Konwencja międzynarodowa o uproszczeniu formalności celnych. Genewa 1923.11.03.

KONWENCJA

o uproszczeniu formalności celnych,

podpisana w Genewie dnia 3 listopada 1923 r.

(Ratyfikowana zgodnie z ustawą z dnia 21 marca 1931 r. - Dz. U. R. P. Nr. 40, poz. 349).

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia trzeciego listopada tysiąc dziewięćset dwudziestego trzeciego roku podpisana została w Genewie konwencja wraz z dołączonym do niej protokółem w sprawie uproszczenia formalności celnych o następującem brzmieniu dosłownem:

KONWENCJA MIĘDZYNARODOWA

o uproszczeniu formalności celnych.

Genewa, 3 Listopada 1923 r.

Niemcy, Austrja, Belgja, Brazylja, Imperjum Brytyjskie (z Australijskim Związkiem Państw, Unją Południowo - Afrykańską, Nową Zelandją i Indjami), Bułgarja, Chile, Chiny, Danja, Egipt, Hiszpanja, Finlandja, Francja, Grecja, Węgry, Włochy, Japonja, Litwa, Luksemburg, Protektorat Republiki Francuskiej w Marokku, Norwegja, Paragwaj, Holandja, Polska, Portugalja, Rumunja, Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców, Syjam, Szwecja, Szwajcarja, Czechosłowacja, Regencja Tunisu (Protektorat Francuski) i Urugwaj.

Pragnąc zapewnić stosowanie zasady słusznego traktowania handlu, wyrażonej w art. 23 Paktu Ligi Narodów;

przekonane, że oswabadzając handel międzynarodowy od ciężaru takich formalności celnych i im pokrewnych, które są zbędne, nadmierne, lub dowolne, urzeczywistnią znaczny krok naprzód w kierunku spełnienia tego zamiaru;

uważając, że najlepszą drogą do osiągnięcia rezultatu w tym przedmiocie jest zawarcie układu międzynarodowego, opartego na słusznej wzajemności;

postanowiły zawrzeć w tym celu konwencję;

wskutek tego Wysokie Strony Układające się zamianowały swych Pełnomocników, a mianowicie: (pominięto),

KTÓRZY zakomunikowawszy sobie wzajemnie swoje pełnomocnictwa i uznawszy, że one są sporządzone w dobrej i należytej formie zgodzili się na to co następuje:

Art.  1.

Celem zastosowania między sobą zasady i postanowień art. 23 Paktu Ligi Narodów w przedmiocie słusznego traktowania handlu, Państwa układające się zobowiązują się nie utrudniać swych stosunków handlowych przez formalności celne i im pokrewne, któreby były nadmierne, zbędne lub dowolne.

W tym celu Państwa układające się zobowiązują się przeprowadzić wszelkiemi odpowiedniemi środkami ustawodawczemi czy też administracyjnemi rewizję postanowień przepisanych przez ich ustawy, regulaminy lub rozporządzenia i instrukcje ich władz administracyjnych w przedmiocie formalności celnych i im pokrewnych, a to celem uproszczenia tych postanowień, przystosowania ich od czasu do czasu do potrzeb stosunków handlowych z zagranicą tudzież w celu uchronienia tych stosunków od wszelkiej przeszkody, któraby nie była niezbędna dla ochrony istotnych interesów kraju.

Art.  2.

Państwa układające się zobowiązują się przestrzegać ściśle zasadę słusznego traktowania w odniesieniu do reglamentacji lub postępowania celnego lub pokrewnego, do formalności dotyczących wydawania pozwoleń, metod rewizji celnej lub analizy, lub też w odniesieniu do wszelkiej innej kwestji, przewidzianej przez niniejszą konwencję; zgodnie też z powyższą zasadą Państwa układające się postanawiają wzajemnie nie stosować w tych sprawach jakiegokolwiek różniczkowania niesłusznego, skierowanego przeciw handlowi jednego z państw układających się.

Powyższa zasada ma mieć zastosowanie nawet w tych wypadkach, kiedy pewne układające się państwa mogłyby zgodnie ze swem ustawodawstwem lub też z zawartemi między sobą układami handlowemi przyznawać sobie wzajemnie ułatwienia jeszcze większe aniżeli te, które wynikają z niniejszej konwencji.

Art.  3.

Z uwagi na poważne przeszkody, jakie handlowi międzynarodowemu stawiają zakazy i ograniczenia przywozu lub wywozu, Państwa układające się zobowiązują się wydać i wprowadzić w życie, jak tylko okoliczności im na to pozwolą, wszelkie zarządzenia, zmierzające do sprowadzenia do minimum wspomnianych zakazów i ograniczeń, a w każdym razie w przedmiocie pozwoleń, zawierających uchylenie zakazów przywozu lub wywozu, zarządzić wszystko co potrzeba, aby:

a) warunki, których należy dopełnić, i formalności, które należy załatwić celem uzyskania tych pozwoleń, były niezwłocznie podawane do wiadomości publicznej w formie jak najbardziej jasnej i dokładnej;

b) sposób wydawania tych dokumentów był ile możności prosty i niezmienny;

c) rozpatrywanie próśb i wydawanie pozwoleń interesowanym było uskuteczniane z jak największym pośpiechem;

d) system wydawania pozwoleń był urządzony w sposób niedopuszczający handlu temi dokumentami. W tym celu pozwolenia, które zostały wydane pewnym osobom, powinny zawierać nazwiska uprawnionego i nie powinny przedstawiać możności zużytkowania ich przez jakąś inną osobę;

e) na wypadek ustalenia kontyngentów, formalności nałożone przez kraj importujący nie były tego rodzaju, iżby nie dopuszczały słusznej repartycji tych ilości towarów, których przywóz został dozwolony.

Art.  4.

Państwa układające się będą obowiązane ogłosić bezzwłocznie wszelkie regulaminy, dotyczące formalności celnych i im pokrewnych, jak również wszystkie zmiany do nich się odnoszące, któreby nie były dotychczas jeszcze ogłoszone, i to w taki sposób, aby interesanci mogli się z nimi zapoznać i uniknąć wskutek tego szkody, jaka mogłaby wyniknąć z zastosowania nieznanych im formalności celnych.

Państwa układające się zobowiązują się nie wprowadzać w życie żadnego zarządzenia, dotyczącego reglamentacji celnej, któreby nie było podane uprzednio do publicznej wiadomości czy to zapomocą ogłoszenia go w krajowym Dzienniku Urzędowym, czy też w jakikolwiek inny odpowiedni sposób drogą publikacji urzędowej czy prywatnej.

Ten sam obowiązek uprzedniego ogłaszania stosuje się do wszystkiego, co dotyczy taryf, jak również zakazów i ograniczeń przywozu lub wywozu.

Jednakże w wypadkach wyjątkowych, kiedy uprzednie ogłoszenie mogłoby przynieść szkodę istotnym interesom kraju, postanowienia powyższych ustępów 2 i 3 tracą swą moc obowiązującą. W podobnych wypadkach atoli ogłoszenie powinno zejść się , o ile możności, z chwilą wejścia w życie wydanego zarządzenia.

Art.  5.

Każde z Państw układających się, któreby, czy to w drodze zarządzeń częściowych, czy stopniowych poprawek, zmieniło swą taryfę celną w odniesieniu do znacznej ilości artykułów, będzie obowiązane podać dokładny obraz tych zmian do publicznej wiadomości, ogłaszając w formie przystępnej wszystkie te daniny, które mają zastosowanie na podstawie całokształtu obowiązujących postanowień.

W tym celu wszelkie opłaty do pobrania przez władze celne z tytułu przywozu lub wywozu towarów winny być wskazane w sposób metodyczny, czy to będzie chodziło o opłaty celne, należytości uboczne, czy opłaty spożywcze, obrotowe, manipulacyjne lub im podobne i wogóle wszelkie opłaty jakiegokolwiek rodzaju one by nie były, przyczem rozumie się, że powyżej przewidziany obowiązek ogranicza się do danin i opłat przypadających od towarów przywożonych lub wywożonych do pobrania na rachunek Skarbu Państwa i z tytułu oclenia.

Niezależnie od tego, iż będą w ten sposób bez jakiejkolwiek zawisłości wyszczególnione opłaty obciążające dany towar, trzeba będzie nadto, o ile chodzi o opłaty spożywcze i inne opłaty, przypadające do pobrania na rachunek Skarbu Państwa z tytułu oclenia, wskazać, czy dany towar zagraniczny jest obciążony opłatą specjalną, wynikającą z tego, że wyjątkowo opłaty te nie mogą być nakładane w całości lub częściowo na towary pochodzące z kraju importującego.

Państwa układające się zobowiązują się wydać potrzebne zarządzenia celem dania kupcom możności zasięgania urzędowych informacyj w przedmiocie taryf, a w szczególności co do stawek tych opłat celnych, które przypadają od pewnego oznaczonego towaru.

Art.  6.

Celem umożliwienia Państwom układającym się i ich obywatelom uzyskania możliwie szybko informacji o wszelkich zarządzeniach, przewidzianych w art. 4 i 5, które dotyczą ich handlu, każde z Państw układających się zobowiązuje się komunikować przedstawicielom dyplomatycznym wszystkich innych Państw lub też wszelkiemu innemu w tym celu wskazanemu na jego terytorjum rezydującemu przedstawicielowi, wszelkie publikacje, uskuteczniane w wykonaniu postanowień niniejszych artykułów; zawiadomienie to ma być dokonane z chwilą pojawienia się danej publikacji i to w dwóch egzemplarzach. W razie braku przedstawiciela dyplomatycznego lub też innego, zawiadomienie interesowanego Państwa ma nastąpić w drodze którą ono wskaże w tym celu.

Każde z Państw układających się zobowiązuje się nadto dostarczyć do Sekretarjatu Ligi Narodów w 10 egzemplarzach wszelkich publikacyj, ogłoszonych w myśl postanowień art. 4 i 5, i to niezwłocznie po ich ukazaniu się.

Każde z Państw układających się zobowiązuje się również komunikować w 10 egzemplarzach niezwłocznie po ich ogłoszeniu wszelkie taryfy celne, lub też zmiany taryf przez siebie ustanawianych "Międzynarodowemu Biuru dla publikacji taryf celnych" w Brukseli, któremu w myśl konwencji międzynarodowej z dnia 5 lipca 1890 r. poruczono tłumaczenie i ogłaszanie taryf celnych.

Art.  7.

Państwa układające się zobowiązują się wydać czy to w drodze ustawodawczej, czy też administracyjnej, wszelkie zarządzenia, potrzebne dla przeszkodzenia dowolnemu i nieprawidłowemu stosowaniu swych ustaw i regulaminów w dziedzinie spraw celnych i im pokrewnych, jako też celem zapewnienia osobom, któreby zostały pokrzywdzone przez te nadużycia, pewnych środków prawnych w drodze postępowania administracyjnego, sądowego lub rozjemczego.

Wszelkie zarządzenia tego rodzaju, które obowiązują obecnie lub które będą wydane w przyszłości, winny być ogłoszone stosownie do warunków przewidzianych w art. 4 i 5.

Art.  8.

Poza wypadkiem, kiedy towary mogłyby podlegać prohibicji i o ile obecność danego towaru nie byłaby niezbędna dla rozstrzygnięcia sporu, towary, które stanowią przedmiot sporu, dotyczącego ich taryfowania, wytworzenia, pochodzenia lub wartości, winny być na żądania kontrbuenta oddane niezwłocznie do jego swobodnej dyspozycji, bez oczekiwania na rozstrzygnięcie sporu, z zastrzeżeniem atoli zastosowania środków, niezbędnych dla zabezpieczenia interesów Skarbu Państwa. Rozumie się, że zwrot zabezpieczenia celnego lub umorzenie zobowiązania kaucyjnego, podpisanego przez deklaranta, będzie miało miejsce po rozstrzygnięciu sporu, które w każdym razie winno nastąpić możliwie rychło.

Art.  9.

Celem zaznaczenia postępu, dokonanego w tem wszystkiem, co dotyczy uproszczenia formalności celnych i im pokrewnych wzmiankowanych w poprzednich artykułach, każde z Państw układających się winno będzie przesłać Sekretarzowi Generalnemu Ligi Narodów, w ciągu dwunastu miesięcy, od wejścia w życie, odnośnie do danego Państwa, niniejszej konwencji, sprawozdanie o zarządzeniach wydanych przezeń dla zapewnienia wspomnianego uproszczenia.

Podobne sprawozdania będą dostarczane w przyszłości co trzy lata tudzież za każdym razem, jak tego Rada Ligi zażąda.

Art.  10.

Próbki i wzory, podlegające cłu przywozowemu i nie obłożone zakazem przywozu, importowane przez fabrykantów lub kupców, osiadłych w któremkolwiek z Państw układających się, czy to osobiście, czy to za pośrednictwem podróżujących ajentów handlowych, dopuszcza się za czasowem zwolnieniem od cła na terytorjum każdego z Państw układających się pod warunkiem złożenia zabezpieczenia cła przywozowego lub zobowiązania kaucyjnego, poręczającego ewentualną spłatę przypadających należności.

By korzystać z tego udogodnienia, fabrykanci, kupcy i podróżujący ajenci handlowi winni się stosować do ustaw, regulaminów i formalności celnych, przepisanych przez wyżej wspomniane Państwa; te ustawy i regulaminy będą mogły nakładać na interesowanych obowiązek posiadania karty legitymacyjnej.

W celu zastosowania niniejszego artykułu uważa się za próbki lub wzory wszelkie przedmioty, reprezentujące jakiś określony towar, pod dwoma warunkami, a mianowicie, że wspomniane przedmioty są zdatne do należytego stwierdzenia ich tożsamości przy powrotnym wywozie zagranicę, a z drugiej strony, że przedmioty w ten sposób przywożone nie przedstawiają takich ilości, ani wartści, że w swej całości nie miałyby więcej zwykłego charakteru próbek.

Władze celne któregokolwiek z Państw układających się nie będą uważały za wystarczające, o ile chodzi o późniejsze rozpoznanie tożsamości próbek lub wzorów, te znaki, które będą nałożone na nie przez Zarząd celny drugiego Państwa układającego się pod warunkiem, że te próbki lub wzory będą zaopatrzone w listę opisową, zaświadczoną przez władze celne tegoż drugiego Państwa.

Jednakowoż urzędy celne kraju importującego będą mogły nakładać na te próbki lub wzory znaki uzupełniające we wszystkich tych wypadkach, kiedy one uznają to uzupełnienie gwarancji za niezbędne dla zapewnienia identyfikacji tych próbek, lub wzorów w chwili ich powrotnego wywozu zagranicę. Poza tym ostatnim wypadkiem rewizja celna będzie polegała poprostu na rozpoznaniu tożsamości próbek i na oznaczeniu wysokości przypadających ewentualnie należności i opłat.

Termin do powrotnego wywozu ustala się co najmniej na 6 miesięcy, z zastrzeżeniem dla urzędu celnego kraju importującego możności jego przedłużenia. Po bezskutecznym upływie tego terminu wymagać się będzie uiszczenia cła od próbek, niewywiezionych zpowrotem zagranicę.

Zwrot złożonego przy wwozie zabezpieczenia celnego lub zwolnienia kaucji, która poręcza uiszczenie cła, będą uskuteczniane bez zwłoki przez wszystkie urzędy, położone na granicy lub wewnątrz kraju, które otrzymają potrzebne w tym celu upoważnienia, ewentualnie za potrąceniem należności, przypadających od próbek i wzorów, któreby nie zostały przedstawione do odprawy w powrotnym wywozie zagranicę. Państwa układające się ogłoszą listę urzędów, którym nadane zostaną wspomniane upoważnienia.

W wypadku, gdy wymaga się karty legitymacyjnej, powinna ona odpowiadać wzorowi, dołączonemu do niniejszego artykułu, i być wydaną przez władzę upoważnioną w tym celu przez Państwo, w którego obrębie odnośni fabrykanci lub kupcy mają siedzbę swego przedsiębiorstwa. Pod warunkiem wzajemności karty legitymacyjne będą wolne od wizy konsularnej lub też innej z wyjątkiem wypadku, gdy pewne Państwo wykaże, że okoliczności szczególne i wyjątkowe zmuszają je do wymagania takiej wizy. W tym wypadku koszta wizy winny być ustalone według możliwie jak najniższej stawki i nie powinny przekraczać kosztów emisyjnych.

Państwa układające się zakomunikują sobie bezpośrednio w krótkim terminie, jak również zakomunikują Sekretarjatowi Ligi Narodów listę władz, uznanych za kompetentne do wydawania kart legitymacyjnych.

Do czasu zaprowadzenia wyżej określonego systemu, ułatwienia, przyznane dotychczas przez poszczególne Państwa, nie będą ograniczane.

Postanowienia niniejszego artykułu, z wyjątkiem postanowień dotyczących karty legitymacyjnej, należy stosować do próbek i wzorów, które, podlegając opłatom wwozowym ale nie podpadając pod zakazy, byłyby wwożone przez fabrykantów, kupców lub podróżujących ajentów handlowych, osiadłych w którymkolwiek z Państw układających się, nawet jeśli ci fabrykanci, kupcy lub ajenci handlowi nie przewożą sami tych próbek i wzorów.

(WZÓR)

KARTKA LEGITYMACYJNA DLA PODRÓŻUJĄCYCH AJENTÓW HANDLOWYCH.

(pominięty)

Art.  11.

Państwa układające się ograniczą w ramach wszekiej możliwości wypadki, w których wymagane są świadectwa pochodzenia.

Zgodnie z powyższą zasadą i wychodząc z założenia, że zarządy celne zachowują pełne prawo kontrolowania rzeczywistego pochodzenia towarów, tudzież, że pomimo przedstawienia świadectw mają prawo domagać się dostarczenia wszelkich innych dowodów, które uznają za potrzebne. Państwa układające się zgadzają się na przestrzeganie następujących postanowień:

1) Państwa układające się postarają się uczynić możliwie prostemi i słusznemi zarówno postępowanie, jak i formalności, dotyczące wydawania i uznawania świadectw pochodzenia, tudzież podadzą do publicznej wiadomości wypadki, w których takie świadectwa są wymagane, jak niemniej warunki, pod jakiemi one są wydawane.

2) Świadectwa pochodzenia mogą być wydawane nietylko przez władze urzędowe Państw układających się, lecz także przez wszelkie organizacje, posiadające odpowiednią kompetencję i dające należytą rękojmię, które zostały uprzednio do tego upoważnione przez każde z interesowanych Państw. Każde Państwo układające się zakomunikuje możliwie jak najrychlej Sekretarjatowi Ligi Narodów listę organizacyj, które upoważniło do wydawania świadectw pochodzenia. Każde Państwo zastrzega sobie prawo do cofnięcia swojej zgody którejkolwiek z organizacyj w ten sposób notyfikowanych, co do której skontatuje, że ta organizacja wydała nienależnie rzeczone świadectwa.

3) W wypadku, gdy jakiś towar nie byłby importowany bezpośrednio z kraju pochodzenia, lecz przybywałby drogą przez trzeci kraj układający się, zarządy celne dopuszczą świadectwa pochodzenia, wystawione przez ukwalifikowane organizacje tego kraju trzeciego, zastrzegając sobie jednak prawo sprawdzenia, czy podobne świadectwa mogą być przyjmowane narówni ze świadectwami, wydawanemi przez kraj pochodzenia danego towaru.

4) Zarządy celne nie będą wymagały przedstawiania świadectw pochodzenia:

a) jeżeli interesowany zrzeknie się domagania się dobrodziejstwa pewnego traktowania, którego zastosowanie uzależnione jest od przedstawienia takiego świadectwa;

b) jeżeli już sama natura towarów wskazuje bez żadnej wątpliwości na ich pochodzenie i jeżeli Państwa interesowane zawarły uprzednio w tym przedmiocie układ między sobą;

c) jeżeli towar jest zaopatrzony w świadectwa stwierdzające, że ma on prawo do pewnej nazwy rejonalnej, pod warunkiem że to świadectwo zostało wydane przez organizację do tego uprawnioną i przez kraj importujący uznaną.

5) Jeśli ustawodawstwo odnośnych krajów nie będzie temu stało na przeszkodzie, zarządy celne będą obowiązane w wypadku, kiedy wzajemność będzie zapewniona:

a) zwalniać również od obowiązku wykazania pochodzenia, o ile nie zachodzi podejrzenie nadużycia, towary importowane, które w sposób oczywisty nie przedstawiają charakteru handlowego, lub też takie, które posiadają wprawdzie ten charakter, lecz przedstawiają bardzo niską wartość;

b) przyjmować świadectwa pochodzenia wydane dla towarów, których wywóz nie został niezwłocznie dokonany, byleby tylko wysyłka tych towarów miała miejsce w terminie ustalonym na jeden lub dwa miesiące zależnie od tego, czy kraj wysyłający i kraj przeznaczenia graniczą ze sobą, czy też nie, przyczem terminy te mogą być przedłużone, jeżeli powody przytoczone na usprawiedliwienie zwłoki w transporcie okażą się wystarczające.

6) Jeżeli importer dla jakiegoś na uznanie zasługującego powodu nie będzie mógł przedstawić świadectwa pochodzenia w chwili przywozu towarów, będzie można mu wyznaczyć pewien termin, potrzebny dla przedstawienia takiego dokumentu pod warunkami, jakie zarządy celne uznają za wskazane celem zabezpieczenia ewentualnie przypadających należności celnych. Skoro importer przedstawi następnie żądane świadectwo, nadwyżka cła przezeń uiszczonego lub zabezpieczonego będzie mu zwrócona możliwie jak najrychlej.

Przy zastosowaniu niniejszego postanowienia należy mieć na uwadze warunki, wynikające ewentualnie z potrącenia z kontyngentu.

7) Świadectwa pochodzenia będą mogły być wystawiane bądź to w języku kraju importującego, bądź w języku eksportującego, przyczem urząd celny kraju importującego zachowuje możność domagania się przetłumaczenia w razie gdy ma wątpliwości co do treści dokumentu.

8) Świadectwa pochodzenia są w zasadzie wolne od wizy konsularnej, zwłaszcza o ile są wystawione przez władze celne. Jeżeli w wypadkach wyjątkowych wiza konsularna będzie nadal wymagana, strony interesowane będą mogły przedłożyć świadectwa pochodzenia do zawizowania według swego wyboru czy to konsulowi swego okręgu, czy też konsulowi okręgu sąsiedniego; koszta wizy winny być możliwie niskie i nie mogą przekraczać kosztów wystawienia, zwłaszcza jeśli chodzi o przesyłki o małej wartości.

9) Postanowienia niniejszego artykułu mają zastosowanie do wszystkich dokumentów, spełniających zadanie świadectwa pochodzenia.

Art.  12.

Dokumenty zwane "fakturami konsularnemi" będą wymagane tylko o tyle, o ile przedstawienie będzie konieczne czy to celem stwierdzenia pochodzenia przywiezionego towaru, jeżeli pochodzenie może wpłynąć na warunki odprawy danego towaru, czy też celem określenia wartości tegoż w wypadkach taryfowania ad valorem, w których to razach faktura handlowa nie byłaby wystarczająca.

Tekst faktur konsularnych będzie uproszczony w taki sposób, aby uniknąć wszelkich komplikacyj lub trudności, tudzież aby ułatwić sporządzanie tych dokumentów przez interesowane koła handlowe.

Koszta wizy na fakturach konsularnych winny polegać jedynie na pewnej stałej opłacie, która powinna być możliwie niską, nadto dla jednej i tej samej faktury nie będzie się wymagać więcej niż trzech egzemplarzy.

Art.  13.

Jeżeli sposób postępowania, który ma zastosowanie do jakiejkolwiek kategorji towarów importowanych, zależy od dopełnienia pewnych specjalnych warunków technicznych, dotyczących składu tych towarów, ich stopnia czystości, ich jakości, ich stanu zdrowotnego, strefy ich wytworzenia lub innych analogicznych warunków, Państwa układające się postarają się zawrzeć między sobą układy, w myśl których będą uznane świadectwa wydane, jako też marki i znaki nałożone w kraju eksportującym w celu zagwarantowania, że rzeczone warunki zostały dopełnione, bez potrzeby poddawania tych towarów ponownej analizie lub nowej próbie w kraju importującym, z zastrzeżeniem specjalnych gwarancyj, jeżeli zachodzi domniemanie, że wymagane warunki nie zostały dopełnione. Państwo importujące powinno mieć również wszelkie gwarancje co się tyczy władzy, która wydaje takie świadectwa, jako też co do natury i charakteru badań, wymaganych w kraju eksportującym. Z drugiej strony administracja celna Państwa importującego powinnaby zachować prawo przeprowadzenia kontranalizy w każdym wypadku, jak tylko miałaby szczególne powody do użycia tego środka.

Celem ułatwienia generalizacji tego rodzaju układów byłoby pożytecznem zamieścić w nich bliższe określenie w następujących kierunkach:

a) co do metod jednolitego postępowania we wszystkich laboratorjach, którym poruczono przeprowadzenie analiz lub prób, przyczem na żądanie jednego lub kilku Państw, zawierających takie układy, metody te mogłyby być perjodycznie poddawane rewizji;

b) co do natury i charakteru prób, jakie mają być praktykowane w każdem z Państw zawierających takie układy, przyczem należy starać się o oznaczenie stopnia czystości wymaganego dla pewnych produktów w taki sposób, aby nie doprowadzi do prawdziwej prohibicji.

Art.  14.

Państwa układające się rozważą, w drodze akcji czy to indywidualnej, czy też łącznej, metody najbardziej odpowiednie celem uproszczenia, lepszego ujednostajnienia, a jednocześnie uczynienia bardziej słusznemi formalności dotyczących szybkiego clenia towarów, rewizji bagaży podróżnych, sposobu postępowania z towarami na składzie, opłat magazynowych, tudzież innych kwestyj, wymienionych w załączniku do niniejszego artykułu.

Celem zastosowania rzeczonego artykułu, Państwa układające się rozważą życzliwie zalecenia, zawarte w tym załączniku.

Załącznik do art. 14.

A. Szybkie clenie towarów.

Organizacja i funkcjonowanie służby.

1) Dla uniknięcia zatoru w pewnych urzędach granicznych pożądanem jest, ażeby została ułatwiona praktyka clenia w urzędach lub składach, położonych wewnątrz kraju, o ile na to pozwalają regulaminy wewnętrzne, warunki transportu i rodzaj towarów.

2) Jest pożądanem, aby oprócz wypadku, gdy zachodzi podejrzenie nadużycia i o ileby tem nie były naruszone prawa, wynikające z ustawodawstwa danych Państw, plomby lub pieczęcie celne, nałożone przez Państwo na towary, przesyłane tranzytem, lub też skierowane do składów - były uznawane i respektowane przez drugie Państwa z zastrzeżeniem, że wolno jest tymże uzupełnić te plomby lub pieczęcie przez nałożenie nowych znaków celnych.

Odprawa celna towarów.

3) Jest pożądanem, aby w granicach wszelkiej możliwości i bez naruszenia prawa pobierania specjalnych opłat, Państwa:

a) ułatwiały clenie łatwo psujących się artykułów spożywczych w czasie poza zwykłemi godzinami i dniami, w których urzędy celne są czynne;

b) zezwalały w granicach swego ustawodawstwa na ładowanie i wyładowanie okrętów i statków w czasie poza zwykłemi dniami i godzinami urzędowemi urzędów celnych.

Ułatwienie przyznane deklarantowi.

4) Jest pożądanem, aby z zastrzeżeniem postanowień art. 10 konwencji berneńskiej z dnia 14 października 1890 r. o przewozie towarów kolejami żelaznemi, zmienionego konwencją berneńską z 19 września 1906 r. odbiorca mógł zawsze deklarować towar na cle albo sam osobiście, albo też zlecić deklarowanie osobie swego wyboru.

5) Jest pożądanem, aby - tam, gdzie ten system będzie uznany za możliwy do zastosowania - przyjęto pewien formularz, zawierający jednocześnie deklarację celną, którą ma wypełnić strona interesowana, potwierdzenie odprawy i, o ile dotyczący kraj to uzna za wskazane, pokwitowanie z uiszczenia cła wwozowego.

6) Jest pożądanem, aby Państwa wstrzymały się, o ile możności, od zastosowania surowych kar za lekkie przekroczenia przepisów o postępowaniu i reglamentacji celnej. W szczególności, jeśli w wypadku, gdy dla oclenia danego towaru wymaganem jest przedstawienie dokumentów, dopuszczono się zaniedbania lub omyłki, oczywiście pozbawionej zamiaru popełnienia przemytnictwa i łatwej do naprawienia, ewentualna grzywna powinna być sprowadzoną do minimum w ten sposób, aby będąc możliwie mało uciążliwą nie nosiła innego charakteru, jak tylko charakter sankcji formalnej, to jest prostego ostrzeżenia.

7) Byłoby pożytecznem wziąć pod rozwagę możliwość używania dla uiszczenia lub zabezpieczenia należności celnych czeków pocztowych lub czeków bankowych za uprzedniem wykazaniem się ze złożenia stałej kaucji.

8) Jest pożądanem, aby władze celne były o ile możności upoważnione, w razie gdy tożsamość towarów może być stwierdzoną ku ich zadowoleniu, a towary wywozi się napowrót zagranicę, do zwrotu należności uiszczonych przy wwozie tych towarów pod warunkiem, że pozostawały one bez przerwy pod kontrolą celną. Jest również pożądanem, aby przy powrotnym wywozie tych towarów nie pobierano żadnego cła wywozowego.

9) Należałoby wydać stosowne zarządzenia celem zapobieżenia wszelkiej zwłoce w cleniu katalogów handlowych i innych druków tego rodzaju, przeznaczonych dla reklamy, jeżeli są wysyłane pocztą lub zapakowane wraz z towarem, do którego się odnoszą.

10) Jest pożądanem, aby w razie gdy pewne dokumenty, potrzebne dla załatwienia formalności celnych, muszą być zaopatrzone w wizę konsula lub innej władzy, urząd, któremu poruczono udzielenie wiz, starał się wyznaczyć swoje godziny urzędowe o ile możności w tym samym czasie, jaki jest w użyciu w kołach handlowych tej miejscowości, gdzie urząd ten się znajduje; nadto jest pożądanem, aby o ile pobiera się pewne opłaty za czynności spełniane w godzinach nadliczbowych opłaty te były ograniczone do cyfry możliwie umiarkowanej.

B. Rewizja bagaży podróżnych.

11) Pożądane jest rozpowszechnianie, o ile możności sposobu dokonywania rewizji celnej bagaży ręcznych w pociągach komunikacji bezpośredniej czy to w biegu pociągów, czy też podczas ich postoju na stacji granicznej.

12) Jest pożądane, aby praktyka zalecona w powyższym punkcie 11. o ile to dotyczy rewizji bagaży podróżnych, została o ile możności rozciągnięta na podróże morskie i rzeczne. Rewizja winna być w granicach możliwości dokonywana na pokładzie statków, czy to w czasie drogi, o ile przejazd nie jest długi, czy też po przybiciu do portu.

13) Jest pożądane, aby w lokalach urzędów celnych, tudzież o ile możności w wagonach kolejowych i na statkach były umieszczone obwieszczenia o wysokości ceł i opłat, którym podlegają główne przedmioty, jakie podróżny zwykle ze sobą wiezie, jak również spis artykułów zakazanych do przywozu.

C. Postępowanie z towarami na składzie i opłaty składowe.

14) Jest pożądane, aby Państwa, w których tego rodzaju zakłady dotychczas nie istnieją, stworzyły lub zezwoliły na utworzenie składów, zwanych wolnemi lub specjalnemi; te zakłady mogłyby być upoważnione do przejmowania towarów, które ze względu na swą istotę wymagają specjalnych starań.

15) Jest pożądane, aby opłaty składowego w składach były kalkulowane na podstawie umiarkowanej i w taki sposób, aby nie przekraczały z reguły pokrycia kosztów ogólnych i oprocentowania włożonego kapitału.

16) Jest pożądane, aby każda osoba posiadająca towary na składzie mogła wycofać towary uszkodzone; towary te musiałyby być albo zniszczone w obecności funkcjonariuszów celnych, albo odesłane zpowrotem nadawcy, nie podlegając przytem żadnej opłacie celnej.

D. Towary figurujące w manifeście, lecz niewylądowane.

17) Jest pożądane, aby nie wymagano cła przywozowego od towarów, które aczkolwiek figurują w manifeście, nie zostały rzeczywiście wprowadzone do kraju, przyczem, czy to przewoźnik, czy to kapitan winni dostarczyć w tym kierunku wszelkich przekonywających dowodów w terminie przez zarząd celny wyznaczonym.

E. Współdziałanie urzędów.

18) Jest pożądane popieranie rozwoju instytucji międzynarodowych dworców kolejowych i urzeczywistnienia skutecznego współdziałania różnych urzędów krajowych, które nie są tam urządzone.

Należałoby również, o ile możności, uzgodnić skutecznie uprawnienia i godziny urzędowe odpowiadających sobie wzajemnie urzędów celnych dwóch sąsiednich krajów, i położonych po jednej i drugiej stronie granicy, czy to będzie chodziło o zwykłe drogi lądowe, drogi wodne czy też kolejowe żelazne. Należałoby o ile możności rozpowszechnić urządzenie urzędów celnych krajów sąsiadujących, w jednej i tej samej miejscowości, a nawet, jeśli jest to wykonalne, w tym samym budynku.

Celem urzeczywistnienia zaleceń, zawartych w niniejszym wstępie E. jest pożądane, aby zebrała się międzynarodowa konferencja, w której wzięliby udział przedstawiciele interesowanych zarządów i organizacyj.

Art.  15.

Każde z Państw układających się zobowiązuje się, za dostarczeniem ze strony przewoźników dostatecznych gwarancyj oraz z zastrzeżeniem przewidzianych prawem kar na wypadek defraudacji celnej lub niedozwolonego przywozu, zezwalać na odprawę bezpośrednią i z urzędu, bez rewizji celnej na granicy, bagaży zarejestrowanych w miejscu ekspedycji zagranicą od urzędu celnego, położonego wewnątrz swego terytorjum, jeśli ten urząd jest do tego upoważniony. Państwa ogłoszą listę urzędów, posiadających takie upoważnienie. Rozumie się, że podróżny będzie miał prawo zadeklarować swoje bagaże także w pierwszym urzędzie wejściowym.

Art.  16.

Państwa układające się, zastrzegając sobie wszelkie prawa co do uregulowania swego ustawodawstwa wewnętrznego w przedmiocie czasowego przywozu i wywozu, kierować się będą, o ile możności, wskazówkami wyłożonemi w załączniku do niniejszego artykułu, dotyczącemi postępowania z towarami przywożonemi lub wywożonemi, celem poddania ich przeróbce uzupełniającej, przedmiotami przeznaczonemi na wystawy o charakterze publicznym, bez względu na to, czy wystawy te będą miały cel przemysłowy, handlowy, artystyczny czy naukowy, z aparatami i przedmiotami dla doświadczeń i pokazów, pojazdami turystycznemi i wozami meblowemi, z próbkami, opakowaniami, towarami, wywożonemi z zastrzeżeniem powrotu i ze wszystkiemi innemi tym podobnemi przedmiotami.

Załącznik do art. 16.

1) Jest pożądane, aby postanowienia ustaw i regulaminów, dotyczących czasowego przywozu lub wywozu, zostały uproszczone o tyle, o ile okoliczności na to pozwolą i aby one uzyskały jawność, przewidzianą w art. 4 i 5 niniejszej konwencji.

2) Jest pożądane, aby zarządzenia wykonawcze stanowiły, o ile możności, przedmiot postanowień ogólnych dlatego, aby wszystkie osoby lub firmy interesowane mogły się z niemi zaznajomić i z nich korzystać.

3) Jest pożądane, aby sposoby używane dla ustalenia tożsamości towarów były o ile możności proste i w tym celu zaleca się:

a) uwzględniać gwarancje, jakie wynikają z istnienia na tych przedmiotach znaków, nałożonych przez zarządy celne drugich Państw;

b) dopuścić system identyfikacji zapomocą wzorów lub próbek, a także zapomocą rysunków lub opisów kompletnych i szczegółowych, zwłaszcza wtedy, kiedy nałożenie znaków byłoby niemożliwem lub nasuwałoby trudności.

4) Jest pożądane, aby formalności dotyczące zarówno deklaracji, jak i rewizji celnej mogły być dopełniane nietylko w urzędach granicznych, lecz także we wszystkich urzędach położonych wewnątrz kraju, które otrzymały potrzebne w tym celu upoważnienia.

5) Jest pożądane, aby przyznano wystarczające terminy na wykonanie robót, dla których towary zostały czasowo przywiezione lub wywiezione, dalej aby uwzględniano okoliczności nieprzewidziane, które mogą opóźnić ukończenie tych robót i aby wyznaczony termin w razie potrzeby mógł być przedłużony.

6) Jest pożądane, aby zabezpieczenia były przyjmowane zarówno w formie zobowiązań kaucyjnych, jak i wpłaty w gotówce.

7) Jest pożądane, aby kaucje były zwracane lub zwalniane od poręki, jak tylko stanie się zadość wszelkim zobowiązaniom, które zostały zaciągnięte.

Art.  17.

Konwencja niniejsza nie narusza zarządzeń natury ogólnej, czy też szczególnej, które pewne Państwo układające się byłoby wyjątkowo zmuszone wydać w razie poważnych wydarzeń, dotyczących bezpieczeństwa kraju lub jego interesów żywotnych, przyczem rozumie się, że zasada słusznego traktowania handlu powinna być zawsze przestrzegana w granicach wszelkiej możliwości. Konwencja nie powinna następnie naruszać zarządzeń, jakie Państwa układające się byłyby zmuszone wydać celem zabezpieczenia zdrowia ludzi, zwierząt, lub roślin.

Art.  18.

Konwencja niniejsza nie nakłada na żadne z Państw układających się obowiązku, któryby kolidował z jego prawami i obowiązkami jako Członka Ligi Narodów.

Art.  19.

Wejście w życie niniejszej konwencji nie uchyla zobowiązań, zaciągniętych przez Państwa układające się w przedmiocie reglamentacji celnej na podstawie traktatów, konwencyj lub układów, zawartych przez nie przed dniem 3 listopada 1923 r.

Ze względu na to nieuchylenie, Państwa układające się zobowiązują się, jak tylko okoliczności na to pozwolą, przynajmniej jednak w chwili wygaśnięcia tych układów, wprowadzić do zobowiązań w ten sposób utrzymanych w mocy, któreby sprzeciwiały się niniejszej konwencji, wszelkie zmiany, zmierzające do ich uzgodnienia z niniejszą konwencją; rozumie się przytem, że to zobowiązanie nie stosuje śię do postanowień traktatów, które położyły kres wojnie z 1914-1918 r., traktatów, których niniejsza konwencja nie może w żaden sposób naruszyć.

Art.  20.

Zgodnie z art. 23 Paktu Ligi Narodów, każde Państwo układające się, które przeciwko zastosowaniu któregokolwiek z postanowień niniejszego konwencji na całości lub na części swego trytorjum, będzie mogło w sposób ważny powołać się na poważną sytuację ekonomiczną, wynikłą ze spustoszeń, dokonanych na jego ziemi podczas wojny 1914-1918, będzie uważane jako zwolnione czasowo od obowiązków, wynikających z zastosowania wspomnianego postanowienia, przyczem rozumie się, że zasada słusznego traktowania handlu, do której stosowania Państwa układające się zobowiązują, winna być przestrzegana w granicach wszelkiej możliwości.

Art.  21.

Rozumie się, że niniejszej konwencji nie należy tak interpretować, jak gdyby ona regulowała w czemkolwiek prawa i obowiązki wzajemne "inter se" terytorjów, wchodzących w skład, lub podlegających protektoratowi jednego i tego samego Państwa suwerennego, bez względu na to, czy te terytorja, wzięte indywidualnie, są czy nie są Państwami układającemi się.

Art.  22.

Jeżeli wyniknie spór między dwoma lub kilkoma Państwami układającemi się w przedmiocie interpretacji lub zastosowania postanowień niniejszej konwencji i jeżeli ten spór nie będzie mógł być załatwiony czy to bezpośrednio między stronami, czy też w drodze jakiegokolwiek innego polubownego załatwienia, strony spór wiodące będą mogły, zanim udadzą się na drogę postępowania rozjemczego lub sądowego, przedłożyć spór, celem polubownego ułożenia się, jakiejkolwiek bądź organizacji technicznej, którą Rada Ligi Narodów będzie mogła wyznaczyć w tym celu. Organizacja ta, po wysłuchaniu stron i w razie potrzeby po skonfrontowaniu ich, sformułuje swoją opinję doradczą.

Opinja doradcza, sformułowana przez wspomnianą organizację, nie będzie wiązać stron spór wiodących, chyba że zostanie przez obydwie przyjęta; strony zachowają swobodę odwołania się, czy to po zrobionym już użytku z wyżej wspomnianej procedury, czy też w celu zastąpienia jej, do jakiejkolwiek bądź innej procedury rozjemczej lub sądowej według swego wyboru, wliczając w to odniesienie się do Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej we wszelkich sprawach, które według postanowień statutu tegoż Trybunału należą do jego kompetencji.

Jeżeli wyniknie spór natury określonej w ustępie pierwszym niniejszego artykułu w przedmiocie interpretacji lub zastosowania czy to ustępów 2 lub 3 art. 4, czy to art. 7 niniejszej konwencji, wtedy strony będą obowiązane, na żądanie jednej z nich, przedłożyć przedmiot do decyzji Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej, bez względu na to, czy uprzednio odwołały się, lub nie, do postępowania, określonego w ustępie pierwszym niniejszego artykułu.

Postępowanie, rozpoczęte przed organizacją wyżej wymienioną, lub też opinja, przez nią sformułowana - nie pociągnie za sobą w żadnym razie zawieszenia zarządzenia, które stanowi przedmiot sporu; tak samo będzie w razie odniesienia się do Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej, chyba że Trybunał ten postanowi w tym względzie inaczej w myśl postanowień art. 41 swego statutu.

Art.  23.

Niniejsza konwencja, której tekst francuski i angielski będzie w równej mierze obowiązujący, będzie nosić datę dnia dzisiejszego i będzie aż do 31 października 1924 r. otwarta do podpisu dla każdego Państwa, reprezentowanego na Konferencji Genewskiej, każdego Członka Ligi Narodów i każdego Państwa, któremu Rada Ligi Narodów prześle w tym celu egzemplarz niniejszej konwencji.

Art.  24.

Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji. Dokumenty ratyfikacyjne będą złożone u Sekretarza generalnego Ligi Narodów, który o tem złożeniu zawiadomi Członków Ligi Narodów, którzy podpisali konwencję, jako też inne Państwa, które konwencję podpisały.

Art.  25.

Począwszy od 31 października 1924 r. każde Państwo, reprezentowane na Konferencji wspomnianej w art. 23, które jednak konwencji nie podpisało, każdy Członek Ligi Narodów i każde Państwo, któremu Rada Ligi Narodów prześle w tym celu egzemplarz konwencji, będzie mogło przystąpić do niniejszej konwencji.

Przystąpienie dokonane będzie zapomocą dokumentu, przesłanego Sekretarzowi generalnemu Ligi Narodów w celu złożenia w archiwach Sekretarjatu. Sekretarz generalny zawiadomi o tem złożeniu niezwłocznie Członków Ligi Narodów, którzy konwencję podpisali, jako też inne Państwa, które konwencję podpisały.

Art.  26.

Niniejsza konwencja wejdzie w życie dopiero po ratyfikacji jej przez 5 mocarstw.

Datę jej wejścia w życie stanowić będzie dziewięćdziesiąty dzień po otrzymaniu przez Sekretarza generalnego Ligi Narodów piątej ratyfikacji. W przyszłości niniejsza konwencja nabierze mocy w odniesieniu do każdej ze stron w 90 dni po otrzymaniu ratyfikacji lub zawiadomienia o przystąpieniu.

Zgodnie z postanowieniami art. 18 Paktu Ligi Narodów Sekretarz generalny zarejestruje niniejszą konwencję w dniu wejścia jej w życie.

Art.  27.

Sekretarz generalny Ligi Narodów będzie prowadził specjalny spis z uwidocznieniem, które Strony podpisały lub ratyfikowały niniejszą Konwencję, do niej przystąpiły lub ją wypowiedziały. Ten spis będzie stale otwarty dla Członków Ligi i będzie ogłaszany możliwie jak najczęściej stosownie do wskazówek Rady.

Art.  28.

Niniejsza konwencja może być wypowiedziana zapomocą pisemnego zawiadomienia, skierowanego do Sekretarza generalnego Ligi Narodów. Wypowiedzenie stanie się skutecznem w rok po dniu jego otrzymania przez Sekretarza generalnego i będzie miało skutek jedynie w odniesieniu do Członka Ligi Narodów lub Państwa wypowiadającego.

Sekretarz generalny Ligi Narodów poda każde wypowiedzenie, które otrzyma do wiadomości każdego z Członków Ligi Narodów, którzy konwencję podpisali lub do niej przystąpili, tudzież do wiadomości innych Państw, które konwencję podpisały lub do niej przystąpiły.

Art.  29.

Każde Państwo, które konwencję niniejszą podpisało lub do niej przystąpiło, może oświadczyć, czy to w chwili jej podpisywania, czy też w chwili ratyfikacji lub przystąpienia, że przyjęcie przezeń niniejszej konwencji nie zobowiązuje czy to całości, czy też pewnych jego protektoratów, kolonij, posiadłości lub terytorjów zamorskich, podległych jego zwierzchnictwu lub władzy i może następnie, a to zgodnie z art. 25 przystąpić odrębnie w imieniu któregokolwiek ze swych protektoratów, kolonij, posiadłości lub terytorjów zamorskich, wyłączonych przez tę deklarację.

Wypowiedzenia będzie można również dokonać oddzielnie dla każdego protektoratu, kolonji, posiadłości lub terytorjum zamorskiego; postanowienia art. 28 będą miały zastosowanie do takiego wypowiedzenia.

Art.  30.

Prosi się Radę Ligi Narodów, aby wzięła pod rozwagę, czy nie byłoby wskazanem zwołać konferencję cele poddania rewizji niniejszej konwencji, jeśli tego zażąda trzecia część Państw układających się.

NA DOWÓD CZEGO wyżej wymienieni Pełnomocnicy niniejszą konwencję podpisali.

Sporządzono w Genewie, dnia 3 listopada 1923 r. w jednym egzemplarzu, który będzie złożony w archiwach Sekretarjatu Ligi Narodów; odpis należycie uwierzytelniony za zgodność będzie doręczony każdemu z Państw reprezentowanych na konferencji.

PROTOKÓŁ

konwencji międzynarodowej o uproszczeniu formalności celnych.

W chwili przystąpienia do podpisania konwencji o uproszczeniu formalności celnych, zawartej w dniu dzisiejszym niżej podpisani, należycie upełnomocnieni, zgodzili się na to co następuje:

1. Rozumie się, że zobowiązania, wynikające dla Państw Układających się z wyżej wymienionej konwencji, nie naruszają w żadnej mierze zobowiązań, które te Państwa zaciągnęły lub mogą w przyszłości zaciągnąć zgodnie z traktatami lub układami międzynarodowemi, odnoszącemi się do ochrony zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin (w szczególności konwencja międzynarodowa w sprawie opjum) lub przeznaczonemi do ochrony moralności publicznej albo też mającemi za przedmiot bezpieczeństwo międzynarodowe.

2. Co się tyczy zastosowania art. 3, to zobowiązanie podpisane przez Kanadę wiąże jedynie Rząd związkowy, nie obowiązuje natomiast Rządów poszczególnych prowincyj, którym konstytucja kanadyjska daje prawo zakazywać lub ograniczać przywóz pewnych produktów na swoje terytorjum.

3. Co się tyczy zastosowania art. 4 i 5 przystąpienie Brazylji i Kanady nakłada na Rządy związkowe tych Państw odpowiedzialność w sprawach wywozu tylko o tyle, o ile Rządy te same wydają zarządzenia taryfowe lub regulaminowe przewidziane we wspomnianych artykułach, nie może natomiast nakładać na te Rządy żadnej odpowiedzialności za tego rodzaju zarządzenia, które są wydawane przez poszczególne Stany lub Prowincje w myśl uprawnień, jakie im nadaje konstytucja krajowa.

4. Co się tyczy zastosowania art. 4 i ustępu drugiego art. 5, to zobowiązanie podpisane przez Niemcy nie nakłada na nie obowiązku ogłaszania pewnych minimalnych opłat, które one pobierają, lub też pewnych formalności specjalnych, które one stosują, a które nie zostały zaprowadzone przez Rzeszę Niemiecką lecz ustanowione przez jedno z Państw związkowych lub przez jakąś władzę lokalną.

5. Odnośnie do zastosowania art. 11, Państwa Układające się uznają, że ustalone w niem reguły stanowią minimum gwarancji, którego każde z Państw Układających się będzie się mogło domagać, co nie wyklucza możności rozszerzenia lub przystosowania tych reguł w układach dwustronnych lub innych, któreby wspomniane Państwa dobrowolnie między sobą zawarły.

6. Mając na względzie szczególne warunki, w jakich się obecnie znajdują Rządy Hiszpanji, Finlandji, Polski i Portugalji oświadczyły, że zastrzegają sobie możność wyłączenia w chwili ratyfikacji art. 10 i że nie zobowiązują się stosować wspomniany artykuł wcześniej jak dopiero po upływie pięciu lat licząc od dnia dzisiejszego.

Analogiczną deklarację złożyły Rządy Hiszpanji, Grecji i Portugalji w odniesieniu do punktu 8 art. 11 konwencji, a Rządy Hiszpanji i Portugalji w odniesieniu do punktu 3 tego samego artykułu. Rząd Polski złożył podobną deklarację co do zastosowania całości tego artykułu za wyjątkiem punktów 1, 2, 4, 5, 7 i 9 do postanowień, których Rząd ten obowiązuje się stosować, jak tylko niniejsza konwencja w odniesieniu do niego wejdzie w życie.

Inne Państwa Układające się oświadczają, że przyjmują zastrzeżenia w ten sposób sformułowane i postanawiają, że w kwestjach stanowiących przedmioty tych zastrzeżeń tak długo nie będą uważały się za związane wobec Państw, które z tego korzystają, dopóki te Państwa nie zaczną skutecznie stosować postanowień, których wykonanie w ten spoób zostało odroczone.

Wyjątki, które będą sformułowane później przez inne Rządy w chwili ratyfikacji lub przystąpienia do konwencji, za dotyczące art. 10, art. 11 lub też poszczególnych postanowień tych artykułów, bądą przyjęte na przeciąg czasu, przewidziany w ustępie pierwszym i pod warunkami wymienionemi w ustępie trzecim, jeżeli Rada Ligi Narodów po wysłuchaniu organu technicznego, przewidzianego w art. 22 konwencji, w ten spoób zadecyduje.

Protokół niniejszy będzie miał tę samą moc, ważność i czas trwania co konwencja w dniu dzisiejszym zawarta i za której część składową uważać go należy.

Na dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszy Protokół.

Sporządzono w Genewie, dnia 3 listopada 1923, w jednym egzemplarzu, który będzie złożony w archiwach Sekretarjatu Ligi Narodów, odpis należycie uwierzytelniony za zgodność będzie przesłany każdemu z Państw reprezentowanych na konferencji.

Zaznajomiwszy się z powyższą konwencją i protokółem uznaliśmy je i uznajemy za słuszne zarówno w całości jak i każde z zawartych w nich postanowień; oświadczamy że są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone i przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydaliśmy akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 12 sierpnia 1931 r.

• Identyfikator: Dz.U.1931.106.819
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Konwencja międzynarodowa o uproszczeniu formalności celnych. Genewa 1923.11.03.
• Data aktu: 03/11/1923
• Data ogłoszenia: 12/12/1931
• Data wejścia w życie: 04/12/1931