a także mając na uwadze, co następuje:(1) W kontekście szybkich i głębokich zmian wywołanych rewolucją technologiczną i globalizacją, Inwestowanie w mobilność edukacyjną dla wszystkich bez względu na pochodzenie społeczne, przynależność kulturową i stan posiadania, a także we współpracę i rozwój polityki innowacji w dziedzinach kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu ma kluczowe znaczenie dla tworzenia włączających, demokratycznych, spójnych i odpornych społeczeństw oraz zachowania konkurencyjności Unii, wnosząc a jednocześnie wkład we wzmacnianie przyczynia się do wzmacniania tożsamości europejskiej, europejskich zasad i wartości i do bardziej demokratyczną Unię demokratycznej Unii. [Popr. 2]
(2) W swoim komunikacie w sprawie wzmocnienia tożsamości europejskiej dzięki edukacji i kulturze z dnia 14 listopada 2017 r. Komisja przedstawiła swoją wizję działań na rzecz utworzenia do 2025 r. europejskiego obszaru edukacji, w którym granice nie są przeszkodą w uczeniu się; Unii, w której normą jest spędzanie czasu w innym państwie członkowskim w celu studiowania i nauki, w dowolnej formie lub systemie, a także znajomość dwóch języków obcych oprócz języka ojczystego; Unii, w której ludzie mają silne poczucie tożsamości europejskiej, europejskiego dziedzictwa kulturowego i jego różnorodności. W tym kontekście Komisja podkreśliła potrzebę rozszerzenia wypróbowanego już programu Erasmus+ we wszystkich obecnie objętych nim kategoriach osób uczących się i dotarcia do osób uczących się o mniejszych szansach.
(3) Znaczenie kształcenia, szkolenia i młodzieży dla przyszłości Unii znalazło odzwierciedlenie w komunikacie Komisji z dnia 14 lutego 2018 r. zatytułowanym "Nowe, nowoczesne wieloletnie ramy finansowe dla Unii Europejskiej, która skutecznie realizuje swoje priorytety po 2020 r." 4 , w którym podkreśla się potrzebę realizacji zobowiązań przyjętych przez państwa członkowskie podczas Szczytu Społecznego w Goteborgu, w tym dzięki pełnemu wdrożeniu Europejskiego filaru praw socjalnych 5 i jego pierwszej zasady dotyczącej kształcenia, szkolenia i uczenia się przez całe życie. W komunikacie podkreślono potrzebę zwiększenia mobilności i wymian, w tym poprzez znaczne wzmocnienie i rozszerzenie programu oraz zwiększenie jego włączającego charakteru, czego domagała się Rada Europejska w swoich konkluzjach z dnia 14 grudnia 2017 r.
(4) W Europejskim filarze praw socjalnych, uroczyście ogłoszonym i podpisanym dnia 17 listopada 2017 r. przez Parlament Europejski, Radę i Komisję, stanowi się jako jego pierwszą podstawową zasadę, że każda osoba ma prawo do edukacji włączającej, charakteryzującej się dobrą jakością, szkoleń i uczenia się przez całe życie w celu utrzymania i nabywania umiejętności, które pozwolą jej w pełni uczestniczyć w życiu społeczeństwa i skutecznie radzić sobie ze zmianami na rynku pracy. Europejski filar praw socjalnych również wyraźnie wskazuje na znaczenie dobrej jakości wczesnej edukacji i zapewnienia wszystkim równych szans. [Popr. 3]
(5) Dnia 16 września 2016 r. w Bratysławie przywódcy 27 państw członkowskich podkreślili swoją zdecydowaną chęć zapewniania młodzieży lepszych możliwości. W deklaracji rzymskiej podpisanej dnia 25 marca 2017 r. przywódcy 27 państw członkowskich oraz Rada Europejska, Parlament Europejski i Komisja Europejska zobowiązali się do podjęcia działań na rzecz Unii, w której młodzi ludzie mają dostęp do kształcenia i szkolenia najwyższej jakości oraz mogą uczyć się i znajdować zatrudnienie w całej Unii na całym kontynencie; Unii, która chroni nasze dziedzictwo kulturowe i promuje różnorodność kulturową; Unii, która zwalcza bezrobocie, dyskryminację, wykluczenie społeczne i ubóstwo. [Popr. 4]
(6) W sprawozdaniu z oceny śródokresowej programu Erasmus+ za lata 2014-2020 potwierdzono, że stworzenie jednolitego programu w dziedzinie kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu zapewniło znaczne uproszczenie, racjonalizację i synergię w zarządzaniu programem, choć nadal potrzebne są dalsze usprawnienia służące dodatkowej konsolidacji przyrostu wydajności w ramach programu na lata 2014-2020. W trakcie konsultacji na potrzeby oceny śródokresowej oraz w sprawie przyszłości programu, państwa członkowskie i zainteresowane strony zdecydowanie opowiedziały się za zachowaniem ciągłości zakresu programu, jego struktury i mechanizmów realizacji, apelując zarazem o szereg usprawnień, służących na przykład zwiększeniu włączającego charakteru programu, jego uproszczeniu i ułatwieniu korzystania z niego mniejszym beneficjentom i w przypadku mniejszych projektów. Wyraziły one również swoje pełne poparcie dla utrzymania zintegrowanego programu, u którego podstaw leży paradygmat uczenia się przez całe życie. W swojej rezolucji z dnia 2 lutego 2017 r. w sprawie wdrożenia programu Erasmus+ Parlament Europejski z zadowoleniem przyjął zintegrowaną strukturę programu i wezwał Komisję, aby w pełni wykorzystała wymiar programu dotyczący uczenia się przez całe życie przez wspieranie i pobudzanie współpracy międzysektorowej w ramach przyszłego programu. Komisja w swojej ocenie skutków, państwa członkowskie i zainteresowane strony również zwracały uwagę na potrzebę zachowania silnego dalszego wzmocnienia wymiaru międzynarodowego w programie i rozszerzenia go jego zakresu na inne sektory kształcenia i szkolenia, a także na młodzież i sport. [Popr. 5]
(7) Wyniki otwartych konsultacji publicznych dotyczących finansowania unijnego w obszarach wartości i mobilności potwierdziły te najważniejsze ustalenia i wskazały na potrzebę zapewnienia bardziej włączającego charakteru przyszłego programu, a także dalszego orientowania priorytetów na modernizowanie systemów kształcenia i szkolenia, jak również wzmocnienia priorytetów dotyczących wspierania tożsamości europejskiej, aktywnej postawy obywatelskiej i uczestnictwa w życiu demokratycznym.
(7a) Europejski Trybunał Obrachunkowy w swoim sprawozdaniu specjalnym nr 22/2018 z dnia 3 lipca 2018 r. w sprawie programu Erasmus+ 6 podkreślił, że program przyniósł wyraźną europejską wartość dodaną, ale że nie wszystkie aspekty tej wartości dodanej, takie jak większe poczucie tożsamości europejskiej lub większa wielojęzyczność, są odpowiednio uwzględniane lub mierzone. Trybunał uznał, że w następnym programie należy zadbać o lepsze dostosowanie wskaźników do celów programu, aby zapewnić właściwą ocenę wyników. W sprawozdaniu Trybunału stwierdzono również, że pomimo wysiłków na rzecz uproszczenia programu na lata 2014-2020 obciążenia administracyjne są nadal zbyt duże, w związku z czym zaleca się Komisji dalsze uproszczenie procedur programu, w szczególności procedur składania wniosków i wymogów w zakresie sprawozdawczości, oraz poprawę narzędzi informatycznych. [Popr. 6]
(8) W swoim komunikacie pt. "Nowoczesny budżet dla Unii, która chroni, wspiera i broni - Wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027" 7 , przyjętym w dniu 2 maja 2018 r., Komisja zaproponowała większe inwestycje w ludzi i położenie większego nacisku na "młodzież" w kolejnych wieloletnich ramach finansowych, szczególnie dzięki ponad dwukrotnemu zwiększeniu w porównaniu do lat 2014 2020 budżetu programu oraz uznała, że program Erasmus+, będącego jest jednym z najbardziej widocznych osiągnięć Unii. W nowym programie nacisk powinien zostać położony na włączenie społeczne i Pomimo tego ogólnego sukcesu program na lata 2014-2020 nie był w stanie zaspokoić wysokiego zapotrzebowania na finansowanie oraz odznaczał się niskim wskaźnikiem powodzenia projektów. Aby zaradzić tym niedociągnięciom, konieczne jest zwiększenie wieloletniego budżetu programu, który nastąpi po programie na lata 2014-2020. Kolejny program ma ponadto na celu wzmocnienie włączenia społecznego przez dotarcie do większej liczby młodych osób o mniejszych szansach oraz obejmuje szereg nowych i ambitnych inicjatyw. Powinno to umożliwić większej liczbie młodych ludzi przeniesienie się do innego kraju, aby uczyć się lub pracować. Konieczne jest zatem - jak Parlament Europejski podkreślił w swojej rezolucji z dnia 14 marca 2018 r. w sprawie następnych wieloletnich ram finansowych - potrojenie budżetu kolejnego programu w cenach stałych w porównaniu z wieloletnimi ramami finansowymi na lata 2014-2020. [Popr. 7]
(9) W tym kontekście niezbędne jest ustanowienie kolejnego programu na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu (zwanego dalej "programem") będącego kontynuacją programu Erasmus+ ustanowionego na lata 2014-2020 rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1288/2013 8 . Należy zachować wzmocnić zintegrowany charakter programu z lat 2014-2020, obejmujący uczenie się we wszystkich kontekstach - formalnym, pozaformalnym i nieformalnym, na wszystkich etapach życia - aby zapewnić podejście zakładające uczenie się przez całe życie i rozszerzyć elastyczne ścieżki uczenia się, umożliwiając osobom rozwój tych nabywanie i doskonalenie wiedzy, umiejętności i kompetencji, które są niezbędne do rozwoju osobistego, do sprostania wyzwaniom XXI wieku i wykorzystania w pełni możliwości, jakie stwarza XXI wiek. Takie podejście powinno również uznać wartość działań w zakresie kształcenia pozaformalnego i nieformalnego oraz powiązania między nimi. [Popr. 8]
(10) Program powinien być zaprojektowany w taki sposób, by w jeszcze większym stopniu przyczyniał się do realizacji celów i priorytetów polityki unijnej w dziedzinach kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu. Spójne podejście polegające na uczeniu się przez całe życie ma kluczowe znaczenie dla zarządzania różnymi zmianami, z którymi ludzie będą mieli do czynienia w ciągu swojego życia, w szczególności osoby starsze, które muszą zdobyć nowe umiejętności życiowe lub umiejętności przydatne na zmieniającym się rynku pracy. Należy wspierać takie podejście poprzez skuteczną współpracę międzysektorową oraz większą interakcję między różnymi formami kształcenia. Stosując to podejście, kolejny program powinien utrzymać ścisłe powiązanie z ogólnymi ramami strategicznymi unijnej współpracy politycznej w dziedzinach kształcenia, szkolenia i młodzieży, w tym programami strategicznymi dla szkolnictwa, szkolnictwa wyższego, kształcenia i szkolenia zawodowego i kształcenia dorosłych, przy jednoczesnym wzmocnieniu i rozwoju nowych synergii z innymi powiązanymi programami i obszarami polityki unijnej. [Popr. 9]
(10a) Organizacje działające w kontekście transgranicznym wnoszą istotny wkład w transnarodowy i międzynarodowy wymiar programu. Dlatego w stosownych przypadkach program powinien zapewniać wsparcie odpowiednim sieciom na szczeblu unijnym oraz organizacjom europejskim i międzynarodowym, których działalność wiąże się z celami programu i przyczynia się do ich osiągnięcia. [Popr. 10]
(11) Program jest ważnym składnikiem działań do 2025 r. na rzecz europejskiego obszaru edukacji oraz rozwijania kluczowych kompetencji w dziedzinie uczenia się przez całe życie, zgodnie z zaleceniem Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie 9 . Powinien zostać zaprojektowany w sposób umożliwiający wniesienie wkładu w program stanowiący kontynuację strategicznych ram współpracy na rzecz kształcenia i szkolenia oraz europejski program na rzecz umiejętności 10 , dzięki wspólnemu rozumieniu strategicznego znaczenia umiejętności i, kompetencji i wiedzy dla zachowania i tworzenia miejsc pracy, wzrostu i konkurencyjności, innowacyjności i spójności społecznej. Program powinien wspierać państwa członkowskie w osiągnięciu celów wskazanych w deklaracji paryskiej w sprawie promowania - poprzez edukację - poczucia obywatelstwa oraz wspólnych wartości, którymi są wolność, tolerancja i niedyskryminacja 11 . [Popr. 11]
(12) Program powinien być spójny z nową strategią UE na rzecz młodzieży 12 , ramami współpracy europejskiej w dziedzinie młodzieży na lata 2019-2027, opartymi na komunikacie Komisji z dnia 22 maja 2018 r. pt. "Angażowanie, łączenie i wzmacnianie pozycji osób młodych: nowa strategia UE na rzecz młodzieży" 13 , w tym z celem strategii, jakim jest wspieranie wysokiej jakości zatrudnienia dla młodych ludzi i uczenia się pozaformalnego. [Popr. 12]
(13) Program powinien uwzględniać plan prac Unii w dziedzinie sportu, który stanowi ramy współpracy na szczeblu unijnym w dziedzinie sportu na lata [...] 14 . Należy zapewnić spójność i komplementarność między planem prac Unii a działaniami wspieranymi w ramach programu w dziedzinie sportu. Istnieje potrzeba skupienia się w szczególności na sporcie lokalnym, biorąc pod uwagę znaczącą rolę odgrywaną przez sport w promocji aktywności fizycznej i zdrowego stylu życia, stosunków międzyludzkich, włączenia społecznego i równości. Program powinien wspierać działania na rzecz mobilności wyłącznie w kontekście sportu masowego, zarówno dla młodych ludzi, którzy regularnie uprawiają zorganizowany sport, jak i dla kadry sportowej. Należy również uznać, że kadry sportowej mogą należeć zawodowcy, dla których sport jest źródłem dochodu, ale jednocześnie są oni zaangażowani na rzecz sportu masowego. Działania na rzecz mobilności powinny być zatem otwarte również przyczynić dla tej grupy. Program powinien przyczyniać się do promowania wspólnych wartości europejskich przez sport, dobrego zarządzania i uczciwości w sporcie, zrównoważonych i dobrych praktyk na rzecz środowiska w sporcie, a także kształcenia, szkolenia i umiejętności w sporcie i przez sport. Wszystkie zainteresowane strony, w tym instytucje edukacyjne i szkoleniowe, powinny mieć możliwość uczestnictwa w partnerstwach, współpracy i dialogu politycznym w dziedzinie sportu. [Popr. 13]
(14) Program powinien przyczynić się do wzmocnienia unijnego potencjału innowacyjności, szczególnie dzięki wspieraniu działań z zakresu mobilności i współpracy, które pobudzają rozwój umiejętności i kompetencji w przyszłościowych dziedzinach badań lub dyscyplinach, takich jak nauka nauki, technologie przyrodnicze, technologia, inżynieria, sztuka i matematyka (StEAm), zmiany zmiana klimatu, środowisko naturalne ochrona środowiska, zrównoważony rozwój, czysta energia, sztuczna inteligencja, robotyka, analiza danych, projektowanie i sztuka/projektowanie architektura oraz umiejętności cyfrowe i umiejętność korzystania z mediów, aby pomóc ludziom w rozwoju wiedzy, umiejętności i kompetencji potrzebnych w przyszłości. [Popr. 14]
(14a) Zgodnie ze swoją misją wspierania innowacji w dziedzinie kształcenia i szkolenia program powinien wspierać opracowywanie strategii edukacji i uczenia się skierowanych do zdolnych i utalentowanych dzieci, niezależnie od ich narodowości, statusu społecznoekonomicznego czy płci. [Popr. 15]
(14b) Program powinien przyczynić się do podjęcia kroków w następstwie Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego, wspierając działania mające na celu rozwój umiejętności potrzebnych do ochrony i zachowania europejskiego dziedzictwa kulturowego oraz pełnego wykorzystania możliwości kształcenia oferowanych przez sektor kultury i sektor kreatywny. [Popr. 16]
(15) Efekt synergii z programem "Horyzont Europa" powinien zapewnić, aby połączone zasoby programu i programu "Horyzont Europa" 15 zostały wykorzystane do wspierania działań poświęconych wzmocnieniu i zmodernizowaniu europejskich instytucji szkolnictwa wyższego. "Horyzont Europa" będzie w stosownych przypadkach uzupełniał wsparcie programu dla inicjatywy dotyczącej europejskich szkół wyższych działań i inicjatyw posiadających wymiar badawczy, zwłaszcza jej wymiaru badawczego takich jak inicjatywa dotycząca europejskich szkół wyższych, w ramach opracowywania nowych, wspólnych, zintegrowanych długoterminowych i zrównoważonych strategii na rzecz edukacji, badań naukowych i innowacji. Dzięki synergii z programem "Horyzont Europa" promowana będzie integracja obszaru edukacji i prac badawczych, w szczególności w instytucjach szkolnictwa wyższego. [Popr. 17]
(16) Program powinien mieć bardziej włączający charakter dzięki docieraniu do zwiększeniu wskaźników uczestnictwa wśród osób o mniejszych szansach, w tym dzięki elastyczniejszym formułom mobilności edukacyjnej oraz dzięki pobudzaniu uczestnictwa. Ważne jest, aby uznać, że niski poziom uczestnictwa wśród osób o mniejszych szansach może wynikać z różnych przyczyn i zależeć od różnych kontekstów krajowych. W związku z powyższym w ogólnounijnych ramach agencje narodowe powinny opracować strategie na rzecz włączenia społecznego przewidujące środki służące poprawie zasięgu, uproszczeniu procedur, oferowaniu szkoleń oraz wspieraniu i monitorowaniu skuteczności. Należy także stosować inne mechanizmy w celu lepszego włączenia, w tym dzięki zapewnianiu elastyczniejszych formuł mobilności edukacyjnej dostosowanych do potrzeb osób o mniejszych szansach oraz dzięki pobudzaniu uczestnictwa mniejszych organizacji, również na szczeblu lokalnym, szczególnie organizacji po raz pierwszy korzystających z programu oraz społecznościowych organizacji lokalnych, pracujących bezpośrednio z osobami uczącymi się w każdej grupie wiekowej, będącymi w niekorzystnej sytuacji. Należy wspierać formuły wirtualne, takie jak współpraca wirtualna czy mobilność mieszana lub wirtualna, aby dotrzeć do większej liczby uczestników, w szczególności tych o mniejszych szansach i tych, dla których przemieszczenie się do państwa innego niż państwo zamieszkania stanowiłoby trudność. [Popr. 18]
(16a) W przypadku gdy osoby o mniejszych szansach nie są w stanie uczestniczyć w programie z przyczyn finansowych, niezależnie od tego, czy dzieje się tak ze względu na ich sytuację ekonomiczną czy też ze względu na wyższe koszty udziału w programie wynikające z ich szczególnej sytuacji, jak to ma często miejsce w przypadku osób z niepełnosprawnościami, Komisja i państwa członkowskie powinny zapewnić wprowadzenie odpowiednich środków wsparcia finansowego. Do takich środków mogą należeć inne instrumenty unijne, takie jak Europejski Fundusz Społeczny Plus, programy krajowe, dostosowania dotacji lub dopłaty uzupełniające w ramach programu. Przy ocenie, czy osoby o mniejszych szansach nie są w stanie uczestniczyć w programie z przyczyn finansowych oraz ocenie wymaganego poziomu wsparcia, należy stosować obiektywne kryteria. Dodatkowe koszty środków na rzecz ułatwiania włączenia nie mogą w żadnym razie uzasadniać odrzucenia wniosku. [Popr. 19]
(16b) W ramach programu należy nadal koncentrować wsparcie na fizycznej mobilności edukacyjnej i należy zapewnić większe możliwości osobom o mniejszych szansach, aby mogły korzystać z działań na rzecz fizycznej mobilności edukacyjnej. Jednocześnie należy uznać, że wirtualne formy, takie jak współpraca wirtualna, nauczanie mieszane i wirtualne uczenie się, mogą skutecznie uzupełniać fizyczną mobilność edukacyjną i zwiększać jej skuteczność. W wyjątkowych przypadkach, gdy dane osoby nie są w stanie uczestniczyć w działaniach na rzecz mobilności, dzięki wirtualnym formom mogą odnieść wiele korzyści z programu w sposób opłacalny i innowacyjny. W związku z powyższym w ramach programu należy również zapewnić wsparcie dla takich wirtualnych form i narzędzi. Takie formy i narzędzia, w szczególności te wykorzystywane do nauki języków, powinny być jak najbardziej rozpowszechniane w społeczeństwie. [Popr. 20]
(16c) Zgodnie z zobowiązaniami Unii i państw członkowskich wynikającymi z Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, w szczególności jej art. 9 dotyczącego dostępności i art. 24 odnoszącego się do edukacji, należy zwrócić szczególną uwagę na zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami dostępu do programu bez dyskryminacji i przeszkód. W tym celu należy w razie potrzeby udzielać dodatkowego wsparcia, w tym wsparcia finansowego. [Popr. 21]
(16d) Przeszkody prawne i administracyjne, takie jak trudności z uzyskaniem wiz i dokumentów pobytowych oraz dostępem do usług wsparcia, w szczególności usług zdrowotnych, mogą utrudniać dostęp do programu. W związku z tym państwa członkowskie powinny przyjąć wszelkie niezbędne środki w celu usunięcia takich przeszkód, w pełnej zgodności z prawem Unii oraz w celu ułatwienia wymiany transgranicznej, na przykład wydając europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego. [Popr. 22]
(17) W swoim komunikacie w sprawie wzmocnienia tożsamości europejskiej dzięki edukacji i kulturze Komisja zwracała uwagę na zasadniczą rolę edukacji, kultury i sportu w propagowaniu aktywnej postawy obywatelskiej i wspólnych wartości i poczucia solidarności wśród najmłodszych pokoleń. Wzmocnienie tożsamości europejskiej i pobudzanie aktywnego udziału ludzi obywateli i społeczeństwa obywatelskiego w procesach demokratycznych ma istotne znaczenie dla przyszłości Europy i naszych demokratycznych społeczeństw. Wyjazd za granicę w celu studiowania, nauki, szkolenia, pracy lub udziału w aktywnościach młodzieżowych i sportowych przyczynia się do wzmocnienia tej tożsamości europejskiej w całej jej różnorodności, a także poczucia przynależności do społeczności kulturowej, jak również pobudzania takiej aktywnej postawy obywatelskiej, spójności społecznej i krytycznego myślenia wśród ludzi należących do wszystkich kategorii wiekowych. Osoby uczestniczące w działaniach na rzecz mobilności należy włączyć w ich społeczności lokalne, a także zaangażować w dzielenie się doświadczeniami wśród społeczności lokalnych w ich kraju pochodzenia. Należy wspierać działania związane ze wzmacnianiem wszystkich aspektów kreatywności w dziedzinach kształcenia, szkolenia i młodzieży, a także z poszerzaniem poszczególnych kluczowych kompetencji. [Popr. 23]
(17a) Ważne jest, by program zapewniał europejską wartość dodaną. W związku z tym akcje i działania powinny kwalifikować się do otrzymania finansowania w ramach programu tylko wówczas, gdy można wykazać, że mają potencjał stworzenia europejskiej wartości dodanej. Wykazanie europejskiej wartości dodanej powinno być możliwe na wiele sposobów, w szczególności przez takie cechy działań jak transnarodowy charakter, komplementarność i synergia z innymi unijnymi programami i strategiami politycznymi, wkład w skuteczne stosowanie unijnych narzędzi przejrzystości i uznawalności, wkład w rozwój ogólnounijnych norm zapewniania jakości, wkład w rozwój ogólnounijnych wspólnych norm w programach kształcenia i szkolenia oraz promowanie wielojęzyczności, dialogu międzykulturowego i międzywyznaniowego, a także zwiększenia poczucia przynależności do Europy oraz obywatelstwa europejskiego. [Popr. 24]
(18) Trzeba poszerzyć międzynarodowy wymiar programu, dążąc do zapewnienia większej liczby zapewniając zarówno obywatelom, jak i organizacjom większą liczbę możliwości w zakresie mobilności, współpracy i dialogu politycznego z krajami trzecimi niestowarzyszonymi z programem, zwłaszcza z krajami rozwijającymi się. W wymiarze międzynarodowym należy wspierać rozwój umiejętności i kontakty międzyludzkie, a w szczególności w przypadku obywateli krajów rozwijających się należy wspierać transfer wiedzy do ich krajów pochodzenia na koniec okresów studiów. Wymiar ten powinien również wzmocnić budowanie zdolności systemów edukacyjnych w krajach rozwijających się. W oparciu o skuteczną realizację działań w zakresie międzynarodowego szkolnictwa wyższego i młodzieży w ramach poprzednich programów w dziedzinach kształcenia, szkolenia i młodzieży, działania w zakresie międzynarodowej mobilności należy rozszerzyć na inne sektory, na przykład kształcenie i szkolenie zawodowe oraz sport. [Popr. 25]
(18a) Aby poprawić efekty działalności w państwach partnerskich, ważne jest zwiększenie synergii między programem Erasmus+ a instrumentami działań zewnętrznych Unii, takimi jak Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej oraz Instrument Pomocy Przedakcesyjnej. [Popr. 26]
(19) Podstawowa struktura programu z lat 2014-2020 w trzech rozdziałach - kształcenie i szkolenie, młodzież i sport - uporządkowana wokół trzech akcji kluczowych okazała się skuteczna i należy ją utrzymać. Należy wprowadzić zmiany służące usprawnieniu i racjonalizacji działań wspieranych przez program.
(20) Program powinien wzmacniać istniejące możliwości w zakresie mobilności edukacyjnej, szczególnie w tych sektorach, gdzie program może on przynieść największy przyrost wydajności, aby poszerzyć jego zasięg i sprostać wysokiemu, niezaspokojonemu popytowi. Należy tego dokonać zwłaszcza dzięki zwiększeniu i ułatwieniu działań w zakresie mobilności dla studentów, pracowników akademickich, uczniów i kadry szkół, w tym kadry nauczycielskiej i opiekuńczej przedszkoli i placówek wczesnoszkolnych, a także uczniów i nauczycieli w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego, przy zapewnieniu ukierunkowanych działań uwzględniających specyficzne potrzeby edukacyjne docelowych beneficjentów tych działań. Należy w dalszym ciągu promować możliwości w zakresie mobilności dla osób uczących się w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego w regionach przygranicznych, aby przygotować te osoby do specyficznej sytuacji na transgranicznym rynku pracy. Partnerstwa dla współpracy powinny uwzględniać mobilność nisko wykwalifikowanych uczących Program powinien również oferować możliwości w zakresie mobilności osobom dorosłym uczącym się i pracującym w dziedzinie kształcenia dorosłych. Głównymi celami kształcenia dorosłych są przekazywanie wiedzy, kompetencji i umiejętności oraz promowanie włączenia społecznego, aktywnej postawy obywatelskiej, rozwoju osobistego i dobrostanu. Należy również poszerzyć szanse mobilności dla młodzieży uczestniczącej w działaniach z zakresu pozaformalnego uczenia się, aby dotrzeć do większej liczby młodych ludzi, w szczególności osób po raz pierwszy korzystających z programu, osób o mniejszych szansach oraz grup ludności, do których trudno dotrzeć. Ponadto należy wzmocnić mobilność pracowników w sektorach kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu, ze względu poświęcając szczególną uwagę możliwościom przekwalifikowania i podnoszenia kwalifikacji oraz promowania rozwoju umiejętności przydatnych na efekt dźwigni rynku pracy. Zgodnie z wizją prawdziwego europejskiego obszaru edukacji, program powinien również poszerzać mobilność i wymiany oraz promować udział studentów w działaniach edukacyjnych i, kulturalnych dzięki wspieraniu i sportowych dzięki cyfryzacji w celu ułatwienia procedur składania wniosków i uczestnictwa w programie przez opracowanie przyjaznych dla użytkownika systemów internetowych opartych na najlepszych praktykach oraz stworzenie nowych narzędzi procedur, np. europejskiej legitymacji studenckiej takich jak europejska legitymacja studencka. Inicjatywa ta może być ważnym krokiem dla do urzeczywistnienia mobilności dla wszystkich, umożliwiając instytucjom szkolnictwa wyższego wysyłanie i przyjmowanie większej liczby studentów w ramach wymiany, przy jednoczesnym dalszym podnoszeniu jakości mobilności studentów, a także ułatwiając studentom dostęp do różnych usług (bibliotek, transportu, zakwaterowania) przed przybyciem do zagranicznej instytucji. [Popr. 27]
(20a) Program powinien zapewniać wysoką jakość doświadczeń związanych z mobilnością w oparciu o zasady określone w zaleceniu Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie mobilności transnarodowej we Wspólnocie w celach edukacji i szkolenia: Europejska karta na rzecz jakości mobilności 16 , w którym stwierdzono wyraźnie, że jakość informacji, przygotowania, wsparcia i uznawania doświadczenia i kwalifikacji, jak również jasne plany i efekty uczenia się opracowane z wyprzedzeniem mają widoczny wpływ na korzyści płynące z mobilności. Działania na rzecz mobilności powinny być odpowiednio przygotowane z wyprzedzeniem. Tego rodzaju przygotowanie można często skutecznie zrealizować przy wykorzystaniu technologii informacyjnych i komunikacyjnych. W stosownych przypadkach w ramach programu należy również zapewnić wsparcie z przeznaczeniem na wizyty przygotowujące do działań na rzecz mobilności. [Popr. 28]
(20b) Program powinien wspierać i promować mobilność nauczycieli i pracowników placówek edukacyjnych wszystkich szczebli, aby przyczynić się do doskonalenia warsztatu pracy i ogólnego rozwoju zawodowego. Biorąc pod uwagę kluczową rolę edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej w zapobieganiu nierównościom społecznym i gospodarczym, ważne jest, aby nauczyciele i pracownicy na tym poziomie mogli uczestniczyć w mobilności edukacyjnej w ramach programu. W odniesieniu do nauczania program powinien również zachęcać do pilotażowego wprowadzania innowacji z zakresu polityki w celu sprostania niektórym wspólnym wyzwaniom stojącym przed systemami edukacji w Unii, takim jak przyciąganie nowych talentów do nauczania dla dzieci z grup najbardziej zmarginalizowanych i rozwijanie szkoleń dla nauczycieli, aby pomóc im w kształceniu uczniów znajdujących się w niekorzystnej sytuacji. Aby zmaksymalizować korzyści płynące z uczestnictwa w programie dla nauczycieli i kadry edukacyjnej, należy dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić im warunki sprzyjające mobilności, w ramach których stanowiłaby ona część ich programu pracy i zwykłych obowiązków, aby zapewnić im dostęp do odpowiednich możliwości szkolenia i by otrzymali oni odpowiednie wsparcie finansowe w kraju i, w stosownych przypadkach, regionie, w którym ma odbywać się mobilność edukacyjna. [Popr. 29]
(20c) W uznaniu istotnej roli, jaką kształcenie i szkolenie zawodowe odgrywa w poprawie perspektyw zatrudnienia i w promowaniu włączenia społecznego, program powinien przyczynić się do zwiększenia powszechnego charakteru, jakości i przydatności kształcenia i szkolenia zawodowego zgodnie z komunikatem Komisji z dnia 10 czerwca 2016 r. pt. "Nowy europejski program na rzecz umiejętności: wspólne działania na rzecz wzmocnienia kapitału ludzkiego, zwiększania szans na zatrudnienie i konkurencyjności" 17 . Program powinien promować silniejsze powiązania między organizatorami kształcenia i szkolenia zawodowego a pracodawcami, zarówno prywatnymi, jak i publicznymi. Powinien on również pomóc w rozstrzygnięciu kwestii sektorowych dotyczących kształcenia i szkolenia zawodowego, takich jak szkolenia językowe, wspieranie wysokiej jakości partnerstw na rzecz mobilności oraz uznawanie i certyfikacja kompetencji, a także zachęcać organizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego do ubiegania się o kartę jakości w kształceniu i szkoleniu zawodowym jako znak jakości. [Popr. 30]
(21) Program powinien pobudzać udział młodzieży w europejskim życiu demokratycznym, w tym dzięki wspieraniu projektów partycypacyjnych dla młodych ludzi, służących angażowaniu się i uczeniu się uczestnictwa w społeczeństwie obywatelskim, podnoszeniu szerzeniu znajomości wspólnych wartości europejskich, w tym praw podstawowych, europejskiej historii, kultury i obywatelstwa, zbliżaniu młodzieży i decydentów na szczeblu lokalnym, krajowym i unijnym, a także wkładowi w proces integracji europejskiej. Program powinien szerzyć wiedzę na temat narzędzi e-demokracji, w tym europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Powinien on również promować wymianę międzypokoleniową między osobami młodszymi a starszymi. W świetle kluczowej roli, jaką odgrywają organizacje młodzieżowe i praca z młodzieżą w osiąganiu tych celów, program powinien wspierać rozwój działalności na rzecz młodzieży w Unii. [Popr. 31]
(22) Program powinien oferować osobom młodym więcej możliwości odkrywania Europy poprzez naukę za granicą. Osiemnastolatkowie w ramach nowej inicjatywy o nazwie DiscoverEU. Młodzi ludzie w wieku od 18 do 20 roku życia, w szczególności osoby o mniejszych szansach, powinni mieć możliwość odbycia pierwszej krótkiej podróży po Europie, indywidualnie lub grupowo, w ramach pozaformalnej lub nieformalnej aktywności edukacyjnej mającej na celu pogłębienie ich poczucia przynależności do Unii Europejskiej i odkrywanie jej różnorodności kulturowej i językowej. Inicjatywa powinna dysponować solidnym i podlegającym weryfikacji komponentem dotyczącym uczenia się oraz powinna zapewniać właściwe rozpowszechnianie doświadczeń i dzielenie się nimi, pozwalające na bieżąco oceniać i doskonalić tę inicjatywę. Program powinien określić organy odpowiedzialne za docieranie do uczestników i ich wybór, z należytym uwzględnieniem równowagi geograficznej, oraz wspierać działania mające na celu promowanie wymiaru edukacyjnego takiego doświadczenia. W stosownych przypadkach organy te powinny być również zaangażowane w zapewnianie szkoleń i wsparcia przed działaniem w ramach mobilności i po jego zakończeniu, w tym w zakresie umiejętności językowych i międzykulturowych. W ramach inicjatywy DiscoverEU należy stworzyć powiązania z Europejskimi Stolicami Kultury, Europejskimi Stolicami Młodzieży, Europejskimi Stolicami Wolontariatu i Zielonymi Stolicami Europy. [Popr. 32]
(23) Program Uczenie się języków europejskich sprzyja wzajemnemu zrozumieniu i mobilności w Unii i poza nią. Jednocześnie kompetencje językowe to ważne umiejętności przydatne w życiu i pracy. Z tych względów program powinien również popularyzować uczenie się języków, w szczególności ramach stacjonarnych kursów językowych i dzięki szerszemu wykorzystaniu dostępnych narzędzi internetowych, ponieważ e-kształcenie oferuje może oferować dodatkowe korzyści w nauce języków pod względem dostępności i elastyczności. Wsparcie na rzecz nauki języka udzielane w ramach programu powinno brać pod uwagę potrzeby użytkowników, ze szczególnym uwzględnieniem języków używanych w kraju przyjmującym oraz, w regionach przygranicznych, języków krajów sąsiadujących. Wsparcie na rzecz nauki języka powinno obejmować również krajowe języki migowe. Instrument wsparcia językowego online programu Erasmus+ powinien być dostosowany do szczególnych potrzeb uczestników programu i dostępny dla każdego. [Popr. 33]
(23a) Program powinien wykorzystywać technologie językowe, takie jak technologie automatycznego tłumaczenia, w celu ułatwienia komunikacji między organami i usprawnienia dialogu międzykulturowego. [Popr. 34]
(24) Program powinien wspierać działania wzmacniające współpracę między instytucjami i organizacjami działającymi w sektorach kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu, dostrzegając ich zasadniczą rolę w zapewnianiu osobom wiedzy, umiejętności i kompetencji potrzebnych do radzenia sobie w zmieniającym się świecie, a także odpowiedniego wykorzystywania potencjału innowacji, kreatywności i przedsiębiorczości, szczególnie w gospodarce cyfrowej. W tym celu należy zapewnić skuteczną współpracę między wszystkimi odpowiednimi zainteresowanymi podmiotami na wszystkich poziomach wdrażania programu. [Popr. 35]
(25) W swoich konkluzjach z dnia 14 grudnia 2017 r. Rada Europejska wezwała państwa członkowskie, Radę i Komisję do dalszego prowadzenia szeregu inicjatyw służących wyniesieniu współpracy europejskiej w zakresie kształcenia i szkolenia na nowy poziom, w tym poprzez zachęcanie do powstania do 2024 r. "europejskich szkół wyższych", opartych na oddolnych sieciach uczelni z całej Unii. Program powinien wspierać te europejskie uczelnie wyższe, które powinny działać w oparciu o kryterium doskonałości i mieć na celu zwiększenie atrakcyjności instytucji szkolnictwa wyższego w Unii oraz poprawę współpracy między badaniami, innowacjami i edukacją. Pojęcie "doskonałości" należy rozumieć szeroko, np. również w odniesieniu do zdolności do poprawy włączenia społecznego. Wsparcie w ramach programu powinno mieć na celu szeroki zasięg geograficzny "europejskich szkół wyższych". [Popr. 36]
(26) W przyjętym w 2010 r. komunikacie z Brugii wezwano do wsparcia doskonałości zawodowej na rzecz inteligentnego i zrównoważonego wzrostu. W komunikacie w sprawie zwiększenia innowacyjności europejskich regionów z 2017 r. zwraca się uwagę na łączenie kształcenia i szkolenia zawodowego z systemami innowacji, jako element strategii inteligentnej specjalizacji na szczeblu regionalnym. Program powinien zapewnić środki reagowania na te wezwania i wsparcie dla rozwoju ponadnarodowych platform centrów doskonałości zawodowej, ściśle włączonych w lokalne i regionalne strategie na rzecz wzrostu, innowacyjności i, konkurencyjności, zrównoważonego rozwoju i włączenia społecznego. Te centra doskonałości powinny stymulować umiejętności zawodowe wysokiej jakości, w kontekście zmian sektorowych, wspierając jednocześnie ogólne zmiany strukturalne i politykę społeczno-gospodarczą w UE. [Popr. 37]
(27) Aby upowszechnić współpracę wirtualną, program powinien wspierać systematyczniejsze korzystanie z istniejących platform internetowych, takich jak eTwinning, europejska platforma internetowa dla szkół School Education Gateway, ePlatforma na rzecz uczenia się dorosłych w Europie (EPALE) oraz Europejski Portal Młodzieżowy i internetowa platforma szkolnictwa wyższego. Program powinien także wspierać w stosownych przypadkach rozwój nowych platform internetowych, aby wzmocnić i zmodernizować realizację polityki w zakresie kształcenia, szkolenia, sportu i młodzieży na szczeblu europejskim. Takie platformy powinny być przyjazne dla użytkowników i dostępne w rozumieniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2102 18 . [Popr. 38]
(28) Program powinien przyczynić się do zwiększenia przejrzystości oraz automatycznego wzajemnego uznawania umiejętności, kompetencji, kwalifikacji i kwalifikacji dyplomów, a także transferu punktów lub jednostek efektów innych poświadczeń wyników uczenia się, pobudzać zapewnienie jakości oraz wspierać walidację uczenia się pozaformalnego i nieformalnego, zarządzanie umiejętnościami i doradztwo. W tym kontekście program powinien również zapewniać wsparcie punktom kontaktowym i sieciom na szczeblu krajowym i unijnym, które ułatwiają udzielają informacji i pomocy potencjalnym uczestnikom, tym samym ułatwiając ogólnoeuropejską wymianę, a także rozwój elastycznych ścieżek uczenia się między różnymi dziedzinami kształcenia, szkolenia i młodzieży oraz między systemami formalnymi i pozaformalnymi. [Popr. 39]
(29) Program powinien wykorzystać potencjał byłych uczestników programu "Erasmus+" i w szczególności wspierać działalność sieci absolwentów, ambasadorów i uczestników projektu Europeers, przez zachęcanie ich do działania jako propagatorzy programu.
(29a) Program powinien uwzględniać w szczególności walidację i uznawanie okresów kształcenia i szkolenia za granicą, w tym kształcenia na poziomie szkoły średniej. W tym względzie przyznawanie dotacji powinno być powiązane z procedurami oceny jakości, opisem wyników uczenia się oraz pełnym stosowaniem zalecenia Rady z dnia 15 marca 2018 r. w sprawie europejskich ram dotyczących jakości i skutecznego przygotowania zawodowego 19 , zalecenia Rady z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego 20 , a także europejskich narzędzi, które przyczyniają się do uznawania uczenia się za granicą i zapewniają wysokiej jakości uczenie się, takich jak europejskie ramy kwalifikacji (ERK), europejski rejestr agencji ds. zapewniania jakości (EQAR), europejski system transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET) i europejskie ramy zapewniania jakości w kształceniu i szkoleniu zawodowym (EQAVET). [Popr. 40]
(30) Jako sposób zagwarantowania współpracy z innymi unijnymi instrumentami i wsparcia innych unijnych polityk, należy zaoferować możliwości w zakresie mobilności osobom w różnych sektorach działalności, na przykład sektorze publicznym i prywatnym, rolnictwie i przedsiębiorstwach, aby umożliwić im zdobycie doświadczeń edukacyjnych w ramach szkolenia, stażu lub edukacji za granicą, pozwalających - na każdym etapie życia - na wzrost i rozwój zawodowy, ale również osobisty, w szczególności dzięki większej świadomości ich tożsamości europejskiej i lepszemu rozumieniu europejskiej różnorodności kulturowej, ale również zawodowy, zwłaszcza dzięki zdobyciu nowych umiejętności przydatnych na rynku pracy. Program powinien zapewniać pojedynczy punkt kontaktowy dla unijnych systemów mobilności o silnym wymiarze edukacyjnym, upraszczając ofertę tych systemów dla beneficjentów i osób uczestniczących w takich działaniach. Należy ułatwić rozszerzenie zasięgu projektów Erasmus Erasmus+; należy również wdrożyć konkretne środki, aby pomóc promotorom projektów Erasmus Erasmus+w ubieganiu się o dotacje lub wykorzystaniu efektu synergii płynącego ze wsparcia w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz programów związanych z migracją, bezpieczeństwem, sprawiedliwością i obywatelstwem, zdrowiem, mediami i kulturą oraz z Europejskim Korpusem Solidarności. [Popr. 41]
(31) Duże znaczenie ma stymulowanie nauczania, uczenia się i badań w dziedzinie integracji europejskiej oraz przyszłych unijnych wyzwań i możliwości, a także promowanie dyskusji dotyczących tych zagadnień dzięki wspieraniu działań "Jean Monnet" w zakresie szkolnictwa' wyższego, ale także w innych we wszystkich dziedzinach kształcenia i szkolenia. Wzmacnianie poczucia tożsamości europejskiej przynależności do Europy i zaangażowania ma szczególne znaczenie w okresie, kiedy próbie poddawane są wspólne wartości biorąc pod uwagę wyzwania dotyczące wspólnych wartości, na których opiera się Unia i które stanowią element naszej wspólnej tożsamości europejskiej, a także kiedy biorąc pod uwagę, że obywatele wykazują niski poziom zaangażowania. Program powinien nadal przyczyniać się do rozwoju doskonałości w obszarze badań z dziedziny integracji europejskiej, a jednocześnie zwiększać zaangażowanie szerszej społeczności osób uczących się i opinii publicznej w integrację europejską. [Popr. 42]
(32) Program ten-odzwierciedlający znaczenie, jakie ma przeciwdziałanie zmianie powinien być zgodny z głównym celem porozumienia paryskiego dotyczącym wzmocnienia światowej reakcji na zmianę klimatu. Zgodnie z zobowiązaniem zobowiązaniami Unii do wdrożenia porozumienia paryskiego i osiągnięcia w dążeniu do osiągnięcia wyznaczonych przez Organizację Narodów Zjednoczonych celów zrównoważonego rozwoju -, program ten przyczyni się do ujednolicenia uwzględnienia, działań w zakresie dziedzinie klimatu i zrównoważonego rozwoju w strategiach Unii oraz i do osiągnięcia ogólnego celu, jakim jest przeznaczenie 25 % wydatków z budżetu unijnego na wsparcie celów w zakresie klimatu w okresie obowiązywania wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027 oraz celu rocznego na poziomie 30 % jak najszybciej, a najpóźniej do 2027 r. Stosowne działania zostaną określone podczas opracowania i wdrażania programu i ponownie ocenione w kontekście odpowiednich ocen i przeglądu. [Popr. 43]
(32a) Biorąc pod uwagę rolę Unii jako podmiotu działającego na arenie międzynarodowej i zgodnie z programem działań Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 oraz zobowiązaniami podjętymi przez państwa członkowskie podczas konferencji Rio+20, program powinien uwzględniać mające włączający charakter, sprawiedliwe, wysokiej jakości kształcenie i uczenie się przez całe życie, w tym w uznaniu kluczowej roli, jaką edukacja odgrywa w zwalczaniu ubóstwa. Program powinien również przyczyniać się do realizacji agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju dzięki wspieraniu wysiłków służących rozwijaniu umiejętności niezbędnych do zapewnienia zrównoważonego rozwoju oraz edukowania społeczeństwa na temat zrównoważoności, ochrony środowiska i zmiany klimatu w drodze kształcenia formalnego, pozaformalnego i nieformalnego. [Popr. 44]
(33) Niniejsze rozporządzenie określa pulę środków finansowych na przedmiotowy program cały okres realizacji przedmiotowego programu, które stanowią główną kwotę odniesienia w rozumieniu [odniesienie zostanie zaktualizowane w stosownych przypadkach pkt 17 porozumienia międzyinstytucjonalnego pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami 21 ] dla Parlamentu Europejskiego i Rady podczas rocznej procedury budżetowej. Od 2021 r. należy zapewnić znaczące zwiększenie rocznego budżetu programu w porównaniu z ostatnim rokiem wieloletnich ram finansowych na lata 2014-2020, a następnie liniowy i stopniowy wzrost przydziałów rocznych. Taki profil budżetowy pomoże zapewnić szerszy dostęp od samego początku okresu obowiązywania wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027 oraz uniknąć w końcowych latach nieproporcjonalnych zwyżek, których absorpcja może okazać się trudna. [Popr. 45]
(34) W ramach podstawowej puli środków na działania, którymi zarządzają agencje krajowe, w dziedzinie kształcenia i szkolenia należy określić podział minimalnego przydziału dla danego sektora (szkolnictwo wyższe, edukacja szkolna, kształcenie i szkolenie zawodowe oraz kształcenie dorosłych), aby zagwarantować masę krytyczną środków na realizację zakładanego produktu i wyników w każdym z tych sektorów. Dokładny przydział środków budżetowych z podziałem na akcje i inicjatywy powinien zostać określony w programie prac. [Popr. 46]
(35) Do przedmiotowego programu zastosowanie ma rozporządzenie (UE, Euratom) nr [nowe RF] ("rozporządzenie finansowe") 22 . Określa ono zasady wykonania budżetu Unii, w tym zasady dotyczące dotacji, nagród, zamówień i wykonania pośredniego.
(36) Rodzaje finansowania i metody wdrażania na podstawie tego rozporządzenia powinny być wybierane w zależności od ich możliwości osiągnięcia szczegółowych celów działań i zapewnienia rezultatów, biorąc pod uwagę w szczególności koszty kontroli, obciążenie administracyjne oraz przewidywane ryzyko nieprzestrzegania przepisów. Pod uwagę należy wziąć korzystanie z płatności ryczałtowych, stawek ryczałtowych i kosztów jednostkowych, a także formę finansowania niepowiązanego z kosztami, o którym mowa w art. [125 ust. 1] rozporządzenia finansowego. Przy wdrażaniu programu należy przestrzegać zasad przejrzystości, równego traktowania i niedyskryminacji, określonych w rozporządzeniu finansowym. [Popr. 47]
(37) Państwa trzecie będące członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) mogą uczestniczyć w programie w ramach współpracy ustanowionej na mocy Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG), które przewiduje wprowadzenie w życie programów Unii w drodze decyzji wydanej na mocy tego porozumienia. Państwa trzecie mogą uczestniczyć w programie również na podstawie innych instrumentów prawnych. Niniejsze rozporządzenie powinno przyznawać niezbędne uprawnienia i prawa dostępu właściwemu urzędnikowi zatwierdzającemu, Europejskiemu Urzędowi ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu, pozwalające im na całościowe wykonywanie ich odpowiednich kompetencji. Pełny udział państw trzecich w programie powinien podlegać warunkom ustanowionym w porozumieniach szczegółowych obejmujących kwestię uczestnictwa zainteresowanego państwa trzeciego w programie. Ponadto pełny udział wymaga ustanowienia agencji narodowej i zarządzania niektórymi działaniami w ramach programu na szczeblu pozacentralnym. Osoby i podmioty z państw trzecich, które nie są stowarzyszone z programem, powinny mieć możliwość uczestnictwa w niektórych działaniach programu, jak określono w programie prac i opublikowanych przez Komisję zaproszeniach do składania wniosków. Przy realizacji programu można wziąć pod uwagę szczególne ustalenia dotyczące osób fizycznych i podmiotów z minipaństw europejskich. [Popr. 48]
(38) Zgodnie z art. 349 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) i z komunikatem Komisji "Silniejsze i odnowione partnerstwo strategiczne z regionami najbardziej oddalonymi UE" 23 (komunikat o strategicznym partnerstwie) w programie należy uwzględnić szczególną sytuację tych regionów. Wprowadzone zostaną środki w celu zwiększenia udziału regionów najbardziej oddalonych we wszystkich działaniach. Należy wspierać wymiany w ramach programów wspierania mobilności i współpracę między osobami i organizacjami z tych regionów i państw trzecich, w szczególności państw sąsiadujących. Takie działania będą monitorowane i regularnie poddawane ocenie. [Popr. 49]
(38a) W komunikacie o strategicznym partnerstwie Komisja uznała, że większa mobilność osób uczących się oraz pracowników sektora kształcenia i szkolenia, w szczególności w ramach programu Erasmus+, byłaby niezwykle korzystna dla regionów najbardziej oddalonych, a także zobowiązała się, by w jeszcze większym stopniu dostosować wsparcie finansowe do potrzeb uczestników podróżujących do regionów najbardziej oddalonych i z tych regionów, utrzymując szczególne zasady finansowania dla tych regionów w ramach programu Erasmus+, oraz by zbadać możliwości rozszerzenia współpracy regionalnej w ramach programu Erasmus+ w celu dalszego zachęcania do mobilności między regionami najbardziej oddalonymi a sąsiadującymi państwami trzecimi, a także by wykorzystywać Europejski Fundusz Społeczny Plus jako uzupełnienie programu Erasmus+. [Popr. 51]
(39) Zgodnie z [odniesienie zostanie zaktualizowane w stosownych przypadkach zgodnie z nową decyzją w sprawie krajów i terytoriów zamorskich art. 94 decyzji Rady 2013/755/WE 24 ] osoby i podmioty z siedzibą w krajach i terytoriach zamorskich kwalifikują się do finansowania z zastrzeżeniem zasad i celów programu oraz ewentualnych uzgodnień mających zastosowanie do państwa członkowskiego, z którym dany kraj lub terytorium zamorskie są powiązane. Przy realizacji programu należy wziąć pod uwagę ograniczenia wynikające z oddalenia tych państw lub terytoriów, a ich udział powinien być monitorowany i regularnie poddawany ocenie.
(40) Zgodnie z rozporządzeniem finansowym, Komisja powinna przyjąć programy Program powinien zapewniać ciągłość pod względem celów i priorytetów. Jednakże biorąc pod uwagę, że program ma być wdrażany w okresie siedmiu lat, konieczne jest zapewnienie pewnego stopnia elastyczności, aby umożliwić dostosowywanie go do zmieniających się realiów i priorytetów politycznych w obszarze kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu. Niniejsze rozporządzenie nie definiuje zatem szczegółowo sposobu projektowania poszczególnych inicjatyw oraz nie przesądza z góry o wszystkich priorytetach politycznych i odpowiednich priorytetach budżetowych na okres następnych siedmiu lat. Zamiast tego wtórne wybory strategiczne i priorytety, w tym szczegóły konkretnych nowych inicjatyw, powinny być określane za pomocą programów prac zgodnie z rozporządzeniem finansowym. Przy opracowywaniu nowych inicjatyw należy wyciągnąć wnioski z wcześniejszych i poinformować o nich Parlament Europejski bieżących inicjatyw pilotażowych w tej dziedzinie, a także uwzględniać europejską wartość dodaną zarówno pod względem treści, jak i Radę struktury inicjatywy. Program prac powinien także określać środki niezbędne do ich wdrożenia zgodnie z celami ogólnymi i szczegółowymi programu, kryteria wyboru i przyznania dotacji, a także inne wymagane elementy. Programy prac i wszelkie ich zmiany powinny zostać przyjęte w drodze aktu delegowanego. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na podstawie aktów wykonawczych poziomie ekspertów oraz w porozumieniu z agencjami narodowymi i zainteresowanymi podmiotami krajowymi, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z procedurą sprawdzającą zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa. W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych. [Popr. 51]
(40a) Komisja we współpracy z agencjami narodowymi powinna monitorować wdrażanie programu i przedstawiać sprawozdania na ten temat, zarówno w okresie realizacji programu, jak i po jego zakończeniu. Ocena końcowa programu powinna być przeprowadzona terminowo, tak aby mogła zostać odpowiednio uwzględniona w przeglądzie śródokresowym programu, który go zastąpi. W szczególności Komisja powinna przeprowadzić przegląd śródokresowy programu, wraz z opracowaniem w stosownym przypadku wniosku ustawodawczego dotyczącego zmiany rozporządzenia. [Popr. 52]
(41) Zgodnie z pkt 22 i 23 Porozumienia międzyinstytucjonalnego na rzecz lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. 25 zachodzi potrzeba oceny programu w oparciu o informacje zgromadzone w kontekście konkretnych wymogów dotyczących monitorowania, przy czym należy unikać nadmiernej regulacji i obciążeń administracyjnych, zwłaszcza względem państw członkowskich beneficjentów. Takie wymogi powinny obejmować konkretne mierzalne i realistyczne wskaźniki, które można poddać pomiarom w czasie i wykorzystać do oceny efektów programu w terenie. [Popr. 53]
(42) Należy zapewnić odpowiednie działania informacyjne, reklamę i rozpowszechnianie możliwości i wyników działań objętych wsparciem w ramach programu, na szczeblu europejskim, krajowym i lokalnym. Działania informacyjne, reklama i upowszechnianie powinny być realizowane przez wszystkie organy wdrażające program, w tym, w stosownych przypadkach, przy wsparciu innych kluczowych odpowiednich zainteresowanych stron. [Popr. 54]
(43) W celu zapewnienia większej skuteczności informowania ogółu społeczeństwa oraz w celu wzmocnienia efektu synergii między działaniami informacyjnymi podejmowanymi z inicjatywy Komisji, zasoby przydzielone na działania informacyjne na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny obejmować również instytucjonalne przekazywanie informacji na temat priorytetów politycznych Unii, pod warunkiem, że są one związane z ogólnym celem niniejszego rozporządzenia. [Popr. 55]
(44) Aby zapewnić skuteczne i sprawne wdrożenie niniejszego rozporządzenia, program powinien w jak największym stopniu wykorzystywać już istniejące mechanizmy realizacji. Należy zatem powierzyć wdrażaniem wdrażanie programu Komisji oraz agencjom narodowym, które powinny zapewnić jednolite i jednoznaczne stosowanie zasad programu w całej Unii i przez cały czas. W tym celu oraz w celu zapewnienia skutecznego wdrażania programu Komisja i agencje narodowe powinny współpracować, w porozumieniu z zainteresowanymi stronami, w celu opracowania spójnych, prostych, wysokiej jakości procedur oraz ułatwienia wymiany dobrych praktyk, które mogą poprawić jakość projektów realizowanych w ramach programu. Gdy jest to możliwe i aby zmaksymalizować efektywność, agencja krajowa może być tym samym podmiotem, który wyznaczono do zarządzania poprzednim programem. Zakres oceny zgodności ex ante powinien być ograniczony do wymogów, które są nowe i szczególne dla programu, chyba, że jest to uzasadnione, jak w przypadku poważnych niedociągnięć lub nienależytego wykonania po stronie właściwej agencji narodowej. [Popr. 56]
(44a) W celu zachęcenia organizatorów projektów, którzy nie posiadają doświadczenia w zakresie unijnych programów finansowania, do ubiegania się o finansowanie, Komisja i agencje narodowe powinny udzielać porad i wsparcia oraz powinny zadbać o to, aby procedury składania wniosków były jak najjaśniejsze i najprostsze. Przewodnik po programie powinien zostać udoskonalony tak, aby był przyjazny dla użytkownika i zrozumiały, a formularze wniosków powinny być proste i udostępniane na czas. W celu dalszej modernizacji i harmonizacji procesu składania wniosków należy opracować wspólne, wielojęzyczne narzędzie stanowiące punkt kompleksowej obsługi dla beneficjentów programu i osób zaangażowanych w zarządzanie programem. [Popr. 57]
(44b) Zasadniczo wnioski o dotacje i wnioski dotyczące projektów powinny być składane do agencji narodowej państwa, w którym ma siedzibę organizacja składająca wniosek, a agencja ta powinna nimi administrować. Jednak w drodze odstępstwa wnioski o dotacje i wnioski dotyczące projektów w odniesieniu do działań organizowanych przez sieci ogólnounijne oraz organizacje europejskie i międzynarodowe powinny być przedkładane Komisji i administrowane bezpośrednio przez nią. [Popr. 58]
(45) Aby zapewnić skuteczne zarządzanie finansowe oraz pewność prawa w każdym państwie uczestniczącym, każda władza krajowa powinna wyznaczyć niezależny podmiot audytowy. Gdy jest to możliwe i aby zmaksymalizować wydajność, niezależny podmiot audytowy powinien być tym samym podmiotem, który wyznaczono do działań objętych poprzednim programem.
(46) Państwa członkowskie powinny dążyć do podejmowania wszelkich odpowiednich środków w podejmować wszelkie odpowiednie środki w celu usunięcia prawnych i administracyjnych przeszkód we właściwym funkcjonowaniu mogących uniemożliwiać dostęp do programu lub utrudniać jego właściwe funkcjonowanie. Obejmuje to rozwiązanie - tam, gdzie to możliwe i bez uszczerbku dla prawa Unii w zakresie wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich - kwestii powodujących trudności z uzyskaniem wiz i dokumentów pobytowych. Zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/801 26 , państwa członkowskie zachęca się do ustanowienia przyspieszonych procedur przyjmowania. [Popr. 59]
(47) System sprawozdawczości dotyczącej realizacji celów zapewnia wydajne, skuteczne i terminowe gromadzenie danych na odpowiednim poziomie szczegółowości na potrzeby monitorowania realizacji i oceny programu. Takie dane powinny być przekazywane Komisji w sposób zgodny z właściwymi przepisami o ochronie danych.
(48) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 27 . [Popr. 60]
(49) Aby uprościć wymagania wobec beneficjentów, należy w możliwie najszerszym zakresie stosować uproszczone dotacje w formie płatności ryczałtowych, kosztów jednostkowych oraz stawek ryczałtowych. W uproszczonych dotacjach Zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami oraz w celu uproszczenia administrowania programem, płatności ryczałtowe na podstawie odnośnego projektu powinny być wykorzystywane na potrzeby działań w zakresie mobilności we wszystkich sektorach. Uproszczone dotacje na działania programu w zakresie mobilności, których wysokość określa Komisja, należy uwzględnić koszty regularnie poddawać przeglądowi i dostosowywać do kosztów życia i utrzymania w państwie i regionie przyjmującym. Komisja i agencje narodowe państw wysyłających powinny mieć możliwość dostosowania tych uproszczonych dotacji na podstawie obiektywnych kryteriów, w szczególności celem zapewnienia dostępu osobom o mniejszych szansach. Należy też zachęcać państwa członkowskie, aby zgodnie z prawem krajowym zwalniały dotacje z jakiegokolwiek opodatkowania i kosztów socjalnych. Takie samo zwolnienie należy stosować wobec podmiotów publicznych lub prywatnych, udzielających takiego wsparcia finansowego zainteresowanym osobom. [Popr. 61]
(50) Zgodnie z rozporządzeniem finansowym, rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 28 , rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 29 i rozporządzeniem Rady (UE) 2017/1939 30 interesy finansowe Unii należy chronić za pomocą proporcjonalnych środków, w tym środków zapobiegania nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym, ich wykrywania, korygowania i dochodzenia, a także odzyskiwania środków straconych, nienależnie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, nakładania sankcji administracyjnych. W szczególności, zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) nr 883/2013 i rozporządzeniem (Euratom, WE) nr 2185/96 Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może prowadzić dochodzenia, w tym kontrole na miejscu i inspekcje, w celu ustalenia, czy miały miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub jakiekolwiek inne nielegalne działanie, naruszające interesy finansowe Unii. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1939 Prokuratura Europejska (EPPO) może prowadzić dochodzenia i ścigać nadużycia finansowe i inne nielegalne działania naruszające interesy finansowe Unii, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 31 . Zgodnie z rozporządzeniem finansowym każda osoba lub podmiot, które otrzymują środki finansowe Unii, w pełni współpracują w celu ochrony interesów finansowych Unii, przyznają konieczne prawa i dostęp Komisji, Europejskiemu Urzędowi ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, Prokuraturze Europejskiej i Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu oraz zapewniają, aby wszelkie osoby trzecie uczestniczące w wykonaniu środków finansowych Unii przyznały tym organom równoważne prawa.
(51) Konieczne jest zapewnienie komplementarności działań prowadzonych w ramach programu wobec działań podejmowanych przez państwa członkowskie oraz wobec innych działań unijnych, zwłaszcza w obszarach edukacji, kultury i mediów, młodzieży i solidarności, zatrudnienia i włączenia społecznego, badań naukowych i innowacji, przemysłu i przedsiębiorczości, rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich z naciskiem na młodych rolników, polityki spójności, polityki regionalnej oraz współpracy międzynarodowej i rozwoju.
(52) Podczas gdy ramy regulacyjne umożliwiły państwom członkowskim i regionom stworzenie już w poprzednim okresie programowania synergii między programem Erasmus+ a innymi instrumentami unijnymi, na przykład europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi, które również wspierają jakościowy rozwój systemów kształcenia, szkolenia i młodzieży w Unii, ten potencjał był dotychczas niedostatecznie wykorzystywany, ograniczając w ten sposób systemowe skutki projektów i wpływ na politykę. Na szczeblu krajowym należy zapewnić skuteczną komunikację i współpracę między instytucjami krajowymi odpowiedzialnymi za zarządzanie tymi różnymi instrumentami, aby zmaksymalizować ich właściwy wpływ. Program powinien umożliwić aktywną współpracę z tymi instrumentami, w szczególności przez zadbanie o to, by wysokiej jakości wniosek, który nie może być finansowany w ramach programu ze względu na niewystarczające środki finansowe, mógł zostać wzięty pod uwagę do celów finansowania, w drodze uproszczonej procedury, w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. W celu uproszczenia procedury w odniesieniu do takich działań powinna istnieć możliwość przyznania im "pieczęci doskonałości" w uznaniu ich wysokiej jakości. Taka komplementarność między programami powinna umożliwić zwiększenie ogólnych wskaźników powodzenia projektów. [Popr. 62]
(52a) W celu maksymalnego zwiększenia skuteczności unijnego wsparcia w zakresie finansowania i polityki ważne jest, aby w spójny sposób sprzyjać synergiom i komplementarności we wszystkich odpowiednich programach. Takie synergie i komplementarność nie powinny prowadzić do zarządzania funduszami przeznaczonymi na program Erasmus+ poza strukturą programu ani też do wykorzystywania funduszy do realizacji innych celów niż cele określone w niniejszym rozporządzeniu. Wszelkie synergie i komplementarność powinny skutkować uproszczonymi procedurami składania wniosków na poziomie wdrażania programu. [Popr. 63]
(53) W celu przeglądu lub uzupełnienia wskaźników wykonania programu uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) należy przekazać Komisji w odniesieniu do załącznika. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa. W szczególności, aby zapewnić udział na równych zasadach Parlamentu Europejskiego i Rady w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te powinny otrzymać wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.
(54) Należy zapewnić prawidłowe zamknięcie poprzedniego programu, w szczególności w odniesieniu do kontynuowania wieloletnich ustaleń w zakresie zarządzania nim, takich jak finansowanie pomocy technicznej i administracyjnej. Od dnia 1 stycznia 2021 r. pomoc techniczna i administracyjna powinna zapewnić, w stosownych przypadkach, zarządzanie działaniami, które nie zostały jeszcze zakończone w ramach poprzedniego programu do dnia 31 grudnia 2020 r.
(55) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. W szczególności, celem niniejszego rozporządzenia jest zapewnienie pełnego przestrzegania prawa do równości kobiet i mężczyzn oraz prawa do niedyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, a także wspieranie stosowania art. 21 i 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. W związku z powyższym program powinien aktywnie wspierać inicjatywy mające na celu szerzenie świadomości i propagowanie pozytywnego postrzegania wszelkich grup, które mogą być przedmiotem dyskryminacji, oraz wspieranie równości płci. Powinien on również wspierać wysiłki mające na celu rozwiązanie problemu luki edukacyjnej i szczególnych trudności, z jakimi borykają się Romowie, przez ułatwienie im pełnego i aktywnego udziału w programie. Poszanowanie praw i zasad uznanych w szczególności w Karcie praw podstawowych UE powinno być uwzględniane w całym procesie planowania, wdrażania, monitorowania i oceny programu. [Popr. 64]
(56) Do niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają horyzontalne przepisy finansowe przyjęte przez Parlament Europejski i Radę na podstawie art. 322 TFUE. Przepisy te, ustanowione rozporządzeniem finansowym, określają w szczególności procedurę ustanawiania i wykonania budżetu w drodze dotacji, zamówień, nagród i wykonania pośredniego oraz przewidują kontrole wykonywania obowiązków przez podmioty upoważnione do działań finansowych. Przepisy przyjęte na podstawie art. 322 TFUE dotyczą również ochrony budżetu Unii w przypadku uogólnionych braków w zakresie praworządności w państwach członkowskich, jako że poszanowanie praworządności jest niezbędnym warunkiem wstępnym należytego zarządzania finansami i skutecznego unijnego finansowania.
(57) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na jego transnarodowy charakter, duże rozmiary i szeroki zasięg geograficzny finansowanych działań w zakresie mobilności i współpracy, jego wpływ na dostęp do mobilności edukacyjnej i szerzej ujmując - na integrację europejską, a także jego wzmocniony wymiar międzynarodowy mogą być lepiej osiągnięte na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(58) Rozporządzenie (UE) nr 1288/2013 należy uchylić z dniem 1 stycznia 2021 r.
(59) Celem zapewnienia kontynuacji wsparcia finansowego na podstawie programu, niniejsze rozporządzenie powinno być stosowane od dnia 1 stycznia 2021 r,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
