Opinia w sprawie komunikatu Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów w sprawie modernizacji systemu opieki społecznej w celu zwiększenia liczby i poprawy jakości miejsc pracy - kompleksowe działanie na rzecz poprawy opłacalności pracy.

Opinia Komitetu Regionów w sprawie komunikatu Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów w sprawie modernizacji systemu opieki społecznej w celu zwiększenia liczby i poprawy jakości miejsc pracy - kompleksowe działanie na rzecz poprawy opłacalności pracy

(2004/C 318/03)

(Dz.U.UE C z dnia 22 grudnia 2004 r.)

Komitet Regionów,

Uwzględniając komunikat Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów w sprawie modernizacji systemu opieki społecznej w celu zwiększenia liczby i poprawy jakości miejsc pracy - kompleksowe działanie na rzecz poprawy opłacalności pracy (COM(2003) 842 final),

Uwzględniając decyzję Komisji Europejskiej z dnia 5 stycznia 2004 r. w sprawie zasięgnięcia opinii Komitetu w tej kwestii, zgodnie z art. 265 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,

Uwzględniając decyzję Przewodniczącego Komitetu Regionów z dnia 26 września 2003 r., zalecającą Komisji ds. Polityki Gospodarczej i Społecznej przygotowanie opinii w tej sprawie,

Uwzględniając opinię Komitetu Regionów (CdR 15/2003 fin⁽¹⁾) w sprawie przeglądu Europejskiej Strategii Zatrudnienia oraz wytycznych w dziedzinie zatrudnienia na 2003 r., opartą na: komunikacie Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów w sprawie analizy pięciu lat Europejskiej Strategii Zatrudnienia (COM(2002) 416 final) oraz na komunikacie dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów w sprawie przyszłości Europejskiej Strategii Zatrudnienia: Strategii na rzecz pełnego zatrudnienia i lepszych miejsc pracy dla wszystkich (COM (2003) 6 final),

Uwzględniając opinię Komitetu Regionów (CdR 167/2002 fin⁽²⁾) w sprawie komunikatu Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów dotyczącego wyników realizacji Agendy Polityki Społecznej,

Uwzględniając projekt opinii (CdR 94/2004 rev. 1) przyjęty przez Komisję ds. Polityki Gospodarczej i Społecznej dnia 30 kwietnia 2004 r. (sprawozdawca: Roberto Pella, Przewodniczący Rady prowincji Biella (Włochy - EPP),

na 55 sesji plenarnej w dniach 16 i 17 czerwca 2004 r. (sesja w dniu 16 czerwca) przyjął następującą opinię:

1. Poglądy Komitetu Regionów

Mając na uwadze co następuje:

1.1 Komitet Regionów konsekwentnie - w tym w formułowanych ostatnio opiniach - popierał proces rozpoczęty w Lizbonie, uwzględniający ścisłe powiązania pomiędzy polityką gospodarczą, polityką zatrudnienia i polityką społeczną;

1.2 Komunikat Komisji stanowi ważny krok naprzód w procesie rozpoczętym podczas szczytu w Lizbonie w zakresie ochrony społecznego wymiaru polityk europejskich;

1.3 W dokumencie tym Komisja ujawnia swój zamiar realizacji celów wyznaczonych przez Agendę Polityki Społecznej, popartą już wcześniej przez Komitet, szczególnie w kontekście corocznej oceny wyników realizacji Agendy Polityki Społecznej;

1.4 KR przyjmuje z zadowoleniem fakt, że dokument Komisji jest tak szczegółowy i stanowi kompleksowe podejście do omawianego zagadnienia;

1.5 KR przyjmuje z zadowoleniem podjęte przez Komisję próby zmierzenia się z różnymi aspektami polityki społecznej i opracowania propozycji w zakresie różnych dziedzin, dotyczących ich wielorakich aspektów; są to działania, które muszą być podjęte na wszystkich poziomach - europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym - celem zapewnienia wysokiej jakości życia wszystkim obywatelom Europy;

1.6 KR jest przekonany o wykazanej również w licznych dokumentach Komisji potrzebie rozwijania najbardziej właściwych struktur, wykorzystujących i realizujących europejski potencjał w zakresie zatrudnienia, który jest niezmiernie wysoki;

1.7 KR stwierdza i podkreśla, jak wielką wartość z punktu widzenia jakości życia każdej osoby przedstawia możliwość znalezienia pracy, satysfakcjonującej zarówno pod względem finansowym, jak i zawodowym;

1.8 KR przyjmuje z zadowoleniem rozumienie pojęcia opieki społecznej przyjęte w komunikacie - nie jako systemu, który zwalnia jednostkę z odpowiedzialności za jakość własnego życia, lecz jako środka, który może wesprzeć jednostkę, dodając jej pewności siebie i stwarzając niezbędne warunki socjalne, by mogła ona odgrywać w pełni należną jej rolę obywatela europejskiego, zamiast pozostawać w stanie ubóstwa i wykluczenia społecznego;

1.9 KR wraz z Komisją podkreśla konieczność podjęcia działań prewencyjnych i rehabilitacyjnych, zapobiegających biedzie i wykluczeniu społecznemu w najbardziej zagrożonych grupach ludności;

1.10 KR wraz z Komisją zwraca uwagę na fakt, że usługi publiczne świadczone przez władze lokalne i regionalne, w szczególności opieka nad dziećmi, zajęcia edukacyjno-wychowawcze dla dzieci oraz opieka społeczna dla osób starszych i niepełnosprawnych, są niezmiernie ważne, jeżeli obywatelom europejskim ma się dać szansę znalezienia satysfakcjonującego zatrudnienia;

1.11 KR przyjmuje z zadowoleniem w szczególności nacisk, jaki położono na potrzebę wspierania usług dla osób starszych, a także podkreśla, że usług tych nie należy pojmować tylko w kategoriach ośrodków opieki nad osobami starszymi poza ich rodzinami. W świetle doświadczeń zdobytych na szczeblu lokalnym i regionalnym, okazuje się, że najbardziej wartościowymi usługami, umożliwiającymi zapewnienie dobrego samopoczucia zarówno osobie starszej, jak i jej rodzinie, są usługi świadczone - a miarę możliwości - w domu danej osoby;

1.12 Komitet Regionów przyjmuje do wiadomości powody, dla których w dokumencie tym nie ma informacji odnośnie krajów akcesyjnych, a mianowicie fakt, że Komisja sporządzając go posłużyła się specjalnymi kwestionariuszami, które rozesłała również do krajów akcesyjnych; nie otrzymała jednak od nich pełnych odpowiedzi i dlatego też nie mogła ich uwzględnić w ocenie strategii przyjętych w celu zwiększenia zatrudnienia.

2. Zalecenia Komitetu Regionów

Komitet Regionów

2.1 Odnosząc się do środków rehabilitacyjnych wymienionych przez Komisję, a mających na celu reintegrację zawodową zagrożonych grup społecznych, takich jak osoby niepełnosprawne, zwraca uwagę na fakt, że potrzebne są autentyczne działania o charakterze socjalnym, a nie tylko medycznym, jak to zdaje się twierdzić Komisja w swym komunikacie. W wielu przypadkach powrót do pracy jest przecież utrudniony nie tylko ze względów zdrowotnych lub fizycznych, ale również z przyczyn materialnych, psychicznych, behawioralnych czy socjalnych; Komisja powinna zatem położyć większy nacisk (i to nie tylko we wnioskach) na rolę władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu bardziej kompleksowych działań socjalnych i zdrowotnych w takich przypadkach. Działania te muszą oczywiście iść w parze z rzeczywistymi działaniami rehabilitacyjnymi w medycznym rozumieniu tego słowa, oraz być wdrażane przede wszystkim za pomocą programów na szczeblu krajowym;

2.2 wyraża wcześniej już sygnalizowaną w innych opiniach potrzebę usprawnienia działań w dziedzinie opieki społecznej i zsynchronizowania ich z działaniami polityki gospodarczej i zatrudnienia; należy również przyjąć przepisy dla władz lokalnych i regionalnych, które są najlepszymi organami do kontaktowania się z najbardziej zagrożonymi grupami społecznymi, a także do konsultacji i angażowania się we wszystkie tego typu przypadki;

2.3 wzywa Komisję do położenia większego nacisku na rolę organizacji pozarządowych, o których nie ma mowy w komunikacie, a których praca u boku władz regionalnych i lokalnych jest niezmiernie istotna - dostarczają one bowiem praktycznych rozwiązań problemów społecznych, przede wszystkim stwarzając osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym możliwość zetknięcia się na nowo ze światem pracy, a w tym również z władzami lokalnymi i regionalnymi;

2.4 zaleca, by Komisja miała nadal na uwadze, tak jak w dokumencie, którego dotyczy niniejsza opinia, sformułowane już kluczowe zalecenia odnośnie modernizacji opieki społecznej, które są jednocześnie celami przyjętymi przez Radę Europejską w Lizbonie: wysoka jakość miejsc pracy, bezpieczne systemy emerytalne, integracja społeczna i ochrona zdrowia;

2.5 mając na względzie Trzeci Raport o Spójności Gospodarczej i Społecznej przedstawiony przez Komisję Europejską 18 lutego 2004 r., który stwierdza, że "pewne utrudnienia spowodowane położeniem geograficznym lub warunkami naturalnymi mogą pogłębić problemy związane z rozwojem, zwłaszcza w regionach peryferyjnych Unii i na wielu wyspach", Komisja powinna podjąć działania skierowane na złagodzenie tychże utrudnień, poprzez wspieranie lub zorganizowanie takich środków jak nauczanie czy zachęty dla wysp i peryferyjnych regionów Unii, aby zmodernizować system opieki społecznej w celu zwiększenia liczby i poprawy jakości miejsc pracy dla ich własnych obywateli, w szczególności tych, którzy mają trudności ze znalezieniem pracy z dala od swoich rodzinnych miejscowości;

2.6 ponownie wyraża swe przekonanie, że jeżeli zgodnie z założeniem Europa ma się zbliżyć do swoich obywateli oraz stać się bardziej demokratyczna i przejrzysta, władze lokalne i regionalne oraz społeczeństwo obywatelskie, w szczególności za pośrednictwem organizacji pozarządowych, muszą w większym stopniu uczestniczyć w opracowywaniu, wdrażaniu i ocenie polityk gospodarczych, społecznych i dotyczących zatrudnienia;

2.7 w odniesieniu do komunikatu, o którym mowa, ponawia uwagi przedstawione w opinii (CdR 15/2003) w sprawie przeglądu Europejskiej Strategii Zatrudnienia oraz wytycznych dotyczących zatrudnienia na 2003 r., opartej na komunikacie Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów w sprawie analizy pięciu lat Europejskiej Strategii Zatrudnienia (COM(2002) 416 final) oraz na komunikacie dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów w sprawie przyszłości Europejskiej Strategii Zatrudnienia: Strategii na rzecz pełnego zatrudnienia i lepszych miejsc pracy dla wszystkich (COM (2003) 6 final), a mianowicie że:

– władze lokalne i regionalne - oprócz tego, że same są pracodawcami - odgrywają istotną rolę w zapewnieniu usług socjalnych, szkoleniowych i edukacyjnych wspierających zatrudnienie, rozwój lokalnych rynków pracy i tworzenie nowych miejsc pracy;

– mają one znaczny wpływ na warunki dostępu do rynku pracy dla młodych ludzi, kobiet, imigrantów oraz osób w podeszłym wieku, a także na wspieranie równości szans na rynku pracy;

– rola, jaką odgrywają władze lokalne i regionalne w integracji społecznej osób nie uczestniczących w rynku pracy bywa bardzo istotna;

– wysoki wskaźnik zatrudnienia stanowi również kluczowy cel polityki rozwoju lokalnego i warunek utrzymania poziomu usług;

– partnerstwo między sektorem publicznym, prywatnym, gospodarką społeczną i organizacjami pozarządowymi jest szczególnie ważne dla polepszania spójności społecznej, tworzenia nowego kapitału społecznego, firm i miejsc pracy, a przez to dla uczynienia z rynku pracy pozytywnego bodźca również dla obywateli zagrożonych wykluczeniem z niego;

2.8 wzywa Komisję do konsekwentnego podkreślania we wszystkich komunikatach dotyczących zagadnień związanych z potrzebą uelastycznienia rynku pracy konieczności zapewnienia wsparcia pracownikom, którzy decydują się na zmianę swojej drogi zawodowej; brak odpowiednich narzędzi opieki społecznej w ramach ochrony socjalnej zagraża elastyczności rynku pracy, która jest istotna szczególnie w chwili obecnej, w warunkach rynku globalnego;

2.9 jest przekonany, że podstawowe zabezpieczenie ekonomiczne jest równie ważne dla pracowników mało zarabiających, jak i dla tych zajmujących stanowiska związane ze średnią i dużą odpowiedzialnością. Ponadto konieczne jest wsparcie na rzecz kształcenia i przekwalifikowywania;

2.10 stwierdza, że systemy opieki społecznej, szczególnie świadczenia natury finansowej, powinny angażować pracodawców, którym łatwiej będzie monitorować indywidualne przypadki i dzięki temu podejmować odpowiednie działania mające na celu zachęcenie do powrotu do pracy osób takich jak niepełnosprawni, na przykład pomagając im w znalezieniu miejsca pracy w tej samej lub innej firmie;

2.11 zaleca podjęcie wszelkich koniecznych działań w celu uświadomienia wszystkim Państwom Członkowskim UE wagi wytycznych zaproponowanych przez Komisję we wnioskach komunikatu oraz kluczowej roli władz lokalnych i regionalnych - bez uszczerbku dla pełnej niezależności ustawodawczej każdego Państwa Członkowskiego w tej dziedzinie polityki społecznej.

Bruksela, 1 lipca 2004 r.

	Przewodniczący
	Komitetu Regionów
	Peter STRAUB

______

⁽¹⁾ Dz.U. C 244 z 10.10.2003, str. 46.

⁽²⁾ Dz.U. C 66 z 19.03.2003, str. 1.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2004.318.12
• Rodzaj: Opinia
• Tytuł: Opinia w sprawie komunikatu Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów w sprawie modernizacji systemu opieki społecznej w celu zwiększenia liczby i poprawy jakości miejsc pracy - kompleksowe działanie na rzecz poprawy opłacalności pracy.
• Data aktu: 01/07/2004
• Data ogłoszenia: 22/12/2004