Rezolucja Europejskiego Komitetu Regionów - Propozycje Europejskiego Komitetu Regionów dotyczące programu prac Komisji Europejskiej na 2023 r.

Rezolucja Europejskiego Komitetu Regionów - Propozycje Europejskiego Komitetu Regionów dotyczące programu prac Komisji Europejskiej na 2023 r.
(2022/C 375/01)

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW,

uwzględniając:

- protokół o współpracy z Komisją Europejską z lutego 2012 r.,

- rezolucję KR-u "Priorytety Europejskiego Komitetu Regionów na lata 2020-2025" 1 ,

- sprawozdanie końcowe Konferencji w sprawie przyszłości Europy;

- wkład parlamentów regionalnych posiadających uprawnienia ustawodawcze otrzymany w ramach umowy o współpracy między KR-em a CALRE;

- rezolucję KR-u dotyczącą końcowych wyników Konferencji w sprawie przyszłości Europy,

zachęca Komisję Europejską do realizacji następujących działań w ramach jej programu prac na 2023 r.:

Przyszłość Europy

1. Z zadowoleniem odnosi się do zaleceń przyjętych na sesji plenarnej Konferencji w sprawie przyszłości Europy (zwanej dalej "Konferencją") dotyczących bardziej demokratycznej, zrównoważonej i sprawiedliwej Unii Europejskiej. KR zobowiązuje się podjąć działania na rzecz wdrożenia zaleceń zawartych w sprawozdaniu końcowym, w tym reform instytucjonalnych niezbędnych w celu zapewnienia silnej więzi między obywatelkami i obywatelami a ich wybranymi przedstawicielami na wszystkich szczeblach. W odrębnej rezolucji przedstawił swoje propozycje dotyczące ewentualnych zmian traktatowych i uaktualnień porozumień międzyinstytucjonalnych.

2. Wzywa do uwzględnienia w programie prac KE konkretnych inicjatyw służących realizacji tych propozycji, w szczególności mając na uwadze rozwój metod partycypacji terytorialnej i włączenie ich na stałe do procesu decyzyjnego UE, z poszanowaniem kompetencji ustawodawczych samorządów regionalnych.

3. W związku z tym wyraża zadowolenie z wniosku Konferencji przewidującego utworzenie systemu radnych w UE, zaproponowanego z inicjatywy KR-u, jako sposobu na dalsze zmniejszenie dystansu między instytucjami UE a obywatelkami i obywatelami. KR zobowiązuje się do wdrożenia wspomnianej propozycji we współpracy z Komisją za pośrednictwem Europejskiej sieci radnych UE szczebla lokalnego i regionalnego oraz projektu "Budowanie Europy z lokalnymi radnymi". KR zaleca także jak najszersze zaangażowanie młodych polityków i administratorów szczebla lokalnego w unijne procesy stanowienia prawa, między innymi poprzez promowanie swego programu "Młodzi demokratycznie wybrani politycy" (YEP).

4. Wzywa do większego włączenia młodych ludzi w procesy demokratyczne oraz do opracowania sformalizowanych sposobów pracy z nimi (np. rady młodzieżowe), a także uważa edukację obywatelską za podstawowy warunek wstępny wzmocnienia roli obywatelek i obywateli, umożliwiający im świadome i aktywne uczestnictwo w życiu demokratycznym. Postuluje, by w programie prac KE zaproponować inicjatywy zmierzające do opracowania ogólnoeuropejskiego programu nauczania w zakresie edukacji obywatelskiej, promowania europejskich wartości demokratycznych, krytycznego myślenia, umiejętności cyfrowych i umiejętności korzystania z mediów, we współpracy z władzami lokalnymi i regionalnymi.

5. Wzywa Komisję Europejską do przeprowadzenia szybkiej procedury, aby znaleźć zadowalające i trwałe rozwiązanie problemu kryzysu humanitarnego w regionie Morza Śródziemnego - rozwiązania koncentrującego się przede wszystkim na ochronie życia migrantów, ale także na zapewnieniu poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności. KR i władze lokalne i regionalne oferują jak najściślejszą współpracę w tym zakresie.

6. Wzywa Komisję, aby systematycznie wykorzystywała tabelę oceny zgodności z zasadą pomocniczości przy przedstawianiu wniosków ustawodawczych w obszarach polityki dotyczących kompetencji dzielonych lub koordynacyjnych.

Ukraina

7. Ponownie zwraca się do Komisji Europejskiej, aby utworzyła unijny instrument lokalny na rzecz uchodźców z Ukrainy, który nie byłby nowym funduszem, ale narzędziem operacyjnym i uzupełniającym, służącym ograniczeniu biurokracji i ułatwieniu lokalnym przywódczyniom i przywódcom dostępu do obecnych funduszy.

8. Podkreśla, że państwa członkowskie mogą wykorzystać finansowanie przewidziane w ramach działania polityki spójności na rzecz uchodźców w Europie (CARE) w celu opracowania dostosowanych do potrzeb rozwiązań służących długoterminowej integracji osób ze środowisk migracyjnych poprzez inwestycje w mieszkalnictwo, edukację, zatrudnienie, zdrowie, włączenie społeczne i opiekę lub inne usługi społeczne. Należy zapewnić uchodźcom wsparcie w sytuacjach nadzwyczajnych niezależnie od ich kraju pochodzenia.

9. Wnosi, aby Komisja przedstawiła wniosek w sprawie przeglądu działanie polityki spójności na rzecz uchodźców w Europie (CARE) w celu rozważenia krótko- i średnioterminowych rozwiązań dla władz lokalnych i regionalnych, które pozwolą im zaspokoić bieżące potrzeby finansowe związane z kryzysem w Ukrainie. Ponadto wzywa do podjęcia zdecydowanych działań zapobiegających handlowi ludźmi i zwalczających ten proceder, a także do zapewnienia uchodźcom dostępu do opieki medycznej i psychologicznej oraz do prawa i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego; opowiada się przy tym za pakietem ochrony dzieci przeznaczonym dla ukraińskich dzieci będących uchodźcami i postuluje wprowadzenie specjalnych środków ochrony uchodźców wymagających szczególnego traktowania.

10. Jeśli chodzi o wdrożenie zasady "jedno więcej - jedno mniej", zgodnie z którą nowe obciążenia legislacyjne mogą być wprowadzane jedynie w takim zakresie, w jakim zostaną usunięte wcześniejsze obciążenia, przypomina, że zasadniczą racją dla wszelkich przepisów prawnych w społecznościach demokratycznych jest zapewnienie maksymalnych korzyści netto ogółowi społeczeństwa oraz że należy zachować cele legislacyjne Unii Europejskiej i jej wysokie standardy gospodarcze, społeczne i środowiskowe.

11. Z zadowoleniem przyjmuje wdrożenie dyrektywy w sprawie tymczasowej ochrony oraz podkreśla, że uznanie prawa do swobodnego przemieszczania się i autonomii uchodźców przynosi pozytywny skutek w postaci zmniejszenia presji na krajowe systemy azylowe i na zdolność przyjmowania uchodźców w regionach przygranicznych. Wnosi jednak, aby Komisja ponownie rozważyła zasadność swojego wniosku dotyczącego rozporządzenia w sprawie instrumentalizacji w obszarze migracji i azylu oraz zasadność definicji instrumentalizacji w projekcie zmienionego kodeksu granicznego Schengen, ponieważ miałyby one zastosowanie również do uchodźców ukraińskich wykorzystywanych jako broń przez reżim rosyjski, a tym samym mogłyby wejść w bezpośredni konflikt z dyrektywą w sprawie tymczasowej ochrony.

12. Wyraża zdecydowane poparcie dla opracowania unijnego planu odbudowy Ukrainy w celu ożywienia jej gospodarki, odbudowy zniszczonej infrastruktury oraz wsparcia jej ścieżki demokratycznych reform własnych instytucji i służb publicznych. W związku z tym KR ustanowi sojusz miast i regionów na rzecz odbudowy Ukrainy, łączący władze lokalne i regionalne w Europie i Ukrainie, z myślą o nadaniu samorządowi kluczowej roli w strategicznym planowaniu odbudowy, a także w celu dalszego wdrażania procesu decentralizacji władzy publicznej i wielopoziomowego sprawowania rządów w Ukrainie oraz upowszechniania dobrego sprawowania rządów na szczeblu lokalnym i regionalnym. KR podziela także apel ukraińskich i unijnych władz lokalnych i regionalnych o odnowienie lub nawiązanie partnerstw oraz współpracy partnerskiej miast i regionów jako integralnych części procesu odbudowy. KR opowiada się za środkami łagodzącymi długofalowe społeczne i gospodarcze konsekwencje wojny rosyjskiej w Ukrainie dla regionów i miast UE.

13. Zwraca uwagę na to, że środki naprawcze przedsięwzięte w ramach procedur państw członkowskich dotyczących zakłóceń równowagi makroekonomicznej powodują bardziej dotkliwe skutki w niektórych regionach, takich jak regiony określone w art. 349 TFUE, które są bardzo wrażliwe pod względem gospodarczym i społecznym na wstrząsy zewnętrzne i restrykcyjną politykę gospodarczą.

Odbudowa gospodarcza i spójność

14. Uważa, że wyłączenie klauzuli wyjścia zawartej w pakcie stabilności i wzrostu w kontekście obecnego kryzysu energetycznego, niestabilności geopolitycznej i odbudowy gospodarczej po pandemii COVID-19 mogłoby pociągać za sobą znaczące skutki gospodarcze, społeczne i środowiskowe. W związku z tym apeluje, aby ogólna klauzula wyjścia nadal obowiązywała do czasu wprowadzenia zmienionych ram zarządzania gospodarczego. KR popiera również apel uczestników Konferencji w sprawie przyszłości Europy o reformę europejskiego semestru w celu zwiększenia jego legitymizacji demokratycznej i zaangażowania władz lokalnych i regionalnych za pośrednictwem kodeksu postępowania wzorowanego na kodeksie postępowania w zakresie partnerstwa odnoszącym się do funduszy strukturalnych.

15. Zwraca się do Komisji o dołożenie starań, aby władze lokalne i regionalne zaangażowały się w pełni w proces decyzyjny dotyczący krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności, w ich programowanie i realizację w celu ograniczenia ryzyka braku koordynacji z innymi źródłami finansowania, w tym z Funduszem Spójności, a także w celu zwiększania spójności i synergii z lokalnymi strategiami rozwoju, które mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF).

16. Podkreśla, że potencjał europejskiej polityki spójności odgrywa decydującą rolę w minimalizowaniu dysproporcji terytorialnych w zakresie działalności gospodarczej - zwłaszcza tej o większej wartości dodanej - a także w bardziej sprawiedliwym regionalnym podziale dochodów europejskich, czego same rynek wewnętrzny i globalizacja nie gwarantują. Dlatego ten potencjał musi pozostać jedną z głównych idei, które należy poddać dalszej refleksji.

17. Zdecydowanie popiera zasadę "nie szkodzić spójności" przedstawioną w 8. sprawozdaniu na temat spójności, podkreślając, że spójność jest ogólną wartością UE, i sugeruje odpowiednio wczesne rozpoczęcie procesu pogłębionej analizy długoterminowych wyzwań związanych ze spójnością oraz sposobu, w jaki polityka spójności i inne strategie polityczne UE mogą im sprostać. W tym kontekście wyraża poparcie dla Komisji w sprawie ustanowienia mechanizmu weryfikacji wpływu polityki na rozwój obszarów wiejskich jako elementu zapewniającego większy wkład wszystkich strategii politycznych w spójność obszarów wiejskich, zarówno na szczeblu UE, jak i na szczeblu państw członkowskich i na poziomie niższym niż krajowy.

18. Zwraca się o przeprowadzenie w 2023 r. oceny długoterminowej wizji obszarów wiejskich UE 2040, aby przedstawić konkretne propozycje wraz z zasobami, instrumentami finansowymi i celami ilościowymi oraz uwzględnić wpływ wojny w Ukrainie na obszary wiejskie. Wzywa do przyjęcia perspektywicznego europejskiego programu na rzecz obszarów wiejskich, który wesprze rolnictwo i lokalną produkcję, poprawi integrację miast i wsi, uwzględni sytuację regionów dotkniętych poważnymi i trwałymi niekorzystnymi warunkami przyrodniczymi lub demograficznymi, zwiększy odporność żywnościową oraz doprowadzi do zrównoważonej rewitalizacji społeczności wiejskich i obszarów peryferyjnych.

19. Wzywa Komisję Europejską do wzmożenia wysiłków w zakresie komunikacji na temat polityki europejskiej na obszarach wiejskich, które czują się oddalone od procesów dyskusyjnych i często nie są świadome kanałów uczestnictwa oferowanych im przez instytucje.

20. Wzywa Komisję Europejską do pełnego wdrożenia w całym zakresie nowej strategii na rzecz regionów najbardziej oddalonych, na które pandemia wpłynęła - i nadal wpływa - szczególnie dotkliwie i które są również wysoce podatne na kryzys międzynarodowy spowodowany wojną w Ukrainie.

21. Podziela opinię Konferencji Europejskich Regionalnych Zgromadzeń Ustawodawczych (CALRE) i Parlamentu Europejskiego, że specyficzne cechy demograficzne, potrzeby i wyzwania, przed którymi stoją regiony peryferyjne i wyspiarskie, w tym archipelagi i regiony najbardziej oddalone, wymagają specjalnego i ukierunkowanego wsparcia ze strony UE, na przykład w zakresie transformacji ekologicznej i cyfrowej, w tym programów badawczych i inwestycyjnych skupiających się na potencjale tych regionów w dziedzinie energii odnawialnej, zrównoważonego rolnictwa i rybołówstwa, ochrony środowiska morskiego i różnorodności biologicznej. Trzeba także zminimalizować liczne strukturalne i trwałe ograniczenia, z jakimi borykają się te terytoria Unii Europejskiej, np. trudności tych regionów w zmniejszaniu śladu węglowego.

22. Zgadza się z Parlamentem Europejskim, by poczynić postępy w pracach nad paktem wyspiarskim i programem na rzecz wysp - na wzór paktu miejskiego i przyszłego paktu na rzecz obszarów wiejskich - z udziałem głównych zainteresowanych stron, a mianowicie władz krajowych, regionalnych i lokalnych, podmiotów gospodarczych i społecznych, społeczeństwa obywatelskiego, środowisk akademickich i organizacji pozarządowych. Wzywa Komisję do przeprowadzenia badania na temat zróżnicowanej sytuacji terytoriów wyspiarskich Unii Europejskiej.

23. Wzywa Komisję Europejską do zainicjowania aktów ustawodawczych niezbędnych do wdrożenia nowej strategii na rzecz regionów najbardziej oddalonych: "Nadanie priorytetowego znaczenia ludziom, zapewnienie trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz uwolnienie potencjału regionów najbardziej oddalonych UE", co odzwierciedla niezachwiane zaangażowanie Komisji na rzecz tych regionów poprzez podejście ukierunkowane na obszary lokalne i dostosowane do potrzeb wsparcie zgodnie z Traktatem.

24. Podkreśla, że małe miasta i wsie mogą odegrać istotną rolę w projektowaniu i wdrażaniu procesów zintegrowanego rozwoju terytorialnego, i apeluje do Komisji Europejskiej o promowanie roli zintegrowanych inwestycji terytorialnych (ZIT) i rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność (RLKS) oraz innych narzędzi terytorialnych wspierających inicjatywy zainicjowane przez państwa członkowskie poprzez utworzenie sieci wsparcia doradczego w ramach polityki spójności, aby sprzyjać ich wykorzystaniu, zwłaszcza w małych ośrodkach miejskich, które odgrywają rolę centrów regionalnych, a także aby zagwarantować, że rządy krajowe będą wspierać wszystkie inicjatywy ZIT i RLKS, przede wszystkim w regionach, które najbardziej tego potrzebują, takich jak regiony słabiej rozwinięte i regiony o spowolnionym rozwoju lokalnym.

25. Uważa, że liczne kryzysy, przed którymi stoi obecnie Unia Europejska, zwiększają potrzebę utrzymania tempa wdrażania Europejskiego Zielonego Ładu i nadania tej inicjatywie nowego impulsu legislacyjnego w 2023 r. W związku z czym z zadowoleniem przyjmuje fakt, że zgodnie z pierwszym rocznym sprawozdaniem z realizacji RRF, przekroczono minimalny próg 37 środków z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności przeznaczonych na transformację ekologiczną.

Transformacja ekologiczna i zrównoważony rozwój

26. Zwraca się do Komisji Europejskiej, aby nawiązała współpracę z samorządami lokalnymi i regionalnymi w zakresie wdrażania inicjatyw wynikających z paktu klimatycznego z Glasgow i przyszłych wniosków z COP27 oraz aby wspierała wielopoziomową współpracę i wkłady określane na szczeblu lokalnym. Wzywa Komisję Europejską do uznania roli samorządów lokalnych i regionalnych w osiąganiu celów porozumienia paryskiego oraz w dyplomacji klimatycznej na szczeblu niższym niż krajowy; zachęca do połączenia wysiłków na rzecz ambitnych globalnych ram różnorodności biologicznej obejmujących okres po 2020 r., aby zapewnić do 2050 r. realizację wspólnej wizji "życia w harmonii z naturą".

27. Wyraża zaniepokojenie, że postęp w zakresie działań na rzecz przystosowania się do zmiany klimatu uległ spowolnieniu w porównaniu z wysokimi aspiracjami określonymi w nowej strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu, a także z rosnącymi ambicjami globalnymi, jak podkreślono w przesłaniu Ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) dotyczącym globalnego celu w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu.

28. Wzywa Komisję do konsekwentnego włączania zasady niezależności energetycznej do ram legislacyjnych UE, wspierania regularnych działań na rzecz oszczędzania energii, wspomagania i przyspieszania procesu przechodzenia na czystą, odnawialną, przystępną cenowo i bezpieczną energię, a także zwraca się do Komisji i współprawodawców o podjęcie prac nad stworzeniem solidnych ram legislacyjnych w celu oceny i zwalczania ubóstwa energetycznego i ubóstwa w zakresie mobilności. Wnioskuje o włączenie go do prac grupy koordynacyjnej ds. ubóstwa energetycznego i odbiorców wrażliwych; podkreśla, że wspólnoty działające na rzecz energii odnawialnej są głównym narzędziem promującym powszechne wykorzystanie odnawialnych źródeł energii oraz osiągnięcie zdecentralizowanego i bezpiecznego systemu energetycznego. Wnosi, aby Komisja i państwa członkowskie podjęły współpracę z władzami regionalnymi w celu usunięcia barier utrudniających im rozwój i opracowania dalszych zachęt oraz by wspierały niezbędne inwestycje w tym procesie. Przypomina w związku z tym, że nie należy zapominać o regionach, w których transformacja energetyczna będzie bardziej kosztowna ze względu na ich izolację energetyczną, takich jak wyspy i regiony najbardziej oddalone.

29. Zwraca się do Komisji o opracowanie stałych ram prawnych dotyczących Zielonego Ładu, które lepiej uwzględniałyby cele zrównoważonego rozwoju i strukturalnie angażowałyby władze lokalne i regionalne w gruntowny przegląd rozporządzenia w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu.

30. Zachęca Komisję, aby nadal wspierała prace Europejskiego Porozumienia Burmistrzów, a także inicjatywy, takie jak misja UE na rzecz neutralnych dla klimatu i inteligentnych miast, stanowiące kluczowy instrument wdrażania Europejskiego Zielonego Ładu w miastach i regionach w całej UE oraz wspierania władz lokalnych i regionalnych w osiągnięciu celów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu.

31. Apeluje do Komisji, aby we współpracy z państwami członkowskimi stworzyła ramy finansowania i wsparcia służące przyspieszeniu realizacji celów w zakresie renowacji budynków publicznych na szczeblu niższym niż krajowy, z myślą o zapewnieniu wykonalności tych norm, zgodnie z dyrektywą o efektywności energetycznej. W tym kontekście zwraca uwagę na to, jak ważne jest zapewnienie władzom lokalnym i regionalnym bezpośrednich środków finansowych na działania w zakresie efektywności energetycznej, a także dodatkowych wytycznych i wsparcia, zwłaszcza w odniesieniu do renowacji budynków historycznych.

32. Zobowiązuje się do kontynuowania współpracy w ramach platformy zainteresowanych stron na rzecz eliminacji zanieczyszczeń i promowania opartego na wielopoziomowym sprawowaniu rządów podejścia do planu działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń, w tym monitorowania, a na późniejszym etapie także do opracowania tablicy wyników ekologiczności regionów UE.

33. Popiera ideę ogłoszenia Europejskiego Roku Bardziej Zielonych Miast i wyraża gotowość do aktywnego zaangażowania się w tę inicjatywę.

34. Popiera całościowe podejście do polityki ochrony środowiska ukierunkowane na dane miejsce lub obszar oraz ponawia apel o przygotowanie prawa o oceanach w takim samym duchu jak prawo o klimacie.

35. Postuluje położenie większego nacisku na krótkie rolno-spożywcze łańcuchy wartości oraz uznanie różnorodności systemów produkcji w całej Europie, w tym alternatywnych systemów produkcji, aby promować lokalne i regionalne formy wytwarzania, przetwarzania i wprowadzania do obrotu w celu budowania lokalnej i regionalnej autonomii żywnościowej. Apeluje o większe wsparcie dla zbiorowych projektów lokalnych, w których uczestniczą przetwórcy, władze lokalne, gospodarstwa rolne, gospodarstwa leśne, sprzedawcy, spółdzielnie, stowarzyszenia promujące lokalne produkty i lokalni konsumenci w celu opracowania lokalnej oferty produktów żywnościowych.

36. Zwraca uwagę na konieczność opracowania środków w ramach krótko- i średnioterminowego wsparcia gospodarczego i strukturalnej polityki społecznej, które ułatwią najsłabszym grupom społecznym dostęp do bardziej zrównoważonego i zdrowego systemu żywnościowego, przyczyniając się tym samym do zwalczania otyłości i niedożywienia, między innymi poprzez opracowanie planu działania UE w sprawie otyłości u dzieci na okres po 2020 r.

37. Wzywa do stworzenia skutecznego systemu wielopoziomowego sprawowania rządów, łączącego misje europejskie z strategiami rozwoju lokalnego i regionalnego, środkami odbudowy po pandemii COVID-19 oraz finansowaniem innowacyjnych rozwiązań za pośrednictwem funduszy strukturalnych, aby zbudować bardziej ekologiczną, zdrowszą, odporną i sprzyjającą włączeniu społecznemu UE.

38. Zdecydowanie popiera niedawną inicjatywę pilotażową "Partnerstwa na rzecz innowacji regionalnych" dotyczącą połączenia koncepcji inteligentnej specjalizacji z podejściem opartym na misjach w ramach transformacji ekologicznej i cyfrowej. Sugeruje, aby UE zapewniła dodatkowe wsparcie na rzecz promowania misji terytorialnych oraz lokalnych ekosystemów innowacji za pośrednictwem ośrodków EPB, tak aby mogły one odgrywać aktywną rolę w europejskiej przestrzeni badawczej oraz w eliminowaniu przepaści innowacyjnej w UE.

39. Podkreśla, że nowy europejski Bauhaus można wdrożyć jedynie poprzez wielopoziomowe sprawowanie rządów i podejście terytorialne, rozumiane jako wzajemnie powiązana sieć regionalnych lub lokalnych ośrodków, a nie jako pojedyncza jednostka geograficzna; ponawia swoją propozycję dotyczącą łatwego w zastosowaniu systemu bonów, aby zapewnić miastom i regionom praktyczne wsparcie w ich współpracy ze społecznością nowego europejskiego Bauhausu.

40. Oczekuje, że Komisja będzie w dalszym ciągu uwzględniać wymiar płci w swoich procesach politycznych, zwłaszcza poprzez przedstawienie metodologii oceny wpływu programów UE w aspekcie płci.

41. W pełni uznaje konieczność podjęcia zdecydowanych działań na rzecz realizacji celów klimatycznych UE w sektorze transportu. Uważa, że wszystkie środki transportu należy przekształcić w bardziej zrównoważone, a w transporcie drogowym trzeba obniżyć emisje zanieczyszczeń dzięki kombinacji zrównoważonych w długim terminie paliw alternatywnych i pojazdów bezemisyjnych. Ważne jest również uwzględnienie całego cyklu życia, aby maksymalnie ograniczyć emisje gazów cieplarnianych na wszystkich etapach "od źródła do koła", a nie tylko w rurze wydechowej. W związku z koniecznością przeprowadzenia zasadniczej transformacji w sektorze motoryzacyjnym we wszystkich regionach, aby zagwarantować, że żaden region nie pozostanie w tyle, wzywa Komisję do zajęcia się skutkami zaostrzenia norm emisji CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych poprzez europejski mechanizm wspierania uczciwej i sprawiedliwej społecznie transformacji w europejskich regionach o dużym udziale przemysłu motoryzacyjnego i dostawczego.

Transformacja cyfrowa i przemysł

42. Zdecydowanie zachęca do rozpowszechniania wyników badań naukowych i najlepszych praktyk wśród lokalnych podmiotów zajmujących się innowacjami poprzez takie inicjatywy, jak Platforma Wymiany Wiedzy i program "Spotkanie świata nauki z regionami", a także bieżące działania podejmowane przez Europejski Instytut Innowacji i Technologii oraz Europejską Radę ds. Innowacji, skierowane przede wszystkim do przedsiębiorstw typu startup oraz firm o wysokim potencjale wzrostu w regionach Europy.

43. Z zadowoleniem przyjmuje prace podjęte przez Komisję w ramach ruchu "Dołącz, wspieraj, rozwijaj" (Join, Boost, Sustain) i wyraża gotowość kontynuowania swej działalności eksperckiej w zakresie lokalnych i regionalnych wskaźników cyfrowych oraz wspierania Komisji Europejskiej w dostarczaniu miastom i gminom odpowiednich narzędzi do pomiaru transformacji cyfrowej.

44. W świetle opinii KR-u w sprawie spójności cyfrowej zwraca się do Komisji, aby we współpracy z KR-em i stowarzyszeniami terytorialnymi zastanowiła się:

1) nad sposobami identyfikacji i monitorowania rosnących podziałów cyfrowych,

2) nad sposobami zwiększenia spójności cyfrowej Unii oraz

3) nad metodami wdrażania zaleceń dotyczących transformacji cyfrowej przedstawionych przez KR i Konferencję w sprawie przyszłości Europy.

45. Z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący aktu w sprawie danych i oczekuje na projekt rozporządzenia dotyczącego aktu w sprawie strategii interoperacyjności, który powinien ułatwić uczciwą i sprawiedliwą wymianę danych, w szczególności między organami publicznymi na różnych szczeblach oraz między podmiotami prywatnymi, i zwiększyć zaufanie miedzy przedsiębiorstwami prywatnymi a organami publicznymi.

46. Z zainteresowaniem czeka na opublikowanie nowej inicjatywy ustawodawczej dotyczącej utworzenia instrumentu nadzwyczajnego jednolitego rynku i z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji, że instrument ten będzie służył poprawie europejskiego zarządzania jednolitym rynkiem w czasach kryzysu w celu przewidywania zakłóceń i zapobiegania im. Ponadto wzywa do zaangażowania wszystkich właściwych podmiotów, w tym władz lokalnych i regionalnych, w mechanizmy gotowości i reagowania w sytuacjach kryzysowych.

47. Podkreśla znaczenie lepiej skoordynowanej politycznie i szeroko zakrojonej strategii przemysłowej, aby nie wykluczać bardziej oddalonych regionów, gdzie brakuje wprawdzie przemysłowych czynników lokalizacji i gdzie struktura gospodarcza jest słabo zdywersyfikowana, ale gdzie istnieje potencjał w zakresie zakładania przedsiębiorstw usługowych stanowiących uzupełnienie przedsiębiorstw przemysłowych, które w myśl strategii europejskiej mają zostać przeniesione na terytorium UE.

48. Ponawia w związku z tym zalecenie, aby Komisja w większym stopniu powiązała swoją przyszłą politykę przemysłową z przygotowaniem na przyszłe wyzwania i uwzględniła wnioski płynące z konkurencyjnych ekosystemów regionalnych, znaczenie kluczowych technologii prorozwojowych oraz potrzebę znalezienia równowagi między konkurencyjnością a otwartą strategiczną autonomią.

49. Sugeruje Komisji Europejskiej, by ulepszyła i wzmocniła związek między polityką spójności a pomocą państwa w ramach polityki konkurencji poprzez umożliwienie współfinansowania z REACT-EU działań realizowanych na podstawie tymczasowych kryzysowych ram środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy.

Współpraca transgraniczna i mobilność

50. Zauważa, że przeszkody prawne i administracyjne nadal utrudniają rozwój europejskich regionów przygranicznych, i wzywa Komisję do przedstawienia propozycji instrumentu, który umożliwiłby koordynację między państwami członkowskimi podczas transpozycji dyrektyw UE, aby zapobiec tworzeniu nowych przeszkód prawnych na granicach. Zwraca się również do Komisji o wznowienie dialogu z Radą na temat proponowanego rozporządzenia w sprawie europejskiego mechanizmu transgranicznego lub o propozycję alternatywnego instrumentu, który pozwoliłby europejskim regionom przygranicznym na skuteczne radzenie sobie z napotykanymi przeszkodami.

51. Wzywa Komisję Europejską do przedstawienia wniosku, którego celem będzie zapewnienie utrzymania lądowej i morskiej współpracy transgranicznej w przypadku kryzysu na skalę unijną lub regionalną, a także przyznanie odpowiedniego finansowania projektom rozwijającym łączność transgraniczną i intermodalność. Instrument "Łącząc Europę" powinien obejmować zawsze konkretne zaproszenia do składania wniosków w celu rozwiązania problemu brakujących połączeń transgranicznych, natomiast INTERREG musi zwiększyć swój udział w finansowaniu tych wąskich gardeł transportowych. Długoterminowe i trwałe inwestycje realizowane za pośrednictwem Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) oraz krajowych banków prorozwojowych i krajowych instytucji prorozwojowych (NPBI) powinny również zapewniać fundusze na realizację projektów transgranicznych.

52. Z zadowoleniem przyjmuje zainicjowane przez Komisję Europejską konsultacje społeczne na temat: "Drenaż mózgów - łagodzenie wyzwań związanych z wyludnianiem" i ponawia apel o opracowanie i wdrożenie różnych form reagowania na każdy z aspektów zjawiska drenażu mózgów - pozyskiwanie, marnowanie, przepływ i reemigracja mózgów, a także na migrację wykwalifikowanej siły roboczej.

53. Wyraża uznanie dla ambitnego przeglądu wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T), w szczególności odnośnie do poprawy integracji węzłów miejskich z siecią długodystansową oraz lepszego zarządzania korytarzami europejskimi. Wykonanie infrastruktury zgodnie z terminami przewidzianymi dla każdego poziomu sieci będzie jednak wymagała znacznych nakładów finansowych na szczeblu europejskim, krajowym i regionalnym. Aby zagwarantować ciągłość i dostępność finansowania, KR zachęca do podjęcia dyskusji na temat kolejnego instrumentu "Łącząc Europę" (CEF 3).

54. Z aprobatą przyjmuje wniosek Komisji dotyczący nowych ram mobilności w miastach, wzywając jednocześnie do położenia większego nacisku na promowanie aktywnej mobilności i transportu publicznego. Należy zająć się problemem znacznych deficytów finansowych, z którymi borykają się władze lokalne i regionalne na obszarach miejskich i podmiejskich, a także zapewnić włączenie społeczne w dziedzinie transportu na obszarach wiejskich, aby osiągnąć cele UE w zakresie dekarbonizacji.

Ochrona socjalna, edukacja i młodzież

55. Potwierdza potrzebę dalszego angażowania młodych ludzi w procesy demokratyczne i decyzje na wszystkich szczeblach sprawowania rządów oraz zwraca uwagę, że włączenie ich do wszystkich istotnych obszarów polityki zapewni UE solidne osiągnięcia w ramach Europejskiego Roku Młodzieży 2022.

56. Podkreśla konieczność ułatwienia dostępu do ochrony socjalnej, przystępnych cenowo i trwałych mieszkań dla wszystkich, a zwłaszcza dla młodych ludzi, między innymi dzięki finansowaniu UE, oraz przeciwdziałania niestabilnemu zatrudnieniu osób młodych w odpowiedzi na pogarszającą się sytuację, w jakiej się znaleźli młodzi Europejczycy w następstwie pandemii COVID-19.

57. Wzywa Komisję Europejską do zaproponowania unijnych ram regulacyjnych w celu położenia kresu nieodpłatnym stażom.

58. Zwraca się do Komisji Europejskiej o opracowanie europejskiego programu mieszkaniowego, który skutecznie sprostałby wyzwaniom i możliwościom stojącym przed sektorem mieszkaniowym poprzez rzeczywiste wdrożenie inicjatywy "Fala renowacji". W związku z tym domaga się wyłączenia długoterminowych inwestycji mieszkaniowych z uznawania ich za krajowe lub równoważne wydatki strukturalne, jak określono w pakcie stabilności i wzrostu.

59. Wzywa Komisję do aktualizacji zalecenia Rady z 2011 r. w sprawie polityki prewencyjnej mającej na celu ograniczenie zjawiska przedwczesnego kończenia nauki w kontekście poważnych wyzwań społecznych, które pojawiły się w ostatnich latach.

60. Podkreśla pilną potrzebę ulepszenia edukacji cyfrowej jako kluczowego celu strategicznego wysokiej jakości nauczania i uczenia się w epoce cyfrowej. Opanowanie umiejętności cyfrowych wzmacnia pozycję naszych obecnych i przyszłych obywateli, umożliwiając im skuteczniejsze radzenie sobie z obecną czwartą rewolucją przemysłową (rewolucją cyfrową) i nadchodzącą piątą rewolucją związaną z przemysłem 5.0.

61. Ponownie zwraca uwagę na potrzebę zapewnienia pełnego wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych i jego najważniejszych celów na rok 2030; w związku z tym zwraca się do Komisji o opracowanie kompleksowej europejskiej strategii walki z ubóstwem, przewidującej również skuteczne mechanizmy monitorowania i gromadzenia danych, w tym na szczeblu niższym niż krajowy.

62. Wnosi, aby władze lokalne i regionalne uczestniczyły w opracowaniu i wdrażaniu propozycji dotyczących rynków pracy sprzyjających włączeniu społecznemu i silniejszej polityki społecznej.

Zdrowie, ochrona ludności i turystyka

63. W pełni popiera zalecenie Konferencji, by wzmocnić odporność systemów opieki zdrowotnej w Europie, i przypomina, że zarządzanie nimi jest zdecentralizowane w dwóch trzecich państw członkowskich, co oznacza, że regiony stają się głównymi partnerami w omawianiu i wdrażaniu wszelkich nowych strategii politycznych mających na celu zmniejszenie zależności UE od zagranicznych dostawców produktów leczniczych, koordynację badań i finansowania, przyspieszenie gromadzenia zapasów strategicznych, rozwój produkcji i ocenę podatności systemów opieki zdrowotnej na zagrożenia. W związku z tym zachęca Komisję, aby rozważyła możliwość wprowadzenia nowych przepisów, podobnych do europejskiego aktu w sprawie czipów, w celu zwiększenia niezależności UE w dziedzinie aktywnych składników, leków gotowych i wszelkiego rodzaju medycznych środków zaradczych.

64. Oczekuje, że Komisja przedstawi konkretne propozycje dotyczące wdrożenia zaleceń KR-u w sprawie ułatwienia pacjentom, pracownikom ochrony zdrowia, ubezpieczycielom zdrowotnym i władzom publicznym korzystania z dyrektywy w sprawie praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej; postuluje w szczególności, aby regiony przygraniczne współpracujące (lub planujące współpracę) w dziedzinie transgranicznej opieki zdrowotnej otrzymywały więcej wytycznych i aktywne wsparcie (logistyczne, prawne i finansowe).

65. Wyraża oczekiwanie, że Komisja zaproponuje środki w ramach zbliżającego się przeglądu prawodawstwa farmaceutycznego, aby zapewnić wszystkim pacjentom dostęp w odpowiednim czasie do przystępnych cenowo, podstawowych i innowacyjnych leków, niezależnie od miejsca zamieszkania, oraz aby zająć się podstawowymi przyczynami niedoborów produktów farmaceutycznych.

66. Ponownie podkreśla konieczność opracowania jasnego planu długoterminowego zaangażowania i finansowego wzmocnienia Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności oraz związanych z nim instrumentów, zarówno w zakresie zapobiegania klęskom żywiołowym i przygotowania się do nich, jak i zbiorowej zdolności reagowania w sytuacjach kryzysowych, zwłaszcza w obliczu coraz bardziej złożonych i częstszych klęsk żywiołowych. Wyraża też wolę wniesienia wkładu w prace unijnej sieci wiedzy w zakresie ochrony ludności w postaci wiedzy fachowej na temat zarządzania klęskami żywiołowymi na szczeblu regionalnym i lokalnym.

67. Niezmiennie wnioskuje o opracowanie nowej strategii na rzecz turystyki europejskiej i zwraca się do Komisji o przedstawienie europejskiej agendy turystycznej 2030-2050, aby zapewnić wsparcie dla podwójnej transformacji (ekologicznej i cyfrowej) europejskich ośrodków turystycznych, szczególnie regionów najbardziej oddalonych, zwiększając ich konkurencyjność i pomagając w ożywieniu gospodarki i zatrudnienia w turystyce oraz ponownym podjęciu działalności w sposób odporny na kryzys, jak też umożliwiając korzystanie przez obywatelki i obywateli Unii Europejskiej z prawa do bezpiecznej i nieograniczonej turystyki.

Współpraca zewnętrzna

68. Oczekuje, że Komisja podejmie działania w związku z wnioskiem KR-u o nadanie stosunkom między Zjednoczonym Królestwem a UE większej wagi pod względem terytorialnym oraz że rozważy sposoby i środki strukturalnego włączenia, za pośrednictwem KR-u, władz lokalnych i regionalnych do partnerstwa ze Zjednoczonym Królestwem oraz do ram instytucjonalnych umowy o handlu i współpracy. KR podkreśla, że poza umową o handlu i współpracy stosunki między UE i Zjednoczonym Królestwem powinny również uwzględniać niewykorzystywane dotąd możliwości współpracy między władzami lokalnymi i regionalnymi UE i Zjednoczonego Królestwa we wspólnym podejmowaniu wyzwań, takich jak zrównoważone zarządzanie Morzem Północnym, kanałem La Manche i Morzem Irlandzkim czy realizacja celów zrównoważonego rozwoju na szczeblu lokalnym i regionalnym.

69. Wzywa Komisję, aby przy formułowaniu przepisów dotyczących turystyki uwzględniła dodatkowe ograniczenia regionów najbardziej oddalonych, których rozwój gospodarczy, społeczny i kulturalny w dużym stopniu zależy od turystyki, a także ostrzega w tym kontekście, że należy zapewnić odpowiednie finansowanie w celu zagwarantowania dostępności oraz transformacji klimatycznej i cyfrowej w tych regionach.

70. Proponuje wprowadzenie ram umożliwiających formalne uwzględnienie działań na szczeblu niższym niż krajowy w procesie UNFCCC i związanej z nim polityki klimatycznej UE.

71. Wzywa Komisję do uznania roli, jaką mogą odegrać władze lokalne i regionalne oraz partnerska współpraca w działaniach na rzecz pokoju i dobrobytu w krajach trzecich, takich jak inicjatywa nikozyjska.

72. Z zadowoleniem przyjmuje opinie Komisji Europejskiej w sprawie wniosków Ukrainy, Gruzji i Mołdawii o członkostwo w UE i w związku z tym z aprobatą wita decyzję Rady Europejskiej w sprawie przyznania Ukrainie i Mołdawii statusu kraju kandydującego oraz w sprawie uznania europejskiej perspektywy dla Gruzji. W tym kontekście zachęca Komisję do przeprowadzenia przeglądu inicjatywy Partnerstwa Wschodniego i dogłębnej analizy stosunków z państwami Partnerstwa Wschodniego UE, kładąc większy nacisk na ich starania na rzecz integracji europejskiej.

73. Wyraża poparcie dla przystąpienia wszystkich krajów Bałkanów Zachodnich do UE, pod warunkiem że spełnią one wszystkie kryteria członkostwa. Podkreśla znaczenie wysyłania pozytywnych sygnałów krajom Bałkanów Zachodnich, aby kształtować ich zaangażowanie w niestety przedłużający się proces przystąpienia do UE.

74. Zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji instytucjom UE oraz prezydencjom Rady UE.

Bruksela, dnia 29 czerwca 2022 r

1 COR-2020-01392-00-00-RES-TRA.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024