Nauczycielskie pensje wzrosną o 4,4 proc. - ustawa weszła w życie

Sejm zajmował się ustawą pod koniec marca - za przyjęciem nowelizacji głosowało 458 posłów, nikt nie był przeciw i nikt nie wstrzymał się od głosu. W sejmowej wersji ustawy, której treść przygotowali posłowie PiS, od 1 maja 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. średnie wynagrodzenie nauczycieli zwiększone miało zostać o 4,4 proc., a subwencja oświatowa zwiększona o 1,6 mld zł. W projekcie zapisano też, że nauczyciele mają otrzymać podwyżkę najpóźniej do 30 czerwca 2022 r., z wyrównaniem od 1 maja 2022 r.
WZÓR DOKUMENTU: Uchwała w sprawie uchwalania regulaminu wynagradzania nauczycieli - WZÓR >
W toku prac w Senacie senator Wojciech Konieczny (Lewica) zgłosił jako wnioski mniejszości poprawki, w myśl których średnie wynagrodzenie nauczycieli ma jednak wzrosnąć o 20 proc., a subwencja oświatowa - o 10 mld zł. Taka poprawka została uchwalona. Losy ustawy mają rozstrzygnąć się w czwartek, 28 kwietnia.
Czytaj też: Wynagrodzenie nauczycieli za godziny ponadwymiarowe w dniach wolnych od pracy >
Czytaj: Specustawa przyjęta - ułatwienia w zatrudnianiu nauczycieli dla ukraińskich uczniów>>
Podwyżki miały być większe, ale związki nie chciały?
- Obecny poziom wynagrodzeń nauczycieli nie jest dostatecznie motywujący. W związku z brakiem poparcia środowiska oświatowego dla planowanych przez rząd istotnych zmian systemowych w zakresie statusu zawodowego nauczycieli, które miały skutkować od dnia 1 września 2022 r. znacznym wzrostem wynagrodzeń nauczycieli, niezbędne jest podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli niezależnie od zmian systemowych statusu tej grupy zawodowej - wskazują autorzy projektu, proponując 4,4 proc. podwyżki. Ustawa nie wpłynie na kwoty określane przez ustawę okołobudżetową, czyli na środki na doskonalenie i nagrody. Systemowe zmiany, o których piszą, to propozycje zmian w Karcie Nauczyciela, które MEiN przedstawiło w zeszłym roku. Teraz minister edukacji Przemysław Czarnek przypomina o tym projekcie i w swoich wypowiedziach dla mediów podkreśla, że nauczyciele mieli dostać aż 36 proc. podwyżki, tylko związki się na to nie zgodziły. Tyle że podwyższenie pensji powiązane było z mniej korzystnymi dla nauczycieli propozycjami - np. zwiększeniem pensum i likwidacją niektórych wydatków.
Zwiększenie pensji o 4,4 proc. - delikatnie mówiąc - nie wzbudziło entuzjazmu nauczycieli. Tym bardziej w obliczu dwucyfrowej i ciągle rosnącej inflacji.
- Bez wątpienia jest to policzek dla środowiska - mówi Prawo.pl Krzysztof Baszczyński, wiceprezes Związku Nauczycielstwa Polskiego - Po pierwsze oburza tryb wprowadzenia - dziś ustawa trafia do Sejmu, na jutro zaplanowano pierwsze czytanie. Do zaopiniowania projekt dostały jedynie organizacje samorządowe. Jeżeli priorytetem państwa, jak zresztą wynika z uzasadnienia, jest podniesienie prestiżu zawodu, to nie wiem, jak niby ta zmiana miałaby do tego doprowadzić. To żadna podwyżka, nawet nie waloryzacja - GUS podał, że wynagrodzenia w gospodarce narodowej wzrosły od zeszłego roku o 11,7 proc., a wynagrodzenia nauczycieli w ciągu dwóch lat mają wzrosnąć o 4,4 proc. - mówi. Przypomina, że ZNP postulowało podwyżkę o 20 proc., co miało skonsumować przede wszystkim rosnącą w 2021 i 2022 r. inflację.
Czytaj więcej: Dodatek motywacyjny - komentarz praktyczny >
Zdaniem ZNP, wprowadzenie tych propozycji MEiN skutkowałoby dramatycznym pogorszeniem statusu zawodowego nauczycieli i pogłębieniem kryzysu kadrowego, jaki od dwóch lat obserwujemy w szkołach i przedszkolach.
Oświatowa "Solidarność" też krytyczna
- Jesteśmy głęboko oburzeni wprowadzeniem zmian w ustawie Karta nauczyciela poprzez inicjatywę poselską oraz unikaniem dialogu ze stroną społeczną. Zlekceważono powołany przez ministra edukacji zespół ds. statusu zawodowego pracowników oświaty, którego nie zwołano od wielu miesięcy – napisano w komunikacie oświatowej "Solidarności". Związkowcy podkreślają, że 4,4 proc. zwiększenie pensji nauczycieli nie jest nawet waloryzacją.
- Jako sarkazm odczytujemy pierwsze zdanie w uzasadnieniu projektu ustawy, w którym zaznaczono, że jest ona realizacją priorytetu Ministerstwa Edukacji i Nauki – zwiększeniem prestiżu zawodu nauczyciela – napisano. Prezydium zwróciło uwagę, że nauczyciele są jedyną grupą zawodową w sferze finansów publicznych, która nie korzysta ze wzrostu gospodarczego w Polsce.
- Uchwalona zmiana ma na celu tylko zwiększenie wynagrodzenia nauczycieli stażystów z 2946 zł do 3077 zł brutto, ponieważ od 1 stycznia 2022 r. zarabiają poniżej minimalnej płacy w Polsce, wynoszącej 3010 zł. Nauczyciele podjęli ogromny trud, podejmując się dodatkowych działań podczas pandemii i kryzysu uchodźczego. Za zwiększenie zadań i olbrzymi wkład pracy nie otrzymali jednak żadnej rekompensaty – podkreślono.
Średnie wynagrodzenie z przełożeniem na minimalne
Aby ustalić wysokość średniego wynagrodzenia nauczyciela, należy sięgnąć do art. 30 ust. 3 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2021 r. poz. 1762). Określa on współczynniki, przez które należy pomnożyć kwotę bazową. Wyliczane w ten sposób średnie wynagrodzenie to teoretyczny model, który służy przede wszystkim do planowania i oceny działań jednostek samorządu terytorialnego. Dzięki tym kwotom mogą one zaplanować, ile pieniędzy wydadzą na wypłaty dla zatrudnianych przez siebie pedagogów.
Dariusz Dwojewski, Helena Szewczyk
SprawdźWedług sejmowej wersji ustawy średnie wynagrodzenie nauczyciela od 1 stycznia 2022 (brutto):
- nauczyciel stażysta - 100 proc. kwoty bazowej - 3 537,80 zł;
- nauczyciel kontraktowy - 111 proc. kwoty bazowej - ok. 3 537,80 zł;
- nauczyciel mianowany - 144 proc. kwoty bazowej - ok. 5 094,432 zł
- nauczyciel dyplomowany - 184 proc. kwoty bazowej - ok. 6 509,552 zł.'
Od maja te kwoty miałyby wzrosnąć o 4,4 proc. Na tej podstawie określona zostanie kwota minimalnego wynagrodzenia nauczycieli.
Obecnie minimalne wynagrodzenie nauczycieli w 2022 wynosi (brutto):
- nauczyciel stażysta - 2949 zł;
- nauczyciel kontraktowy - 3 034 zł;
- nauczyciel mianowany - 3445 zł;
- nauczyciel dyplomowany - 4046 zł.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.