Sposób ustalania taryf i pobór składek za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 29 grudnia 1961 r.
w sprawie sposobu ustalania taryf i poboru składek za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 2 grudnia 1958 r. o ubezpieczeniach majątkowych i osobowych (Dz. U. Nr 72, poz. 357) zarządza się, co następuje:
§  1.
Taryfy składek za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe prowadzone przez Państwowy Zakład Ubezpieczeń, zwany dalej "PZU", ustala Minister Finansów na wniosek naczelnego dyrektora PZU, zaopiniowany przez radę ubezpieczeniową.
§  2.
1.
Stawki taryfowe ustala się za okres roczny.
2.
Taryfa może ustalić specjalną skalę stawek za ubezpieczenia, trwające krócej niż jeden rok.
§  3.
Kalkulację stawek taryfowych za obowiązkowe ubezpieczenia przeprowadza się w oparciu o istniejącą statystykę szkodowości za okres co najmniej ostatnich 5 lat. W razie braku statystyki należy ustalać stawki na podstawie zebranych materiałów lub opinii rzeczoznawców.
§  4.
Stawki taryfowe za obowiązkowe ubezpieczenia ustala się w wysokości niezbędnej dla zapewnienia środków na:
1)
wypłatę przewidywanych odszkodowań i świadczeń,
2)
pokrycie kosztów prowadzenia ubezpieczeń,
3)
tworzenie funduszu rezerwowego,
4)
tworzenie funduszu prewencyjnego.
§  5.
1.
Stawki taryfowe powinny być różnicowane w zależności od ryzyka ubezpieczeniowego.
2.
W przypadkach gospodarczo, społecznie lub technicznie uzasadnionych można:
1)
zaniechać lub ograniczyć różnicowanie stawek taryfowych,
2)
wprowadzać dla niektórych kategorii mienia lub osób obniżki ustalonych stawek w granicach do 30%,
3) 1
ustalać dolną i górną granicę stawek taryfowych, w której ramach wysokość składki określać będzie PZU.
§  6.
1.
Taryfy składek za obowiązkowe ubezpieczenia, z wyjątkiem taryf wymienionych w ust. 2, ogłasza się w Monitorze Polskim.
2.
Taryfy składek za obowiązkowe ubezpieczenia zwierząt gospodarczych od padnięcia ogłasza się w dzienniku urzędowym wojewódzkiej rady narodowej (rady narodowej miasta wyłączonego z województwa) według właściwości miejscowej.
§  7.
Składki za obowiązkowe ubezpieczenia wymierza się według obowiązujących taryf za rok kalendarzowy.
§  8.
1.
Składki za obowiązkowe ubezpieczenia pobiera się jednorazowo w miesiącu styczniu każdego roku.
2.
Minister Finansów może zarządzić pobór składek w innym terminie niż określony w ust. 1 lub w ratach, ze wskazaniem wysokości rat i terminów ich płatności.
3.
Minister Finansów może również zarządzić pobieranie zaliczki na poczet składki w miesiącu styczniu z określeniem jej wysokości, ustalając jednocześnie termin płatności reszty składki.
4.
O terminach płatności składki (zaliczki) PZU podaje do wiadomości publicznej za pomocą obwieszczeń.
5.
Niezależnie od obwieszczeń - przynajmniej na 14 dni przed terminem płatności składki (zaliczki) - płatnikom doręcza się:
1)
wezwania płatnicze, jeżeli składka pobierana jest jednorazowo lub w ratach (ust. 1 i 2);
2)
przypomnienia o płatności zaliczki oraz wezwania płatnicze do zapłaty reszty składki (ust. 3).
§  9. 2
Jeżeli odpowiedzialność PZU z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń budynków, mienia ruchomego, ziemiopłodów od gradobicia i powodzi oraz zwierząt gospodarczych rozpoczyna się, ulega zmianie lub kończy się w ciągu roku kalendarzowego, nie pobiera się składki uzupełniającej, składka zaś wymierzona za ten rok nie podlega skreśleniu i zwrotowi.
§  9a. 3
1.
Jeżeli odpowiedzialność PZU z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń następstw nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej z ruchu pojazdów samochodowych, należących do jednostek gospodarki nie uspołecznionej, rozpoczyna się, ulega zmianie lub kończy się w ciągu roku kalendarzowego, PZU pobiera składkę uzupełniającą lub zwraca składkę według następujących zasad:
1)
w razie rejestrowania pojazdu samochodowego w ciągu roku kalendarzowego, posiadacz pojazdu opłaca składkę przed zarejestrowaniem w wysokości:
a)
100 % składki rocznej, jeżeli pojazd jest rejestrowany w pierwszym półroczu,
b)
50 % składki rocznej, jeżeli pojazd jest rejestrowany w drugim półroczu;
2)
w razie wyrejestrowania pojazdu samochodowego w pierwszym półroczu, posiadaczowi pojazdu przysługuje zwrot składki w wysokości 50% wpłaconej składki; jeżeli pojazd zostanie wyrejestrowany w drugim półroczu, zwrot składki nie przysługuje.
2.
Zasady obliczania składki uzupełniającej lub zwrotu składki za obowiązkowe ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej z ruchu pojazdów samochodowych, które są w posiadaniu jednostek gospodarki uspołecznionej, ustali Minister Finansów.
§  10.
Składki za obowiązkowe ubezpieczenia są pobierane przez sołtysów albo we własnym zakresie przez PZU. Minister Finansów może w porozumieniu z właściwymi ministrami zarządzić pobór składki przez inne organy.
§  11.
1.
Wymiaru składki można dokonać tylko z okresu ostatnich trzech ubiegłych lat kalendarzowych.
2.
PZU może potrącić z odszkodowania należne, a nie uiszczone przez płatnika składki za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe lub osobowe.
§  12.
Przepisy niniejszego rozporządzenia stosuje się odpowiednio do sposobu ustalania taryf i poboru składek za obowiązkowe ubezpieczenia prowadzone przez "Wartę" Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji Spółka Akcyjna.
§  13.
1.
Tracą moc dotychczasową przepisy w sprawach uregulowanych niniejszym rozporządzeniem, a w szczególności:
1)
rozdział VII rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 listopada 1956 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia ziemiopłodów od gradobicia i powodzi (Dz. U. Nr 57, poz. 262);
2)
rozdział VII rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 września 1957 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia budynków (Dz. U. Nr 52, poz. 254);
3)
rozdział VIII rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 1958 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia mienia ruchomego w gospodarstwach rolnych (Dz. U. Nr 14, poz. 59).
2.
Do czasu wydania zarządzeń, o których mowa w § 1 oraz § 8 ust. 2 i 3, stosuje się dotychczasowe przepisy wykonawcze w zakresie ustalania taryf składek za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe oraz w zakresie terminów płatności składek za obowiązkowe ubezpieczenia i zaliczek na te składki.
§  14.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Ministrowi Finansów.
§  15.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1962 r.
1 § 5 ust. 2 pkt 3 dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 8 lutego 1965 r. (Dz.U.65.7.36) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1965 r.
2 § 9:

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 8 lutego 1965 r. (Dz.U.65.7.36) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1965 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 15 lutego 1967 r. (Dz.U.67.6.22) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1967 r.

3 § 9a dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 8 lutego 1965 r. (Dz.U.65.7.36) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1965 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1962.3.6

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Sposób ustalania taryf i pobór składek za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe.
Data aktu: 29/12/1961
Data ogłoszenia: 20/01/1962
Data wejścia w życie: 01/01/1962, 20/01/1962