Podpisali ją szefowie resortów edukacji i nauki oraz dyplomaci z dziewięciu krajów, w obecności wybitnych naukowców, laureatów Nagrody Nobla. - To było niezwykle pobudzające, inspirujące dla wszystkich wydarzenie — powiedział jeden z organizatorów Światowego Kongresu Kopernikańskiego prof. Grzegorz Górski.
Pretekstem do podpisania „Deklaracji Toruńskiej” stała się 550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika i zorganizowany z tej okazji Światowy Kongres Kopernikański. – Mamy absolutnie świadomość tego, że nie byłaby możliwa teoria heliocentryczna, nie byłaby rewolucja w nauce, której dokonał Mikołaj Kopernik, gdyby nie fakt, że żył i tworzył w wolnym kraju. Tutaj w Polsce miał warunki do tego, żeby odkrywać rzeczywistość i pokazywać ją całemu świat. I tak samo jest dzisiaj. Nic się nie zmieniło. Polska przez wszystkie te wieki była i pozostaje krajem wolności również w obszarze naukowym – mówił szef MEiN podczas uroczystości.
Czytaj: Ruszył Światowy Kongres Kopernikański. Powołano sekretarza generalnego Akademii Kopernikańskiej>>
W swojej wypowiedzi minister nawiązał do przyjętego dwa lata temu Pakietu Wolności Akademickiej. Zakłada on wzmocnienie zasad poszanowania wolności nauczania, wolności słowa, badań naukowych, ogłaszania ich wyników, a także debaty akademickiej z zachowaniem zasad pluralizmu światopoglądowego i przepisów porządkowych uczelni.
Dziękując wszystkim za udział w Światowym Kongresie Kopernikańskim, Minister Edukacji i Nauki nawiązał do sytuacji za naszą wschodnią granicą: – Oczy całego świata są zwrócone na Ukrainę, wszyscy podziwiamy heroizm Ukraińców i mamy absolutnie przekonanie co do tego, że od zwycięstwa Ukrainy w tej wojnie brutalnej zależy nasza przyszłość, przyszłość wolnego świata. Bardzo dziękujemy naszym przyjaciołom.
„Deklarację Toruńską” podpisali:
- Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek,
- Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji, Młodzieży i Sportu Czech Ondrej Andrys,
- Minister Edukacji i Nauki Gruzji Mikheil Chkhenkeli,
- Wiceminister Szkolnictwa Wyższego i nauki Iraku Hayder Abed Dhahad Al-Rubaye,
- Konsul Honorowy Republiki Malty w Krakowie Agnieszka Gloria Kamińska,
- Ambasador Rwandy w Polsce Anastase Shyaka,
- Wiceminister ds. Edukacji, Nauki, Badań i Sportu Słowacji Michal Fedák,
- Wiceminister Edukacji i Nauki Ukrainy Oleksii Shkuratov,
- Charge d'Affairs Ambasady Brytyjskiej w Warszawie James Huges.
Deklaracja Toruńska
550 lat temu urodził się jeden z najwybitniejszych uczonych w dziejach świata – Mikołaj Kopernik. Zwieńczeniem jego wszechstronnych zainteresowań naukowych, było przedstawienie teorii heliocentrycznej budowy układu słonecznego, która doprowadziła do jednego z najważniejszych przełomów w historii nauki.
Badania naukowe, których wynikiem są nierzadko zdumiewające ustalenia, mogą dokonywać się tylko w warunkach zapewnienia uczonym pełnej swobody prowadzenia takich działań, nieskrępowanej możliwości ogłaszania wyników tych badań, ale także nieograniczanych w żaden sposób, możliwości poddawania ogłaszanych wyników badań, rzetelnej i krytycznej debacie naukowej. Tylko w takiej atmosferze, możliwy jest prawdziwy rozwój nauki, a w ślad za tym, rozwój narodów i państw.
Jako ministrowie odpowiedzialni za warunki dla prowadzenia badań naukowych w swoich państwach, w 550 rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika deklarujemy, iż będziemy podejmować wszelkie działania, aby zapewnić wolność prowadzenia badań naukowych oraz swobodę krytyki i debaty naukowej.