Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia (UE) nr xxxx/2010 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia [...] r. zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 ("rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku") w sprawie pomocy przyznanej w ramach niemieckiego monopolu alkoholowegoCOM(2010) 336 wersja ostateczna - 2010/0183 (COD)
(2011/C 48/29)
(Dz.U.UE C z dnia 15 lutego 2011 r.)
Sprawozdawca: Adalbert KIENLE
Parlament Europejski, w dniu 7 lipca 2010 r., oraz Rada, w dniu 8 lipca 2010 r., postanowiły, na podstawie art. 43 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie
wniosku dotyczącego rozporządzenia (UE) nr xxxx/2010 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia [...] r. zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 ("rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku") w sprawie pomocy przyznanej w ramach niemieckiego monopolu alkoholowego
COM(2010) 336 wersja ostateczna - 2010/0183 (COD).
Sekcja Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Środowiska Naturalnego, której powierzono przygotowanie prac Komitetu w tej sprawie, przyjęła swoją opinię 31 sierpnia 2010 r.
Na 465. sesji plenarnej w dniach 15-16 września 2010 r. (posiedzenie z 15 września) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny stosunkiem głosów 114 do 2 - 6 osób wstrzymało się od głosu - przyjął następującą opinię:
1. Wnioski i zalecenia
1.1 EKES przyjmuje z zadowoleniem zaproponowane przedłużenie na czas określony odstępstwa w sprawie pomocy państwa, którą mogą przyznać Niemcy w ramach niemieckiego monopolu alkoholowego, przy zapisie, że pomoc ta ma ostatecznie wygasnąć najpóźniej do końca 2017 r., tym bardziej że nie są znane zakłócenia rynku, które by ta pomoc powodowała, a wniosek nie ma skutków finansowych dla budżetu Wspólnoty.
1.2 EKES zaleca, by wykorzystać ten okres przejściowy i ułatwić rodzinnym destylarniom rolniczym przestawienie gospodarstw na nowe tory w sposób niepowodujący niekorzystnych skutków społecznych, co przyczyni się jednocześnie do zachowania sadów, cennych z punktu widzenia ekologii.
2. Wprowadzenie
2.1 We wniosku Komisja Europejska proponuje, by utworzony w 1918 r. w Niemczech monopol alkoholowy dotyczący alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego przestał ostatecznie istnieć z dniem 1 stycznia 2018 r. Obecnie w Niemczech organ krajowy przyznaje poszczególnym destylarniom uprawnienia dotyczące destylacji i ustala cenę nabycia, która ma pokryć koszty własne producenta.
2.2 Produkcja i sprzedaż realizowana przez monopol ma do tego czasu być stopniowo zmniejszana w następujący sposób:
– rolnicze destylarnie zamknięte (landwirtschaftliche Verschlussbrennereien), przetwarzające głównie zboże i ziemniaki, muszą wycofać się z monopolu do końca 2013 r., a do tego czasu ich produkcja ma być stopniowo zmniejszana w ciągu trzech lat, za każdym razem o jedną trzecią (z 540 000 hl w 2011 r. do ostatecznych 180 000 hl w 2013 r.);
– niewielkie destylarnie ryczałtowe (Abfindungsbrennereien), nastawione na rynek lokalny i produkujące bardzo małe ilości alkoholu z owoców, użytkownicy destylarni (Stoffbesitzer) oraz destylarnie spółdzielcze wykorzystujące owoce jako surowiec (Obstgemeinschaftsbrennereien), mogą do końca 2017 r. produkować ogółem maksymalnie do 60 000 hl rocznie.
2.3 Wniosek nie ma wpływu finansowego na budżet Wspólnoty.
3. Uwagi
3.1 EKES przyjmuje z zadowoleniem zaproponowany scenariusz wycofywania pomocy w ramach niemieckiego monopolu alkoholowego przewidujący odstępstwo na czas określony oraz zróżnicowane zmniejszanie dozwolonej wielkości produkcji alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego.
3.2 W 2008 r. w 27 państwach członkowskich UE wyprodukowano ok. 40,5 mln hl rolniczego alkoholu etylowego, przede wszystkim ze zboża, buraków cukrowych bądź melasy, z wina, ziemniaków, owoców i innych surowców. Głównymi producentami alkoholu pochodzenia rolniczego w UE są Francja (15,4 mln hl), Niemcy (5,9 mln hl), Hiszpania (5,4 mln hl) i Polska (1,9 mln hl). W tym samym roku państwa członkowskie UE importowały ok. 13 mln hl alkoholu etylowego z państw trzecich. Alkohol etylowy pochodzenia rolniczego wykorzystywany jest do bezpośredniego spożycia przez ludzi (napoje i ocet), w sektorze biopaliw oraz do innych zastosowań przemysłowych. Ostatnio znacznie wzrosło jego zastosowanie w sektorze paliw.
3.3 Jednak tylko 10 % produkowanego w Niemczech alkoholu pochodzenia rolniczego wytwarzane jest w ramach niemieckiego monopolu alkoholowego i wspierane pomocą państwa. Ostatnimi czasy alkohol do monopolu dostarczały 674 destylarnie rolnicze o średniej wielkości produkcji wynoszącej 800 hl. Niewielkie destylarnie ryczałtowe (jest ich ok. 28 tysięcy, z czego każdego roku czynną produkcję prowadzi ok. 20 tysięcy) mogą w ramach monopolu produkować maksymalnie tylko 300 l alkoholu rocznie.
3.4 Do tej pory monopol alkoholowy umożliwiał taką tradycyjną i wysoce zdecentralizowaną produkcję w małych i najmniejszych destylarniach rolniczych. Produkcja ta ma jednak także duże znaczenie regionalne, np. w regionach granicznych Średniogórza Niemieckiego i w Schwarzwaldzie. Destylarnie rolnicze prowadzą korzystną dla środowiska produkcję w obiegu zamkniętym, ponadto destylarnie niewielkie i wykorzystujące jako surowiec owoce przyczyniają się do stabilizacji dochodów, zachowania krajobrazu kulturowego i różnorodności biologicznej. Ich rola znajduje ogólnie duże uznanie w kręgach politycznych i w społeczeństwie.
3.5 EKES uważa, że po wycofaniu monopolu alkoholowego i liberalizacji rynku alkoholu pochodzenia rolniczego przemysłowa produkcja alkoholu nie będzie dla tradycyjnych (niewielkich) destylarni rolniczych korzystną opcją. Dlatego w okresie przejściowym należy szukać możliwości, by z jednej strony ułatwić tym rodzinnym gospodarstwom rolniczym przestawienie działalności na nowe tory w sposób dobrze rokujący na przyszłość i niepowodujący niekorzystnych skutków społecznych, z drugiej strony zaś przyczynić się do zachowania cennych z punktu widzenia ekologii sadów, zarówno nowoczesnych, jak i starego typu.
Bruksela, 15 września 2010 r.
|
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego |
|
|
|
Mario SEPI |
