RADA I PRZEDSTAWICIELE RZĄDÓW PAŃSTW CZŁONKOWSKICH ZEBRANI W RADZIE,PRZYPOMINAJĄC, ŻE:
1. Art. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) odnosi się do sportu jako dziedziny, w której działania na szczeblu UE powinny służyć wspieraniu, koordynowaniu i uzupełnianiu działań państw członkowskich.
2. Zgodnie z art. 165 ust. 1 TFUE "Unia przyczynia się do wspierania europejskich przedsięwzięć w zakresie sportu, uwzględniając jego szczególny charakter, jego struktury oparte na zasadzie dobrowolności oraz uwzględniając jego funkcję społeczną i edukacyjną".
3. Zgodnie z art. 165 ust. 2 TFUE działanie Unii zmierza do "rozwoju europejskiego wymiaru sportu, przez popieranie uczciwości i dostępności we współzawodnictwie sportowym oraz współpracy między podmiotami odpowiedzialnymi za sport, jak również przez ochronę integralności fizycznej i psychicznej sportowców, w szczególności tych najmłodszych".
4. W konkluzjach Rady w sprawie wpływu pandemii COVID-19 na sektor sportu i odbudowy tego sektora zachęca się państwa członkowskie by "propagowały solidarność między federacjami, klubami i organizacjami sportowymi oraz sportowcami z myślą o przyczynianiu się do zrównoważonej odbudowy sektora sportu i jego dalszego rozwoju oraz uznały europejski model sportu 1 za przykład systemu opartego na solidarności".
5. Plan prac Unii Europejskiej w dziedzinie sportu na lata 2021-2024 odnosi się do europejskiego modelu sportu jako jednego z kluczowych tematów w ramach obszaru priorytetowego "Ochrona uczciwości i wartości w sporcie".
6. W zmienionej Europejskiej Karcie Sportu, przyjętej w dniu 13 października 2021 r. przez Radę Europy, "podkreślono wspólne cechy ram europejskiego sportu i jego organizacji, rozumianych przez ruch sportowy jako europejski model sportu".
UZNAJĄC, ŻE:
7. Organizacja sportu w Europie opiera się na podstawowym prawie do wolności zrzeszania się. Opiera się również na wartościach, takich jak solidarność między różnymi poziomami w sporcie, w szczególności między sportem zawodowym a sportem masowym, sprawiedliwość, uczciwość, otwartość, równouprawnienie płci i dobre zarządzanie.
8. W Europie kluczowe cechy większości opartych na wartościach sportów zorganizowanych to organizacja sportu oparta na autonomicznych, demokratycznych i terytorialnych podstawach i charakteryzująca się strukturą piramidalną, na którą składają się wszystkie szczeble sportu, począwszy od sportu masowego po sport zawodowy, obejmująca zarówno rozgrywki klubowe, jak i krajowe, w tym mechanizmy zapewniające solidarność finansową, sprawiedliwość i otwartość rozgrywek, takie jak zasada awansu i deklasacji.
9. W Europie oparty na wartościach sport zorganizowany jest zazwyczaj ustrukturyzowany na szczeblu krajowym, zasadniczo zgodnie z zasadą jednej federacji na jedną dyscyplinę sportową, co pozwala na kompleksowe podejście do przepisów, uregulowań i norm, a także na przestrzeganie kalendarzy rozgrywek i kwalifikacji do nich. Organizacje te są zaangażowane na rzecz solidarności finansowej między sportem zawodowym a sportem masowym, jak również najwyższych poziomów dobrego sprawowania władzy, praw podstawowych i praw człowieka, zdrowia psychicznego i fizycznego oraz bezpieczeństwa sportowców, zapobiegania wszelkim formom dyskryminacji oraz propagowania uczciwości w sporcie.
10. Sport sam w sobie jest również ważnym sektorem gospodarki w Europie, przyczyniając się do wzrostu gospodarczego, rozwoju i możliwości zatrudnienia 2 , dzięki nowym zainteresowanym stronom i podejściom w sporcie, m.in. branży sportowej, sponsorom, mediom, dużym imprezom, nowym rodzajom sportów, roli sportowców itp. Te nowe zainteresowane strony i podejścia należy również uwzględnić w dalszym rozwoju sportu w Europie.
PODKREŚLAJĄC, ŻE:
11. Federacje sportowe powinny odgrywać centralną rolę w nadzorowaniu organizacji i funkcjonowania swoich dyscyplin sportowych oraz godzić w demokratyczny, zrównoważony i spójny sposób interesy sportowców, klubów i lig, kibiców i innych zainteresowanych stron oraz innych organizacji sportowych, tak aby wszyscy przyczyniali się do zdrowego rozwoju sportu.
12. Mechanizmy ochrony praw i obowiązków sportowców, takie jak niedyskryminacja, dostęp do informacji, reprezentacja w organizacjach sportowych, prywatność i rzetelny proces, oraz korzystanie z tych mechanizmów przez sportowców mają zasadnicze znaczenie dla przestrzegania zasad dobrego sprawowania władzy w opartym na wartościach sporcie zorganizowanym, w którym głos sportowców ma być wysłuchany i brany pod uwagę.
13. Solidarność finansowa jest jednym z kluczowych elementów opartego na wartościach sportu zorganizowanego. Może przyczynić się do stworzenia, utrzymania i wzmocnienia związku między sportem zawodowym a sportem masowym, współfinansowania rozgrywek mniej atrakcyjnych z komercyjnego punktu widzenia, a także szkolenia wolontariuszy, sportowców, trenerów, działaczy itp. Należy także propagować działania wspierające poszanowanie wartości w sporcie, takich jak prawa podstawowe i prawa człowieka, demokracja, solidarność, integracja społeczna, równouprawnienie płci, rozwój młodzieży, prawa dziecka i edukacja poprzez sport.
14. Sport zorganizowany w Europie stoi w obliczu wewnętrznych i zewnętrznych zagrożeń, takich jak przypadki złego sprawowania władzy, korupcja, manipulacja rozgrywkami sportowymi, niestabilność finansowa, naruszenia praw człowieka, doping, rasizm, przemoc, różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn, rosnąca komercjalizacja i tendencja do kupowania zamiast szkolenia młodych sportowców. Wszystko to wymaga reakcji, w ścisłej współpracy z właściwymi organami i organizacjami, które powinny chronić wartości i uczciwość w sporcie, promować dobre sprawowanie władzy i zapewniać sportowi pozytywną przyszłość.
15. Dobre sprawowanie władzy w sporcie jest warunkiem wstępnym autonomii i samoregulacji organizacji i federacji sportowych, zgodnie z zasadami demokracji, przejrzystości, uczciwości, solidarności, równouprawnienia płci, otwartości, odpowiedzialności i odpowiedzialności społecznej. Ważne jest, by organizacje i federacje sportowe podtrzymywały i w miarę możliwości podnosiły swoje standardy dobrego sprawowania władzy, udzielając głosu sportowcom i kibicom.
16. Dla długoterminowego prawidłowego funkcjonowania sportu zasadnicze znaczenie ma utrzymanie i, w razie potrzeby, zwiększenie równowagi konkurencyjnej, aby zapobiec nienależnym korzyściom. Aby promować uczciwe, konkurencyjne i zrównoważone rozgrywki sportowe, należy rozważyć szeroki zakres środków dotyczących zarówno krótkoterminowych potrzeb, jak i długofalowych zmian.
BIORĄC POD UWAGĘ, ŻE:
17. Rozgrywki z udziałem drużyn narodowych są w Europie integralną częścią sportu zorganizowanego 3 . Odgrywają one zasadniczą rolę nie tylko w kontekście promowania tożsamości narodowej i inspirowania młodych sportowców do najlepszego wykorzystania ich potencjału w zakresie osiągania wyników sportowych, lecz również w kontekście promowania solidarności ze sportem masowym i przedstawiania wzorców do naśladowania dla młodszych pokoleń.
18. Wszelkiego rodzaju organizacje sportowe na wszystkich szczeblach powinny zobowiązać się do rozwijania kultury przejrzystości i ustanowienia opartych na zasadach dobrego zarządzania procedur zapewniających nienaganne zarządzanie zasobami finansowymi, rygorystyczne kontrole w celu zapobiegania konfliktom interesów i korupcji oraz ograniczone okresy sprawowania wybieralnych stanowisk.
19. Coraz większa komercjalizacja sportu zawodowego sprawia, że sport staje się jeszcze bardziej nastawiony na zysk, w szczególności ze względu na wartość praw do transmisji. Mimo pomnażania środków finansowych dla większej liczby sportowców, rozwój komercyjnego wymiaru sportu rodzi pewne ryzyko z punktu widzenia wartości sportu.
20. W czasach, gdy unowocześnienie sportu stwarza nowe możliwości finansowe wynikające zjego potencjału gospodarczego, niezwykle ważne jest, by oparty na wartościach sport zorganizowany był uczciwy, by przestrzegano w nim zasad dobrego zarządzania, szanowano prawo krajowe, unijne i międzynarodowe oraz zapewniano równe warunki działania konieczne, by skutecznie wprowadzać w życie wartości solidarności między wszystkimi podmiotami.
21. Niektóre wartości i tradycje europejskiego sportu wywierają pozytywny wpływ na społeczeństwo i należy je promować, podkreślając jednocześnie różnorodność i złożoność europejskich struktur sportowych. W niniejszej rezolucji podkreśla się kluczowe cechy europejskiego modelu sportu, skupiając się głównie na opartym na wartościach sporcie zorganizowanym.
ZWRACAJĄ SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, BY ZGODNIE Z ZASADĄ POMOCNICZOŚCI I NA ODPOWIEDNICH SZCZEBLACH:
22. wspierały kluczowe cechy europejskiego modelu sportu, takie jak wolność zrzeszania się, struktura piramidalna, otwarty system awansu i deklasacji, podejście oddolne i solidarność, rola w tożsamości narodowej, budowanie wspólnoty i struktury oparte na zasadzie dobrowolności, a także jego funkcje społeczne, edukacyjne, kulturalne i zdrowotne, zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa UE.
23. dalej pogłębiały i kontynuowały toczące się dyskusje ze wszystkimi zainteresowanymi stronami w obszarze sportu na temat kluczowych cech europejskiego modelu sportu, uznając różnorodność podejść i rozwój sytuacji w różnych dziedzinach sportu, zgodnie z zasadami opartego na wartościach sportu zorganizowanego, na przykład poprzez usystematyzowany unijny dialog na temat sportu itp.
24. promowały wartości w sporcie i organizacje sportowe zarządzane zgodnie z zasadami demokracji, przejrzystości, uczciwości, solidarności, równouprawnienia płci, otwartości, rozliczalności, dostępności, odpowiedzialności społecznej oraz poszanowania praw podstawowych i praw człowieka.
25. uznawały i zachowywały szczególny charakter sportu i jego struktur opartych na zasadzie dobrowolności, a także autonomię organów zarządzających sportem w zakresie organizowania sportu, za który są odpowiedzialne, przy jednoczesnym poszanowaniu prawa krajowego, międzynarodowego i unijnego.
26. uznawały wkład wolontariuszy, klubów nastawionych na sport masowy, rodzin i społeczności lokalnych w dziedzinie sportu oraz wspierały w stosownych przypadkach te podmioty.
27. wzmocniły polityki mające na celu zachęcanie sportowców i personelu sportowego do szkolenia i kształcenia, ponieważ przyczyniają się one do promowania społecznych, edukacyjnych, gospodarczych i szerzej rozumianych interesów sportu.
28. zwróciły uwagę na możliwe konsekwencje rozgrywania zawodów sportowych bez udziału publiczności dla zorganizowanego sportu w Europie, takie jak zasadnicza zmiana w sportowych procesach kwalifikacyjnych zazwyczaj opartych na zasługach sportowych.
29. włączyły kwestie związane z europejskimi przedsięwzięciami w zakresie sportu do debat na Konferencji w sprawie przyszłości Europy.
ZWRACAJĄ SIĘ DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ, BY:
30. wspierała kluczowe cechy europejskiego modelu sportu, takie jak wolność zrzeszania się, struktura piramidalna, otwarty system awansu i deklasacji, podejście oddolne i solidarność, rola w tożsamości narodowej, budowanie wspólnoty i struktury oparte na zasadzie dobrowolności, a także jego funkcje społeczne, edukacyjne, kulturalne i zdrowotne, zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa UE.
31. dalej pogłębiała i kontynuowała toczące się dyskusje ze wszystkimi zainteresowanymi stronami w obszarze sportu na temat kluczowych cech europejskiego modelu sportu, uznając różnorodność podejść i rozwój sytuacji w różnych dziedzinach sportu, zgodnie z zasadami opartego na wartościach sportu zorganizowanego, na przykład poprzez przeprowadzone przez Komisję badanie dotyczące europejskiego modelu (modeli) sportu, usystematyzowany unijny dialog na temat sportu itp.
32. wspierała - w ramach swoich kompetencji w odniesieniu do prawa UE i prawa międzynarodowego - rolę sportu i jego wymiar edukacyjny, między innymi dwutorową karierę sportowców, oraz trwałe połączenie obu tych ról.
33. nadal uznawała i praktycznie urzeczywistniała szczególny charakter sportu i jego opartych na zasadzie dobrowolności struktur, które powinny reprezentować wysoki poziom dobrego zarządzania i charakteryzować się przejrzystością, rozliczalnością, odpowiedzialnością społeczną, inkluzywnością, uczciwością, demokracją, samoregulacją oraz poszanowaniem praw podstawowych i praw człowieka.
34. wspierała współpracę i usystematyzowany dialog z ruchem sportowym, grupami sportowców, organizatorami o charakterze komercyjnym i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami w zakresie swoich kompetencji, z uwzględnieniem specyfiki sportu.
35. zwróciła uwagę na możliwe konsekwencje rozgrywania zawodów sportowych bez udziału publiczności dla sportu zorganizowanego w Europie, m.in. uczciwości i dostępności we współzawodnictwie sportowym, struktur opartych na zasadzie dobrowolności oraz funkcji społecznej i edukacyjnej.
36. włączyła kwestie związane z europejskimi przedsięwzięciami w zakresie sportu do debat na Konferencji w sprawie przyszłości Europy.
ZACHĘCAJĄ RUCH SPORTOWY, Z UWZGLĘDNIENIEM AUTONOMII ORGANIZACJI SPORTOWYCH, BY:
37. wspierał kluczowe cechy europejskiego modelu sportu, takie jak wolność zrzeszania się, struktura piramidalna, otwarty system awansu i deklasacji, podejście oddolne i solidarność, rola w tożsamości narodowej, budowanie wspólnoty i struktury oparte na zasadzie dobrowolności, a także jego funkcje społeczne, edukacyjne, kulturalne i zdrowotne, zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa UE.
38. dalej pogłębiał i kontynuował toczące się dyskusje ze wszystkimi zainteresowanymi stronami w obszarze sportu na temat kluczowych cech europejskiego modelu sportu, uznając różnorodność podejść i rozwój sytuacji w różnych dziedzinach sportu, zgodnie z zasadami opartego na wartościach sportu zorganizowanego, na przykład poprzez usystematyzowany unijny dialog na temat sportu itp.
39. wspierał solidarność między organizacjami sportowymi na wszystkich szczeblach, aby przyczynić się do wyjścia z kryzysu związanego z COVID-19, do zrównoważonego rozwoju i dalszego rozwoju sektora sportu.
40. szanował i dostosował wymogi międzynarodowego kalendarza sportowego oraz uczestniczył w programach solidarnościowych.
41. zobowiązał się do solidarności finansowej między sportem zawodowym a sportem masowym oraz do przestrzegania najwyższych standardów dobrego zarządzania, bezpieczeństwa i uczciwości sportowców, pracowników, urzędników i widzów.
42. współpracował ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, zwłaszcza z organami zarządzającymi sportem, w celu zachowania i wzmocnienia praw podstawowych i praw człowieka, w szczególności praw sportowców we wszystkich działaniach związanych ze sportem i zdrowia sportowców z uwagi na mnożenie się rozgrywek sportowych, a także równouprawnienia płci i włączenia społecznego poprzez unikanie wszelkich form dyskryminacji.
43. zapewniał skuteczne wewnętrzne i zewnętrzne mechanizmy w celu zagwarantowania zgodności z zasadami dobrego zarządzania i poszanowania praw podstawowych i praw człowieka, a także z odpowiednimi mechanizmami monitorowania, sprawozdawczości i sankcji.
44. zapewniał organizację profesjonalnych rozgrywek i współzawodnictwa sportowego na najwyższym szczeblu zgodnie z zasadą otwartości we współzawodnictwie sportowym, przyznając pierwszeństwo osiągnięciom sportowym.
45. współpracował z instytucjami edukacyjnymi w celu nadania praktycznej skuteczności zrównoważonemu połączeniu sportu i edukacji na rzecz całościowego rozwoju, dobrostanu i integralności sportowców.
46. wspierał i ułatwiał dostęp młodych sportowców i niedostatecznie reprezentowanych grup do udziału w podejmowaniu decyzji w sporcie i ich angażowanie się, w stosownych przypadkach, w ten proces.
47. rozwijał mechanizmy ochrony praw i obowiązków sportowców, takie jak niedyskryminacja, dostęp do informacji, reprezentacja w organizacjach sportowych, prywatność i sprawiedliwy proces, oraz zachęcał sportowców do korzystania z tych mechanizmów.
48. szanował prawa podstawowe i prawa człowieka i w związku z tym podejmował odpowiedzialne decyzje w sprawie gospodarzy dużych imprez sportowych zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza nią 4 .