Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 29 kwietnia 2021 r. w sprawie europejskiej gwarancji dla dzieci (2021/2605(RSP))

Europejska gwarancja dla dzieci

P9_TA(2021)0161

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 29 kwietnia 2021 r. w sprawie europejskiej gwarancji dla dzieci (2021/2605(RSP))

(2021/C 506/15)

(Dz.U.UE C z dnia 15 grudnia 2021 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając art. 2 i 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

- uwzględniając cele ustanowione w art. 3 TUE, w szczególności zwalczanie wykluczenia społecznego i dyskryminacji, wspieranie sprawiedliwości społecznej, spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz ochrony praw dziecka,

- uwzględniając horyzontalną klauzulę społeczną zawartą w art. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

- uwzględniając cele polityki społecznej określone w art. 151 i 153 TFUE,

- uwzględniając zrewidowaną Europejską kartę społeczną,

- uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej oraz europejską Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, o której mowa w art. 6 TUE,

- uwzględniając Europejski filar praw socjalnych, w szczególności jego zasady 1, 3, 4, 11, 14, 16, 17, 19 i 20 oraz jego główne cele na 2030 r.,

- uwzględniając komunikat Komisji w sprawie strategii UE na rzecz praw dziecka (COM(2021)0142),

- uwzględniając wniosek dotyczący zalecenia Rady ustanawiającego europejską gwarancję dla dzieci (COM(2021)0137),

- uwzględniając plan działania dotyczący Europejskiego filaru praw socjalnych,

- uwzględniając cele zrównoważonego rozwoju ONZ, w szczególności cele nr 1, 2, 3, 4 i 10,

- uwzględniając konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP),

- uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych,

- uwzględniając wytyczne polityczne przewodniczącej Komisji Ursuli von der Leyen,

- uwzględniając dostosowany program prac Komisji na 2020 r. (COM(2020)0440),

- uwzględniając unijne ramy dotyczące krajowych strategii integracji Romów (COM(2011)0173),

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie powszechnego dostępu do godnych i przystępnych cenowo mieszkań 1 ,

- uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+) (COM(2018)0382),

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności 2 ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2221 z dnia 23 grudnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1303/2013 w odniesieniu do zasobów dodatkowych i przepisów wykonawczych w celu zapewnienia pomocy na wspieranie kryzysowych działań naprawczych w kontekście pandemii COVID-19 i jej skutków społecznych oraz przygotowanie do ekologicznej i cyfrowej odbudowy gospodarki zwiększającej jej odporność (REACT-EU) 3 ,

- uwzględniając opracowane przez Komisję studium wykonalności w sprawie gwarancji dla dzieci,

- uwzględniając oświadczenie pisemne nr 0042/2015 w sprawie inwestowania w dzieci, przyjęte na mocy art. 136 Regulaminu w marcu 2016 r.,

- uwzględniając wniosek Komisji dotyczący zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie praw dziecka w świetle strategii UE na rzecz praw dziecka 4 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 października 2017 r. w sprawie strategii politycznych na rzecz zagwarantowania dochodu minimalnego jako narzędzia walki z ubóstwem 5 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 listopada 2015 r. w sprawie zmniejszenia nierówności ze szczególnym uwzględnieniem ubóstwa dzieci 6 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 kwietnia 2020 r. w sprawie skoordynowanych działań UE na rzecz walki z pandemią COVID-19 i jej skutkami 7 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie silnej Europy socjalnej na rzecz sprawiedliwej transformacji 8 ,

- uwzględniając międzynarodową Konwencję o prawach dziecka z dnia 20 listopada 1989 r.,

- uwzględniając uwagi ogólne Komitetu Praw Dziecka ONZ 9 ,

- uwzględniając wytyczne ONZ w sprawie opieki zastępczej dla dzieci, zawarte w rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ A/RES/64/142 z dnia 24 lutego 2010 r.,

- uwzględniając deklarację Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 1 lutego 2012 r. na temat nasilającej się w Europie antycygańskości i rasistowskiej przemocy wobec Romów,

- uwzględniając komunikaty Komisji przyjęte w celu utworzenia Unii równości zgodnie z "Wytycznymi politycznymi na następną kadencję Komisji Europejskiej na lata 2019-2024", w szczególności komunikaty: z dnia 24 listopada 2020 r. pt. "Plan działania na rzecz integracji i włączenia społecznego na lata 2021-2027" (COM(2020)0758), z dnia 18 września 2020 r. pt. "Unia równości: unijny plan działania przeciwko rasizmowi na lata 2020-2025" (COM(2020)0565), z dnia 5 marca 2020 r. pt. "Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020-2025" (COM(2020)0152), z dnia 12 listopada 2020 r. pt. "Unia równości: strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020-2025" (COM(2020)0698),

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2019 r. w sprawie praw dziecka z okazji 30. rocznicy przyjęcia Konwencji ONZ o prawach dziecka 10 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie konieczności wzmocnienia strategicznych unijnych ram dotyczących krajowych strategii integracji Romów po 2020 r. i bardziej zdecydowanej walki z antycygańskoś- cią 11 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 września 2020 r. w sprawie wdrażania krajowych strategii integracji Romów: zwalczanie negatywnych postaw wobec osób pochodzenia romskiego w Europie 12 ,

- uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. "Unia równości: Strategia na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021-2030 (COM(2021)0101),

- uwzględniając wspólną deklarację ministrów wchodzących w skład Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (EPSCO) pt. "Overcoming poverty and social exclusion - mitigating the impact of COVID-19 on families - working together to develop prospects for strong children" [Przezwyciężenie ubóstwa i wykluczenia społecznego - łagodzenie wpływu COVID-19 na rodziny - współpraca na rzecz rozwoju perspektyw, by dać dzieciom siłę],

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie europejskiej strategii na rzecz osób niepełnosprawnych na okres po roku 2020 13 ,

- uwzględniając zalecenie Komisji pt. "Inwestowanie w dzieci: przerwanie cyklu marginalizacji (2013/112/UE)" 14 ,

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE,

- uwzględniając dokument orientacyjny ONZ z dnia 15 kwietnia 2020 r. pt. "Wpływ pandemii COVID-19 na dzieci",

- uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 3 października 2008 r. w sprawie aktywnej integracji osób wykluczonych z rynku pracy (2008/867/WE),

- uwzględniając zalecenie Rady w sprawie integracji osób długotrwale bezrobotnych na rynku pracy,

- uwzględniając zalecenie Rady w sprawie dostępu do ochrony socjalnej,

- uwzględniając nowy program na rzecz umiejętności,

- uwzględniając pytania wymagające odpowiedzi ustnej do Rady i Komisji na temat gwarancji dla dzieci (O-000025/2021 - B9-0012/2021 i O-000026/2021 - B9-0013/2021),

- uwzględniając art. 136 ust. 5 i art. 132 ust. 2 Regulaminu,

- uwzględniając projekt rezolucji Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,

A. mając na uwadze, że wniosek dotyczący zalecenia Rady ustanawiającego europejską gwarancję dla dzieci musi uzupełniać strategię UE na rzecz praw dziecka, przyjętą również 24 marca 2021 r.; mając na uwadze, że strategia UE na rzecz praw dziecka łączy wszystkie obecne i przyszłe inicjatywy w zakresie praw dziecka w jedne spójne ramy polityki i zawiera konkretne zalecenia dotyczące zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych działań UE;

B. mając na uwadze, że według organizacji międzynarodowych, takich jak Rada Europy, i organizacji pozarządowych, takich jak UNICEF, ubóstwo dzieci jest zarówno potencjalną przyczyną, jak i potencjalnym skutkiem naruszeń praw dzieci, gdyż sprawia, że dzieci nie mogą korzystać z przysługujących im praw, a wynika z niezdolności do zagwarantowania im tych praw;

C. mając na uwadze, że dzieci dorastające w niedostatku i niepewnej sytuacji rodzinnej częściej doświadczają ubóstwa i wykluczenia społecznego, co niesie daleko idące skutki dla ich rozwoju i późniejszej dorosłości, a także nie mogą nabyć odpowiednich umiejętności i mają ograniczone możliwości zatrudnienia, co prowadzi do błędnego koła ubóstwa międzypokoleniowego;

D. mając na uwadze, że we wniosku dotyczącym gwarancji dla dzieci określono sześć grup najbardziej zagrożonych, które wymagają natychmiastowej troski i opieki; mając na uwadze, że cele gwarancji należy rozumieć jako mające zastosowanie, w miarę możliwości, do wszystkich dzieci w Unii;

E. mając na uwadze, że ubóstwo i wykluczenie społeczne dzieci to powszechny problem występujący we wszystkich społeczeństwach, który najlepiej rozwiązać, prowadząc kompleksową i obszerną politykę o ograniczonym zastosowaniu i szerokim zasięgu, ukierunkowaną zarówno na dzieci, jak i ich rodziny oraz społeczności, a także traktując inwestycje w tworzenie nowych możliwości i rozwiązań priorytetowo; mając na uwadze, że w poszukiwanie rozwiązań zaangażowane muszą być wszystkie grupy społeczeństwa, władze lokalne, regionalne, krajowe i europejskie, społeczeństwo obywatelskie i sektor prywatny;

F. mając na uwadze, że badania pokazują, iż inwestycje w dzieci, na przykład w wysokiej jakości wczesną edukację i opiekę nad dzieckiem, mogą przynieść na poziomie społeczeństwa zwrot z inwestycji co najmniej cztery razy wyższy niż pierwotne koszty samych inwestycji, a oprócz tego większe korzyści dla przedsiębiorstw w postaci wykwalifikowanych pracowników, a dla systemów opieki społecznej w postaci braku obciążenia dodatkowymi wydatkami na rzecz dzieci, gdy dzieci te mają dostęp do środków włączenia społecznego 15 ; mając na uwadze, że w procedurach budżetowych należy uznać inwestycje w dzieci za odrębną kategorię inwestycji, odmienną od zwykłych wydatków socjalnych;

G. mając na uwadze, że w 2019 r. 22,2 % dzieci w UE - czyli prawie 18 mln dzieci - było zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym; mając na uwadze, że dzieci z rodzin o niskich dochodach, dzieci bezdomne, dzieci z niepełnosprawnością, dzieci ze środowisk migracyjnych, dzieci należące do mniejszości etnicznych, szczególnie dzieci romskie, dzieci przebywające w placówkach opiekuńczych, dzieci w niepewnej sytuacji rodzinnej, rodziny monoparentalne, rodziny LGBTIQ+ oraz rodziny, w których rodzice wyjechali do pracy za granicą, borykają się z poważnymi trudnościami, takimi jak dotkliwa deprywacja mieszkaniowa lub mieszkanie w przeludnionych lokalach, a także utrudnienia w dostępie do zasadniczych podstawowych usług, jak odpowiednie żywienie i godne warunki mieszkaniowe, o kluczowym znaczeniu dla ich dobrostanu oraz rozwoju umiejętności społecznych, poznawczych i emocjonalnych; mając na uwadze, że należycie ogrzewane mieszkania, z czystą wodą i kanalizacją, i ogólnie warunki mieszkaniowe są kluczowe dla zdrowia, dobrostanu, dorastania i rozwoju dzieci; mając na uwadze, że odpowiednie warunki mieszkaniowe wpływają również korzystnie na naukę i przyswajanie wiedzy przez dzieci;

H. mając na uwadze, że z powodu braku statystyk nieznana jest dokładna liczba dzieci z niepełnosprawnościami, ale według szacunków liczba ta wynosi około 15 % liczby wszystkich dzieci mieszkających w Unii; mając na uwadze, że dzieci z niepełnosprawnościami powinny w pełni korzystać ze wszystkich praw człowieka i podstawowych wolności na równych zasadach z innymi dziećmi, w tym z prawa do dorastania w swoich rodzinach lub w środowisku rodzinnym zgodnie z zasadą dobra dziecka zapisaną w Konwencji o prawach dziecka; mając na uwadze, że opieka nad niepełnosprawnymi członkami rodziny często wymaga ograniczenia lub przerwania pracy zawodowej; mając na uwadze, że w opracowanym przez Komisję studium wykonalności (sprawozdanie śródokresowe) na temat gwarancji dla dzieci wskazano, że głównymi barierami dla dzieci z niepełnosprawnościami są problemy z dostępem fizycznym, niedostosowanie usług i infrastruktury do potrzeb dzieci, a w wielu przypadkach po prostu ich niedostępność; mając na uwadze, że w tym samym studium wielu respondentów wskazało na problemy związane z dyskryminacją, szczególnie dotyczące edukacji i przystępności cenowej mieszkań;

I. mając na uwadze, że praw dziecka nie można zagwarantować bez pomyślnego wdrożenia celów zrównoważonego rozwoju ONZ i vice versa;

J. mając na uwadze, że wszystkie dzieci mają prawo do ochrony przed ubóstwem, z czego jasno wynika, że potrzebna jest polityka zapobiegawcza; mając na uwadze, że Parlament wraz z europejskim społeczeństwem obywatelskim wezwał do utworzenia gwarancji dla dzieci, aby zapewnić każdemu dziecku żyjącemu w ubóstwie dostęp do wysokiej jakości i bezpłatnej opieki zdrowotnej i edukacji, w tym wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, a także faktyczny dostęp do godnych warunków mieszkaniowych i odpowiedniego żywienia; mając na uwadze, że Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) podkreśliła, że zwalczanie ubóstwa dzieci jest również kwestią praw podstawowych i zobowiązań prawnych 16 ;

K. mając na uwadze, że do likwidacji ubóstwa dzieci konieczne jest, by ich rodzice lub opiekunowie mogli pracować i korzystać z praw przysługujących im z tego tytułu, przy zapewnionych godziwych płacach oraz bezpiecznych i stabilnych warunkach pracy;

L. mając na uwadze, że omawiany wniosek zawiera konkretne wytyczne, zgodnie z którymi państwa członkowskie powinny gwarantować każdemu dziecku, a w szczególności dzieciom potrzebującym wsparcia, faktyczny i bezpłatny dostęp do zajęć dydaktycznych, w tym szkolnych, wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, opieki zdrowotnej oraz zajęć sportowych, rekreacyjnych i kulturalnych; mając na uwadze, że państwa członkowskie powinny promować strategie polityczne na rzecz zapewnienia dzieciom potrzebującym wsparcia dostępnych i tanich mieszkań, a także zdrowego żywienia, aby zaradzić ubóstwu i zadbać o równe szanse wszystkich dzieci na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym; mając na uwadze, że każde dziecko ma prawo do zabawy;

M. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 pogłębiła złą sytuację dzieci zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, stawiając miliony dzieci i ich rodziny w jeszcze bardziej niepewnej sytuacji społeczno-gospodarczej; mając na uwadze, że szacuje się, iż w wyniku pandemii liczba dzieci żyjących poniżej krajowej granicy ubóstwa w poszczególnych państwach może wzrosnąć nawet o 117 mln, a dodatkowo ok. 150 mln dzieci na całym świecie żyje w ubóstwie wielowymiarowym; mając na uwadze, że osoby i rodziny o niskich i średnich dochodach są bardziej zagrożone ubóstwem, gdy wzrasta bezrobocie; mając na uwadze, że są one również bardziej zagrożone poważną deprywacją mieszkaniową, brakiem bezpieczeństwa mieszkaniowego, nadmiernym zadłużeniem, eksmisją i bezdomnością; mając na uwadze, że należy się spodziewać, iż liczby te gwałtownie wzrosną ze względu na pandemię COVID-19 i jej skutki społeczno-gospodarcze, które miliony dzieci w Europie będą odczuwać przez całe życie; mając na uwadze, że kryzys związany z COVID-19 pogorszył sytuację zmarginalizowanych dzieci żyjących w przeludnionych lokalach, w nieludzkich warunkach, z ograniczonym dostępem do opieki zdrowotnej, wody pitnej, urządzeń sanitarnych i żywności, co zwiększa ryzyko ich zarażenia wirusem;

N. mając na uwadze, że przechodzenie na naukę zdalną przyspieszono w 2020 r. z powodu pandemii COVID-19, a w rezultacie brak dostępu do internetu oraz narzędzi cyfrowych i infrastruktury cyfrowej wyklucza szczególnie najmłodsze dzieci o specjalnych potrzebach, dzieci żyjące w ubóstwie, dzieci w społecznościach marginalizowanych oraz dzieci mieszkające na obszarach oddalonych i wiejskich, w tym w regionach i na terytoriach peryferyjnych; mając na uwadze alarmujący wzrost liczby dzieci, których rodzice stracili mieszkanie, oraz dzieci, które są pozbawione codziennego pożywnego posiłku, a także dostępu do zajęć pozalekcyjnych - np. zajęć sportowych, rekreacyjnych, artystycznych i kulturalnych - sprzyjających ich rozwojowi i dobrostanowi; mając na uwadze, że brak dostępu do rozwiązań cyfrowych i możliwości edukacji cyfrowej może poważnie ograniczyć późniejszy dostęp młodych ludzi do edukacji i zatrudnienia, pozbawiając ich lepszych możliwości na rynku pracy, a także pozbawiając przedsiębiorstwa europejskie potencjalnych pracowników; mając na uwadze, że w związku z tym trzeba inwestować w cyfrowe rozwiązania edukacyjne; mając na uwadze, że rozwiązania cyfrowe i inne technologie wspomagające dla dzieci z niepełnosprawnością mogą umożliwić i przyspieszyć proces włączenia społecznego i zapewnić większe możliwości na późniejszym etapie życia; mając na uwadze, że równy dostęp ma zatem kluczowe znaczenie w tym względzie;

O. mając na uwadze, że dzieci z niepełnosprawnością w UE są nieproporcjonalnie częściej umieszczane w placówkach opiekuńczych niż dzieci bez niepełnosprawności i rzadziej korzystają z rozwiązań polegających na przejściu z opieki instytucjonalnej do opieki w rodzinie; mając na uwadze, że dzieci z niepełnosprawnością nadal podlegają segregacji szkolnej, gdyż są umieszczane w szkołach specjalnych oraz napotykają bariery fizyczne i inne, które uniemożliwiają im korzystanie z edukacji włączającej; mając na uwadze, że z powodu pandemii COVID-19 wiele dzieci z niepełnosprawnością intelektualną nie mogło kontynuować edukacji, ponieważ kształcenie zdalne często nie jest dostosowane do ich szczególnych potrzeb;

P. mając na uwadze, że Unia może odegrać kluczową rolę w ogólnej walce z ubóstwem i wykluczeniem społecznym wszystkich dzieci, w tym sześciu kluczowych grup określonych przez Komisję;

Q. mając na uwadze, że w ustawodawstwie krajowym często występują luki, jeśli chodzi o dzieci migrujących obywateli UE; mając na uwadze, że wprawdzie migracja zarobkowa w perspektywie krótkoterminowej zmniejsza ubóstwo, jednak prowadzi do rozstań rodziców z dziećmi, co może szkodzić rozwojowi społecznemu dzieci i powodować niepewność ich sytuacji, gdyż dzieci rodziców będących migrantami pozostające w kraju pochodzenia są bardziej narażone na marginalizację, niewłaściwe traktowanie i wykorzystywanie, przy czym problem ten dotyczy szczególnie wewnątrzunijnej mobilności pracowników 17 ;

R. mając na uwadze, że gwarancja dla dzieci jest jedną z głównych inicjatyw polityki społecznej wymienionych w wytycznych politycznych Komisji i w jej programie prac na 2021 r. i że w przyszłości należy ją jeszcze bardziej rozwinąć poprzez ambitne strategie polityczne i cele; mając na uwadze, że kwestia ta musi znaleźć się w porządku obrad Konferencji w sprawie przyszłości Europy; mając na uwadze, że Europejski filar praw socjalnych oraz zalecenie Komisji z 2013 r. pt. "Inwestowanie w dzieci: przerwanie cyklu marginalizacji" pozostają ważnymi zasadami przewodnimi służącymi ograniczeniu ubóstwa dzieci, poprawie ich dobrostanu i zapewnieniu stabilnej przyszłości, a jednocześnie ograniczeniu zjawiska przedwczesnego kończenia nauki; mając na uwadze, że w planie działania na rzecz wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych Komisja wyznaczyła cel zakładający, że do 2030 r. liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w UE powinna zmniejszyć się o co najmniej 15 mln, z których co najmniej 5 mln powinny stanowić dzieci; mając na uwadze, że negatywne stereotypy płciowe i uwarunkowania społeczne prowadzą do tzw. różnicy marzeń, czyli różnicy w poczuciu własnych możliwości, zaś brak reprezentacji kobiet na stanowiskach kierowniczych warunkuje wybory edukacyjne i zawodowe dziewcząt od najmłodszych lat, a tym samym przyczynia się do pogłębiania nierówności między mężczyznami a kobietami w niektórych sektorach rynku pracy, w szczególności w dziedzinie nauk przyrodniczych, technologii, inżynierii i matematyki (STEM);

S. mając na uwadze, że władze lokalne i regionalne są na pierwszej linii walki z ubóstwem dzieci oraz ich wykorzystywaniem, a tym samym spoczywa na nich główna odpowiedzialność za zapobieganie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu; mając na uwadze, że władze krajowe powinny w razie potrzeby zapewnić im dostateczne środki do realizacji tych celów;

1. z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący zalecenia Rady ustanawiającego gwarancję dla dzieci, która ma zapobiegać ubóstwu i wykluczeniu społecznemu oraz zwalczać je, gwarantując dzieciom potrzebującym wsparcia bezpłatny i faktyczny dostęp do kluczowych usług, takich jak wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem, zajęcia dydaktyczne, w tym szkolne, opieka zdrowotna oraz co najmniej jeden zdrowy posiłek każdego dnia szkolnego, a także gwarantując wszystkim dzieciom potrzebującym wsparcia zdrowe żywienie i odpowiednie warunki mieszkaniowe; wzywa Radę i państwa członkowskie, by wykazały się ambicją i przyjęły zalecenie oraz wdrożyły je w pełnym zakresie i w szybkim tempie; oczekuje, że uwagi zawarte w niniejszej rezolucji zostaną uwzględnione z myślą o przyjęciu zalecenia Rady; podkreśla, że gwarancja dla dzieci ma zapewnić wsparcie publiczne, aby zapobiegać wykluczeniu społecznemu i zwalczać je poprzez zagwarantowanie dzieciom potrzebującym wsparcia dostępu do zestawu kluczowych usług, co oznacza, że państwa członkowskie powinny albo organizować i świadczyć takie usługi, albo zapewniać odpowiednie świadczenia, tak aby rodzice lub opiekunowie dzieci potrzebujących wsparcia byli w stanie pokryć koszty tych usług;

2. z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji w sprawie strategii UE na rzecz praw dziecka i popiera jego cele zakładające wywiązywanie się ze wspólnej odpowiedzialności za poszanowanie i ochronę praw każdego dziecka, równocześnie z realizacją wspólnego projektu na rzecz zdrowszych, odpornych i sprawiedliwszych społeczeństw dla wszystkich; uznaje, że wniosek Komisji dotyczący zalecenia Rady ustanawiającego europejską gwarancję dla dzieci uzupełnia tę strategię i koncentruje się na dzieciach potrzebujących wsparcia, tworząc europejskie ramy umożliwiające obronę praw dziecka i priorytetowe traktowanie tych praw w programach działań UE; popiera jego główny cel, jakim jest walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym dzieci, wspieranie równych szans dla wszystkich i promocja zdrowia; zdecydowanie popiera konkretne wytyczne, zgodnie z którymi właściwe organy krajowe i lokalne powinny zapewnić dzieciom potrzebującym wsparcia faktyczny i bezpłatny dostęp do zbioru kluczowych usług, takich jak bezpłatna wysokiej jakości wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem, zajęcia dydaktyczne, w tym szkolne, i opieka zdrowotna, a także faktyczny dostęp do odpowiednich warunków mieszkaniowych i zdrowego żywienia, na równi z rówieśnikami;

3. wzywa UE i państwa członkowskie do rozwiązania problemów strukturalnych powodujących ubóstwo i wykluczenie społeczne dzieci przez promowanie wysokiego poziomu zatrudnienia i włączenia społecznego, w szczególności w grupach defaworyzowanych; wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły skuteczne ustanowienie europejskiej gwarancji dla dzieci w całej Unii, włączając gwarancję do głównego nurtu wszystkich sektorów polityki, oraz apeluje do nich, aby wykorzystywały istniejące strategie polityczne i fundusze UE do realizacji konkretnych środków przyczyniających się do likwidacji ubóstwa i wykluczenia społecznego dzieci; zaznacza, że istotne jest, by właściwe organy na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym zagwarantowały wszystkim dzieciom potrzebującym wsparcia faktyczny i równy dostęp - ze szczególnym uwzględnieniem rodzin, w których są dzieci z niepełnosprawnościami - do bezpłatnej i wysokiej jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, zajęć dydaktycznych, w tym szkolnych, oraz zajęć w kontakcie ze społecznością lokalną, jak również zajęć sportowych, rekreacyjnych i kulturalnych, a także tani dostęp do zdrowego żywienia i odpowiednich warunków mieszkaniowych; podkreśla również, że należy informować właściwe organy na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym o możliwościach uzyskania unijnych środków finansowych oraz szkolić i wspierać je w tym zakresie; wzywa państwa członkowskie, aby zagwarantowały prawo dzieci do odpowiednich warunków mieszkaniowych, udzielając odpowiedniego wsparcia rodzicom mającym trudności z utrzymaniem lub uzyskaniem mieszkania, tak by mogli oni przebywać ze swoimi dziećmi, a także aby zwróciły szczególną uwagę na młodych dorosłych opuszczających placówki opieki nad dziećmi;

4. uważa, że należy poczynić znaczne inwestycje w dzieci, aby wyeliminować ubóstwo dzieci i umożliwić im rozwój i korzystanie z pełni praw przysługujących im w UE; podkreśla, że wymaga to holistycznego podejścia do wczesnego rozwoju dziecka, począwszy od pierwszych 1 000 dni, w ciągu których należy gwarantować zdrowie matki, w tym zdrowie psychiczne, bezpieczeństwo, ochronę i czułą opiekę; wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły strategiczne i wszechstronne podejście do wdrożenia gwarancji dla dzieci za pomocą odpowiednich strategii politycznych i zasobów, w tym poprzez środki integracji na rynku pracy, środki zapewnienia równowagi między życiem zawodowym i prywatnym kierowane do rodziców i opiekunów oraz wsparcie dochodów dla rodzin i gospodarstw domowych, tak by przeszkody finansowe nie uniemożliwiały dzieciom dostępu do wysokiej jakości usług sprzyjających włączeniu społecznemu; wzywa do opracowania nadrzędnej europejskiej strategii zwalczania ubóstwa, obejmującej ambitne cele dotyczące ograniczenia ubóstwa i bezdomności oraz wyeliminowania skrajnego ubóstwa w Europie do 2030 r., zwłaszcza wśród dzieci, zgodnie z zasadami określonymi w Europejskim filarze praw socjalnych i przy uwzględnieniu celów zrównoważonego rozwoju ONZ oraz w oparciu o główne cele wyznaczone w planie działania na rzecz wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych;

5. wyraża zadowolenie, że podczas przygotowywania strategii UE na rzecz praw dziecka uwzględniono opinie i sugestie ponad 10 000 dzieci; wzywa Komisję, aby zadbała o to, by przy wdrażaniu i monitorowaniu gwarancji dla dzieci na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym głos dzieci, a także głos organizacji reprezentujących dzieci zostały wysłuchany, przez umożliwienie im pełnego uczestnictwa w konstruktywnym i pluralistycznym dialogu publicznym i konsultacjach publicznych, oraz by mogły zabrać głos w sprawach ich dotyczących na szczeblu UE, tak jak miało to miejsce podczas Forum na rzecz Praw Dziecka w 2020 r.; wzywa zatem wszystkie państwa członkowskie, by w szczególności zleciły organowi publicznemu, na przykład komisarzowi ds. dzieci lub rzecznikowi praw dziecka, pomiar wpływu na dzieci przepisów krajowych i regionalnych oraz krajowych środków służących wdrożeniu gwarancji dla dzieci, a także ogólne promowanie praw dziecka w polityce publicznej, oraz wzywa Komisję do zbadania możliwości ustanowienia europejskiego urzędu ds. dzieci w celu wspierania i monitorowania wdrażania zalecenia przez państwa członkowskie, koordynacji prac krajowych, zapewnienia wymiany dobrych praktyk i innowacyjnych rozwiązań, a także usprawnienia sprawozdawczości i zaleceń;

6. wzywa państwa członkowskie, aby priorytetowo traktowały finansowanie na rzecz praw dziecka zgodnie z potrzebami określonymi na szczeblu krajowym i regionalnym oraz zdecydowanie zachęca je, by wykraczały poza środki wstępnie wyasygnowane w unijnych programach finansowania; wzywa państwa członkowskie, aby zapewniały władzom lokalnym i regionalnym informacje, szkolenie i wsparcie w zakresie finansowania ze środków UE; wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły skoordynowane podejście przy programowaniu i wdrażaniu funduszy UE oraz by przyspieszyły ich wdrażanie i przeznaczyły na walkę z ubóstwem i wykluczeniem społecznym dzieci wszelkie możliwe zasoby krajowe uzupełnione funduszami UE, takimi jak Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+), Wsparcie na rzecz odbudowy służącej spójności oraz terytoriom Europy (ReactEU), Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF), Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), InvestEU, Erasmus+, Fundusz Azylu i Migracji (FAM) oraz Program UE dla zdrowia; przypomina, że państwa członkowskie muszą uwzględnić w swoich krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności specjalne środki inwestowania w dzieci i młodzież, aby uzyskać dostęp do funduszu za pośrednictwem filaru Next Generation RRF; przypomina o możliwościach, jakie daje Next Generation EU, jeśli chodzi o oferowanie wsparcia finansowego również organizacjom, np. organizacjom pozarządowym i charytatywnym, a także oferowanie pomocy społecznej rodzinom jej potrzebującym; apeluje w związku z tym do wszystkich państw członkowskich, nie tylko najbardziej dotkniętych ubóstwem dzieci, aby przeznaczyły co najmniej 5 % środków z EFS+ objętych zarządzaniem dzielonym na wspieranie działań w ramach europejskiej gwarancji dla dzieci;

7. wzywa państwa członkowskie, aby przy wdrażaniu gwarancji dla dzieci uwzględniały szczególną sytuację dzieci potrzebujących wsparcia, zwłaszcza dzieci z tej grupy mierzących się ze szczególnymi trudnościami; podkreśla, że gwarancja dla dzieci powinna przyczynić się do osiągnięcia celu Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, jakim jest przejście od opieki instytucjonalnej do opieki rodzinnej lub środowiskowej; wzywa państwa członkowskie, aby podczas wdrażania gwarancji dla dzieci stosowały przekrojowe podejście uwzględniające aspekt płci;

8. uważa, że gwarancja dla dzieci powinna stać się stałym instrumentem służącym zapobieganiu ubóstwu dzieci i zwalczaniu go w sposób strukturalny w UE; zwraca uwagę na oczywiste powiązanie między programem Next Generation EU a gwarancją dla dzieci jako instrumentami UE służącymi inwestowaniu w przyszłe pokolenia, w związku z czym apeluje o wzmocnienie synergii między tymi dwoma programami unijnymi, również w celu pełnego i znaczącego wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych i europejskiej strategii na rzecz praw dziecka;

9. podkreśla, że - jak określono również w warunku podstawowym 4.3 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów - państwa członkowskie powinny przyjąć wieloletnie krajowe strategie ograniczania ubóstwa mające zwalczać ubóstwo i wykluczenie społeczne dzieci, a także dopilnować, by ich konkretnym rezultatem były krajowe plany działania dotyczące gwarancji dla dzieci;

10. wzywa państwa członkowskie, aby wyeliminowały wszelką dyskryminację w dostępie do bezpłatnej i wysokiej jakości opieki nad dziećmi i edukacji, opieki zdrowotnej, a także odpowiednich warunków mieszkaniowych i zdrowego żywienia oraz zajęć rekreacyjnych, tak by zagwarantować pełne poszanowanie obowiązujących unijnych i krajowych przepisów antydyskryminacyjnych; wzywa do pilnego wznowienia negocjacji dotyczących horyzontalnej dyrektywy antydyskryminacyjnej jako kluczowego narzędzia w tym zakresie; zachęca państwa członkowskie, by zainwestowały odpowiednie zasoby w celu położenia kresu szkolnej segregacji w klasach i promowania włączenia społecznego, aby zapewnić dzieciom równy start w życiu i jak najszybciej przerwać cykl ubóstwa;

11. przypomina, że w Unii występują duże różnice w dostępie do bieżącej wody i infrastruktury sanitarnej, przy czym do sieci kanalizacyjnych w Europie Północnej, Południowej i Środkowej podłączone jest średnio 80-90 % ludności, zaś w Europie Wschodniej z kanalizacji i systemów uzdatniania wody korzysta znacznie mniejszy odsetek populacji wynoszący 64 % 18 ; podkreśla, że brak dostępu do mieszkań socjalnych stanowi barierę dla dzieci z rodzin o niskich dochodach; wyraża zaniepokojenie, że dla zbyt wielu dzieci podstawowe instalacje wodne i urządzenia sanitarnohigieniczne pozostają poza zasięgiem oraz że brak dostępu do podstawowych usług sanitarnych jest szczególnie dotkliwy wśród dzieci znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji i zmarginalizowanych; wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły każdemu dziecku dostęp do wody bieżącej, urządzeń sanitarnych i środków higieny osobistej, zarówno w domu, jak i w szkole;

12. wzywa państwa członkowskie, aby priorytetowo potraktowały zapewnienie bezdomnym dzieciom i ich rodzinom stałego zakwaterowania oraz by uwzględniły w krajowych planach działania dotyczących gwarancji dla dzieci rozwiązania mieszkaniowe dla dzieci doświadczających bezdomności i poważnego wykluczenia mieszkaniowego;

13. zwraca uwagę na charakterystyczne dla miast wyzwania związane z ubóstwem dzieci, w szczególności w celu zaradzenia poważnej sytuacji w najuboższych obszarach miejskich, która może zostać niezauważona ze względu na brak wielopłaszczyznowych wskaźników i wskaźników jakości mogących odzwierciedlić sytuację w terenie; podkreśla potrzebę przeznaczenia na ten cel specjalnych środków i zasobów w dążeniu do wprowadzenia wysokiej jakości, dostępnych i sprzyjających włączeniu społecznemu usług dla potrzebujących dzieci i ich rodzin mieszkających na obszarach miejskich; podkreśla, że należy zaangażować władze lokalne i regionalne oraz gminy, a także podmioty społeczeństwa obywatelskiego we wszystkie etapy wdrażania gwarancji dla dzieci;

14. wzywa państwa członkowskie, aby dążyły do osiągnięcia celów wyznaczonych w ramach europejskiego obszaru edukacji (COM(2020)0625) oraz by nadal w pełni realizowały wszystkie stosowne działania zalecane w planie działania na rzecz integracji i włączenia społecznego na lata 2021-2027 (COM(2020)0758) w dziedzinie kształcenia i szkolenia; wzywa państwa członkowskie do niezwłocznego wyznaczenia właściwych koordynatorów krajowych dysponujących odpowiednimi zasobami i silnym mandatem oraz posiadających kompetencje przekrojowe; wzywa tych koordynatorów do składania co dwa lata szczegółowych sprawozdań z postępów we wszystkich aspektach gwarancji dla dzieci oraz do regularnej wzajemnej wymiany najlepszych praktyk z partnerami krajowymi; wzywa Komisję do zapewnienia wzmocnionej koordynacji instytucjonalnej;

15. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania tworzenia i wzmacniania powszechnych publicznych usług opieki nad dziećmi, edukacji i opieki zdrowotnej o wysokich standardach jakości;

16. wzywa Komisję, aby zgodnie ze swoim planem działania na rzecz wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych przedstawiła wniosek dotyczący zmiany celów barcelońskich i europejskich ram jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, aby wspierać dalszą pozytywną konwergencję wśród państw członkowskich w dziedzinie wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem; podkreśla, że inicjatywy UE powinny wspierać kształcenie online i naukę zdalną na rzecz elastyczniejszego i sprzyjającego włączeniu społecznemu kształcenia podstawowego i średniego, przy jednoczesnym zachowaniu uczenia się bezpośredniego jako podstawowej metody kształcenia, której dostępność jest zapewniona wszystkim dzieciom, w szczególności dzieciom niepełnosprawnym; wzywa państwa członkowskie do zlikwidowania przepaści cyfrowej dzięki zwiększeniu i priorytetowemu traktowaniu łączności internetowej na obszarach oddalonych i wiejskich, ponieważ 10 % gospodarstw domowych w UE nadal nie ma dostępu do internetu; apeluje o utworzenie partnerstwa publiczno-prywatnego na szczeblu ogólnoeuropejskim, aby inwestować w zmniejszanie przepaści cyfrowej i wzmacniać pozycję dzieci dzięki umiejętnościom cyfrowym i umiejętnościom w zakresie przedsiębiorczości; podkreśla znaczenie równego dostępu do infrastruktury cyfrowej i umiejętności cyfrowych dla dzieci oraz dla nauczycieli i rodziców, zarówno w miastach, jak i na wsiach, w celu uniknięcia przepaści cyfrowej, a także znaczenie takiego dostępu dla dzieci w regionach oddalonych i peryferyjnych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia wsparcia finansowego obszarów wymagających modernizacji technologicznej i kompleksowych szkoleń cyfrowych zarówno dla nauczycieli, jak i uczniów, aby umożliwić im dostosowanie się do nowych technologii;

17. wzywa państwa członkowskie, by zajęły się pilnie problemami przerywania nauki i nierówności edukacyjnych spowodowanymi kryzysem związanym z COVID-19, aby umożliwić dzieciom jak najsprawniejszą naukę zdalną i zaproponować długoterminowe rozwiązania problemu nierówności strukturalnych; wzywa państwa członkowskie do oceny, wdrożenia i monitorowania dostępu do edukacji, w szczególności dla dzieci pochodzących z grup i środowisk szczególnie narażonych, aby zapewnić taką samą wysokiej jakości edukację w czasie pandemii, a także do promowania umiejętności cyfrowych i narzędzi edukacyjnych dostosowanych do celów uczenia się na odległość; wyraża niepokój, że w kontekście odbudowy pokryzysowej i potencjalnie przedłużającego się kryzysu trzeba będzie w większym stopniu zająć się problemem ubóstwa dzieci oraz że ubóstwo będzie miało jeszcze większy wpływ na dzieci, gdyż stanowią one najsłabszą grupę wśród osób znajdujących się w najbardziej niekorzystnej sytuacji; wzywa państwa członkowskie do przygotowania i priorytetowego traktowania rozwiązań w zakresie szczepień ochronnych przeciwko COVID-19 dla kategorii dzieci zidentyfikowanych w gwarancji, kiedy rozwiązania te staną się powszechnie dostępne dla dzieci;

18. przypomina o kluczowej roli, jaką przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i przedsiębiorczość mająca oddziaływanie społeczne mogą odegrać w realizacji gwarancji dla dzieci, oraz o potrzebie inwestowania w budowanie zdolności, dostęp do finansowania oraz kształcenie i szkolenie w zakresie przedsiębiorczości w tej dziedzinie; podkreśla potrzebę synergii między gwarancją dla dzieci a przyszłym planem działania UE na rzecz gospodarki społecznej;

19. uważa, że strategiczne inwestycje mające oddziaływanie społeczne są kluczowe do zagwarantowania, że nie utrwali się wpływ kryzysu na dzieci, zwłaszcza te, które już doświadczają ubóstwa i wyłączenia społecznego lub są nimi zagrożone oraz należą do wymienionych w zaleceniu grup dzieci znajdujących się w niekorzystnej sytuacji; podkreśla znaczenie pobudzania inwestycji publicznych i prywatnych dla osiągnięcia celów gwarancji dla dzieci i podkreśla w tym kontekście rolę programu i funduszu InvestEU, w szczególności poprzez inwestycje społeczne i umiejętności oraz segmenty polityki dotyczące zrównoważonej infrastruktury;

20. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeanalizowania ich obecnych procedur budżetowych związanych z wydatkami socjalnymi w celu uwypuklenia szczególnych cech inwestycji w dzieci, które mogą wiązać się z nadmiernymi wydatkami socjalnymi, jeśli chodzi o zwrot, mnożniki i koszty alternatywne;

21. wzywa państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz ochrony dzieci przed krzywdą oraz przed wszelkimi formami przemocy poprzez opracowanie strategii w celu identyfikowania i priorytetowego potraktowania zagrożonych dzieci w ramach działań profilaktycznych i reagowania we współpracy z rodzicami, nauczycielami, pracownikami służby zdrowia i pracownikami społecznymi; wzywa państwa członkowskie do zapobiegania przemocy motywowanej płcią oraz do ochrony każdego dziecka, ze zwróceniem szczególnej uwagi na dziewczęta i młode kobiety, poprzez stworzenie lub wzmocnienie mechanizmów monitorowania i sprawozdawczości oraz specjalnych mechanizmów reagowania na przypadki przemocy motywowanej płcią;

22. przypomina, że ochrona socjalna i wsparcie rodzin mają zasadnicze znaczenie, i wzywa właściwe organy krajowe, aby zapewniły odpowiednie i dostępne systemy ochrony socjalnej i zintegrowane systemy ochrony dzieci, obejmujące skuteczne zapobieganie, wczesną interwencję i wsparcie rodzin, tak by zapewnić bezpieczeństwo i ochronę dzieciom pozbawionym opieki rodzicielskiej lub zagrożonym jej utratą, a także środki wspierające przejście z modelu opieki instytucjonalnej na model wysokiej jakości opieki rodzinnej i środowiskowej; wzywa państwa członkowskie do zwiększenia inwestycji w systemy ochrony dzieci i usługi opieki społecznej jako w ważny element wdrażania gwarancji dla dzieci; podkreśla, że ze względu na obecny lockdown, izolację i warunki uczenia się powszechne są problemy ze zdrowiem psychicznym i fizycznym oraz wzywa państwa członkowskie do priorytetowego inwestowania w ochronę zdrowia psychicznego i fizycznego dzieci;

23. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia usług socjalnych, w tym usług w zakresie ochrony małoletnich, a także wystarczających zasobów finansowych, technicznych i ludzkich;

24. wzywa państwa członkowskie do opracowania konkretnych strategii ochrony dzieci przed niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych i wykorzystywaniem seksualnym w internecie, ponieważ w czasie lockdownu dzieci spędzają więcej czasu w online, co zwiększa ryzyko ich narażenia na nadużycia w internecie, w tym ryzyko pornografii dziecięcej i nękania w internecie; wzywa państwa członkowskie do prowadzenia kampanii informacyjnych skierowanych zarówno do rodziców, jak i dzieci, dotyczących zagrożeń, na jakie narażone są dzieci w środowisku online; wzywa Komisję i państwa członkowskie do ścisłej współpracy z podmiotami sektora prywatnego w celu finansowania rozwoju nowych technologii służących do wykrywania i eliminowania materiałów zawierających pornografię dziecięcą i przypadków niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych;

25. przypomina, że aby wydźwignąć dzieci z ubóstwa kluczowe jest zastosowanie kompleksowego podejścia, które musi uwzględniać zindywidualizowane wsparcie dla rodziców tych dzieci; wzywa państwa członkowskie do poczynienia większych inwestycji w trwałe miejsca pracy i wsparcie społeczne dla rodziców, w tym podczas urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, oraz do wdrożenia ukierunkowanej polityki zatrudnienia zapewniającej godziwy poziom życia, sprawiedliwe warunki pracy, dobrą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, rynek pracy sprzyjający włączeniu społecznemu i większe szanse na zatrudnienie, ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia i szkolenia zawodowego oraz podnoszenia kwalifikacji i przekwalifikowywania się; wzywa państwa członkowskie, by uwzględniły takie środki w krajowych planach działania dotyczących gwarancji dla dzieci; podkreśla, że należy zapewnić bezpłatną opiekę nad małymi dziećmi, aby rodzice mogli bez przeszkód wznowić aktywność zawodową; wzywa wszystkie państwa członkowskie do uznania okresów opieki nad dziećmi w systemach emerytalnych i do zapewnienia wystarczającego wsparcia - zarówno finansowego, jak i profesjonalnego - osobom opiekującym się niepełnosprawnymi członkami rodziny mieszkającymi w tym samym domu; podkreśla, że fakt, iż osoby te opiekują się swoimi krewnymi, ma często negatywny wpływ na ich życie rodzinne i zawodowe i może prowadzić do wykluczenia i dyskryminacji; wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia konkretnych działań w celu zapewnienia dobrostanu "dzieci samych w domu" - dzieci pozbawionych opieki za strony rodziców migrantów;

26. przypomina, że we wniosek dotyczący odpowiedniej płacy minimalnej służy poprawie sytuacji dochodowej osób pracujących, w tym rodziców, a w szczególności kobiet; przypomina, że godne warunki pracy i sprawiedliwe wynagrodzenie muszą uzupełniać środki przeciwdziałania ubóstwu, w tym gwarancję, przy jednoczesnym uwzględnieniu specyfiki krajowej i poszanowaniu zasady pomocniczości; uważa, że takie podejście poprawi dobrostan dzieci i zmniejszyły nierówności doświadczane od najmłodszych lat, co przerwałoby cykl ubóstwa; przypomina państwom członkowskim, że zalecenie Komisji w sprawie skutecznego aktywnego wspierania zatrudnienia (C(2021)1372) zawiera wytyczne dotyczące stopniowego przejścia od środków nadzwyczajnych wprowadzonych w celu ochrony miejsc pracy podczas pandemii do nowych środków niezbędnych do ożywienia sprzyjającego wzrostowi gospodarczemu i zatrudnieniu; z zadowoleniem przyjmuje wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie przejrzystości wynagrodzeń, którego celem jest zmniejszenie zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć, a tym samym zwiększenie stabilności finansowej i ogólnie niezależności ekonomicznej kobiet, a także umożliwienie kobietom uniknięcia ubóstwa i przemocy domowej;

27. zachęca państwa członkowskie do zajęcia się kwestią uczniów przedwcześnie kończących naukę; podkreśla, że wzmocniona gwarancja dla młodzieży 19  przewiduje, że wszyscy młodzi ludzie, którzy ukończyli 15 lat, powinni otrzymać ofertę pracy, dalszego kształcenia, przygotowania zawodowego lub stażu w terminie czterech miesięcy od uzyskania statusu osoby bezrobotnej lub od zakończenia kształcenia formalnego; ponadto wzywa państwa członkowskie, aby wdrożyły wzmocnioną gwarancję dla młodzieży, zagwarantowały jakość ofert, włącznie z godziwym wynagrodzeniem, i zachęcały młodych ludzi do korzystania z usług oferowanych w ramach tej gwarancji; podkreśla znaczenie zapewnienia komplementarności z gwarancją dla dzieci i europejską strategią na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami, by zaspokoić potrzeby dzieci z niepełnosprawnościami oraz ułatwić im dostęp do podstawowych usług i samodzielne życie;

28. z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie mechanizmów zarządzania, monitorowania, sprawozdawczości i oceny; wzywa Komisję, aby nadal monitorowała postępy w ramach europejskiego semestru z wykorzystaniem odpowiednich wskaźników z tablicy wskaźników społecznych i by w razie potrzeby wydawała zalecenia dla poszczególnych krajów; wzywa Komisję do włączenia Parlamentu we wspólne ramy monitorowania i w prace Komitetu Ochrony Socjalnej; podkreśla ważną rolę Komitetu Regionów i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w promowaniu dialogu z organami lokalnymi i regionalnymi oraz społeczeństwem obywatelskim; przypomina o znaczeniu, jakie ma wprowadzenie praw i dobrostanu dzieci jako parametrów i wskaźników zaleceń dla poszczególnych krajów w ramach europejskiego semestru i zgodnie z Europejskim filarem praw socjalnych; wzywa Komisję, aby dostosowała wskaźniki z tablicy wskaźników społecznych zawierające dane zdezagregowane, by uwzględniła wszystkie kategorie dzieci znajdujących się w potrzebie określone przez Komisję, by nadal opracowywała wskaźniki na potrzeby oceny i monitorowania wpływu europejskiej gwarancji dla dzieci, a także by zaprojektowała strukturę instytucjonalną, dzięki której wdrażanie tej gwarancji będzie wpisane w główny nurt polityki;

29. wzywa państwa członkowskie, aby opracowały zarówno wieloletnie krajowe strategie przeciwdziałania ubóstwu i wykluczeniu społecznemu dzieci, jak i krajowe plany działania w sprawie europejskiej gwarancji dla dzieci, biorąc pod uwagę określone konkretne grupy dzieci potrzebujących wsparcia, cele oraz wymagane finansowanie, które należy przeznaczyć na urzeczywistnienie sprzyjających ram polityki; podkreśla potrzebę określenia silnych i wymiernych celów; przypomina o znaczeniu zaangażowania wszystkich odpowiedzialnych organów regionalnych i lokalnych oraz właściwych zainteresowanych podmiotów, w tym podmiotów gospodarki społecznej, instytucji edukacyjnych, sektora prywatnego, organizacji pozarządowych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego, jak również samych dzieci i ich rodziców; wzywa Komisję do regularnego składania Parlamentowi sprawozdań w sprawie stanu wdrożenia gwarancji; przypomina

30. wzywa Radę do szybkiego przyjęcia wniosku dotyczącego zalecenia Rady ustanawiającego europejską gwarancję dla dzieci;

31. wzywa Radę do odblokowania dyrektywy w sprawie kobiet w zarządach; podkreśla, że fakt, iż kobiety są reprezentowane na stanowiskach kierowniczych wpływa na wybór szkoły i kariery zawodowej przez dziewczęta młode kobiety oraz przyczynia się do zniesienia nierówności w niektórych sektorach rynku pracy, w których kobiety są mniej reprezentowane, a także do poprawy warunków pracy w sektorach zdominowanych przez kobiety;

32. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

1 Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0020.
2 Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17.
3 Dz.U. L 437 z 28.12.2020, s. 30.
4 Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0090.
5 Dz.U. C 346 z 27.9.2018, s. 156.
6 Dz.U. C 366 z 27.10.2017, s. 19.
7 Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0054.
8 Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0371.
9 W szczególności uwagi ogólne nr 5 w sprawie ogólnych środków wdrażania Konwencji o prawach dziecka, nr 6 w sprawie traktowania dzieci bez opieki i dzieci odseparowanych od rodziców poza krajem pochodzenia; nr 10 w sprawie praw dziecka wobec wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich, nr 12 w sprawie prawa dziecka do bycia wysłuchanym, nr 13 w sprawie prawa dziecka do wolności od wszelkich form przemocy, nr 14 w sprawie prawa dziecka do uwzględniania przede wszystkim jego dobra, nr 15 w sprawie prawa dziecka do życia w zdrowiu na najwyższym możliwym poziomie oraz nr 16 w sprawie obowiązków państwa dotyczących wpływu sektora przedsiębiorstw na prawa dziecka.
10 Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0066.
11 Dz.U. C 449 z 23.12.2020, s. 2.
12 Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0229.
13 Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0156.
14 Dz.U. L 59 z 2.3.2013.
15 Badanie Uniwersytetu w Pensylwanii na temat wysokiego zwrotu z inwestycji: https://www.impact.upenn.edu/early-childhood-toolkit/why-invest/what-is-the-return-on-investment/
16 Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej, "Combatting child poverty: An issue of fundamental rights" [Zwalczanie ubóstwa dzieci: kwestia praw podstawowych], Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2018 r.
17 UNICEF Study on the impact of parental deprivation on the children left behind by Moldovan migrants [Badanie UNICEF-u na temat wpływu braku opieki rodzicielskiej na dzieci pozostawione w kraju przez mołdawskich migrantów] http://www. childrenleftbehind.eu/wp-content/uploads/2011/05/2008_UNICEF-CRIC-et.al_._Moldova_ParentalDeprivation1.pdf
19 Dz.U. C 372 z 4.11.2020, s. 1. o potrzebie sprawniejszego gromadzenia wysokiej jakości danych zdezagregowanych, zarówno na szczeblu państw członkowskich, jak i UE, aby pomóc w monitorowaniu i ocenie postępów w dążeniu do położenia kresu ubóstwu i wykluczeniu społecznemu dzieci oraz by dać podstawy do monitorowania i tworzenia strategii politycznych; z zadowoleniem przyjmuje zatem włączenie krajowych ram gromadzenia danych do krajowych planów działania na rzecz wdrożenia gwarancji dla dzieci; podkreśla, że wszystkie państwa członkowskie muszą opracować lepsze wskaźniki jakości we wszystkich obszarach interwencji gwarancji dla dzieci, aby właściwie zrozumieć wielowymiarowe wyzwania związane z ubóstwem dzieci i ich wykluczeniem społecznym w obszarach edukacji i opieki, opieki zdrowotnej, mieszkalnictwa i dostępu do odpowiedniego żywienia, a także z myślą o lepszym docieraniu do dzieci znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji; ponownie podkreśla znaczenie umożliwienia państwom członkowskim wymiany najlepszych praktyk;

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024