W uzasadnieniu petycji przywołane zostały dane Centralnej Komisji Egzaminacyjnej (CKE), z których wynika, że ogólny odsetek zdających maturę w pierwszym terminie wynosi zazwyczaj około 80 proc. (w 2023 r. – 84,4 proc.). Dla uczniów posiadających opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej odsetek ten jest jednak znacząco niższy. Przykładem przywoływanym w petycji jest wynik egzaminu z matematyki w 2020 r. – wśród uczniów ze stwierdzoną dyskalkulią maturę z tego przedmiotu zdało jedynie 50 proc. przystępujących, podczas gdy średnia krajowa wynosiła 79 proc.
Fundacja zwraca również uwagę na rosnący odsetek uczniów z formalnie rozpoznanymi trudnościami w uczeniu się – w 2023 roku stanowili oni 24,6 proc. wszystkich maturzystów, co oznacza ponad 31 tys. osób.

 

Zbyt duża presja

Autorzy argumentują również, że matura jest stresująca, ponad połowa maturzystów (50–70 proc.) doświadcza nasilonych stanów lękowych w okresie przedegzaminacyjnym, a od 20 do 40 proc. wykazuje objawy depresyjne. Podkreślają, że jedynie 6 proc. uczniów ocenia poziom stresu przed maturą jako niski, co – zdaniem wnioskodawców – może świadczyć o powszechności trudności psychicznych wśród młodzieży przystępującej do egzaminu. Zwrócono uwagę, że szczególnie narażeni są uczniowie z ADHD, zaburzeniami koncentracji, spektrum autyzmu oraz niską odpornością emocjonalną, u których stres może istotnie obniżać wyniki, niezależnie od przygotowania merytorycznego.

Fundacja Dobre Państwo postuluje, by dostosowania egzaminacyjne nie ograniczały się jedynie do formalnych ulg (takich jak wydłużony czas czy pomoc techniczna), lecz były elementem szerszego podejścia umożliwiającego wszystkim zdającym realne przedstawienie swojej wiedzy i umiejętności. Autorzy petycji podkreślają, że nie postulują zniesienia matury jako takiej, lecz apelują o usunięcie barier, które – ich zdaniem – blokują edukacyjny rozwój uczniów z trudnościami. Wnoszą o podjęcie prac legislacyjnych w tym zakresie oraz o wyznaczenie terminu posiedzenia komisji, na którym petycja zostanie rozpatrzona.

 

Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach wskazuje kategorie uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych – są to:

  •     niepełnosprawni,
  •     niesłyszący,
  •     słabosłyszący,
  •     niewidomi,
  •     słabowidzący,
  •     z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
  •     niepełnosprawni intelektualnie w stopniu lekkim,
  •     niepełnosprawni intelektualnie w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
  •     z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
  •     z niepełnosprawnościami sprzężonymi,
  •     niedostosowani społecznie (m.in. wagary, ucieczki z domu, picie alkoholu, odurzanie się, niszczenie mienia, przemoc, bójki, kradzieże, próby samobójcze),
  •     zagrożeni niedostosowaniem społecznym,
  •     z zaburzeniami zachowania i emocji (w tym z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi),
  •     ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (uczniowie z dysleksją, dysgrafią, dysortografią, dyskalkulią),
  •     z niepowodzeniami edukacyjnymi (w tym uczniowie z inteligencją niższą niż przeciętna),
  •     z deficytami kompetencji i zaburzeniami sprawności językowych,
  •     przewlekle chorzy,
  •     w sytuacji kryzysowej lub traumatycznej,
  •     zaniedbani środowiskowo,
  •     z trudnościami adaptacyjnymi,
  •     szczególnie uzdolnieni.