Parlament Europejski,- uwzględniając art. 13 i 226 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),
- uwzględniając decyzję 95/167/WE, Euratom, EWWiS Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji z dnia 19 kwietnia 1995 r. w sprawie szczegółowych przepisów regulujących egzekwowanie przez Parlament Europejski jego prawa do prowadzenia dochodzeń 1 ,
- uwzględniając swoją decyzję (UE) 2020/1089 z dnia 19 czerwca 2020 r. w sprawie powołania komisji śledczej do zbadania zarzutów naruszenia prawa Unii i niewłaściwego administrowania w jego stosowaniu w odniesieniu do ochrony zwierząt podczas transportu w Unii i poza nią oraz określenia kompetencji, składu liczbowego i czasu trwania mandatu komisji 2 ,
- uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań 3 ,
- uwzględniając rozdział 7.2 Kodeksu zdrowia zwierząt wodnych Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt z 2015 r. pt. "Dobrostan ryb hodowlanych podczas transportu",
- uwzględniając wytyczne Platformy UE ds. Dobrostanu Zwierząt z 3 listopada 2020 r. w sprawie przewożenia kotów i psów w celach handlowych drogą lądową,
- uwzględniając projekt zalecenia komisji śledczej ds. ochrony zwierząt podczas transportu w UE i poza nią,
- uwzględniając sprawozdanie końcowe komisji śledczej ds. ochrony zwierząt podczas transportu w UE i poza nią (A9-0350/2021),
- uwzględniając art. 208 ust. 12 Regulaminu,
Ogólne wnioski
1. podkreśla, że wszystkim transportowanym zwierzętom należy zapewnić wszelkie warunki niezbędne do zagwarantowania ich dobrostanu przez cały czas trwania transportu, niezależnie od gatunku, wieku, kategorii, stanu fizycznego, wykorzystywanych środków transportu, czasu trwania przewozu czy miejsca docelowego, w tym podczas transportu do krajów trzecich; zwraca uwagę, że zasadniczo rolnikom powinno w szczególności zależeć na tym, by zwierzęta docierały do miejsca przeznaczenia w jak najlepszym stanie;
2. wzywa Komisję, aby podczas oceny adekwatności przepisów w sprawie dobrostanu zwierząt, w szczególności rozporządzenia (WE) nr 1/2005, uwzględniła sprawozdanie i zalecenia komisji śledczej ds. ochrony zwierząt podczas transportu;
3. podkreśla, że Unia i państwa członkowskie są przekonane, że zwierzęta są istotami zdolnymi do odczuwania, których szczególne potrzeby należy uwzględniać, zgodnie z art. 13 TFUE;
4. stwierdza, że każdego roku w obrębie państw członkowskich oraz do państw trzecich przewozi się na duże odległości miliony żywych zwierząt przeznaczonych do hodowli, chowu, dalszego tuczu lub uboju;
5. podkreśla, że obywatele UE coraz bardziej troszczą się o przestrzeganie norm dobrostanu zwierząt, zwłaszcza w przypadku transportu żywych zwierząt;
6. zgadza się z Trybunałem Obrachunkowym, że choć UE stosuje najwyższe na świecie normy dobrostanu zwierząt, to jednak nie wszystkie państwa członkowskie należycie je wdrażają 4 ; podkreśla, że normy te stają się skuteczne tylko wtedy, gdy są w pełni egzekwowane, wdrażane w sposób zharmonizowany i odzwierciedlają najnowszą wiedzę naukową; uważa, że UE musi podjąć większe starania, aby zapewnić pełne poszanowanie dobrostanu zwierząt podczas transportu w każdym państwie członkowskim, przez cały czas i przez każdą zainteresowaną stronę, począwszy od miejsca pochodzenia po miejsce przeznaczenia; podkreśla, że niewłaściwe praktyki nie występują w całym sektorze; uznaje, że transport żywych zwierząt odgrywa obecnie kluczową rolę w wymiarze gospodarczym i społecznym na niektórych obszarach wiejskich, w szczególności obszarach głównie o charakterze rolniczym, bardziej oddalonych lub wyludnionych;
7. podkreśla, że Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyznał, iż literatura naukowa na temat dobrostanu zwierząt jest uboga 5 , i wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby wspierały opracowywanie badań naukowych, które pozwolą pogłębić wiedzę i ułatwią lepsze zagwarantowanie dobrostanu zwierząt w Europie;
8. podkreśla, że UE musi pracować nad stworzeniem niezbędnych warunków umożliwiających sprawiedliwy i odpowiedni okres przechodzenia do bardziej wydajnego, oszczędnego i etycznego systemu transportu, w którym w miarę możliwości preferowany będzie transport nasienia lub zarodków zamiast przewozu stada hodowlanego, a także transport tusz i mięsa zamiast przewozu zwierząt przeznaczonych do uboju;
9. zwraca uwagę, że przepisy rozporządzenia (WE) nr 1/2005 nie są dostosowane do strategii "Od pola do stołu", i z zadowoleniem przyjmuje jako część strategii zaproponowaną przez Komisję ocenę adekwatności prawodawstwa UE; podkreśla, że zmienione rozporządzenie (WE) nr 1/2005 należy dostosować do strategii "Od pola do stołu"; podkreśla, że zastąpienie, w miarę możliwości, transportu żywych zwierząt transportem tusz i produktów mięsnych oraz materiału genetycznego byłoby zgodne z głównym celem strategii, jakim jest budowanie bardziej odpornych i zrównoważonych krótkich łańcuchów dostaw żywności, w mniejszym stopniu uzależnionych od transportu zwierząt na duże odległości; uważa także, że transport materiału biologicznego, który zajmuje mniej miejsca, może zmniejszyć wpływ na środowisko pod względem emisji CO2 i zużycia paliwa; ponadto jest zdania, że skupienie się na małych gospodarstwach i regionalnych sieciach rzeźni może przyczynić się do ograniczenia transportu zwierząt w dążeniu do osiągnięcia celu, jakim jest odporny i zrównoważony system żywnościowy zapewniający rolnikom godny poziom życia; zwraca uwagę, że w strategii "Od pola do stołu" przypomniano o znaczeniu przejścia na zdrowszą, opartą na produktach pochodzenia roślinnego, zrównoważoną konsumpcję żywności;
10. apeluje do Komisji o pilne przedstawienie - nie później niż do 2023 r. - planu działania, w którym jasno określi czynniki decydujące o transporcie zwierząt i zawrze propozycje konkretnych działań, w tym działań regulacyjnych, oraz ustanowi dokładny harmonogram i najważniejsze etapy, w celu osłabienia tych czynników i ograniczenia potrzeby transportu żywych zwierząt poprzez zastąpienie go w jak największym stopniu transportem mięsa, tusz i materiału genetycznego; przypomina, że należy zminimalizować społeczno-gospodarcze skutki takiej zmiany poprzez przeznaczenie na ten cel różnych funduszy, w tym ze wspólnej polityki rolnej (WPR), oraz poprzez zapewnienie odpowiednich zachęt dla rolników i przewoźników do transformacji i umożliwienie im jej skutecznego przeprowadzenia; podkreśla, że transformacja jest możliwa tylko wtedy, gdy przyjęte zostaną multidyscyplinarne działania wykraczające poza zakres rozporządzenia (WE) nr 1/2005 w celu ułatwienia i wsparcia transformacji, tak aby proces ten przebiegał sprawnie i by społeczeństwo było go świadome;
11. podkreśla korzyści płynące z transportu materiału genetycznego (nasienia i zarodków) w postaci powszechniejszego udoskonalania genetycznego niektórych gatunków; przypomina jednak, że transport zwierząt może przyczynić się do zwiększenia zasobów genetycznych w gospodarstwach, na przykład w państwach trzecich, i zwraca uwagę, że w przypadku niektórych gatunków osobniki wykorzystywane do naturalnego krycia lub linii matecznych muszą być transportowane ze
ambitnymi celami a praktycznym wdrażaniem".
stad zarodowych, jednostek replikacji i z jednych gospodarstw do innych; przypomina, że transport ten jest nadal ważny dla małych i rodzinnych gospodarstw rolnych w UE; zwraca ponadto uwagę, że fundusze w ramach WPR i inne fundusze muszą być wykorzystywane do rozwijania i promowania nowych technologii i innowacji w zakresie obchodzenia się z materiałem genetycznym i jego transportu, a także do wspierania hodowców;
12. wzywa Komisję i państwa członkowskie, by opracowały strategię określającą sposoby zmniejszenia liczby etapów transportu zwierząt gospodarskich przez ograniczenie podziału na zakłady hodowli, tuczu i uboju, utworzenie tzw. zamkniętych systemów chowu i zmniejszenie odległości między tymi zakładami oraz przywrócenie bardziej regionalnego charakteru hodowli zwierząt;
13. przypomina państwom członkowskim, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem 6 mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne przepisy krajowe dotyczące ochrony zwierząt podczas transportu, o ile przepisy te są zgodne z głównym celem rozporządzenia (WE) nr 1/2005;
14. uważa, że podmioty działające w sektorze i wszystkie strony zaangażowane w transport żywych zwierząt, w tym rolnicy, muszą dysponować przejrzystym zestawem zasad i definicji, aby przestrzegać przewidywalnych ram, oraz odpowiednimi okresami przejściowymi na wprowadzenie zmian; wzywa Komisję do uwzględnienia tej konieczności przy przeglądzie wniosku dotyczącego nowego rozporządzenia;
15. apeluje do Komisji o precyzyjny przegląd definicji miejsca wyjazdu i miejsca przeznaczenia, aby odzwierciedlić rzeczywisty czas całego transportu z gospodarstwa pochodzenia do gospodarstwa przeznaczenia lub miejsca uboju, w tym czas spędzony w miejscach gromadzenia, oraz aby zapobiec obchodzeniu szczegółowych przepisów dotyczących czasu trwania podróży, a także zakazów transportu do niektórych krajów przez przekierowanie transportu przez inne państwa członkowskie lub państwa trzecie;
16. uważa, że wyraźniejsza i bardziej jednoznaczna odpowiedzialność za dobrostan zwierząt w instytucjach UE jest niezwykle ważna, by poprawić egzekwowanie obowiązujących przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt, identyfikację istotnych luk i opracowywanie wniosków niezbędnych do podjęcia w razie potrzeby skutecznych kroków;
17. wzywa Komisję do przeznaczenia środków z istniejących programów, w tym funduszy z drugiego filaru WPR, oraz do uwzględnienia w przyszłych instrumentach finansowych nowych zasobów przeznaczonych na bardziej ukierunkowane badania i dowody naukowe; należy przy tym zapewnić odpowiednie szkolenia wszystkim osobom zaangażowanym w transport zwierząt, w tym urzędnikom i kierowcom, w celu poprawy dobrostanu zwierząt podczas transportu, a także budować rzeźnie, w tym rzeźnie polowe, w regionach o dużej koncentracji zwierząt, poprawić czas i jakość transportu, a także środki utrzymania na obszarach wiejskich oraz środki wspierające przejście na transport mięsa, tusz i materiału genetycznego; przypomina, że dla dobrostanu zwierząt duże znaczenie mają regionalne łańcuchy wartości;
18. apeluje, aby w ramach zbliżającej się reformy WPR utrzymano i umocniono związek między zwiększeniem płatności w ramach WPR a stworzeniem warunków zapewniających wyższy poziom dobrostanu zwierząt oraz spełniających wszystkie normy określone w rozporządzeniu (WE) nr 1/2005 lub wykraczających poza te normy;
19. wzywa Komisję do opracowania kampanii i inicjatyw mających na celu odpowiednie informowanie obywateli UE i uświadamianie ich na temat dobrostanu zwierząt w gospodarstwach i podczas transportu, na temat tego, że niezbędne są poprawa i właściwe egzekwowanie norm UE oraz wspieranie osób pracujących w sektorze transportu zwierząt, aby pomóc im w podnoszeniu norm, a także na temat gospodarczych i społecznych skutków transportu żywych zwierząt; uważa, żegłównym celem jest zwiększenie zaufania konsumentów do europejskiego sektora rolno-spożywczego o wysokiej wartości i jakości przez zapewnienie lepszej i przejrzystej komunikacji bezpośrednio od rolników lub pośrednio poprzez instytucje UE;
Niderlandów, C-113/02, ECLI:EU:C:2004:616 oraz wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 8 maja 2008 r., Danske Svineproducenter przeciwko Justitsministeriet, sprawa C-491/06, ECLI:EU:C:2008:263.
20. podkreśla, że powszechna świadomość i powszechne zrozumienie znaczenia dobrostanu zwierząt w produkcji żywności poprawiły się znacznie dzięki informowaniu w szkołach i za sprawą kampanii reklamowych;
21. ostrzega, że zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 1/2005 mają większy wpływ na regiony takie jak regiony najbardziej oddalone, między innymi ze względu na ich oddalenie, wyspiarski charakter i niewielką powierzchnię; podkreśla, że zgodnie z art. 349 TFUE przy stosowaniu wspólnych strategii politycznych, w tym rozporządzenia (WE) nr 1/2005, wobec regionów najbardziej oddalonych należy uwzględnić ich szczególne cechy i ograniczenia;
22. wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zapewniły szczególną ochronę pracownikom transportu lub kontroli weterynaryjnej wówczas, gdy w ramach wykonywania obowiązków stwierdzają i zgłaszają naruszenia przepisów dotyczących ochrony zwierząt;
23. z zadowoleniem przyjmuje starania na rzecz wypracowania ogólnounijnego znaku dobrostanu zwierząt, uwzględniającego również aspekt transportu, w oparciu o zharmonizowane i uzasadnione technicznie kryteria;
24. apeluje, by znak dobrostanu zwierząt zawierał informacje o metodach produkcji oraz wybór ugruntowanych naukowo wskaźników dobrostanu zwierząt m.in. w odniesieniu do systemów chowu i do transportu;
25. wzywa Komisję do rozszerzenia wykazu przestępstw przeciwko środowisku, aby uwzględnić naruszenie rozporządzenia (WE) nr 1/2005 skutkujące aktami okrucieństwa, poważnymi obrażeniami ciała i porzuceniem zwierząt;
26. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeglądu rozporządzenia (WE) nr 1/2005 w celu dopilnowania, aby kierowcy nie musieli wybierać między przestrzeganiem przepisów a zapewnieniem dobrostanu zwierząt; odnosi się to do potrzeby postoju i odpoczynku, które czasami mogą być niekorzystne dla dobrostanu zwierząt;
27. wzywa do wyraźnego wskazania odpowiedzialności za dobrostan zwierząt w tytule właściwego komisarza UE oraz w nazwie właściwej dyrekcji generalnej Komisji, aby odzwierciedlić znaczenie tej kwestii dla europejskich obywateli i zadbać o to, by w polityce poświęcić jej odpowiednią uwagę;
28. przypomina, że dobrostan zwierząt jest związany z bezpieczeństwem żywnościowym w perspektywie średnio- i długoterminowej, gdyż przyczynia się do odporności, efektywnego gospodarowania zasobami i równości społecznej;
29. wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zbadały możliwość wprowadzenia przejrzystego i zharmonizowanego systemu znakowania dotyczącego dobrostanu zwierząt w odniesieniu do produktów zwierzęcych i pochodzenia zwierzęcego, uwzględniającego również warunki transportu i uboju;
Egzekwowanie przepisów rozporządzenia (WE) nr 1/2005
30. wzywa wszystkie państwa członkowskie, zwłaszcza te, w których występują szczególne braki w egzekwowaniu przepisów, oraz Komisję do podjęcia kroków niezbędnych do poprawy wdrażania, egzekwowania i pełnego stosowania obowiązujących ram regulacyjnych, w tym w drodze stworzenia rygorystycznej i zharmonizowanej procedury kontroli na szczeblu UE; zwraca uwagę, że obowiązujące przepisy dotyczące transportu zwierząt są wdrażane w różny sposób w poszczególnych państwach członkowskich; uważa, że głównym sposobem na jednolite rozwiązanie w całej UE niektórych problemów dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu, przy uwzględnieniu najnowszych badań naukowych, wiedzy i zaleceń, jest przegląd rozporządzenia (WE) nr 1/2005, w wyniku którego zostaną wprowadzone możliwe do wdrożenia i egzekwowalne przepisy dotyczące wszystkich transportowanych zwierząt;
31. stwierdza, że rygorystyczne kontrolowanie transportu zwierząt z państw trzecich może przyczynić się do ograniczania nieuczciwej konkurencji szkodzącej unijnym producentom oraz skłonić państwa trzecie do stosowania wyższych norm transportu zwierząt;
32. wzywa wszystkie państwa członkowskie, by przyjęły surowsze przepisy krajowe mające na celu poprawę dobrostanu zwierząt podczas transportu;
33. przyjmuje do wiadomości zobowiązanie Komisji do dokonania przeglądu przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt, w tym rozporządzenia (WE) nr 1/2005, aby dostosować je do najnowszych wyników badań naukowych, zaleceń i praktyki oraz by rozszerzyć ich zakres, ułatwić ich egzekwowanie i ostatecznie zapewnić wyższy poziom dobrostanu zwierząt; podkreśla, że dobrostan zwierząt poprawiłby się, gdyby przepisy dotyczące transportu żywych zwierząt zostały odpowiednio wdrożone;
34. podkreśla, że wiele obecnych problemów związanych z wdrażaniem rozporządzenia (WE) nr 1/2005 wynika z różnic w interpretacji, i apeluje do Komisji, by przy przedstawianiu wniosku dotyczącego zmiany rozporządzenia wprowadziła jasne, mierzalne i wymierne normy w celu zharmonizowanego egzekwowania przepisów w całej UE, a także by wprowadziła innowacyjne wskaźniki dobrostanu zwierząt; w związku z powyższym wzywa Komisję do uwzględnienia najnowszej wiedzy naukowej, w tym przyszłej oceny EFSA dotyczącej dobrostanu zwierząt podczas transportu w UE;
35. wzywa Komisję, by przy okazji przeglądu rozporządzenia (WE) nr 1/2005 przeprowadziła ocenę skutków ex ante opartą na rygorystycznym badaniu naukowym dotyczącym wpływu transportu na zwierzęta wszystkich gatunków i grup wiekowych oraz na dogłębnej ocenie skutków społeczno-gospodarczych, środowiskowych i zdrowotnych, uwzględniającej różnorodne położenie geograficzne i specyfikę obszarów, w tym wysp, regionów oddalonych i najbardziej oddalonych, a także modele rolnictwa w całej Unii; wzywa Komisję do szybkiego podania wyników tych ocen do wiadomości publicznej, aby dać rolnikom pewność i przewidywalność, których potrzebują, by planować działalność, oraz dać im czas na dostosowanie się do nowych przepisów bez szkody dla dobrostanu zwierząt;
36. apeluje o ustanowienie przejrzystego unijnego systemu monitorowania i sprawozdawczości, aby zarówno państwa członkowskie, jak i Komisja w pełni odpowiadały za wdrożenie i egzekwowanie rozporządzenia (WE) nr 1/2005, a także aby zagwarantować skuteczne zwalczanie naruszeń i łagodzenie ich skutków;
37. zwraca uwagę, że ubój zwierząt i przetwarzanie mięsa w pobliżu miejsca hodowli nie tylko przyczyniają się do dobrostanu zwierząt przez skrócenie czasu transportu, lecz również ograniczają emisje gazów cieplarnianych;
38. stwierdza, że zamykanie lokalnych rzeźni, będące czynnikiem wydłużającym czas transportu, jest problemem, którym muszą się zająć Unia i państwa członkowskie; apeluje do Komisji i państw członkowskich, by przewidziały mechanizmy finansowania, dzięki którym utrzymanie w pobliżu hodowli lokalnych rzeźni rozmieszczonych równomiernie pod względem geograficznym stanie się opłacalne finansowo;
39. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o ułatwianie rozwoju rzeźni polowych umożliwiających ubój w gospodarstwie, aby rezygnować z konieczności transportu żywych zwierząt, gdy tylko jest to możliwe;
40. ma świadomość niedostatku literatury naukowej o dobrostanie zwierząt podczas transportu i zdecydowanie zachęca Komisję i państwa członkowskie, by ułatwiały aktualizowanie wiedzy naukowej na ten temat;
41. wzywa Komisję, by podczas przeglądu przepisów rozważyła kwestię zwierząt, które nie nadają się już do transportu, oraz by zwróciła się o pomoc ekspercką w celu znalezienia rozwiązań dotyczących postępowania z takimi zwierzętami;
42. wzywa Komisję i państwa członkowskie, by opracowały zharmonizowane procedury zatwierdzania przewozów i podjęły środki zapobiegające rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych zwierząt podczas transportu zarówno w Unii, jak i z państw trzecich;
43. wzywa Komisję do korzystania w większej mierze z uprawnień do egzekwowania przepisów w obliczu częstych i powtarzających się naruszeń rozporządzenia (WE) nr 1/2005, oraz do wszczynania postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego i stosowania skutecznych sankcji wobec państw członkowskich, które nie stosują prawidłowo rozporządzenia; uważa, że głównym celem sankcji powinno być zaradzenie istniejącym problemom i zniechęcanie do popełnienia naruszeń w przyszłości;
44. apeluje do państw członkowskich o odpowiednie przeszkolenie i zatrudnienie wystarczającej liczby urzędowych lekarzy weterynarii i funkcjonariuszy policji w celu zapewnienia skutecznych i częstych kontroli drogowych, a także o zagwarantowanie obecności lekarza weterynarii podczas załadunku przed każdą podróżą;
45. wzywa państwa członkowskie i przewoźników do propagowania i pełnego stosowania do czasu wejścia w życie zmienionego rozporządzenia (WE) nr 1/2005 zatwierdzonych przez Komisję unijnych wytycznych dotyczących transportu zwierząt, których celem jest wskazanie najlepszych praktyk służących wspieraniu sektora w poprawie dobrostanu zwierząt podczas transportu; wzywa Komisję, by dążyła do przetłumaczenia wytycznych na wszystkie języki urzędowe UE, by zachęcała do wymiany doświadczeń w tej dziedzinie oraz by promowała istniejące najlepsze praktyki i wytyczne, aby pomóc właściwym organom i podmiotom zaangażowanym w transport żywych zwierząt w lepszym wdrażaniu i przestrzeganiu norm dobrostanu zwierząt;
46. apeluje do Komisji o dopilnowanie, by wytyczne były aktualizowane zgodnie z najnowszą wiedzą naukową i by były zgodne z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005; przypomina jednak, że wytyczne mające na celu wypełnienie luk w prawodawstwie nie są prawnie wiążące, i wzywa Komisję do uwzględnienia przepisów mających na celu odpowiednią ochronę gatunków, które nie są objęte prawodawstwem, takich jak drób, króliki i ryby;
47. uważa, że odpowiednie przeszkolenie i ciągłe kształcenie wszystkich osób pracujących w sektorze transportu zwierząt jest zasadniczym wymogiem ochrony dobrostanu zwierząt podczas transportu; dlatego nalega, aby warunkiem wstępnym zezwolenia na transport było opracowanie zharmonizowanego systemu szkoleń obowiązkowych dla wszystkich osób zaangażowanych w transport zwierząt; domaga się ponadto, aby szkolenia te obejmowały wszystkie aspekty transportu, takie jak środki transportu, rodzaj i charakter przewozu, odpowiednie postępowanie ze zwierzętami oraz proces decyzyjny dotyczący oceny zdolności do transportu i wymogów odnoszących się do gatunku, kategorii, wieku, stanu fizycznego, zachowania, fizjologii i mechanizmów ograniczania stresu;
48. apeluje do państw członkowskich, aby zadbały o to, by szkolenia prowadzące do uzyskania licencji dotyczyły poszczególnych gatunków, kategorii i wieku zwierząt i były ważne przez okres maksymalnie pięciu lat oraz by przedłużenie licencji wymagało przejścia obowiązkowego szkolenia uaktualniającego wiedzę;
49. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia ratownikom specjalistycznych szkoleń w dziedzinie ratownictwa zwierząt oraz do dopilnowania, aby w razie wypadków ratownicy mieli dostęp do obiektów, pojazdów i statków w celu wykonania pracy;
50. wzywa Komisję, by, przyjmując akty delegowane na mocy rozporządzenia (UE) 2017/625 7 , dopilnowała, aby przepisy dotyczące egzekwowania przewidziane w tym rozporządzeniu i w wydanych do niego aktach delegowanych były przynajmniej tak surowe jak te, które mają zostać uchylone;
Procedury udzielania zezwoleń i zatwierdzanie środków transportu
51. podkreśla, że przepisy dotyczące czasu i środków transportu muszą zawsze uwzględniać specyficzny dla danego gatunku oraz fizjologiczny stan zwierzęcia, liczbę zwierząt przeznaczonych do transportu, a także różnice w hodowli w obrębie gatunków, płci i wieku zwierząt; podkreśla, że stosowane metody transportu powinny zawsze odpowiadać jak najlepiej potrzebom fizjologicznym, behawioralnym i psychicznym, a także dobrostanowi zwierzęcia;
52. apeluje o włączenie do rozporządzenia (WE) nr 1/2005 wymogów Zrzeszenia Międzynarodowego Transportu Lotniczego dotyczących transportu zwierząt wewnątrz UE i poza nią, w tym zwierząt z ogrodów zoologicznych;
53. zwraca uwagę, że przepisy dotyczące wielkości powierzchni ładownej, gęstości obsady i przestrzeni nad łbami zwierząt należy dostosować do najnowszych danych naukowych oraz do odnośnego rozporządzenia UE w sprawie maksymalnej masy i wysokości samochodów ciężarowych, oraz że przepisy mają zostać określone w rozporządzeniu w sposób precyzyjny, który nie pozostawia miejsca na różne interpretacje i uwzględnia szczególne potrzeby konkretnych gatunków; wzywa do przeprowadzenia większej liczby badań dotyczących tych kwestii; wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, by wysokość wewnętrzna pojazdów transportowych odpowiadała normom minimalnym;
54. przypomina zalecenie EFSA dotyczące stosowania równań allometrycznych przy określaniu wielkości przestrzeni dla bydła, owiec i świń oraz powierzchni na kg dla koni; uważa, że stosowanie tych bardziej obiektywnych obliczeń poprawi normy dobrostanu zwierząt i przyczyni się do ich spójniejszej interpretacji przez przewoźników i organy kontrolne;
55. uważa, że potrzeba więcej dowodów naukowych, aby stworzyć lepsze rozwiązania i poprawić projektowanie środków transportu, w tym sprzętu do załadunku i rozładunku, z uwzględnieniem wymogów dotyczących poszczególnych gatunków i kategorii, a także wymogów fizjologicznych i behawioralnych, dotyczących wieku oraz różnic w hodowli w obrębie gatunków; uważa, że takie projektowanie środków transportu powinno także opierać się na warunkach geograficznych danego terenu oraz fakcie, że małe gospodarstwa często muszą przewozić pojedyncze zwierzęta lub kilka zwierząt różnych gatunków jednocześnie; podkreśla, że jakość otoczenia w pojazdach przeznaczonych do transportu zwierząt jest bardzo ważna dla dobrostanu zwierząt;
56. uważa, że potrzebne są lepsze rozwiązania w zakresie projektowania środków transportu i zmniejszenia długości tras, aby zapobiec przenoszeniu chorób, z uwagi na poważne zagrożenie opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe;
57. wzywa Komisję do określenia i zaproponowania zestawu zharmonizowanych kryteriów i minimalnych norm opracowanych we współpracy z ogólnounijnym zespołem ekspertów, składającym się z lekarzy weterynarii, wykwalifikowanych specjalistów z odpowiednich organizacji pozarządowych, inżynierów technicznych, organów administracji morskiej, przewoźników, producentów i członków właściwych organów; zespół ten mógłby wesprzeć właściwe organy krajowe przy zatwierdzaniu wszelkiego rodzaju środków transportu zwierząt i kontenerów służących do ich przewożenia;
58. apeluje o ustanowienie ogólnounijnego scentralizowanego systemu certyfikacji statków w drodze jednolitej procedury, przy udziale inżynierów i lekarzy weterynarii, z myślą o zapewnieniu multidyscyplinarnego charakteru certyfikacji statków; uważa, że zasadnicze znaczenie ma wdrożenie we wszystkich państwach członkowskich zaleceń zawartych w dokumencie sieciowym w sprawie zatwierdzania i kontroli statków do transportu zwierząt 8 ; uważa, że należy w trybie pilnym uniemożliwić statkom prowadzenie działalności pod inną nazwą, a tym samym ubieganie się o nowe licencje, zwłaszcza gdy statki te brały udział w poważnych naruszeniach rozporządzenia (WE) nr 1/2005;
59. wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zintensyfikowały kontrole przestrzegania norm bezpieczeństwa morskiego przez statki przewożące zwierzęta; wzywa w szczególności państwa członkowskie, by wykazywały większą surowość w procedurach certyfikacji statków;
60. zwraca uwagę, że państwa członkowskie nie powinny zezwalać na korzystanie z pojazdów i statków przewożących zwierzęta, niezgodnych z przepisami rozporządzenia (WE) nr 1/2005; wzywa państwa członkowskie, aby zaostrzyły procedury certyfikacji i zatwierdzania zarówno w odniesieniu do pojazdów i statków, jak i przy wydawaniu licencji kierowcom; wzywa państwa członkowskie, by w przypadku niezgodności bardziej rygorystycznie odmawiały certyfikacji i zatwierdzania oraz by w razie konieczności wycofały już wydane zezwolenia; wzywa Komisję, aby zaostrzyła sankcje wobec państw członkowskich, które zatwierdzają środki transportu niezgodne z potrzebami w zakresie dobrostanu zwierząt;
61. wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, by nie było pustych przestrzeni między podłogą bądź ścianą pojazdu transportowego a ściankami działowymi;
62. wzywa państwa członkowskie do stworzenia warunków gwarantujących, że inżynierowie będą w stanie odpowiednio wspierać lekarzy weterynarii lub inne podmioty upoważnione do udzielania certyfikacji przy zatwierdzaniu środków transportu w odniesieniu do określonych elementów, takich jak systemy wentylacji, klimatyzacja i ogrzewanie, zaopatrzenie w wodę i paszę, sprzęt do monitorowania jakości wody i do konserwacji oraz systemy awaryjne statków, a także powiązane źródła energii pierwotnej;
63. uważa, że w przypadku przewozów długotrwałych obowiązkowe powinno być instalowanie w środkach transportu systemu telewizji przemysłowej (CCTV), monitorującego zwłaszcza operacje załadunku i rozładunku, dla dobra zwierząt i by chronić operatorów przestrzegających przepisów przed nieuczciwą konkurencją; podkreśla, że właściwe organy muszą zapewnić ochronę danych i prawa do prywatności w całym procesie, w tym w odniesieniu do osób niezaangażowanych w transport zwierząt, których wizerunek może zostać zarejestrowany bez ich wiedzy; uważa, że przewoźnicy muszą przechowywać zarejestrowane nagrania przez określony czas i udostępniać je na żądanie właściwych organów;
64. jest zdania, że plany awaryjne przedstawione przez przewoźników powinny obejmować wszelkiego rodzaju incydenty i sytuacje nadzwyczajne, które mogą wystąpić podczas transportu, zarówno naturalne, jak i wynikające z działań człowieka, w tym usuwanie problemów mechanicznych, zarządzanie opóźnieniami, wyznaczanie w razie konieczności tras alternatywnych oraz zapewnienie niezbędnych dostaw paszy i wody; uważa, że plany awaryjne trzeba dostosowywać do specyfiki każdego przewozu; uważa, że należy ustanowić jasne przepisy zakazujące wydawania zezwoleń na transport, dla którego opracowano nierealny, mało prawdopodobny plan operacyjno-ratowniczy lub któremu nie towarzyszy taki plan, i wzywa państwa członkowskie do odmowy uznania dzienników podróży, w przypadku których brakuje wiarygodnego lub kompletnego planu operacyjno-ratowniczego;
65. wzywa Komisję, by zakazała transportu tam, gdzie rozładunek, schronienie, karmienie lub pojenie zwierząt nie są możliwe na przejściach granicznych i w portach lub innych kluczowych niebezpiecznych miejscach;
66. apeluje do państw członkowskich i ich właściwych organów, by przeprowadzały odpowiednie inspekcje operacji załadunku zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 20 rozporządzenia (WE) nr 1/2005;
Kontrole oraz zbieranie i wymiana danych
67. wzywa Komisję do szybkiego opracowania centralnej bazy danych upoważnionych przewoźników i licencji w UE; wzywa do publikowania rocznego sprawozdania na temat naruszeń rozporządzenia (WE) nr 1/2005 i zastosowanych sankcji, co należy również uwzględnić w przyszłym rozporządzeniu; uważa, że licencje powinny być wydawane w jednolitym formacie wielojęzycznym, który zostanie określony w prawodawstwie UE; wzywa Komisję do opracowania europejskiego systemu certyfikacji statków towarowych i ich załóg, gwarantującego odpowiednie wyposażenie statków oraz odpowiednie przeszkolenie załóg na temat przewozu żywych zwierząt; wzywa Komisję do sporządzenia wykazu podmiotów, które są winne poważnych i częstych naruszeń rozporządzenia; wykaz ten powinien być regularnie aktualizowany i przekazywany organom krajowym;
68. wzywa państwa członkowskie do usprawnienia oraz skuteczniejszego, bardziej przejrzystego i systematycznego wykorzystywania zintegrowanego skomputeryzowanego systemu weterynaryjnego (TRACES) i korzystania z jego nowych funkcji w celu lepszego ukierunkowania inspekcji lub audytów w oparciu o ocenę ryzyka, jako wsparcie przy przygotowywaniu analiz ryzyka do celów kontroli transportu żywych zwierząt przez państwa członkowskie, a także do skuteczniejszej kontroli wiarygodności przy zatwierdzaniu dzienników przewozu i przy przeprowadzaniu kontroli retrospektywnych; wzywa Komisję do zapewnienia łatwego dostępu do platformy TRACES, zagwarantowania szerszego dostępu wszystkim upoważnionym użytkownikom i ułatwienia dostępu do niej właściwym organom, a także do pomocy w harmonizacji procedur między państwami członkowskimi; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia lepszych szkoleń dla operatorów korzystających z systemu; uważa, że system TRACES należy wykorzystywać we wszystkich rodzajach transportu, w tym drogą morską;
69. podkreśla potrzebę uproszczenia procesów planowania dziennika podróży; wzywa do szybkiego przejścia z papierowych dzienników podróży na cyfrowe, które po zatwierdzeniu przez urzędowego lekarza weterynarii powinny być przesyłane właściwym organom i dostępne dla właściwych organów wszystkich państw członkowskich; wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, aby właściwe organy sprawdzały, czy dzienniki podróży zawierają realistyczne informacje i są przez to zgodne z art. 14 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1/2005, oraz do zadbania o to, aby plan transportu obejmował dowód rezerwacji w punkcie kontroli, w tym paszy i wody;
70. wzywa Komisję, by ustanowiła minimalne wspólne przepisy dotyczące liczby kontroli transportu zwierząt, co powinno zapewnić, że liczba kontroli krajowych i europejskich będzie proporcjonalna do liczby zwierząt wywożonych z każdego państwa członkowskiego; wzywa ponadto Komisję do zaproponowania opcji kontroli, które nie wiążą się z dodatkowymi przeszkodami biurokratycznymi mogącymi zagrozić dobrostanowi zwierząt przeznaczonych do transportu lub jednolitości kontroli w całej Unii; uważa, że państwa członkowskie powinny wprowadzić systemy kontroli, w których weryfikuje się istnienie, jakość i wdrażanie analiz ryzyka przy zlecaniu kontroli innym organom;
71. podkreśla, że aby jeszcze bardziej zwiększyć dobrostan zwierząt gospodarskich, należy wspierać rozbudowę regionalnych rzeźni oraz dopuścić ubój w gospodarstwach rolnych i na terenach wypasu, co pozwoli uniknąć długiego transportu;
72. podkreśla, że plany działania przedstawione przez państwa członkowskie w celu wyeliminowania niedociągnięć wykrytych we wdrażaniu rozporządzenia (WE) nr 1/2005 muszą zawierać konkretne inicjatywy i terminy ich realizacji; wzywa Komisję do starannego monitorowania tych planów, aby zagwarantować realizację działań i pełne osiągnięcie celów; podkreśla, żepaństwa członkowskie mają możliwość wprowadzenia rygorystycznych przepisów w celu zagwarantowania dobrostanu żywych zwierząt podczas transportu;
73. wzywa Komisję, by zaproponowała i stworzyła zharmonizowany i skuteczny system unijnych sankcji oraz by określiła wspólne minimalne kryteria dotyczące sankcji za naruszenia przepisów rozporządzenia, w celu stworzenia podstaw skutecznego, proporcjonalnego i odstraszającego systemu w całej UE, oraz by uwzględniła w systemie sankcji charakter, wagę, skalę i czas trwania naruszenia oraz wystąpienie ewentualnych wcześniejszych naruszeń;
74. apeluje do państw członkowskich o dopilnowanie, by funkcjonariusze policji zostali przeszkoleni w zakresie aktywnego stwierdzania naruszeń prawodawstwa Unii w dziedzinie transportu zwierząt;
75. podkreśla, że należy jednolicie szkolić siły policyjne we wszystkich państwach członkowskich, aby zapewnić odpowiednie kontrole na wszystkich etapach transportu;
76. zachęca Komisję, aby w celu zapobieżenia tzw. dumpingowi zwierzęcemu w Unii zaproponowała środki umożliwiające pełną i jednolitą kontrolę przestrzegania wymogów dotyczących warunków transportu;
77. wzywa Komisję i państwa członkowskie, by opracowały procedurę umożliwiającą szybkie uchylanie pozwoleń przedsiębiorstwom, które poważnie i wielokrotnie naruszają przepisy rozporządzenia (WE) nr 1/2005, co prowadzi też do nieuczciwej konkurencji;
78. apeluje o wprowadzenie do rozporządzenia (WE) nr 1/2005 wskaźników dobrostanu zwierząt obejmujących aspekty fizyczne, fizjologiczne i behawioralne (tj. oparte na obserwacji zwierząt) oraz o ewentualne stosowanie urządzeń monitorujących do noszenia na ciele i markerów biochemicznych, a także do wykorzystywania ich przez właściwe organy i Komisję do gromadzenia danych, a przez inspektorów weterynaryjnych oraz przewoźników i operatorów zajmujących się transportem zwierząt do celów handlowych; uważa, że takie narzędzia byłyby niezbędne do oceny dobrostanu zwierząt przed transportem, w jego trakcie i po nim; zauważa, że niektóre takie wskaźniki już istnieją, a inne są opracowywane przez europejskie ośrodki referencyjne, ale podkreśla potrzebę dalszych badań i gromadzenia danych w tej dziedzinie;
79. uważa, że dostęp w czasie rzeczywistym do systemów nawigacji satelitarnej i zapisów temperatury ma zasadnicze znaczenie dla właściwych organów i przewoźników na każdym etapie transportu; jest zdania, że środki transportu powinny być wyposażone w monitorowane przez właściwe organy nowocześniejsze systemy kontroli, pozwalające kontrolować temperaturę i wilgotność w pojeździe i na zewnątrz, informacje o wodzie oraz nagrywanie operacji załadunku i rozładunku; przypomina, że właściwe organy muszą zapewnić ochronę danych i prawa do prywatności w trakcie całego procesu;
80. nalega, aby właściwym organom zapewnić dostęp do oryginalnych danych elektronicznych organizatora lub przewoźnika w czasie rzeczywistym, począwszy od nadania przewozu w miejscu wyjazdu do wyładunku zwierząt w miejscu przeznaczenia, w celu zapewnienia dostępu do danych, którymi nie można manipulować;
81. apeluje do państw członkowskich, aby właściwe organy przeprowadzały niezapowiedziane kontrole planowania i realizacji transportu zwierząt;
82. podkreśla, że przewozy wewnątrz UE też powinny być kontrolowane przy załadunku; domaga się, aby przy załadunku właściwe organy sprawdzały, czy przestrzegane są wymogi rozporządzenia (WE) nr 1/2005 dotyczące odpowiedniej powierzchni i wysokości pomieszczeń, czy systemy wentylacyjne i dostarczające wodę działają poprawnie, czy urządzenia do pojenia działają prawidłowo i są odpowiednie dla przewożonego gatunku zwierząt, czy załadowywane są tylko zwierzęta zdolne do transportu i czy zapewniona jest wystarczająca ilość paszy i ściółki;
83. ze względów związanych z dobrostanem zwierząt wzywa państwa członkowskie do prowadzenia retrospektywnych kontroli w celu sprawdzenia, czy zapewniono wyładunek zwierząt na cały okres odpoczynku wymagany zgodnie z przepisami UE; wzywa Komisję do wydania państwom członkowskim jednoznacznego nakazu harmonizacji działań właściwych organów, aby nie zatwierdzały żadnych przewozów, które nie są poddawane regularnym kontrolom retrospektywnym;
Czas przewozu i okresy odpoczynku
84. zaleca ustanowienie ogólnounijnej procedury dotyczącej poszczególnych gatunków, polegającej na obowiązku rejestrowania częstotliwości karmienia i pojenia od ostatniego karmienia przed załadunkiem w gospodarstwie pochodzenia do końca przewozu, o ile nie prowadzi to do dodatkowych opóźnień i zwiększonego stresu podczas postojów, załadunku i rozładunku; nalega, aby Komisja dopilnowała, by państwa członkowskie odpowiednio nakładały sankcje za naruszenia w przypadku przekroczenia czasu podróży;
85. wzywa państwa członkowskie, aby przeprowadzały inspekcje załadunku do pojazdów zwierząt przeznaczonych do transportu w obrębie UE w celu sprawdzenia zgodności z wymogami rozporządzenia (WE) nr 1/2005;
86. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia wystarczającej liczby łatwo dostępnych, czystych, sprawnych i odpowiadających potrzebom poszczególnych gatunków zwierząt urządzeń do pojenia oraz do dopilnowywania, aby zbiornik na wodę był napełniony, a świeża ściółka była dostępna w wystarczającej ilości;
87. zaleca, aby w przyszłych przepisach czas transportu zwierząt domowych przeznaczonych do uboju zasadniczo nie przekraczał ośmiu godzin i aby uwzględniać przy tym specyfikę geograficzną niektórych regionów, takich jak wyspy, regiony najbardziej oddalone, regiony oddalone i obszary o słabo rozwiniętej infrastrukturze; podkreśla, że maksymalny czas przewozu musi mieć zastosowanie do wszystkich środków transportu, z wyjątkiem transportu morskiego;
88. podkreśla, że należy ponownie przeanalizować przepisy dotyczące maksymalnego czasu przewozu z uwzględnieniem wyników zakończonych i trwających badań naukowych, dowodów związanych ze zwierzętami, a także potrzeb zwierząt stosownie do gatunku, wieku i kategorii;
89. wzywa do wygospodarowania z istniejących funduszy UE środków na wsparcie finansowe dla niewielkich, lokalnych, zbiorowych i polowych rzeźni i jednostek przetwórczych, aby umożliwić ubój zwierząt na terenie gospodarstwa lub jak najbliżej miejsca chowu; zdecydowanie popiera, jako alternatywę dla transportu zwierząt na duże odległości, strategie takie jak budowanie w większej liczbie miejsc ekonomicznie opłacalnych lokalnych rzeźni i przetwórni, w stosownych przypadkach przy użyciu zachęt i wsparcia ze środków UE, a także inicjatywy ustawodawcze w państwach członkowskich w celu ułatwiania uboju w gospodarstwie; wzywa państwa członkowskie, by w razie stwierdzenia niezdolności zwierzęcia do transportu umożliwiały ubój z konieczności bezpośrednio w zakładach hodowli i tuczu zwierząt;
90. zaleca, aby państwa członkowskie utworzyły na granicach UE szybkie pasy ruchu dla pojazdów transportujących zwierzęta w celu skrócenia czasu przewozu;
91. apeluje, by zdefiniować czas trwania przewozu jako całkowity czas transportu bez czasu załadunku zwierzęcia do środka transportu i wyładunku ze środka transportu po przybyciu do miejsca przeznaczenia; wzywa właściwe organy do sprawdzania, czy planowany czas załadunku i rozładunku jest realny, proporcjonalny do liczby zwierząt, które trzeba załadować i wyładować, oraz prawidłowo zadeklarowany w dzienniku przewozu; uważa ponadto, że trzeba przyjąć środki zapobiegające procederowi kilkakrotnego umieszczania zwierząt w miejscach gromadzenia w trakcie jednego przewozu, aby w ten sposób obchodzić ograniczenia czasu podróży do miejsca docelowego;
92. zaleca, aby w pracach nad poprawą jakości transportu wszystkich żywych zwierząt Komisja brała pod uwagę dowody naukowe, koncentrowała się na negatywnych czynnikach pogarszających dobrostan przewożonych zwierząt, takich jak zdolność do transportu, karmienie i pojenie, okresy odpoczynku i warunki cieplne, oraz by w razie konieczności uwzględniała specyfikę różnych środków transportu;
93. wzywa Komisję, aby w przeglądzie rozporządzenia (WE) nr 1/2005 uwzględniła przepisy dotyczące wyboru najkrótszej i najbardziej odpowiedniej trasy do miejsca przeznaczenia;
Temperatura podczas transportu
94. wzywa państwa członkowskie, aby dopilnowały, by w pojazdach panowały przez cały czas transportu temperatury optymalne dla przewożonych gatunków, zarówno w czasie jazdy, jak i postoju, i niezależnie od temperatury na zewnątrz; wzywa ponadto państwa członkowskie do rygorystycznego egzekwowania przepisów o temperaturze minimalnej i maksymalnej w pojazdach zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005; uważa, że państwa członkowskie powinny zatwierdzać podróż, dzienniki podróży i plany podróży wyłącznie w przypadku, gdy prognoza pogody na czas trwania przewozu przewiduje temperatury od 5 oC do 30 oC niezależnie od wykorzystywanego środka transportu, chyba że jest on wyposażony w klimatyzację umożliwiającą utrzymanie odpowiedniej temperatury;
95. zauważa, że ciepłota ciała zwierząt może spowodować zwiększenie temperatury w pojeździe i sprawić, że temperatura wewnątrz będzie wyższa niż na zewnątrz;
96. wzywa państwa członkowskie do przeprowadzania dodatkowych i odpowiednich kontroli podczas fal upałów oraz apeluje o sporządzenie analiz, które pozwolą wypełnić luki w wiedzy o wpływie temperatury na dobrostan zwierząt;
97. wzywa Komisję do jasnego określenia, że przepisy dotyczące temperatury w pojeździe obowiązują w każdym momencie przewozu aż do przybycia na miejsce przeznaczenia; nalega, aby Komisja dopilnowała, np. w drodze działań prawnych, aby państwa członkowskie nie naruszały tej zasady;
98. wzywa do opracowania jednolitego systemu prognozowania pogody w oparciu o dane z Europejskiego Centrum Prognoz Średnioterminowych w celu uproszczenia kontroli wiarygodności przeprowadzanych przez urzędowych lekarzy weterynarii;
99. wzywa państwa członkowskie do zadbania o to, by pojazdy transportowe spełniały wymogi dotyczące minimalnej powierzchni ładownej określone w rozdziale VII załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 1/2005 oraz by w związku z tym przy wysokich temperaturach przeznaczano dla zwierząt więcej miejsca;
100. uważa, że w przyszłości trzeba opracować bardziej szczegółowe przepisy o optymalnych zakresach temperatur w pojazdach transportowych z uwzględnieniem różnych potrzeb specyficznych dla gatunku, wieku i kategorii, a także stanu fizjologicznego zwierzęcia, różnic w hodowli w obrębie gatunków, dostosowań z uwagi na wiek, płeć i środowisko oraz regulacji temperatury zwierząt; uważa, że podstawę zatwierdzonego zakresu temperatury powinna stanowić temperatura odczuwalna, tj. połączenie temperatury i wilgotności; zaleca ponadto rejestrowanie temperatury, wilgotności i stężenia amoniaku za pomocą urządzeń kontrolnych umieszczonych w różnych pomieszczeniach środka transportu, niezależnie od tego, czy przewóz odbywa się drogą morską, powietrzną czy lądową; podkreśla, że przyrządy służące do monitorowania temperatury muszą podlegać kontroli, kalibracji i certyfikacji przez właściwe organy krajowe;
Zdolność do transportu i kategorie zwierząt wrażliwych: zwierzęta nieodsadzone od matki, w ciąży i u schyłku cyklu produkcyjnego
101. uważa, że konieczne są dalsze badania w celu określenia w odniesieniu do wszystkich gatunków i kategorii transportowanych zwierząt odpowiednich pasz, częstotliwości karmienia, czasu przeżuwania, termoregulacji, potrzeb w zakresie odpoczynku i fizycznej zdolności do przetrwania transportu bez szkody; uważa, że w pierwszej kolejności należy mieć na względzie dobrostan zwierząt, a luki w wiedzy trzeba uzupełnić przez intensyfikację badań naukowych;
102. uważa, że więcej badań należy skupić na poszerzaniu wiedzy o specjalnych i szczególnych potrzebach młodych zwierząt i zwierząt nieodsadzonych od matki podczas transportu, zwłaszcza o optymalnym czasie przewozu w zależności od środka transportu, optymalnej dostępnej przestrzeni, odpowiednim wieku, odpowiednich poidłach, odpowiednich preparatach mlekozastępczych, odpowiednim gospodarowaniu paszami w punktach gromadzenia, częstotliwości karmienia w czasie transportu, optymalnych warunkach hodowli zwierząt w gospodarstwie pochodzenia oraz o konieczności przeprowadzania prawidłowej oceny tego, czy zwierzę nadaje się do transportu;
103. wzywa do wyjaśnienia definicji zwierząt nieodsadzonych od matki, aby wskazać te zwierzęta, które nie są w stanie samodzielnie pobierać wystarczającej ilości stałej paszy i wody, oraz określić jasno minimalny wiek w tygodniach w zależności od gatunku i z uwzględnieniem aktualnej wiedzy naukowej o układach odpornościowych i potrzebach żywieniowych tych zwierząt;
104. wzywa Komisję, aby w oparciu o badania naukowe poddane wzajemnej ocenie ograniczyła czas trwania przewozów zwierząt, w szczególności zwierząt nieodsadzonych od matki; uważa, że należy unikać transportu zwierząt nieodsadzonych od matki i nie należy zezwalać na transport cieląt w wieku poniżej czterech tygodni, z wyjątkiem przewozów prowadzonych przez rolników na odległość mniejszą niż 50 km; uważa, że w przyszłym rozporządzeniu należy zdecydowanie rozważyć ograniczenie transportu tych zwierząt i wziąć pod uwagę potrzebę zapewnienia odpowiedniej opieki nad wszystkimi zwierzętami w gospodarstwie pochodzenia;
105. zachęca państwa członkowskie do promowania rzeźni polowych na obszarach oddalonych, w szczególności na obszarach górskich i wyspiarskich; przypomina, że rzeźnie polowe poprawiłyby dobrostan rannych zwierząt, których nie można przewieźć do ubojni, i sprzyjałyby sprzedaży bezpośredniej;
106. zaleca, aby Komisja udzieliła EFSA uprawnień do opracowania wspólnych obowiązkowych wytycznych UE dotyczących oceny, czy zwierzęta nadają się do transportu, w celu zapewnienia jednolitego podejścia w całej UE; uważa ponadto, że stosowanie tych wytycznych musi podlegać kontroli i być powiązane z systemami sankcji;
107. dostrzega różnice między transportem zwierząt drogą lądową i morską; wzywa do prowadzenia dalszych badań, aby lepiej zrozumieć, jak każdy rodzaj transportu wpływa na dobrostan zwierząt;
108. uważa, że szczególnie trudne położenie geograficzne regionów wyspiarskich i najbardziej oddalonych powoduje konieczność wspierania hodowli zwierząt na miejscu i krótkich łańcuchów dostaw w celu skrócenia czasu transportu zwierząt;
109. wzywa państwa członkowskie, by promowały rzeźnie polowe na obszarach wyspiarskich, zwłaszcza w regionach najbardziej oddalonych; przypomina, że rzeźnie polowe pozwoliłyby na znaczące ograniczenie transportu drogowego i morskiego żywych zwierząt w tych regionach;
110. zwraca uwagę na szczególną sytuację samic w ciąży, które mają bardzo specyficzne potrzeby biologiczne i są szczególnie podatne na zagrożenia podczas transportu, co może powodować poronienie lub poród podczas transportu i grozić śmiercią matki lub młodego zwierzęcia; uważa, że należy unikać transportu ciężarnych zwierząt i ograniczyć do maksymalnie czterech godzin transport zwierząt w ostatnim trymestrze ciąży, ponieważ ich dobrostan jest bardziej zagrożony podczas transportu; wzywa do prowadzenia dalszych badań w celu opracowania dokładniejszych metod określania wieku ciąży oraz oceny zdolności do transportu stosownie do stadium ciąży; wzywa władze państw członkowskich do zachowania szczególnej czujności w celu zapewnienia, aby nie przewożono zwierząt niezdolnych do transportu, zwłaszcza ciężarnych samic będących w okresie przekraczającym maksymalny okres ciąży przewidziany w rozporządzeniu (WE) nr 1/2005;
111. uważa, że bardzo realne jest ryzyko niższego poziomu ochrony zwierząt wrażliwych o mniejszej wartości ekonomicznej, zwłaszcza zwierząt znajdujących się u schyłku cyklu produkcyjnego, i dlatego należy to uwzględnić w przeglądzie przepisów, podobnie jak unikanie przewozu tych zwierząt na duże odległości ze względu na trudności w ocenie ich zdolności do transportu i zdolności do przetrwania transportu; uważa, że transport zwierząt znajdujących się u schyłku cyklu produkcyjnego powinien być dozwolony wyłącznie do najbliższej dostępnej rzeźni dostosowanej do gatunku zwierzęcia; wzywa Komisję do promowania inicjatyw i inwestycji mających na celu wzmocnienie sieci rzeźni polowych, lokalnych i regionalnych, tak aby w przyszłości transport zwierząt znajdujących się u schyłku cyklu produkcyjnego nie przekraczał maksymalnego limitu czterech godzin;
112. podkreśla, że w przypadku choroby lub zranienia zwierząt w czasie transportu kierowcy muszą niezwłocznie powiadomić o tym lekarza weterynarii, a zwierzęta, których to dotyczy, należy uznać za "niezdolne" do transportu i oddzielić od pozostałych zwierząt oraz należy zapewnić im pierwszą pomoc;
Gatunki nieobjęte należycie rozporządzeniem (WE) nr 1/2005
113. zaleca, aby na podstawie najnowszej wiedzy naukowej Komisja opracowała wnioski ustawodawcze o potrzebach ryb i innych zwierząt wodnych oraz o metodach ich transportu w celu zminimalizowania ich cierpienia podczas przewozów; podkreśla, że nowe przepisy powinny obejmować szczegółową listę kontrolną na potrzeby planowania i przygotowania transportu, szczegółowe przepisy dotyczące parametrów jakości wody, gęstości, obchodzenia się ze zwierzętami podczas załadunku i wyładunku oraz kontroli dobrostanu zwierząt po przewozie; apeluje do Komisji, aby aktualizowała swoje wytyczne zgodnie z najnowszą wiedzą naukową i by były one zgodne z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005; wzywa do wprowadzenia szczegółowych wymogów dotyczących transportu ryb w celach handlowych; podkreśla ponadto, że należy zapewnić specjalne szkolenia i certyfikację w zakresie transportu ryb;
114. wzywa Komisję, aby włączyła do rozporządzenia (WE) nr 1/2005 przepisy mające na celu właściwą ochronę gatunków nieuwzględnionych dotychczas w wystarczającym stopniu w prawodawstwie; przypomina jednak, że wytyczne mające na celu wypełnienie luk w prawodawstwie, zwłaszcza w sprawie konkretnych gatunków, nie są prawnie wiążące, i wzywa Komisję do dodania przepisów mających na celu odpowiednią ochronę gatunków, które nie są objęte prawodawstwem, takich jak drób i króliki; wzywa ponadto do przyjęcia przepisów dotyczących poszczególnych gatunków, np. maksymalnego czasu przewozu w zależności od powodu transportu; uważa, że potrzebne są specjalne kontenery na drób, w których ptaki mogą przebywać w naturalnej pozycji, a nad ich łbami jest wystarczający przepływ powietrza, oraz że trzeba określić zasady właściwego obchodzenia się z nimi, zwłaszcza w trakcie łapania ich przed transportem; zauważa, że w wyniku braku w rozporządzeniu przepisów dotyczących królików niekiedy dochodzi do nieodpowiedniego wykorzystywania kontenerów na drób do transportu królików; uważa, że transport drobiu i królików powinien być dozwolony wyłącznie do najbliższej dostępnej rzeźni dostosowanej do gatunku zwierzęcia; wzywa Komisję do promowania inicjatyw i inwestycji mających na celu wzmocnienie sieci rzeźni polowych, lokalnych i regionalnych, tak aby w przyszłości transport takich zwierząt nie przekraczał maksymalnego limitu czterech godzin;
115. podkreśla pilną potrzebę oceny najnowszych informacji naukowych na temat dobrostanu zwierząt domowych podczas transportu; uważa, że potrzebne są dalsze badania dotyczące potrzeb zwierząt domowych zgodnie z przepisem rozporządzenia (WE) nr 1/2005 o wydaniu przez EFSA opinii w sprawie potrzeb kotów i psów; wzywa Komisję, aby w oparciu o aktualną wiedzę naukową wprowadziła szczegółowe przepisy o transporcie zwierząt domowych w celach handlowych i zwróciła szczególną uwagę na rozdzielanie zwierząt, wielkość powierzchni ładownej, ułożenie, ściółkę, odpowiedni zakres temperatury i wilgotności w celu zapewnienia dobrostanu zwierząt, a także na odpowiednie szkolenie personelu odpowiedzialnego za zajmowanie się zwierzętami i ich transport;
116. podkreśla pilną potrzebę oceny najnowszych informacji naukowych na temat potrzeb i dobrostanu koni podczas transportu; oczekuje, że w zmienionym rozporządzeniu (WE) nr 1/2005 Komisja zaproponuje wymogi dotyczące koni;
Przepisy szczegółowe dotyczące transportu morskiego
117. wzywa do przyjęcia środków umożliwiających przejście w miarę możliwości na handel mięsem, tuszami i materiałem genetycznym, co mogłyby zastąpić zapotrzebowanie na transport morski; apeluje do Komisji o udoskonalenie i wyjaśnienie przepisów dotyczących transportu morskiego, zwłaszcza wydawania zezwoleń, definiowania i wskazywania organizatorów i przewoźników oraz ich obowiązków, aby stworzyć jasny łańcuch odpowiedzialności i przejrzystej komunikacji między rolnikami, przewoźnikami i lekarzami weterynarii a właściwymi organami; wzywa do wprowadzenia środków odstraszających, w tym kar finansowych, aby, zgodnie z Międzynarodową konwencją o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (konwencja Marpol), zapobiec wyrzucaniu martwych zwierząt do morza lub na szlakach transportowych;
118. wzywa państwa członkowskie, aby w promieniu 30 km od granic i portów zapewniły odpowiednie udogodnienia umożliwiające wyładunek, karmienie, pojenie i odpowiedni odpoczynek zwierząt, co zagwarantowałoby ich dobrostan w przypadku opóźnień; wzywa państwa członkowskie, aby nie wyrażały zgody na przewóz, jeśli brakuje takich udogodnień;
119. wzywa Komisję, aby sporządziła wykaz portów posiadających udogodnienia umożliwiające inspekcję zwierząt na podstawie informacji przedstawionych przez państwa członkowskie oraz odpowiedniego monitorowania ze strony Komisji;
120. wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły faktyczne wykorzystywanie tych udogodnień, kiedy wymagany jest rozładunek, przed załadunkiem zwierząt na statki oraz nieprzetrzymywanie zwierząt przez długi czas w pojazdach w oczekiwaniu na załadunek na statek;
121. wzywa ponadto państwa członkowskie do lepszej współpracy przy planowaniu transportu zwierząt gospodarskich, aby zapobiec nadmiernej rozbudowie kontroli granicznych;
122. zwraca uwagę, że trzeba poprawić jakość morskiego transportu zdrowych zwierząt hodowlanych i umożliwić im odpoczynek w pojeździe podczas transportu, jeżeli rozładunek mógłby zagrażać ich zdrowiu;
123. wzywa graniczne i portowe państwa członkowskie, które są odpowiedzialne za kontrolę transportu drogowego i morskiego do państw trzecich, aby karały wszelkie naruszenia przepisów UE;
124. uważa, że obowiązkowa obecność niezależnego lekarza weterynarii, proporcjonalna do liczby zwierząt, jest niezbędna w czasie odpoczynku w oficjalnych miejscach postoju oraz podczas załadunku i rozładunku, w szczególności w przypadku transportu na duże odległości; wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia obowiązkowych przepisów dotyczących przewozu drogą morską, zapewniających obecność na pokładzie przez cały czas trwania podróży morskiej lekarzy weterynarii lub, w ostateczności, certyfikowanego specjalisty posiadającego odpowiednie kwalifikacje, którzy sprawdzaliby wdrażanie odpowiednich norm w zakresie zdrowia i dobrostanu zwierząt, udzielaliby doraźnej pomocy chorym lub rannym zwierzętom na statkach i dostosowywaliby pojenie i karmienie zwierząt do ich aktualnych potrzeb;
125. wzywa do wprowadzenia obowiązkowych przepisów dotyczących przeprowadzania inspekcji po załadunku statku w celu zapobiegania wypadkom;
126. uważa, że obowiązkowa obecność niezależnego lekarza weterynarii jest nieodzowna podczas załadunku i w miejscu przeznaczenia po długotrwałym przewozie poza UE; podkreśla, że obecność lekarza weterynarii umożliwi ponowną ocenę zdolności do transportu, a także może pomóc w zapewnieniu zgodności z prawodawstwem UE i egzekwowania odpowiedniego orzecznictwa TSUE;
Transport żywych zwierząt do państw trzecich
127. wzywa państwa członkowskie, aby zawsze przeprowadzały inspekcje w punkcie załadunku zwierząt przed długotrwałym przewozem poza UE i w punkcie docelowym oraz by przeprowadziły dogłębną analizę w celu opracowania procedur takich inspekcji obejmujących sprawdzenie, czy zapewniono paszę i wodę na cały czas przewozu, odpowiednią przestrzeń między i nad zwierzętami, jakość, rozmieszczenie i prawidłowe funkcjonowanie poideł, stosownie do potrzeb transportowanych zwierząt, i jakość ściółki, oraz w celu dopilnowania, by nie załadowano żadnego zwierzęcia nienadającego się do transportu; wzywa Komisję do podjęcia działań przeciwko państwom członkowskim, które wyrażają zgodę na wywóz żywych zwierząt, kiedy nie można zagwarantować wykonania wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-424/13 9 ;
128. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zgromadzenia kompleksowych danych i uwzględnienia w zmienionym rozporządzeniu (WE) nr 1/2005 wymogu okazania po przybyciu do miejsca przeznaczenia sprawozdań dotyczących stanu zdrowia zwierząt i ich śmiertelności;
129. nalega, aby na wszystkich granicach zewnętrznych i wewnętrznych UE stworzyć i wykorzystywać priorytetowe pasy ruchu przeznaczone specjalnie do transportu zwierząt, w tym odpowiednie miejsca postoju odpowiadające wymogom transportu przewożonych zwierząt, w celu skrócenia czasu przewozu, wyeliminowania konieczności oczekiwania, jak największego zminimalizowania wszelkich opóźnień mogących negatywnie wpływać na dobrostan zwierząt oraz skrócenia łącznego czasu przewozu; zaleca uprzednie przesyłanie dokumentów elektronicznych organom przyjmującym;
130. nalega, aby w przypadku transportu żywych zwierząt do państw trzecich przewóz był dozwolony wyłącznie po upewnieniu się przez właściwy organ, że dziennik przewozu jest kompletny i zawiera możliwe do potwierdzenia dowody oraz że cały przewóz aż do przybycia na miejsce przeznaczenia odbędzie się zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 1/2005, łącznie z etapami podróży poza UE, w myśl wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-424/13; dlatego wzywa Komisję i państwa członkowskie do zadbania o to, aby przepisy mające zastosowanie w UE były stosowane również do transportu zwierząt poza Unię; zauważa, że niektóre kraje i regiony ostatnio broniły swojej decyzji o ograniczeniu transportu zwierząt na duże odległości, zwłaszcza wywozu żywych zwierząt i transportu określonych kategorii zwierząt, w szczególności gdy przewóz wymaga 24-godzinnego postoju ze względu na brak punktów kontroli w państwach trzecich;
131. apeluje, aby Komisja opracowała wykaz państw trzecich stosujących zasady chroniące dobrostan zwierząt co najmniej w takim samym stopniu jak zasady obowiązujące w UE, do których wywóz żywych zwierząt gospodarskich może być bezpośrednio dozwolony na podstawie umowy międzynarodowej; jednocześnie wzywa Komisję do zajęcia się problemem państw nienależących do UE, które wykorzystują posiadane certyfikaty do odgrywania roli węzłów tranzytowych w celu przewozu zwierząt do państw trzecich nieposiadających certyfikatów; apeluje do Komisji o ustanowienie systemu kontroli, który zapewni w innych przypadkach zgodność z prawodawstwem UE na każdym etapie transportu zwierząt do państw trzecich; w związku z tym wzywa Komisję do oceny przykładów najlepszych praktyk dotyczących instrumentów certyfikacji i audytu w celu zapewnienia identyfikowalności i dobrostanu żywych zwierząt podczas transportu do państw trzecich;
132. uznaje, że obecnie nie istnieje system kontroli transportu do państw trzecich, co często skutkuje tym, że wywóz zwierząt do państw trzecich jest pod tym względem niezgodny z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005 i wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-424/13; domaga się, aby transport zwierząt między UE a państwami trzecimi był dozwolony tylko wtedy, gdy można zapewnić przestrzeganie norm europejskich ustanowionych w wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-424/13;
133. wzywa Komisję, aby w dwustronnych negocjacjach handlowych dążyła do wprowadzenia jednolitych norm dobrostanu zwierząt podczas transportu między państwami członkowskimi a państwami trzecimi, aby chronić europejskich rolników przed nieuczciwą konkurencją;
134. zwraca uwagę na potrzebę usprawnienia współpracy i komunikacji z państwami trzecimi, zwłaszcza wzajemnej pomocy i szybkiej wymiany informacji oraz realizacji różnych inicjatyw służących podnoszeniu świadomości i promowaniu wdrażania norm UE w państwach trzecich, w szczególności w odniesieniu do przywozu mięsa lub produktów pochodzenia zwierzęcego do UE;
135. zaleca, aby Komisja powierzyła swoim audytorom, w tym lekarzom weterynarii i inżynierom technicznym, przeprowadzanie szczegółowych inspekcji i ocen w celu opracowania scentralizowanego, skontrolowanego i akredytowanego wykazu miejsc postoju dostępnych w państwach trzecich, zgodnie z wymogami rozporządzenia (WE) nr 1/2005; wzywa państwa członkowskie, aby w przyszłości nie zatwierdzały dzienników podróży, jeżeli nie potwierdzono, że zaproponowane miejsca postoju faktycznie znajdują się we wspomnianym wykazie i tym samym gwarantują warunki niezbędne do wyładunku zwierząt; ponadto podkreśla, że potwierdzenie rezerwacji każdego miejsca postoju jest niezbędne do zagwarantowania wystarczającej przestrzeni dla wszystkich zwierząt uwzględnionych w planie przewozu;
136. zwraca uwagę, że trzeba poprawić jakość transportu zdrowych zwierząt hodowlanych i umożliwić im odpoczynek w pojeździe podczas transportu, jeżeli rozładunek mógłby zagrażać ich zdrowiu;
137. uważa, że zasadnicze znaczenie ma zwiększenie wsparcia finansowego przeznaczanego na pomoc zagraniczną i współpracę międzynarodową, zwłaszcza dla państw trzecich, które potrzebują inwestycji na przykład w chłodzenie tusz czy obchodzenie się z materiałem biologicznym;
138. przypomina o znaczeniu egzekwowalnych rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju we wszystkich umowach handlowych zawieranych przez UE, gdyż mogą one zagwarantować, że zaproponowane ambitniejsze cele regulacyjne będą spójne z polityką handlową UE i przestrzegane przez państwa trzecie, które podpisały umowy handlowe z UE; podkreśla, że w rozdziałach dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju należy też uwzględniać równoważne normy produkcji, w szczególności w zakresie dobrostanu zwierząt;
139. wzywa Komisję, aby wykorzystywała politykę handlową UE do zapewnienia powszechniejszego przestrzegania rozporządzenia (WE) nr 1/2005 poza UE przy jednoczesnym utrzymaniu celu wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w UE oraz zagwarantowaniu, aby koszty zapewnienia zgodności nie miały nieproporcjonalnego wpływu na unijne przedsiębiorstwa;
140. apeluje, by unijne standardy ochrony i dobrostanu zwierząt były przestrzegane również w przypadku przywozu z krajów trzecich, tak by zapewnić konkurencyjność producentów europejskich;
Sprawozdawczość
141. domaga się, aby wszystkie państwa członkowskie składały Komisji co roku sprawozdania dotyczące liczby gatunków zwierząt przewiezionych w UE i wywiezionych poza UE, przeprowadzonych kontroli tych przewozów ze wskazaniem dowodów, naruszeń wykrytych podczas przewozów ze wskazaniem dowodów oraz działań następczych podjętych przez państwa członkowskie; Komisja powinna podawać te sprawozdania do wiadomości publicznej w ciągu dwóch miesięcy od ich przedłożenia przez państwa członkowskie;
142. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przedstawiania Parlamentowi Europejskiemu rocznych sprawozdań z działań na rzecz poprawy ochrony i dobrostanu zwierząt podczas transportu;
o
o o
143. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszego zalecenia oraz sprawozdania końcowego komisji śledczej Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
