Nauczyciel nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy. Wyjątkiem od tej reguły jest przypadek nauczyciela zatrudnionego w szkole feryjnej z dniem 1 września. Nauczyciel zatrudniony na okres od dnia 1 września do końca roku szkolnego lub od dnia 1 września na czas nieokreślony nabywa prawo do dodatkowego wynagrodzenia za rok miniony. Wysokość tego wynagrodzenia ustala się proporcjonalnie do 4 miesięcy (wrzesień - grudzień), które nauczyciel przepracował.

Wypłata trzynastki

Kwestie związane z wypłatą dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki), które przysługuje nauczycielom na podstawie art. 48 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r.- Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.) reguluje ustawa z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080, z późn. zm.).

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej pracownik nabywa prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Jednakże, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy.
Wyjątki od tej ogólnej zasady nabywania prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego zostały określone w art. 2 ust. 3 cytowanej ustawy. Przepis ten enumeratywnie wymienia przypadki, w których wymóg przepracowania co najmniej 6 miesięcy u danego pracodawcy, warunkujących nabycie prawa do trzynastki nie jest konieczny.

Chodzi tu o następujące sytuacje:

  • 1) nawiązanie stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej),
  • 2) zatrudnienie pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące,
  • 3) powołanie pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowanie do odbycia służby zastępczej,
  • 4) rozwiązanie stosunku pracy w związku z:
    • a) przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne,
    • b) przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem,
    • c) likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy,
    • d) likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,
  • 5) podjęcie zatrudnienia:
    • a) w wyniku przeniesienia służbowego,
    • b) na podstawie powołania lub wyboru,
    • c) w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy,
    • d) w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją,
    • e) po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,
  • 6) korzystanie:
    • a) z urlopu wychowawczego,
    • b) z urlopu dla poratowania zdrowia,
    • c) przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego z urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego,
  • 7) wygaśnięcie stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.


Interpretując przepis wyszczególniony w art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawy w odniesieniu do nauczyciela szkoły feryjnej, należy odwołać się wprost do brzmienia art. 63 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), który określa terminy wyznaczające organizację pracy szkoły. Zgodnie z tym przepisem rok szkolny we wszystkich szkołach i placówkach rozpoczyna się z dniem 1 września każdego roku, a kończy z dniem 31 sierpnia następnego roku. Zatem w związku z rozpoczynaniem zajęć dydaktycznych w szkołach feryjnych - zawsze z dniem 1 września, istnieje konieczność nawiązania z tym właśnie dniem stosunku pracy z nowym nauczycielem. W konsekwencji z przyczyn obiektywnych nauczyciel taki nie ma możliwości przepracowania w danym roku kalendarzowym pełnych 6 miesięcy w szkole, w której nawiązał stosunek pracy. Poprzez regulację zawartą w cytowanym art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawodawca świadomie nie pozbawia nauczycieli zatrudnianych w szkołach feryjnych z dniem 1 września prawa do trzynastki.

W związku z powyższym jedynie nauczyciel szkoły feryjnej, zatrudniony na okres od dnia 1 września do końca roku szkolnego lub od dnia 1 września na czas nieokreślony, nabywa prawo do dodatkowego wynagrodzenia za miesiące wrzesień - grudzień. W każdym innym przypadku, o ile nie są spełnione inne warunki pozwalające nabyć prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego bez przepracowania 6 miesięcy w roku kalendarzowym u danego pracodawcy, nauczyciel musi przepracować co najmniej 6 miesięcy, aby nabyć to prawo.