Wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 10 kwietnia 2008 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez House of Lords) - Marks & Spencer pls przeciwko Commissioners of Customs and Excise(Sprawa C-309/06)(1)
(Podatki - Szósta dyrektywa VAT - Zwolnienie połączone ze zwrotem podatku zapłaconego we wcześniejszym etapie - Omyłkowe opodatkowanie według zwykłej stawki podatkowej - Prawo do opodatkowania według stawki 0 % - Bezpośrednia skuteczność - Ogólne zasady prawa wspólnotowego - Bezpodstawne wzbogacenie)
(2008/C 128/11)
(Dz.U.UE C z dnia 24 maja 2008 r.)
Język postępowania: angielski
Sąd krajowy
House of Lords
Strony w postępowaniu przed sądem krajowym
Strona skarżąca: Marks & Spencer pls
Strona pozwana: Commissioners of Customs and Excise
Przedmiot
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym - House of Lords - Wykładnia art. 28 ust. 2 lit. a) dyrektywy 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz.U. L 145, str. 1) - istnienie prawa wspólnotowego, na które może powoływać się bezpośrednio dostawca towaru ("teacakes"), w stosunku do którego prawo krajowe utrzymuje zwolnienie z prawem do zwrotu zapłaconego podatku - Podatek VAT nienależnie zapłacony w skutek błędnej wykładni uregulowania krajowego przez właściwe organy - Stosowanie ogólnych zasad prawa wspólnotowego, włączywszy w to zasadę neutralności podatkowej - Możliwość powołania się przez jednostkę na rzeczone zasady ogólne w celu odzyskania omyłkowo pobranych kwot
Sentencja
1. W przypadku, gdy na podstawie art. 28 ust. 2 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, w brzmieniu obowiązującym zarówno przed, jak i po zmianie tego przepisu przez dyrektywę Rady 92/77/EWG z dnia 19 października 1992 r., państwo członkowskie utrzymało w mocy w przepisach krajowych zwolnienie połączone ze zwrotem podatku zapłaconego na wcześniejszym etapie w odniesieniu do określonych dostaw lub usług, przedsiębiorca realizujący takiego rodzaju dostawy lub usługi nie może bezpośrednio powoływać się na jakiekolwiek prawo wywodzone z prawa wspólnotowego do opodatkowania tych dostaw lub usług podatkiem od wartości dodanej według stawki 0 %.
2. W przypadku, gdy na podstawie art. 28 ust. 2 szóstej dyrektywy, tak przed jak i po wprowadzeniu zmian do tego przepisu w przez dyrektywę 92/77, państwo członkowskie utrzymało w mocy w przepisach krajowych, zwolnienie połączone ze zwrotem podatku zapłaconego na wcześniejszym etapie w odniesieniu do określonych dostaw lub usług, lecz dokonywało błędnej wykładni przepisów krajowych, wskutek czego określone dostawy lub usługi, które powinny być objęte zwolnieniem połączonym ze zwrotem podatku zapłaconego na wcześniejszym etapie zgodnie z prawem krajowym, były opodatkowane według stawki podstawowej, mają zastosowanie zasady ogólne prawa wspólnotowego, w tym zasada neutralności podatkowej, w taki sposób, że dają one przedsiębiorcy, który realizował tego rodzaju dostawy lub usługi, prawo do odzyskania kwot błędnie pobranych w związku z tymi dostawami lub usługami.
3. Choć zasady równego traktowania i neutralności podatkowej zasadniczo znajdują zastosowanie do sprawy takiej, jak w postępowaniu przed sądem krajowym, to jednak ich naruszenie nie wynika jedynie z okoliczności, iż odmowa zwrotu była oparta na bezpodstawnym wzbogaceniu danego podatnika. Natomiast zasada neutralności podatkowej sprzeciwia się temu, aby zarzut bezpodstawnego wzbogacenia był podnoszony jedynie przeciwko takim podatnikom, jak "payment traders" (podatnikom, dla których w danym okresie rozliczeniowym podatek należny przekroczył kwotę zapłaconego podatku naliczonego), lecz już nie przeciwko takim podatnikom, jak "repayment traders" (podatnikom znajdującym się w sytuacji odwrotnej, niż ta poprzednia), o ile podatnicy ci sprzedawali towary podobne. Do sądu krajowego należy zbadanie, czy ma to miejsce w niniejszej sprawie. Ponadto zasada równego traktowania, której naruszenie może następować w dziedzinie podatków poprzez dyskryminację dotyczącą przedsiębiorców, którzy niekoniecznie są konkurentami, lecz znajdują się jednak w porównywalnej sytuacji pod innymi względami, sprzeciwia się dyskryminacji między "payment traders" a "repayment traders", która nie jest obiektywnie uzasadniona.
4. Na odpowiedź na pytanie trzecie nie ma wpływu wykazanie braku poniesienia straty lub uszczerbku finansowego przez przedsiębiorcę, któremu odmówiono zwrotu nienależnie pobranego podatku od wartości dodanej.
5. Do sądu krajowego należy określenie ewentualnych konsekwencji ze skutkiem wstecznym z naruszenia zasady równego traktowania, o której mowa w pkt 52-54 niniejszego wyroku, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązywania w czasie prawa krajowego właściwego w sprawie przed sądem krajowym, z poszanowaniem prawa wspólnotowego, a w szczególności zasady równego traktowania, a także zasady, zgodnie z którą sąd ten powinien czuwać nad tym, aby przyjęte przez niego środki naprawcze, nie były sprzeczne z prawem wspólnotowym.
______
(1) Dz.U. C 261 z 28.10.2006.
