Jest to oczywiste, bo trudno uznać, że osoba znająca ukraiński kodeks cywilny, automatycznie zna też jego polski odpowiednik. Dlatego też w przypadku studiów prawniczych uznaniu podlegać będzie na ogół stosunkowo niewielka liczba przedmiotów - np. filozofia lub socjologia prawa.

Czytaj: Minister wydał rekomendacje dotyczące studentów z Ukrainy>>


Studia niestacjonarne bez opłat

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa pozwala uczelniom na określenie szczególnych zasad rekrutacji i przenoszenia się studentów na polskie uczelnie.  Ustawa przyznaje studentom uprawnienia socjalne, obywatel Ukrainy będący studentem, może ubiegać się o stypendium socjalne, o którym mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, nie stosuje się też ograniczenia w liczbie przyznanych zapomóg. Podstawą do przyznania świadczenia jest oświadczenie o sytuacji rodzinnej i materialnej. 

 

- Uczelnie w ramach gwarantowanej autonomii, w ramach wprowadzonych przepisów, są upoważnione do dokonywania zmian w przepisach wewnętrznych przewidując szczególne rozwiązania, nawet jeśli byłyby one niespójne z dotychczas obowiązującymi rozwiązaniami - wskazuje w odpowiedzi na interpelację poselską  nr 31877 wiceminister nauki Włodzimierz Bernacki. - Od objętych ustawą obywateli Ukrainy będących studentami uczelni publicznej nie będą pobierane opłaty za kształcenie na studiach stacjonarnych w języku polskim - podkreśla.

Jeżeli chodzi o studia niestacjonarne, opłaty za kształcenie na studiach niestacjonarnych albo studiach w języku obcym nie mogą przekraczać wysokości udokumentowanych opłat poniesionych za dotychczasowe kształcenie w uczelni działającej na terytorium Ukrainy. Ponadto w roku akademickim 2021/2022 od osoby, która przed dniem 24 lutego 2022 r. wniosła w uczelni działającej na terytorium Ukrainy opłatę za kształcenie w drugim semestrze tego roku, nie pobiera się opłaty za usługi edukacyjne związane z kształceniem na studiach niestacjonarnych albo studiach w języku obcym w uczelni polskiej (art. 41 ust. 2 ww. ustawy).

 

Uznanie na podstawie oświadczenia

W czasie trwającego konfliktu zbrojnego o niezbędne dokumenty może być trudno - specustawa pozwala na to, by student przeniósł się na polską uczelnie bez dokumentów, składając oświadczenie o tym, że studiuje na danym roku. Osobom tym mogą zostać uznane odpowiednie okresy studiów w drodze weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się. W przypadku stwierdzenia różnic w programie studiów, uczelnia może zobowiązać studenta do ich uzupełnienia m.in. poprzez złożenie określonych egzaminów lub odbycie praktyk zawodowych. Wprowadzone specustawą przepisy nie regulują ani zasad weryfikowania różnic programowych ani opłat za ich uzupełnienie, pozostawiając uczelniom swobodę w tym zakresie.

 

Na UJ bez szczególnej procedury

Na niektórych kierunkach uznanie efektów kształcenia nie jest możliwe - należy do nich prawo, bo ma charakter krajowy.

- Osoby z Ukrainy rekrutujemy na ogólnych zasadach - mówi prof. Jerzy Pisuliński, dziekan Wydziału Prawa i Administracji na Uniwersytecie Jagiellońskim. - Ze względu na specyfikę kierunku i tak, nawet przy najlepszych chęciach, nie możemy studentów przyjąć na więcej, niż drugi rok. Nawet jeżeli mają zaliczone prawo karne, to przecież chodzi o to, obowiązujące w Ukrainie. Nie widzę natomiast problemu z uznawaniem takich przedmiotów jak teoria prawa, filozofia prawa lub prawo rzymskie - tłumaczy prof. Pisuliński.

Wskazuje, że uczelnia trzyma się zasad ogólnych m.in. po to, by nie odbierać studentów uniwersytetom ukraińskim. - Ich rektorzy obawiają się drenażu mózgów, więc prosili nas, żeby zamiast na przeniesienie studentów do nas, postawić na umożliwienie im uczestniczenia w zajęciach. Dlatego w ramach takiej pomocy udostępniamy infrastrukturę i gwarantujemy zakwaterowanie wykładowcom tak, by tamtejsze uczelnie mogły działać, nie tracąc studentów - podkreśla prof. Pisuliński.

 


UW przyjmie na podstawie rozmowy kwalifikacyjnej

Zasady rekrutacji osób z Ukrainy przygotował już Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Jak wyjaśnia Prawo.pl Olga Smętek z Biura Promocji WPiA UW, przygotowano już ofertę studiów zarówno w trybie rekrutacji na pełen cykl kształcenia, jak i kontynuacji wcześniej rozpoczętych studiów na uczelni działającej w Ukrainie.

- Platforma udostępnia też propozycje udziału w wybranych zajęciach dydaktycznych, podjęcia kształcenia w szkołach doktorskich czy współpracy (staże, stypendia naukowe) i pracy w polskich podmiotach systemu szkolnictwa wyższego i nauki (uczelniach oraz instytutach naukowych) - wyjaśnia. - Na kierunku prawo na Uniwersytecie Warszawskim przewidziano 20 miejsc dla osób chcących kontynuować studia - tłumaczy.

Na UW podstawą rekrutacji będzie rozmowa kwalifikacyjna obejmująca zagadnienia merytoryczne z zakresu różnych gałęzi prawa pozytywnego, w celu zweryfikowania osiągniętych efektów uczenia się oraz ustalenia na który etap studiów kandydat może zostać przyjęty. Dokładny zakres przedmiotowy zagadnień będzie uzależniony od etapu studiów, na który kandydat aplikuje oraz zrealizowanych przedmiotów na uczelni wyższej z Ukrainy, które kandydat zadeklaruje. Przewidziano również 50 miejsc dla osób, które chcą rozpocząć studia prawnicze. Zasady przewidują m.in. zwolnienie z obowiązku złożenia legalizacji, apostille oraz tłumaczenia przysięgłego świadectwa maturalnego lub dyplomu ukończenia studiów wyższych sporządzonych w języku obcym.

 

Nostryfikacja dyplomu albo potwierdzenie

Dyplomy uczelni ukraińskich, co do zasady, powinny zostać nostryfikowane - podstawę prawną do uznawania świadectw, dyplomów, stopni i tytułów naukowych uzyskanych na terenie Ukrainy do dnia 20 czerwca 2006 r. na mocy Protokołu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy o tymczasowym uregulowaniu zagadnienia wzajemnego uznawania równoważności dokumentów ukończenia szkół średnich, szkół średnich zawodowych oraz szkół wyższych a także dokumentów o nadawaniu stopni i tytułów naukowych.

 


Postępowanie nostryfikacyjne, jak i postępowanie w sprawie potwierdzenia ukończenia studiów na określonym poziomie, prowadzone jest na wniosek osoby zainteresowanej - wnosi się go do uczelni, która ma kategorię naukową A+, A albo B+ w dyscyplinie, której dany wniosek dotyczy. Maksymalna opłata wynosi obecnie 3205 zł.

 

Do wniosku dołącza się:

  • dyplom ukończenia studiów;
  • dokumenty umożliwiające ocenę przebiegu studiów, uzyskiwanych efektów uczenia się i czasu trwania studiów;
  • świadectwo, dyplom lub inny dokument, na podstawie którego osoba została przyjęta na studia;
  • oświadczenie o miejscu i dacie urodzenia.


W przypadku postępowania w sprawie potwierdzenia ukończenia studiów na określonym poziomie konieczne będzie natomiast złożenie dokumentów potwierdzających:

  1. ukończenie studiów,
  2. zaliczone zajęcia i uzyskane oceny;
  3. złożone egzaminy;
  4. uzyskane kwalifikacje lub uprawnienia zawodowe;
  5. odbyte praktyki zawodowe lub zatrudnienie;
  6. uzyskanie statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, lub posiadanie zezwolenia na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.

Dokumenty pochodzące od uczelni mogą zostać złożone w formie kopii poświadczonych za zgodność z oryginałem przez uczelnię rozpatrującą wniosek.