznym i operacyjnym. Należy zwiększyć wiarygodność partnerstw tematycznych w przyszłości.

1.4. Przewidywalne i objęte wsparciem finansowym mechanizmy wdrażania przekładające europejskie cele strategiczne na konkretne działania oraz zagwarantowanie dostępności odpowiednich środków finansowych na szczeblu lokalnym mają kluczowe znaczenie dla małych i średnich władz miejskich oraz dla ich dalszego uczestnictwa w procesach agendy miejskiej dla UE.

1.5. Zdaniem Komitetu kryteria wyboru partnerów do partnerstw tematycznych powinny być bardziej konkretne, otwarte i sprzyjające włączeniu społecznemu. W ramach procedury wyboru nie należy ograniczać możliwości udziału w tym procesie partnerów społecznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego, wspólnie z władzami miejskimi. Ważne jest uwzględnienie oceny ex ante przeprowadzonej w odniesieniu do ekologizacji miast i zrównoważonej turystyki.

1.6. Warunki pracy, przewidywalność kariery zawodowej i dostęp do wysokiej jakości miejsc pracy, równe szanse i odpowiednie wynagrodzenia powinny być traktowane w sposób przekrojowy. W tym kontekście należy uwzględnić zapewnienie wszelkiego rodzaju dialogów i konsultacji z zainteresowanymi stronami, w tym dialogu społecznego, dialogu obywatelskiego i konsultacji z obywatelami.

1.7. Komitet sugeruje rozważenie możliwości przyjęcia podejścia oddolnego oraz tworzenia klastrów tematycznych, sieci tematycznych i sieci służących do opracowywania dostosowanych do indywidualnych potrzeb i ukierunkowanych na konkretny obszar rozwiązań, a także zapewnienie umiejętności korzystania z istniejących sieci tematycznych i miejskich, w szczególności w małych i średniej wielkości miastach.

1.8. Można by wzmocnić rolę EKES-u w zarządzaniu agendą miejską dla UE i porozumieniem lublańskim. EKES powinien również stać się członkiem zarówno grupy ds. rozwoju miejskiego, jak i technicznej grupy przygotowującej agendę miejską i brać udział w posiedzeniach dyrektorów generalnych poświęconych problematyce dotyczącej miast.

1.9. Wśród innych zagadnień, którymi mogłyby zająć się partnerstwa tematyczne, można wymienić demokrację uczestniczącą, gospodarkę dobrobytu w miastach oraz powiązania miejsko-wiejskie, ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży.

1.10. Komitet ponawia swoją propozycję dotyczącą powołania specjalnego sekretariatu z myślą o zwiększeniu efektywności i skuteczności partnerstw tematycznych, aby zagwarantować ich powiązanie z politykami miejskimi na szczeblu lokalnym, zapewnić im pomoc techniczną oraz usprawnić proces tworzenia społeczności tematycznych i wymianę najlepszych praktyk tematycznych. Należy tego dokonać w ścisłej współpracy z Europejskim Komitetem Regionów.

2. Wprowadzenie

2.1. 26 listopada 2021 r. ministrowie UE odpowiedzialni za sprawy miejskie przyjęli porozumienie lublańskie

i towarzyszący mu wieloletni program prac, rozpoczynając tym samym nowy etap realizacji agendy miejskiej dla UE. We wspomnianym dokumencie przewidziano konkretne działania na rzecz odnowienia agendy miejskiej dla UE - ich wspólnym celem było zwiększenie wpływu wywieranego przez agendę oraz jej skuteczności. Wieloletni program prac stanowi uzupełnienie deklaracji politycznej: określono w nim parametry operacyjne, metody pracy i kroki, jakie należy podjąć, aby wdrożyć kolejny etap tej wielopoziomowej inicjatywy w zakresie zarządzania realizowanej przy udziale wielu zainteresowanych stron.

2.2. 14 zagadnień priorytetowych określonych w agendzie miejskiej dla UE 1  zachowało swoją ważność: włączanie

migrantów i uchodźców; jakość powietrza; ubóstwo miejskie; mieszkalnictwo; gospodarka o obiegu zamkniętym; miejsca pracy i umiejętności w gospodarce lokalnej; przystosowanie się do zmiany klimatu (uwzględniając rozwiązania w zakresie zielonej infrastruktury); transformacja energetyczna; zrównoważone wykorzystanie gruntów i rozwiązań opartych na zasobach przyrody; mobilność miejska; transformacja cyfrowa; innowacyjne i odpowiedzialne zamówienia publiczne; kultura i dziedzictwo kulturowe oraz bezpieczeństwo w przestrzeni publicznej.

2.3. Porozumienie lublańskie uzupełnia listę zagadnień priorytetowych o następujące cztery zagadnienia: miasta równości, żywność, zazielenianie miast oraz zrównoważona turystyka. Dodano je w wyniku procesów współtworzenia, przy czym są one powiązane z nową kartą lipską, politykami unijnymi i innymi pojawiającymi się tendencjami w zakresie rozwoju obszarów miejskich, a ponadto wychodzą również naprzeciw potrzebom miast.

2.4. Nadchodząca prezydencja czeska w Radzie Unii Europejskiej zwróciła się do Komitetu o zbadanie wpływu, jaki zmiany wynikające z przyjęcia nowego porozumienia lublańskiego mogą wywrzeć na proces tworzenia partnerstw tematycznych. Podczas czeskiej prezydencji w Radzie UE dwa spośród czterech zagadnień uzgodnionych w Lublanie - zazielenianie miast i zrównoważona turystyka - zostaną dodatkowo rozwinięte.

3. Uwagi ogólne

3.1. Komitet zdecydowanie popiera stanowiska przedstawione w porozumieniu lublańskim w sprawie agendy miejskiej dla UE i ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje to, że położono znaczny nacisk na partnerstwo oraz wielopoziomowe i angażujące wiele zainteresowanych stron sposoby podejścia do rozwoju obszarów miejskich.

3.2. Jednocześnie Komitet wspiera kontynuowanie wdrażania i dalsze rozwijanie agendy miejskiej dla UE przy zagwarantowaniu pełnego poszanowania zasad proporcjonalności. Ponadto należy starannie zarządzać zasadą dodatkowości na szczeblu lokalnym.

3.3. Komitet z zadowoleniem przyjmuje to, że w porozumieniu lublańskim uznano znaczenie EKES-u i jego rolę w procesie wspierania agendy miejskiej dla UE. Jak wspomniano w wieloletnim programie prac towarzyszącym agendzie miejskiej dla UE, Komitet dysponuje zdolnością i wolą zapewnienia wkładu i wsparcia w kontekście terytorialności rozwoju, partnerstw oraz ekonomicznych i społecznych aspektów rozwoju obszarów miejskich, a także propagowania unijnych polityk miejskich.

3.4. Wyzwania związane z różnorodnością, złożonością i zrównoważonym charakterem stojące przed politykami w zakresie rozwoju obszarów miejskich wiążą się z koniecznością wypracowania wielopoziomowych sposobów podejścia angażujących wiele zainteresowanych stron, w ramach których kluczową rolę będą odgrywały partnerstwa. W porozumieniu lublańskim potwierdzono znaczenie partnerstw w procesie zwiększania wiedzy. Partnerstwa tematyczne powinny prowadzić do wymiernych i zrównoważonych działań i rezultatów, których trwałość będzie wykraczała poza okres funkcjonowania samych partnerstw. Kwestią, którą należy mieć nieustannie na uwadze, jest możliwość stosowania osiąganych rezultatów w innych regionach, miastach lub sektorach. Należy monitorować rozkład terytorialny wspomnianych szans. Należy motywować miasta i oferować im zachęty do korzystania z europejskich szans rozwojowych oraz do odgrywania aktywnej roli na szczeblu UE.

3.5. Różnorodność miast i ich polityk rozwojowych sprawia, że trudno jest skutecznie między nimi nawigować - jest to problem, dla którego w politykach UE w zakresie rozwoju obszarów miejskich nie znaleziono jeszcze ogólnego rozwiązania. Należy wypracować dostosowane do indywidualnych potrzeb podejście bazujące na partnerstwie, społeczeństwie obywatelskim i partnerach społecznych. Rozwiązania dotyczące przyszłości strategii rozwojowych powinny obejmować różne perspektywy oraz opierać się na wiedzy fachowej z różnych dziedzin. W opinii EKES-u "Przegląd agendy terytorialnej UE, karty lipskiej i agendy miejskiej dla UE" 2  Komitet zalecił stosowanie najbardziej odpowiednich instrumentów wsparcia dla danych rodzajów terytoriów przy przestrzeganiu zasady pomocniczości, co doprowadzi do wyeliminowania objawów niedostatku, zapóźnień i izolacji w przypadku regionów zagrożonych.

3.6. Należy zapewnić uczciwą konkurencję dla wszystkich rodzajów miast przy finansowaniu ich zrównoważonego rozwoju, co oznacza zagwarantowanie małym i średnim miastom równego dostępu do środków finansowych. Zasadę konkurencji należy dostosować do tej sytuacji i zawsze brać pod uwagę.

3.7. Nowym elementem przewidzianym w porozumieniu lublańskim są oceny ex ante zagadnień. Celem wspomnianych ocen jest wypracowanie pragmatycznego, skutecznego i zorientowanego na rezultaty podejścia służącego zwiększeniu wpływu przyszłych wyników agendy miejskiej dla UE. Umożliwią one również dostosowanie kryteriów kwalifikacji partnerów. Komitet zaleca, aby zainteresowane strony w dziedzinie polityki miejskiej i przyszłe partnerstwa tematyczne nieustannie brały pod uwagę potrzebę prowadzenia wymiany najlepszych praktyk, w tym wymianę modeli partnerstwa i współpracy.

3.8. Aby wdrożyć plany działania partnerstw tematycznych, należy dostosować instrumenty finansowane z funduszy UE i środków publicznych do indywidualnych potrzeb. Należy ustanowić odpowiednio dostosowane wsparcie (instrumenty finansowe, dotacje i fundusze) w celu zagwarantowania sprawnego przebiegu procesu wdrażania partnerstw tematycznych, w szczególności jeżeli chodzi o pomoc małym i średnim miastom oraz organizacjom. Należy również zapewnić sprawiedliwy dostęp do tego wsparcia i upewnić się, że żadne małe organizacje i miasta nie zostały pozostawione samym sobie.

3.9. Instrumenty takie jak zintegrowane inwestycje terytorialne i rozwój lokalny kierowany przez społeczność okazały się niezwykle skuteczne, dlatego też powinny być w dalszym ciągu wykorzystywane i wzmacniane w oparciu o stabilne i przewidywalne mechanizmy wdrażania. Zdaniem Komitetu istnieje również możliwość przyjęcia zintegrowanego podejścia 3 , w tym możliwość łączenia publicznych i prywatnych środków finansowych w celu zwiększenia zdolności i dzielenia ryzyka z korzyścią zarówno dla rozwoju terytorialnego, jak i dla rozwoju obszarów miejskich, z zachowaniem kontroli demokratycznej, przejrzystości zarządzania i odpowiedzialności.

3.10. Przy dążeniu do przezwyciężenia wyzwań w zakresie zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich należy zawsze brać pod uwagę innowacyjne rozwiązania. Zaleca się przekrojowe włączanie kwestii związanych z dostępem do innowacji, a także wymienianiem się innowacyjnymi pomysłami i zwiększaniem innowacyjności, do polityki spójności na lata 2021-2027 i do umów partnerstwa zawieranych na szczeblu państw członkowskich. Nie należy zaniedbywać przy tym testowania nowych znaczących i innowacyjnych rozwiązań, zwłaszcza w dziedzinach takich jak technologie 4.0, przemysł 5.0 lub technologie Web3, jak również innowacje społeczne. Europejska inicjatywa miejska odgrywa ważną rolę w budowaniu zdolności i wspieraniu innowacyjnych działań.

3.11. Marginalizowane regiony i miasta oraz ich słabsze grupy społeczne powinny być przedmiotem nieustannej troski w ramach polityk rozwojowych, aby możliwa była poprawa jakości życia wszystkich mieszkańców. Ograniczanie ubóstwa również powinno stanowić jeden z głównych priorytetów. Dostęp do inkluzywnej edukacji, usług społecznych, opieki zdrowotnej i innych usług użyteczności publicznej o wysokiej jakości ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia sprawiedliwej odbudowy miast po pandemii. Przy opracowywaniu i wdrażaniu partnerstw tematycznych należy zwrócić szczególną uwagę na słabsze grupy mieszkańców miast, m.in. na osoby starsze, osoby z niepełnosprawnościami, osoby

3.12. W porozumieniu lublańskim zidentyfikowano potrzeby w zakresie wsparcia o charakterze organizacyjnym i związanym z wiedzą fachową, a także określone potrzeby mniejszych miast. Ponieważ agenda miejska dla UE pozostaje nieformalną i dobrowolną inicjatywą, jej członkowie powinni również wnosić wkład we wspieranie partnerstw i podejmowanie stosownych działań. Zdaniem Komitetu przy udzielaniu wsparcia technicznego potrzebnego w ramach partnerstw powinno brać się pod uwagę zrównoważony charakter końcowych rezultatów uzyskiwanych przez partnerstwa. Należy również nieustannie mieć na uwadze stosowanie wzmocnionego, zintegrowanego i bazującego na uczestnictwie podejścia, a także gromadzenie danych i wykorzystywanie ich na potrzeby inwestycji opartych na dowodach.

3.13. Niemniej przewidywalne i objęte wsparciem finansowym mechanizmy wdrażania przekładające europejskie strategie na konkretne działania oraz zagwarantowanie dostępności odpowiednich środków finansowych na szczeblu lokalnym mają fundamentalne znaczenie dla małych i średnich władz miejskich oraz dla ich dalszego uczestnictwa w procesach agendy miejskiej dla UE. Przy wdrażaniu partnerstw tematycznych należy uważnie zarządzać tą zasadą.

3.14. Polityka spójności oferuje zróżnicowane narzędzia i instrumenty sprzyjające zrównoważonemu rozwojowi obszarów miejskich w okresie programowania przypadającym na lata 2021-2027. Nowy cel polityki 5: "Europa bliższa obywatelom" ma przyczynić się do opracowania konkretnych narzędzi na potrzeby wdrażania strategii rozwoju lokalnego w miastach i miejscowościach. We wszystkich państwach członkowskich podwyższono minimalny poziom finansowania z EFRR przeznaczanego na miasta i ukierunkowanego na realizację priorytetów i projektów wybranych przez miasta na podstawie tych strategii z 5 % do 8 %. Ustanowiono ponadto Europejską inicjatywę miejską, aby zaoferować miastom spójniejsze wsparcie. Komitet zaleca nieustanne propagowanie możliwości zawierania partnerstw tematycznych na szczeblu lokalnym oraz angażowanie w ten proces wszystkich odpowiednich zainteresowanych stron, w tym EKES-u. W przyszłości środki przeznaczane na miasta mogłyby zostać zwiększone.

3.15. Z uwagi na większą niepewność i szeroką gamę zagrożeń partnerstwa tematyczne powinny przyczyniać się do zwiększania odporności i zdolności reagowania na wstrząsy asymetryczne takie jak pandemia COVID-19 i inne podobne sytuacje. Godna potępienia wojna w Ukrainie wpływa na rozwój obszarów miejskich w państwach ościennych. Należy dostosować partnerstwa tematyczne, aby pozwalały radzić sobie z kryzysami w perspektywie krótkoterminowej, a także łączyć je z długoterminowym podejściem strategicznym.

4. Uwagi szczegółowe

4.1. Zdaniem Komitetu kryteria wyboru partnerów do partnerstw tematycznych powinny być bardziej konkretne. W ramach procedury wyboru nie należy ograniczać możliwości partnerów społecznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego udziału w tym procesie wspólnie z władzami miejskimi. Obejmuje to partnerów i organizacje reprezentujące m.in. słabsze grupy społeczne takie jak osoby starsze, osoby z niepełnosprawnościami, osoby wywodzące się z mniejszości, imigrantów, uchodźców oraz osoby należące do grup defaworyzowanych pod względem społecznym, ekonomicznym i kulturalnym. Wspomniane organizacje należy zachęcać i motywować do angażowania się w partnerstwa w ramach agendy miejskiej dla UE.

4.2. Zgodnie z paktem amsterdamskim zachęca się EKES do wnoszenia wkładu w dalszy rozwój agendy miejskiej dla UE w zakresie przysługujących mu kompetencji, zważywszy na fakt, że jest on jedną z zainteresowanych stron tego paktu. W dokumencie wykonawczym do nowej karty lipskiej i w porozumieniu lublańskim potwierdzono znaczenie paktu amsterdamskiego. Należy wzmocnić rolę Komitetu w kontekście agendy miejskiej dla UE i porozumienia lublańskiego. Komitet jest ważną europejską zainteresowaną stroną odpowiedzialną za zmienne ekonomiczne i społeczne polityk w zakresie rozwoju, która dysponuje zdolnością, wiedzą fachową i wiarygodnością pozwalającą jej wnosić wkład we wdrażanie trzech filarów porozumienia lublańskiego: lepsze finansowanie, lepsze stanowienie prawa i lepsza wiedza. EKES powinien zostać formalnie uznany i powinien odgrywać rolę w głównych organach zarządzających wdrażaniem porozumienia lublańskiego, a także stać się członkiem zarówno grupy ds. rozwoju miejskiego, jak i technicznej grupy przygotowującej agendę miejską i brać udział w posiedzeniach dyrektorów generalnych poświęconych problematyce dotyczącej miast.

4.3. EKES jest zdania, że przyszłe partnerstwa tematyczne powinny obejmować zagadnienia takie jak demokracja uczestnicząca, gospodarka dobrobytu w miastach oraz powiązania miejsko-wiejskie 4 , które są zgodne z koncepcją rozwoju terytorialnego stosowaną w europejskich ramach strategicznych. Zaleca ustanowienie wyraźnego związku między procesem wyboru partnerów, procesem wyboru zagadnień i celami zrównoważonego rozwoju, a także zapewnienie ochrony wkładu partnerstw we wdrażanie celów zrównoważonego rozwoju.

4.4. W przyszłości partnerstwa tematyczne mogłyby być zawiązywane w ramach klastrów tematycznych, istniejących sieci tematycznych oraz sieci tworzonych na potrzeby opracowywania dostosowanych do indywidualnych potrzeb i ukierunkowanych na konkretny obszar rozwiązań dla miast. W tym kontekście należy mieć na uwadze możliwość zwiększenia dostępności sieci, w szczególności dla małych i średnich miast. Miasta powinny pozostawać w centrum podejścia oddolnego partnerstw tematycznych, aby zapewnić synergię między warunkami lokalnymi a już istniejącymi partnerstwami tematycznymi.

4.5. Proces konsultacji stosowany przez partnerstwa tematyczne powinien obejmować wszystkie formy dialogu i konsultacji takie jak dialog społeczny, dialog z mieszkańcami i dialog obywatelski, a także odbywać się z udziałem wszystkich rodzajów zainteresowanych stron reprezentujących środowiska obywatelskie, m.in. partnerów społecznych, NGO i obywateli.

4.6. Komitet sugeruje powołanie sekretariatu dla partnerstw tematycznych we współpracy z Komisją i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami, aby wspierać partnerstwa tematyczne, zagwarantować ich powiązanie z politykami miejskimi na szczeblu lokalnym, zapewnić im pomoc techniczną oraz usprawnić proces tworzenia społeczności tematycznych i wymianę najlepszych praktyk tematycznych. Należy udostępnić wystarczające zasoby, aby zapewnić sprawną administrację i skuteczne partnerstwa tematyczne, zwłaszcza w celu wdrożenia planów działania.

4.7. Komitet zaleca zacieśnienie związku między agendą miejską dla UE a polityką spójności. Choć są to dwie odrębne polityki i inicjatywy, w których dąży się do realizacji różnych celów osadzonych w różnych ramach, powinny występować między nimi synergie, w szczególności w kontekście platformy wymiany wiedzy 5  i działań w zakresie kapitalizacji, które mają zostać opracowane w ramach Europejskiej inicjatywy miejskiej. W tym względzie można rozważyć możliwość zamieszczenia wzmianki o prowadzonych działaniach na rzecz wdrażania partnerstw tematycznych w programach operacyjnych, poszczególnych zaproszeniach do składania wniosków lub kryteriach oceniania projektów. Wyniki prac partnerstwa tematycznego powinny zostać uwzględnione w planowaniu nowych programów operacyjnych w obszarze spójności.

4.8. Należy zapewnić większą spójność i silniejsze powiązania między politykami miejskimi wdrażanymi na szczeblu lokalnym a politykami unijnymi, zwłaszcza polityką spójności. W tym kontekście potrzebne są wzajemnie powiązane ze sobą narzędzia i instrumenty zapewniające spójniejsze wsparcie miastom w ramach polityki spójności, a także międzysektorowa i międzyinstytucjonalna współpraca i integracja na poziomie strategicznym i operacyjnym. Należy również zakończyć działania służące zwiększeniu konkurencyjności na szczeblu regionalnym poprzez zapewnienie komplementarności między obszarami miejskimi i wiejskimi, a także zagwarantować znaczny poziom spójności społecznej w ramach polityki spójności na lata 2021-2027.

4.9. Warunki pracy, przewidywalność kariery zawodowej i dostęp do wysokiej jakości miejsc pracy, możliwości i odpowiedni poziom wynagrodzeń to zmienne istotne z punktu widzenia uczciwości i sprawiedliwości procesów rozwoju obszarów miejskich, do których należy podchodzić w sposób przekrojowy przy podejmowaniu działań w zakresie zazieleniania miast, zrównoważonego charakteru łańcucha dostaw żywności, gospodarki o obiegu zamkniętym i zrównoważonej turystyki. Inwestowanie w ludzi powinno pozostać jednym z głównych priorytetów strategii rozwoju. Sprawiedliwy dostęp i równe szanse, a także możliwość korzystania z praw podstawowych, mają kluczowe znaczenie dla powodzenia partnerstw tematycznych.

4.10. Z uwagi na duże nagromadzenie zasobów i potrzeb na obszarach miejskich w ramach europejskiego semestru należy przyjąć bardziej zindywidualizowane podejście do skuteczności polityk w zakresie rozwoju obszarów miejskich, aby zagwarantować, że żadna osoba ani żadne miejsce nie zostaną pozostawione w tyle. W tym kontekście należy pamiętać o zapewnieniu spójności z innymi instrumentami europejskimi takimi jak Europejski filar praw socjalnych.

4.11. Obecnie można zaobserwować coraz większe zapotrzebowanie na strategie i projekty w zakresie rozwoju o wysoce złożonym charakterze. Komitet sugeruje, aby na potrzeby tego rodzaju inwestycji władze lokalne i regionalne zwiększyły swój potencjał w zakresie udziału obywateli, prognoz strategicznych i opracowywania różnych scenariuszy, planowania strategicznego i realizacji inwestycji publicznych. Ma to kluczowe znaczenie dla skuteczności działań w zakresie zrównoważonego rozwoju europejskich miast oraz dla przeorientowania miast na zaspokajanie potrzeb ich mieszkańców. Należy wziąć również pod uwagę kwestie związane z konwergencją danych pochodzących od różnych partnerstw oraz z uzyskiwaniem dostępu do danych za pośrednictwem platform otwartych danych, a także problematykę cyfrowego wymiaru sprawiedliwości i demokracji cyfrowej.

Bruksela dnia 21 września 2022 r.

2 Dz.U. C 429 z 11.12.2020, s. 145.
3 Zob. opinia EKES-u "Przegląd agendy terytorialnej UE, karty lipskiej i agendy miejskiej dla UE" (Dz.U. C 429 z 11.12.2020, s. 145). wywodzące się z mniejszości, imigrantów, uchodźców oraz osoby należące do grup defaworyzowanych pod względem społecznym, ekonomicznym i kulturalnym. Należy zapewnić ich zaangażowanie poprzez budowanie zdolności w ramach tego procesu. EKES zdecydowanie zaleca, by priorytetem było ograniczenie nowych form nierówności społecznych, gospodarczych, środowiskowych i terytorialnych, w związku z czym należy zagwarantować sprawiedliwe i wielorakie zaangażowanie różnych zainteresowanych stron.
4 Opinia EKES-u "W kierunku całościowej strategii na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i miejskich" (Dz.U. C 105 z 4.3.2022, s. 49).

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024