Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady uchylającej dyrektywę Rady 87/372/EWG w sprawie pasm częstotliwości, które mają zostać zarezerwowane dla skoordynowanego wprowadzenia publicznej paneuropejskiej komórkowej cyfrowej naziemnej łączności ruchomej we WspólnocieCOM(2007) 367 wersja ostateczna - 2007/0126 (COD) (2008/C 151/08)
(Dz.U.UE C z dnia 17 czerwca 2008 r.)
Dnia 31 sierpnia 2007 r. Rada, działając na podstawie art. 95 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, postanowiła zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie
wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady uchylającej dyrektywę Rady 87/372/EWG w sprawie pasm częstotliwości, które mają zostać zarezerwowane dla skoordynowanego wprowadzenia publicznej paneuropejskiej komórkowej cyfrowej naziemnej łączności ruchomej we Wspólnocie.
Dnia 25 września 2007 r. Prezydium Komitetu powierzyło przygotowanie opinii w tej sprawie Sekcji Transportu, Energii, Infrastruktury i Społeczeństwa Informacyjnego.
Mając na względzie pilny charakter prac, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny wyznaczył Bernarda HERNÁNDEZA BATALLERA na sprawozdawcę generalnego oraz na 441. sesji plenarnej w dniach 16-17 stycznia 2008 r. (posiedzenie z dnia 16 stycznia 2008 r.) jednomyślnie przyjął następującą opinię:
1. Wnioski
1.1 EKES popiera wniosek Komisji, ponieważ przyczyni się on do pobudzenia innowacji i konkurencyjności, zwiększy konkurencję na rynku telekomunikacji i zapewni konsumentom szersze możliwości wyboru.
2. Wstęp
2.1 Zgodnie z dyrektywą Rady 87/372/EWG z 25 czerwca 1987 r.(1), uzupełnioną zaleceniem Rady 87/371/EWG z 25 czerwca 1987 r.(2) oraz rezolucją Rady z 14 grudnia 1990 r.(3), pasma częstotliwości 890-915 MHz i 935-960 MHz (znane jako pasmo 900 MHz) zostały zarezerwowane i miały być zajęte przez publiczną usługę paneuropejskiej komórkowej cyfrowej łączności ruchomej, świadczonej w każdym z państw członkowskich zgodnie ze wspólną specyfikacją.
2.2 Rozwój rynku doprowadził do ogólnego poparcia dla wycofania rezerwacji pasma 900 MHz dla GSM, by móc wprowadzić na tych częstotliwościach różne nowe technologie cyfrowe zapewniające innowacyjne usługi.
2.3 Decyzja nr 676/2002/WE(4) Parlamentu Europejskiego i Rady z 7 marca 2002 r. w sprawie ram regulacyjnych dotyczących polityki spektrum radiowego we Wspólnocie Europejskiej ustanowiła ramy prawne w celu zapewnienia zharmonizowanych warunków w odniesieniu do dostępności i efektywnego wykorzystania pasma radiowego, wraz z obowiązkiem wdrożenia polityki wspólnotowej w takich obszarach jak komunikacja, transport, media radiowo-telewizyjne oraz badania naukowe i technologiczne.
EKES popiera wniosek dotyczący tej decyzji(5), mając na uwadze, iż zagwarantuje on racjonalne, sprawiedliwe, skuteczne i oszczędne wykorzystanie częstotliwości w wypadku wszystkich usług radiokomunikacji.
2.4 Cele wspomnianej decyzji są następujące:
- Utworzenie komitetu nadzorującego, noszącego nazwę Komitetu ds. Widma Radiowego, który będzie reagował na rozwój technologii i uregulowań prawnych w obszarze radiokomunikacji i umożliwi właściwe konsultacje wszystkich użytkowników pasma radiowego. Komitet doradza Komisji w zakresie przydzielania mandatów na Europejską Konferencję Administracji Pocztowych i Telekomunikacyjnych (CEPT) oraz wydaje opinie o charakterze regulacyjnym na temat technicznych środków wykonawczych ukierunkowanych na zharmonizowanie warunków i realizację polityki wspólnotowej.
- Ustanowienie ram prawnych w celu harmonizacji pasma tam, gdzie jest to konieczne.
- Zapewnienie terminowego i skoordynowanego dostarczania informacji o wykorzystaniu pasma radiowego i jego dostępności we Wspólnocie.
- Zagwarantowanie, iż podczas negocjacji międzynarodowych(6) wypracowana zostanie na szczeblu wspólnotowym i europejskim odpowiednia postawa w zakresie pasma, jeśli omawiane zagadnienia objęte są polityką wspólnotową.
2.5 Decyzja umożliwia Komisji przedsięwzięcie technicznych środków wykonawczych celem zagwarantowania zharmonizowanych warunków dostępności i efektywnego wykorzystania pasma widma radiowego. Stąd też, tam gdzie harmonizacja jest niezbędna w celu zachowania pewności prawnej i polityki wspólnotowej, Komisja udziela mandatu CEPT do wypracowania na szczeblu europejskim kryteriów technicznych w oparciu o to, jakie środki harmonizacji pasm widma mogą zostać opracowane i przyjęte przez Komitet ds. Widma Radiowego.
3. Wniosek dotyczący dyrektywy
3.1 W celu zniesienia rezerwacji pasma 900 MHz dla GSM w państwach członkowskich UE, wprowadzonego Dyrektywą Rady 87/372/EWG z 25 czerwca 1987 r. w sprawie pasm częstotliwości, które mają zostać zarezerwowane dla skoordynowanego wprowadzenia publicznej paneuropejskiej komórkowej cyfrowej naziemnej łączności ruchomej we Wspólnocie, dyrektywa ta powinna zostać uchylona poprzez przyjęcie przez Parlament Europejski i Radę odpowiedniej dyrektywy.
3.2 Jest to niezbędne w celu zapewnienia powodzenia inicjatywy "i2010 - Europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia"(7), jak również osiągnięcia większej konkurencji dzięki wykorzystaniu pasma 900 MHz przez inne technologie, pozostawiając użytkownikom możliwie dużą swobodę wyboru usług i technologii
3.3 Zgodnie z postanowieniami decyzji nr 676/2002/WE Komisja udzieliła Europejskiej Konferencji Administracji Pocztowych i Telekomunikacyjnych (CEPT) mandatu do wypracowania mniej restrykcyjnych warunków technicznych. Na mocy mandatu wypracowano warunki w oparciu o zasadę, że pasmo 900 MHz może współistnieć i jest w pełni kompatybilne z systemami GMS i UMTS. W przyszłości można by udzielić dalszych mandatów w celu zademonstrowania zgodności innych technologii z systemem GSM, zapewniając dzięki temu szersze otwarcie tego pasma.
4. Uwagi ogólne
4.1 Komitet z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący dyrektywy i uważa, że jest on właściwy z prawnego punktu widzenia. Wniosek stanowi część popieranego przez EKES w jego opiniach procesu uaktualniania i upraszczania wspólnotowego dorobku prawnego.
4.1.1 Rozległe orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości stanowi, iż wiążące akty prawa instytucjonalnego mogą zostać zmienione lub uchylone jedynie poprzez kolejne akty tego samego rodzaju. Dlatego też potrzeba przyjęcia konkretnej dyrektywy w celu uchylenia dyrektywy 87/372/EWG jest w pełni uzasadniona.
4.2 Kontekst prawny wniosku wydaje się uzasadniać jego przyjęcie na wielu płaszczyznach.
4.3 Rozwój rynków telekomunikacyjnych przemawia za wprowadzeniem nowych technologii cyfrowych, które mogłyby korzystać z pasma 900 MHz wspólnie z systemem GSM oraz przynosić korzyści z powszechnego wykorzystania usług łączności głosowej, transmisji danych i usług multimedialnych po niższych kosztach na obszarach wiejskich lub słabo zaludnionych.
4.4 Komitet z zadowoleniem przyjmuje fakt, że technologia ta nie pociągnie za sobą wysokich kosztów ekologicznych, jako że będzie funkcjonować przy pomocy mniejszej liczby stacji bazowych.
4.5 Te nowe technologie, jak system UMTS, doprowadziły do wyłonienia się ogólnoeuropejskiego rynku związanych z nimi usług.
4.6 Na wzmiankę zasługuje również staranność wykazana przez Komisję: wnioskowi towarzyszą inne kroki, jak np. plany opracowania środków harmonizacji technicznej w celu zapewnienia dalszego korzystania z pasma 900 MHz przez usługi GSM, a także wykorzystanie procedur komitologii na mocy decyzji o paśmie radiowym, by szybko reagować na postęp technologiczny i wprowadzić nowe ujednolicone przepisy na szczeblu UE.
4.7 Zarówno niezbędne uchylenie wspomnianej wyżej dyrektywy, jak i wprowadzenie w przyszłości nowych warunków działania dla pasma radiowego w państwach członkowskich, są zgodne z zasadą pomocniczości, gdyż ograniczają się do konkretnego celu, jakim jest zagwarantowanie satysfakcjonującego wykorzystania pasma 900 MHz, nie naruszając ani kompetencji państwa w zakresie podejmowania decyzji odnośnie do korzystania z tego pasma przez inne, dodatkowe usługi, ani kompetencji państw członkowskich do udzielania prawa do korzystania z pasma.
4.8 Kroki zaproponowane bądź planowane przez Komisję mają takie samo zastosowanie do wszystkich technologii i usług w paśmie widmowym, co pozwala na bardziej elastyczne i skuteczne jego wykorzystanie.
4.9 Zarządzanie pasmem musi kierować się ogólną zasadą neutralności technologicznej, wraz z neutralnością usług, elastycznością i przejrzystością, zapewnieniem różnorodności kulturowej i językowej, wolności wypowiedzi i pluralizmu w mediach, a także odzwierciedlać techniczne, społeczne, kulturowe i polityczne potrzeby wszystkich państw członkowskich.
4.10 EKES jest zdania, że efektywne korzystanie z pasma radiowego ma zasadnicze znaczenie dla zagwarantowania dostępu do różnych potencjalnych usługodawców i w konsekwencji stanowi kluczowy czynnik wzrostu, wydajności i rozwoju przemysłu europejskiego w zgodzie ze strategią lizbońską, oferując jednocześnie szerszy wybór konsumentom.
4.11 Wniosek Komisji mógłby się okazać korzystny dla obywateli europejskich m.in. dzięki zmniejszeniu przeszkód we wprowadzaniu zaawansowanych technologii ruchomej łączności bezprzewodowej i przezwyciężeniu spowodowanych czynnikami geograficznymi różnic w dostępie do technologii cyfrowych, propagowaniu spójności społecznej i terytorialnej, podnoszeniu jakości świadczonych usług i obniżaniu ich ceny, zmniejszaniu liczby niezbędnych stacji bazowych dzięki częstszemu korzystaniu z niższych częstotliwości (co będzie korzystne dla środowiska naturalnego) oraz zapewnianiu nieustannej ochrony zdrowia przed promieniowaniem elektromagnetycznym.
4.12 EKES sądzi jednak, że kroki przewidziane przez Komisję na szczeblu wspólnotowym mogłyby zostać uzupełnione poprzez wprowadzenie szeregu środków o różnym charakterze i zasięgu.
4.12.1 Po pierwsze, z szeroko pojętego prawnego punktu widzenia, po przyjęciu proponowanych przepisów należałoby zapewnić środki budżetowe zgodnie z postanowieniami zawartymi w komunikacie Komisji COM (2006) 129, aby ułatwić, tam gdzie jest to właściwe, stworzenie niezbędnej infrastruktury w państwach członkowskich nieposiadających odpowiedniej sieci stacji bazowych. Nie można jednak stracić przy tym z oczu kwestii ekologicznych, tak by podjęte kroki nie pociągnęły za sobą kosztów środowiskowych.
4.12.2 Po drugie, obowiązujące obecnie przepisy wspólnotowe dotyczące zamówień publicznych i koncesji muszą zostać dostosowane w taki sposób, aby wszelkie koncesje przyznawane przez państwa członkowskie na korzystanie z pasma radiowego spełniały wymogi przejrzystości, niedyskryminacji i służyły ochronie interesu ogółu.
4.12.3 Po trzecie, decyzje podejmowane w ramach procedury komitologii, uzupełniające prawne aspekty ogólnoeuropejskiego systemu pasma radiowego, muszą zawierać konkretne postanowienia w celu zagwarantowania, iż obowiązujące prawo wspólnotowe w zakresie dostępności elektronicznej będzie miało zastosowanie we wszystkich dziedzinach. W celu właściwego wykorzystania postępu w dziedzinie technologii cyfrowych podejmowane decyzje muszą uwzględniać pełne korzystanie z praw przez osoby niepełnosprawne, osoby starsze oraz osoby niezbyt obeznane z technologią cyfrową bądź w ogóle jej nie znające, zgodnie z treścią komunikatu Komisji COM(2007) 694.
4.12.4 W tym celu można by opracować szereg zachęt, których rodzaj określony zostałby w odpowiednim czasie, skierowanych do sektora telekomunikacji i do władz państw członkowskich, szczególnie na szczeblu regionalnym i lokalnym, i mających na celu zapewnienie powszechnego dostępu obywateli do wszystkich nowinek technologicznych.
4.13 Całkiem prawdopodobne jest, że nowe warunki techniczne nie pociągną za sobą dodatkowych, zbędnych obciążeń finansowych bądź administracyjnych na szczeblu wspólnotowym, krajowym lub regionalnym.
Bruksela, 16 stycznia 2008 r.
Przewodniczący
Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
Dimitris DIMITRIADIS
______
(1) Dyrektywa Rady 87/372/EWG w sprawie pasm częstotliwości, które mają zostać zarezerwowane dla skoordynowanego wprowadzenia publicznej paneuropejskiej komórkowej cyfrowej naziemnej łączności ruchomej we Wspólnocie, Dz.U. L 196 z 17.7.1987, s. 85
(2) Zalecenie Rady 87/371/EWG z 24 czerwca 1987 r. w sprawie skoordynowanego wprowadzenia publicznej paneuropejskiej komórkowej cyfrowej naziemnej łączności ruchomej we Wspólnocie, Dz.U. L 196 z 17.7.1987, s. 81
(3) Rezolucja Rady z 14 grudnia 1990 r. w sprawie końcowego etapu skoordynowanego wprowadzania paneuropejskiej naziemnej publicznej cyfrowej łączności komórkowej we Wspólnocie (GSM), Dz. U. C 329 z 31.12.1990, s. 25
(4) Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 1
(5) Dz.U. C 123 z 25.4.2001
(6) Państwa od dawna koordynują korzystanie z pasma radiowego w ramach Międzynarodowej Unii Telekomunikacyjnej (ITU) - wyspecjalizowanego organu Narodów Zjednoczonych. W Światowej Konferencji Radiokomunikacyjnej organizowanej przez ITU bierze udział co dwa lata 186 państw, by podjąć kroki w celu zapewnienia międzynarodowej harmonizacji. W Europie 43 państwa, w tym państwa członkowskie UE, koordynują korzystanie z pasma radiowego w ramach Europejskiej Konferencji Administracji Pocztowych i Telekomunikacyjnych (CEPT) oraz jej podkomitetu - Europejskiego Komitetu Radiokomunikacyjnego (ERC).
(7) COM(2005) 229 wersja ostateczna
