Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Odnowione partnerstwo z południowym sąsiedztwem. Nowy program na rzecz regionu śródziemnomorskiego

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Odnowione partnerstwo z południowym sąsiedztwem. Nowy program na rzecz regionu śródziemnomorskiego
(2021/C 440/04)

Sprawozdawca: Vincenzo BIANCO (IT/PES), radny gminy Katania
Dokumenty źródłowe: Wspólny komunikat do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Odnowione partnerstwo z południowym sąsiedztwem. Nowy program na rzecz regionu śródziemnomorskiego"

JOIN(2021) 2 final; SWD(2021) 23 final

Wspólny dokument roboczy w sprawie odnowionego partnerstwa z południowym sąsiedztwem i planu gospodarczego i inwestycyjnego dla południowego sąsiedztwa, towarzyszący wspólnemu komunikatowi Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Odnowione partnerstwo z południowym sąsiedztwem - Nowy program na rzecz regionu śródziemnomorskiego"

JOIN(2021) 2 final; SWD(2021) 23 final

ZALECENIA POLITYCZNE

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW

a) Uwagi ogólne

1. Podkreśla, że pod względem historycznym i kulturowym dla ludności zamieszkującej różne kontynenty Morze Śródziemne jest od wieków naturalną siłą jednoczącą, a nie linią podziału.

2. Przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę Komisji Europejskiej mającą na celu odnowienie partnerstwa z południowym sąsiedztwem UE w imię pokoju, stabilności i dobrobytu w regionie; popiera perspektywę odbudowy po pandemii COVID-19 nakreśloną we wspólnym komunikacie Komisji, gdyż jest to doskonała okazja do ukierunkowania programu na rzecz regionu śródziemnomorskiego na człowieka.

3. Z zadowoleniem przyjmuje fakt, że po raz pierwszy UE kieruje do swych południowych sąsiadów konkretny komunikat, który świadczy o znaczeniu tych stosunków dla obu stron.

4. Jest głęboko przekonany, że osiągnięcie wymiernych rezultatów w drodze współpracy ma kluczowe znaczenie dla bardziej dostatniej, sprawiedliwej, zrównoważonej i bezpiecznej przyszłości regionu śródziemnomorskiego.

5. Wzywa UE i jej kraje partnerskie, by w praktyczny i właściwy sposób promowały władze lokalne i regionalne jako motor rozwoju terytorialnego blisko obywatelek i obywateli. Korzyści płynące ze współpracy muszą wykraczać poza stolice. Nie należy pogłębiać ogromnych dysproporcji terytorialnych w obrębie krajów sąsiadujących, lecz zmniejszać je dzięki nowym inicjatywom. W związku z tym szczególną uwagę należy poświęcić opracowaniu projektów transgranicznych, które wzmacniają stosunki między regionami położonymi na trzech wybrzeżach Morza Śródziemnego, zapewniając wartość dodaną poprzez rozwiązywanie problemów globalnych z perspektywy lokalnej. Biorąc pod uwagę przekrojowy wymiar celów zrównoważonego rozwoju i ich potencjał transformacyjny, UE powinna kształtować strategie regionalne, by wyjść z kryzysu związanego z COVID-19 i przyspieszyć przejście na zrównoważony rozwój w regionie Morza Śródziemnego w ciągu najbliższych dziesięciu lat w oparciu o ramy makroregionalnego zarządzania basenu Morza Śródziemnego, obejmujące różne poziomy sprawowania rządów.

6. Przypomina, że by umożliwić władzom lokalnym i regionalnym zabieranie głosu w procesie eurośródziemnomorskim, w 2010 r. Europejski Komitet Regionów wraz ze stowarzyszeniami terytorialnymi działającymi w tym zakresie utworzył Eurośródziemnomorskie Zgromadzenie Samorządów Lokalnych i Regionalnych (ARLEM).

7. Podkreśla, że kontynuowane będą wysiłki na rzecz zacieśniania współpracy regionalnej, subregionalnej i międzyregionalnej, z Unią dla Śródziemnomorza (UfM) jako punktem centralnym i jej programami jako wspólnym punktem odniesienia.

b) Rozwój społeczny, dobre rządy i państwo prawa

8. Podkreśla potrzebę wzmocnienia istniejących instrumentów ochrony praw człowieka, ponieważ faktyczne działania UE w tym zakresie są pozytywne, lecz wciąż niewystarczające. W związku z tym z zadowoleniem przyjąłby, gdyby wszystkie obywatelki i wszyscy obywatele państw trzecich będących członkami partnerstwa korzystali z pozytywnej konwergencji praw i obowiązków pod względem równości praw i w obliczu wszelkich form dyskryminacji.

9. Proponuje również zainicjowanie procesu na rzecz śródziemnomorskiej karty praw człowieka otwartej do podpisu dla członków partnerstwa, która zawierałaby treść Karty praw podstawowych UE i stanowiłaby podstawę znacznej konwergencji w zakresie praw człowieka z UE. W związku z tym zaznacza, że niektóre kraje będące pierwotnie sygnatariuszami deklaracji barcelońskiej są obecnie państwami członkowskimi UE (Cypr i Malta).

10. Proponuje, by między przedstawicielami władz lokalnych, regionalnych i krajowych oraz społeczeństwa obywatelskiego z Europy i z sąsiadujących krajów śródziemnomorskich tworzyć doraźne fora wielopoziomowego dialogu i wymiany lub promować już istniejące fora wielostronne, takie jak Fundacja Trzech Kultur Morza Śródziemnego (Fundación Tres Culturas del Mediterráneo), z udziałem podmiotów z trzech wybrzeży basenu Morza Śródziemnego, tak aby propagować dobre sprawowanie rządów i zaangażowanie w proces decyzyjny.

11. Zobowiązuje się do promowania uwłasnowolnienia kobiet i równouprawnienia płci pod względem praw i możliwości jako podstawowego sposobu zapewnienia stabilności regionalnej i rozwoju społeczno-gospodarczego. Kobiety i dziewczęta powinny mieć równy dostęp do stanowisk kierowniczych, zarówno w sferze publicznej, jak i prywatnej, w interesie w pełni funkcjonującej demokracji i gospodarki oraz poszanowania praw człowieka dla wszystkich. Należy stworzyć warunki pozwalające zwiększyć udział i przywództwo kobiet w polityce i życiu publicznym w tym regionie oraz w procesach decyzyjnych na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym. Należy też usunąć wszelkie bariery prawne itd. utrudniające im udział polityczny w procesach wyborczych i reprezentację w wynikach wyborów, w tym na stanowiskach kierowniczych, aby walczyć z brakiem równości płci i sprzyjać wzmacnianiu społeczeństwa integracyjnego zapewniającego bardziej równościową i zrównoważoną tkankę społeczną w miastach i regionach basenu Morza Śródziemnego.

12. Podkreśla w związku z tym, że promowanie roli kobiet w sferze polityki publicznej musi iść w parze z ramami prawnymi na rzecz wyeliminowania wszelkiej przemocy uwarunkowanej płcią, uznaniem swobód obywatelskich i wyeliminowaniem dysproporcji płacowych w stosunku do mężczyzn, a także przyjęciem całościowego podejścia do kwestii godzenia życia zawodowego i rodzinnego w celu poprawy obecnej sytuacji.

13. Wzywa UE do wzmocnienia praw gospodarczych i społecznych oraz pozycji kobiet i dziewcząt, tak aby miały równy dostęp do edukacji i by wszyscy, w całej swej różnorodności, mieli równe szanse i dostęp do godnego zatrudnienia, przy jednoczesnym zapewnieniu równego wynagrodzenia za taką samą pracę. Ponadto kobiety i mężczyźni powinni w równym stopniu dzielić się obowiązkami opiekuńczymi i mieć dostęp do odpowiednich usług ochrony socjalnej. Ogólnie rzecz biorąc, działania powinny przyczynić się do ograniczenia segregacji rynku pracy i do wzmocnienia przywództwa kobiet i zwiększenia ich siły przetargowej, a jednocześnie stworzyć warunki sprzyjające wzmocnieniu pozycji gospodarczej kobiet.

14. Z zadowoleniem przyjmuje wszelkie wysiłki poczynione w ramach partnerstw i współpracy, takie jak niedawno uruchomiony mechanizm monitorowania równości płci w regionie eurośródziemnomorskim, którego celem jest zebranie danych segregowanych według kryterium płci na temat czterech obszarów priorytetowych deklaracji ministerialnej z Kairu z 2017 r. Ten mechanizm monitorowania, uzupełniony wskaźnikami służącymi monitorowaniu postępów, ma na celu ocenę różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn oraz dostarczanie decydentom danych na potrzeby opartych na badaniach naukowych zaleceń politycznych w celu monitorowania jakości życia i roli kobiet w naszych społeczeństwach.

15. Wzywa UE do ułatwienia obywatelkom i obywatelom w południowym sąsiedztwie udziału w programach UE obejmujących wymianę w dziedzinie badań naukowych, innowacji, kultury i kształcenia.

16. Wzywa UE do wzmocnienia roli władz lokalnych i regionalnych w promowaniu cyfryzacji i usług e-administracji, ponieważ władze te mogą lepiej nawiązać kontakt z lokalnym sektorem prywatnym, przyczyniając się do zwiększenia skuteczności i wydajności programów administracji centralnej.

17. Wnosi, by UE wspierała strategie polityczne mające na celu zmniejszenie liczby młodych ludzi porzucających przedwcześnie szkołę w krajach trzecich należących do partnerstwa i skierowane do grup młodych ludzi ze środowisk migracyjnych, a w szczególności do dzielnic i szkół znajdujących się w bardzo złożonej sytuacji, co da tym młodym ludziom drugą szansę na kształcenie i szkolenie, wzmacniając programy wejścia na rynek pracy.

c) Odporność, dobrobyt i transformacja cyfrowa

18. Z zadowoleniem przyjmuje podejście przyjęte w nowym programie, zgodnie z którym ludzie, w szczególności młodzież, znajdą się w centrum odnowionego europejskiego kursu politycznego, mając na uwadze, że prawie 50 % ludności południowego sąsiedztwa ma mniej niż 25 lat. W tym względzie wskazuje na własny praktyczny wkład w przedsiębiorczość młodzieży - zwłaszcza w dziedzinie transformacji cyfrowej, która otwiera nowe perspektywy w zakresie poprawy wydajności, innowacyjności, wzrostu, zwiększenia konkurencyjności oraz zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu - i w tworzenie lokalnego ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorczości dzięki ustanowieniu nagrody ARLEM-u "Młoda lokalna przedsiębiorczość w regionie Morza Śródziemnego". Podkreśla kluczową rolę, jaką mogą odgrywać ekosystemy innowacji 1  w pobudzaniu odbudowy gospodarczej po druzgocących skutkach społeczno-gospodarczych wywołanych przez pandemię COVID-19 w kierunku zielonej, cyfrowej i inkluzywnej transformacji.

19. Wzywa UE do zapoczątkowania inicjatywy mającej na celu ułatwienie tworzenia miejsc pracy dzięki poprawie lokalnego otoczenia biznesowego, ożywieniu przedsiębiorczości i przyciągnięciu inwestycji na rzecz zrównoważonego rozwoju gospodarczego w południowym sąsiedztwie. Partnerzy eurośródziemnomorscy powinni zwiększyć wysiłki na rzecz poprawy ekosystemu śródziemnomorskich MŚP poprzez takie działania jak: harmonizacja przepisów, wymiana dobrych praktyk, zachęcanie do tworzenia nowych MŚP i poprawa dostępu do finansowania.

20. Akcentuje, że aby przyczynić się do zwiększenia odporności ludności i ogólnej stabilności, rozwojowi gospodarczemu musi towarzyszyć zrównoważony rozwój społeczny sprzyjający włączeniu społecznemu, co ułatwi realizację celów zrównoważonego rozwoju określonych w Agendzie 2030.

21. Dalsze eliminowanie barier strukturalnych, w tym utrzymujących się stereotypów, które stanowią podstawę przepaści cyfrowej, tak aby działać na rzecz transformacji cyfrowej sprzyjającej włączeniu społecznemu, przy promowaniu programów uwzględniających aspekt płci, które wspierają sprawiedliwą transformację cyfrową w krajach partnerskich.

d) Pokój i bezpieczeństwo

22. Uważa, że pokój i bezpieczeństwo są warunkiem wstępnym osiągnięcia wszystkich pozostałych celów określonych w programie, i jest zdania, że konieczne jest zajęcie się czynnikami utrudniającymi stabilizację: ubóstwem, nierównością, korupcją, zmianą klimatu, słabym rozwojem gospodarczym i społecznym oraz brakiem szans, zwłaszcza dla młodych ludzi.

23. Zachęca do synergii między instrumentami przewidzianymi w Karcie Narodów Zjednoczonych i w strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa: do stworzenia środowiska bezpieczeństwa, które wytrzyma próbę czasu i będzie miało na celu przeciwdziałanie zmieniającym się zagrożeniom (ochrona przed terroryzmem i przestępczością zorganizowaną).

24. Przypomina o inicjatywie nikozyjskiej 2  dotyczącej współpracy z libijskimi gminami jako konkretnym przykładzie dyplomacji miejskiej i partnerskiej, w ramach której władze lokalne i regionalne mogą wnieść kluczowy wkład w trwałe rozwiązywanie długoterminowych wyzwań międzynarodowych.

e) Migracja i mobilność

25. Co się tyczy migracji, uważa, że pozytywne środki przyjęte niedawno przez UE w tej dziedzinie nie są jeszcze wystarczające. Bez dodatkowych wspólnych instrumentów przewidzianych na szczeblu europejskim, obejmujących odpowiedni mechanizm podziału w celu relokacji migrantów, ciężar zarządzania kryzysem migracyjnym spoczywa przede wszystkim na władzach lokalnych i regionalnych w europejskich krajach pierwszego wjazdu, zwłaszcza w przypadku regionów i wspólnot przygranicznych leżących w południowej części UE, które znajdują się pod większą presją przepływów migracyjnych w regionie Morza Śródziemnego. Sądzi również, że włączenie władz lokalnych i regionalnych oraz wsparcie UE ma zasadnicze znaczenie dla zwiększania świadomości europejskiej opinii publicznej w kwestiach takich jak solidarność, tolerancja i poszanowanie prawa i dialogu, aby poprawić sposób postrzegania problematyki dotyczącej migrantów.

26. Przypomina, że sprawą zasadniczą jest stosowanie wyważonego podejścia, uwzględniającego wszystkie istotne aspekty migracji. W związku z tym z zadowoleniem przyjmuje zawartą w nowym programie propozycję, by zmobilizować wszystkie odpowiednie strategie polityczne i instrumenty UE w celu wsparcia tych kompleksowych, zrównoważonych i wzajemnie korzystnych partnerstw z południowymi sąsiadami, związanych ze współpracą na rzecz rozwoju, wizami, handlem, inwestycjami, zatrudnieniem i kształceniem.

(Więcej informacji na stronie: https://cor.europa.eu/pl/our-work/Pages/Libya.aspx).

27. Odnosi się pozytywnie do zaangażowania Komisji Europejskiej na rzecz zreformowania wspólnego europejskiego systemu azylowego, wyrażonego w nowym pakcie o migracji i azylu i uznaje, że zewnętrzny wymiar tego paktu jest kluczowym aspektem nowego programu na rzecz regionu śródziemnomorskiego. Apeluje, by Unia Europejska przyznała odpowiednie fundusze regionom i władzom lokalnym na realizację prowadzonych przez nie polityk na rzecz integracji i włączenia społecznego. Docenia propozycję Komisji, by wesprzeć finansowo państwa trzecie będące krajami pochodzenia lub tranzytu, które są chętne do opracowania wspólnej polityki wobec migrantów.

28. Podkreśla potrzebę zwalczania handlarzy ludźmi i stworzenia bezpiecznych szlaków do UE dla osób uprawnionych do ochrony na mocy prawa międzynarodowego oraz wzywa do szczególnej ochrony potencjalnych ofiar handlu ludźmi (kobiet, młodzieży, dzieci).

29. Uważa, że należy zacieśnić współpracę UE w dziedzinie migracji z państwami trzecimi, a w szczególności z jej południowymi sąsiadami, i z zadowoleniem przyjmuje zamiar wspierania polityki migracyjnej i azylowej, w tym zdolności krajów partnerskich w zakresie zarządzania granicami. Apeluje ponadto o to, by Unia Europejska przyznała odpowiednie fundusze regionom i władzom lokalnym na realizację prowadzonych przez nie polityk na rzecz integracji i włączenia społecznego. Sugeruje, by zachęcać do współpracy z państwami trzecimi będącymi krajami pochodzenia lub tranzytu w celu przyjmowania powrotów migrantów o nieuregulowanym statusie, jednak bez uszczerbku dla zapewnienia dostępu do ochrony międzynarodowej uchodźcom, którzy jej potrzebują.

30. Pochwala pomoc mającą na celu stworzenie możliwości społeczno-gospodarczych dla migrantów, wysiedleńców i społeczności przyjmujących, również w kontekście odbudowy po pandemii COVID-19, ze szczególnym uwzględnieniem regionów zmarginalizowanych, i potwierdza swoją gotowość do ułatwiania dialogu i współpracy z władzami lokalnymi i regionalnymi w krajach pochodzenia i tranzytu migrantów.

f) Transformacja ekologiczna: odporność na zmianę klimatu, energia i środowisko

31. Zaznacza, że południowe sąsiedztwo jest jednym z głównych obszarów newralgicznych na świecie, jeśli chodzi o zmianę klimatu i degradację środowiska, w związku z czym apeluje do instytucji europejskich o jak najszybsze dokończenie Europejskiego Zielonego Ładu w sąsiedztwie południowym UE w celu współpracy dotyczącej dużego Śródziemnomorskiego Zielonego Ładu i zwiększenie funduszy na cele związane z klimatem w ramach Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej (ISWMR), również za pośrednictwem inicjatyw mających na celu ponowne odkrycie i ochronę Morza Śródziemnego, które jest obszarem morskim najbardziej dotkniętym zanieczyszczeniem, utratą bioróżnorodności, podniesieniem poziomu mórz, powodziami oraz zjawiskiem ocieplenia wód i skrywa olbrzymi potencjał rozwoju gospodarczego w dziedzinie ochrony środowiska. Przypomina w związku z tym, że w 2016 r. niebieska gospodarka odpowiadała za 1,3 % PKB UE 3 .

32. Zwraca uwagę, że w regionie Morza Śródziemnego szczególnie potrzebne są konkretne lokalne działania na rzecz klimatu, ponieważ krajowe strategie polityczne nie odpowiadają na wyzwania związane z obszarami newralgicznymi, a działania powinny być inicjowane i dostosowane do lokalnych warunków i potrzeb okolicznych mieszkańców. W tym celu proponuje wykorzystanie udanego projektu Clima-Med i zachęca burmistrzów z południowego regionu Morza Śródziemnego do dalszego przyłączania się do Porozumienia Burmistrzów 4  i do wspierania partnerstw w ramach programu INTERREG MED między miastami z UE i tymi spoza UE położonymi w krajach śródziemnomorskich.

33. Oczekuje z niecierpliwością zbudowania silnego partnerstwa władz lokalnych i regionalnych w związku z COP 26 UNFCCC w Glasgow (Zjednoczone Królestwo) oraz COP 15 UNCBD w Kunming w Chinach w celu wzmocnienia roli władz lokalnych i regionalnych w ramach globalnego zarządzania na rzecz lepszego wdrażania celów zrównoważonego rozwoju ONZ, obniżenia emisji gazów cieplarnianych i zwiększenia ambicji w dziedzinie klimatu.

34. Uważa w związku z tym, że usuwanie zanieczyszczeń i przede wszystkim zapobieganie zanieczyszczeniom oraz odpowiedzialna eksploatacja Morza Śródziemnego stanowią dodatkową szansę rozwoju dla wszystkich krajów leżących nad Morzem Śródziemnym. Zauważa, że rozwiązania oparte na zasobach przyrody mają być promowane w celu stawienia czoła głównym wyzwaniom i jest zdania, że istnieje pilna potrzeba promowania inicjatyw w zakresie zrównoważonej produkcji i konsumpcji, efektywnej gospodarki zasobami i gospodarowania odpadami, w tym odpadami żywnościowymi i morskimi, w celu wspierania ochrony i odbudowy różnorodności biologicznej, w tym tworzenia skutecznych i dobrze zarządzanych sieci przybrzeżnych i morskich obszarów chronionych, jak również zachowania terenów podmokłych jako efektywnych kosztowo rozwiązań opartych na zasobach przyrody, zlewni i zbiorników transgranicznych.

35. Wzywa do utworzenia regionalnych sieci politycznych w celu wzmocnienia więzi społecznych i gospodarczych w oparciu o fundamentalne zasady niebieskiej gospodarki. Wzywa do utworzenia regionalnych sieci politycznych w celu wzmocnienia więzi społecznych i gospodarczych w oparciu o fundamentalne zasady niebieskiej gospodarki. Apeluje ponadto, aby wesprzeć tworzenie biosfer śródziemnomorskich w celu zapewnienia lepszego współistnienia działalności gospodarczej i ochrony przyrody oraz dążyć do wprowadzenia regionalnych systemów monitorowania w celu oceny stanu ekosystemów morskich i przybrzeżnych oraz wpływu różnych sektorów gospodarki na biosferę śródziemnomorską, przy jednoczesnym opracowywaniu inicjatyw mających na celu podnoszenie świadomości i uwrażliwianie obywatelek i obywateli na znaczenie poprawy sytuacji naszych ekosystemów morskich i przybrzeżnych, mając świadomość korzyści, jakie przynosi to obecnemu i przyszłym pokoleniom.

36. Wzywa do dalszych wysiłków na rzecz promowania i rozwijania zrównoważonego programu dla turystyki, kluczowego sektora gospodarczego dla regionu, w celu zmniejszenia jej negatywnego wpływu na środowisko. Działanie to powinno być realizowane głównie za pomocą instrumentów planowania opracowanych w celu zarządzania działalnością człowieka na obszarach naturalnych, z uwzględnieniem interakcji ekosystemów i krajobrazów. Należy także wykorzystać kryzys związany z pandemią COVID-19 jako okazję do ponownego przemyślenia działalności tego sektora i powiązania jego rozkwitu z ochroną środowiska śródziemnomorskiego.

37. Wyraża nadzieję, że wsparcie dla Europejskiego Zielonego Ładu przyniesie szczególne korzyści rolnictwu - sektorowi o zasadniczym znaczeniu dla gospodarek większości państw spoza UE należących do partnerstwa - zwłaszcza dzięki zastosowaniu w tych krajach surowych norm określonych w tym zakresie w prawodawstwie europejskim. Zachęca, aby wspierać, zgodnie z celami strategii "Od pola do stołu" 5 , projektowanie i wdrażanie zrównoważonych systemów żywnościowych - od produkcji po konsumpcję - oraz inwestowanie w nie, zwracając szczególną uwagę na bezpieczeństwo żywności, zdrowie i dobrostan roślin i zwierząt, a także dążąc do zapewnienia regionalnego bezpieczeństwa żywnościowego.

38. Przypomina o zaleceniu ARLEM-u zawartym w przyjętym sprawozdaniu w sprawie rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego w kontekście zmiany klimatu w regionie Morza Śródziemnego i w związku z nim wzywa Unię Europejską i Unię dla Śródziemnomorza do wzięcia pod uwagę opracowania wspólnej strategii na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i suwerenności żywnościowej w regionie Morza Śródziemnego, do popularyzacji agroekologicznego przejścia na praktyki chroniące glebę i różnorodność biologiczną w rolnictwie oraz do rozważenia wprowadzenia oznakowania "produkty śródziemnomorskie" lub "dieta śródziemnomorska" w ramach szerszej strategii makroregionalnej dla całego obszaru śródziemnomorskiego.

39. Podkreśla, że koniecznemu ograniczeniu, a nawet wyeliminowaniu, energii z paliw kopalnych musi towarzyszyć wsparcie dla przestawienia się na alternatywne źródła energii. Ponadto uważa, że niezbędne jest zapewnienie ukierunkowanej pomocy w celu wsparcia zakrojonych na szeroką skalę inwestycji w odnawialne źródła energii i produkcję czystego wodoru zarówno na potrzeby krajowe, jak i na eksport - inwestycji zgodnych z zasadą "nie szkodzić" i gwarantujących ochronę terenów zielonych i różnorodności biologicznej. Odnotowuje główną rolę miast i regionów w tej dziedzinie, ponieważ są one odpowiedzialne za wdrażanie różnych strategii politycznych związanych z celami zrównoważonego rozwoju: rozwojem obszarów miejskich, przeciwdziałaniem zmianie klimatu, nierównościami społecznoekonomicznymi, energią, transformacją ekologiczną i cyfrową oraz dobrymi rządami.

g) Wdrażanie i plan inwestycyjny

40. Z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji Europejskiej dotyczącą planu gospodarczego i inwestycyjnego dla południowych sąsiadów w celu wsparcia realizacji pomysłów wskazanych w nowym programie na rzecz regionu śródziemnomorskiego, koncentrując się na aspekcie budowania odporności w najbardziej wrażliwych sektorach takich jak woda, środowisko i energia oraz na promowaniu planów inwestycyjnych dotyczących zasobów odnawialnych, w tym ponownego wykorzystania wody i jej odzyskiwania przy użyciu energii ze źródeł odnawialnych.

41. Odnosi się pozytywnie do wskazania dwunastu orientacyjnych inicjatyw przewodnich w obszarach priorytetowych, mających na celu rozwijanie odporności, dobrobytu, handlu i inwestycji w celu wspierania konkurencyjności oraz trwałego wzrostu społeczno-gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu.

42. Z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji Europejskiej dotyczącą wyasygnowania do 7 mld EUR na realizację programu. Uwzględnienie gwarancji Europejskiego Funduszu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju i połączenie środków w ramach sąsiedzkiej platformy inwestycyjnej będą mogły zapewnić inwestycje publiczne i prywatne w południowym sąsiedztwie o wartości do 30 mld EUR.

43. Pozytywnie ocenia porozumienie osiągnięte przez Radę i Parlament Europejski w sprawie rozporządzenia ustanawiającego Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej - "Globalny wymiar Europy" (ISWMR) w kontekście wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021-2027, dzięki któremu przydział 79,5 mld EUR w cenach bieżących umożliwi UE skuteczne wspieranie i promowanie jej wartości i interesów na całym świecie, wspomagając jednocześnie globalne wysiłki wielostronne.

44. Wyraża zgodę, by przynajmniej 500 mln EUR z całkowitej kwoty przewidzianej na współpracę UE z krajami sąsiadującymi w ramach filaru geograficznego ISWMR - "Globalny wymiar Europy" zostało przeznaczonych dla władz lokalnych i regionalnych; wnosi, by odpowiednio wzmocniono te środki i zasoby. Należy wspierać elastyczne finansowanie

45. Z uwagi na wzmocnione podejście geograficzne i zgodnie z priorytetami określonymi w programie stanowczo wzywa wszystkie instytucje UE do uznania władz lokalnych i regionalnych oraz ich stowarzyszeń za podmioty o kluczowym znaczeniu dl zrównoważonego rozwoju i za partnerów w programowaniu.

46. Władze lokalne i regionalne w regionie Morza Śródziemnego i ich sieci współpracy, takie jak Śródziemnomorski Sojusz na rzecz Współpracy, mogą odegrać kluczową rolę w dążeniu do większej koordynacji między istniejącymi ramami ponadnarodowymi oraz w zapewnieniu konkretnych sposobów wdrażania polityk i funduszy w terenie, a jednocześnie mogą pomóc w informowaniu o lokalnych realiach na wyższych szczeblach sprawowania rządów. Umożliwi to także zapewnienie różnej skali interwencji i większej skuteczności inicjatyw.

Bruksela, dnia 30 czerwca 2021 r.

Apostolos TZITZIKOSTAS
Przewodniczący
Europejskiego Komitetu Regionów
1 KR przeprowadza właśnie badanie na ten temat w ramach przygotowywanego sprawozdania ARLEM-u pt. "Innowacyjne ekosystemy i przedsiębiorstwa typu startup w regionie Morza Śródziemnego jako narzędzie odbudowy po kryzysie wywołanym przez pandemię COVID-19".
2 Inicjatywa ta, zapoczątkowana w 2015 r., wejdzie w nową fazę w 2021 r., kiedy to realizowane będą różne i znaczące nowe projekty finansowane głównie przez UE, począwszy od budowania potencjału pracowników gminnych, lokalnego rozwoju gospodarczego oraz sprawowania rządów na szczeblu lokalnym.
3 Zob. sprawozdanie "Niebieska gospodarka dla władz lokalnych i regionalnych w regionie Morza Śródziemnego", przyjęte na sesji plenarnej ARLEM-u w dniu 23 stycznia 2020 r.
4 62 miasta będące sygnatariuszami przyłączyły się już do porozumienia w ramach poprzedniego projektu CES-MED, a ponad 250 jest na liście miast, które chcą do niego przystąpić.
5 Zob. CDR-594-2020. poprzez aktywną rolę władz lokalnych i regionalnych, które powinny wskazywać potrzeby regionów w zależności od ich znaczenia. Wzywa do zwiększenia środków przeznaczonych na cele związane z klimatem w ramach Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej (ISWMR).

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024