Decyzja 2022/2349 w sprawie upoważnienia do podjęcia w imieniu Unii Europejskiej negocjacji dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności

DECYZJA RADY (UE) 2022/2349
z dnia 21 listopada 2022 r.
w sprawie upoważnienia do podjęcia w imieniu Unii Europejskiej negocjacji dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114 w związku z art. 218 ust. 3 i 4,

uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W 2021 r. Komitet Ministrów Rady Europy ustanowił Komitet ds. Sztucznej Inteligencji (CAI) na lata 2022-2024, którego zadaniem jest przygotowanie międzynarodowego procesu negocjacji w celu uzgodnienia ram prawnych dotyczących opracowywania, projektowania i stosowania sztucznej inteligencji (AI) opartych na standardach Rady Europy w zakresie praw człowieka, demokracji i praworządności oraz sprzyjających innowacjom.

(2) 30 czerwca 2022 r. Komitet Ministrów Rady Europy polecił CAI, aby szybko opracował prawnie wiążący instrument

o charakterze przekrojowym - konwencję albo konwencję ramową - dotyczący AI, oparty na standardach Rady Europy w zakresie praw człowieka, demokracji i praworządności, zgodny z jego zakresem zadań, skoncentrowany na ogólnych wspólnych zasadach, sprzyjający innowacjom i otwarty na udział państw niebędących członkami, przy jednoczesnym uwzględnieniu innych odpowiednich obowiązujących lub będących w trakcie opracowywania międzynarodowych ram prawnych.

(3) Następnie przewodniczący CAI przedstawił wstępny projekt konwencji lub konwencji ramowej Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności (zwanej dalej "konwencją"). Ten wstępny projekt zawiera: postanowienia dotyczące celu i przedmiotu, zakresu stosowania, definicji, podstawowych zasad, w tym gwarancji proceduralnych i praw mających zastosowanie do wszystkich systemów sztucznej inteligencji, niezależnie od ich poziomu ryzyka, postanowienia dotyczące dodatkowych środków dla systemów sztucznej inteligencji w sektorze publicznym oraz dla systemów sztucznej inteligencji stwarzających "niedopuszczalne" i "znaczne" ryzyko oraz postanowienia dotyczące mechanizmu działań następczych i współpracy; postanowienia końcowe, obejmujące możliwość przystąpienia Unii do takiej konwencji; oraz dodatek, nad którym trwają prace, dotyczący metodyki oceny ryzyka i wpływu systemów sztucznej inteligencji.

(4) Unia przyjęła wspólne przepisy, na które będą miały wpływ elementy rozważane w odniesieniu do konwencji. Elementy te uwzględniają w szczególności kompleksowy zbiór przepisów w obszarze jednolitego rynku produktów 1  i usług 2 , w odniesieniu do których mogą być wykorzystywane systemy sztucznej inteligencji, a także prawo wtórne Unii 3  wdrażające postanowienia Karty praw podstawowych UE 4 , zważywszy na fakt, że opracowywanie i stosowanie niektórych systemów sztucznej inteligencji może w pewnych okolicznościach niekorzystnie wpłynąć na te prawa.

(5) Ponadto w dniu 21 kwietnia 2021 r. Komisja przedstawiła wniosek ustawodawczy dotyczący rozporządzenia ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące AI, który jest obecnie przedmiotem negocjacji prowadzonych przez Parlament Europejski i Radę. Konwencja w znacznym stopniu pokrywa się w swoim zakresie ze wspomnianym wnioskiem ustawodawczym, ponieważ celem obu instrumentów jest ustanowienie przepisów mających zastosowanie do projektowania, opracowywania i stosowania systemów sztucznej inteligencji, dostarczanych i wykorzystywanych przez podmioty publiczne lub prywatne.

(6) W związku z tym zawarcie konwencji może wpłynąć na istniejące i przewidywalne przyszłe wspólne przepisy unijne lub zmienić ich zakres w rozumieniu art. 3 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

(7) Należy podjąć negocjacje prowadzące do zawarcia konwencji w odniesieniu do kwestii będących przedmiotem wyłącznej kompetencji Unii, w celu ochrony integralności prawa Unii oraz zapewnienia spójności przepisów prawa międzynarodowego i prawa Unii.

(8) Możliwe jest, że konwencja ustanowi - zwłaszcza w świetle prac już przeprowadzonych w tym obszarze przez Radę Europy - wysokie międzynarodowe standardy regulacji w zakresie sztucznej inteligencji mającej wpływ na prawa człowieka, funkcjonowanie demokracji i przestrzeganie praworządności.

(9) Niniejsza decyzja powinna pozostawać bez uszczerbku dla udziału państw członkowskich w negocjacjach dotyczących konwencji oraz dla wszelkich późniejszych decyzji państw członkowskich o jej zawarciu, podpisaniu lub ratyfikowaniu lub uczestnictwa państw członkowskich w negocjacjach dotyczących przystąpienia Unii do konwencji.

(10) Zgodnie z art. 4 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) bezpieczeństwo narodowe pozostaje w zakresie wyłącznej odpowiedzialności każdego państwa członkowskiego. Przy wdrażaniu konwencji do państw członkowskich należy określenie, zgodnie z art. 216 ust. 2 TFUE, ich podstawowych interesów bezpieczeństwa i podjęcie środków zmierzających do zagwarantowania bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego; nie mogą one jednak powodować niemożności stosowania prawa Unii ani zwolnienia państw członkowskich z konieczności przestrzegania tego prawa.

(11) Wszystkie państwa członkowskie są również członkami Rady Europy. Ze względu na tę szczególną sytuację państwa członkowskie uczestniczące w negocjacjach dotyczących konwencji powinny, zgodnie z zasadą lojalnej współpracy, o której mowa w art. 4 ust. 3 TUE, z pełnym wzajemnym poszanowaniem, udzielać wsparcia negocjatorowi Unii w wykonywaniu zadań wynikających z Traktatów.

(12) Zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 5  skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię 13 października 2022 r. 6 ,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1
1. 
Komisja zostaje niniejszym upoważniona do podjęcia w imieniu Unii negocjacji w odniesieniu do kwestii będących przedmiotem wyłącznej kompetencji Unii, dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności.
2. 
Negocjacje są prowadzone na podstawie wytycznych negocjacyjnych Rady określonych w addendum do niniejszej decyzji. Wytyczne te mogą być zmieniane i doprecyzowywane w zależności od przebiegu negocjacji.
Artykuł  2

Negocjacje, o których mowa w art. 1, są prowadzone w porozumieniu z Grupą Roboczą ds. Telekomunikacji i Społeczeństwa Informacyjnego, która zostaje niniejszym wyznaczona jako specjalny komitet w rozumieniu art. 218 ust. 4 TFUE.

Komisja regularnie składa specjalnemu komitetowi, o którym mowa w akapicie pierwszym, sprawozdania na temat kroków podjętych na podstawie niniejszej decyzji i regularnie konsultuje się z nim.

Gdy tylko Rada wyrazi takie życzenie, Komisja złoży jej - również na piśmie - sprawozdanie z przebiegu i wyników negocjacji.

W zakresie, w jakim przedmiot negocjacji wchodzi częściowo w zakres kompetencji Unii, a częściowo w zakres kompetencji jej państw członkowskich, Komisja i państwa członkowskie ściśle współpracują w procesie negocjacji, dążąc do zapewnienia jedności w zewnętrznej reprezentacji Unii.

Artykuł  3

Niniejsza decyzja skierowana jest do Komisji.

Sporządzono w Brukseli dnia 21 listopada 2022 r.
1 Dyrektywa Rady 85/374/EWG z dnia 25 lipca 1985 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich dotyczących odpowiedzialności za produkty wadliwe (Dz.U. L 210 z 7.8.1985, s. 29); dyrektywa 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (Dz.U. L 11 z 15.1.2002, s. 4); dyrektywa 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn, zmieniająca dyrektywę 95/16/WE (Dz.U. L 157 z 9.6.2006, s. 24); dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/48/WE z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa zabawek (Dz.U. L 170 z 30.6.2009, s. 1); dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/53/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich dotyczących udostępniania na rynku urządzeń radiowych i uchylająca dyrektywę 1999/5/WE (Dz.U. L 153 z 22.5.2014, s. 62); rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych, zmiany dyrektywy 2001/83/WE, rozporządzenia (WE) nr 178/2002 i rozporządzenia (WE) nr 1223/2009 oraz uchylenia dyrektyw Rady 90/385/EWG i 93/42/EWG (Dz.U. L 117 z 5.5.2017, s. 1); rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2144 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie wymogów dotyczących homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, komponentów i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów, w odniesieniu do ich ogólnego bezpieczeństwa oraz ochrony osób znajdujących się w pojeź- dzie i niechronionych uczestników ruchu drogowego, zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/858 oraz uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 78/2009, (WE) nr 79/2009 i (WE) nr 661/2009 oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 631/2009, (UE) nr 406/2010, (UE) nr 672/2010, (UE) nr 1003/2010, (UE) nr 1005/2010, (UE) nr 1008/2010, (UE) nr 1009/2010, (UE) nr 19/2011, (UE) nr 109/2011, (UE) nr 458/2011, (UE) nr 65/2012, (UE) nr 130/2012, (UE) nr 347/2012, (UE) nr 351/2012, (UE) nr 1230/2012 i (UE) 2015/166 (Dz.U. L 325 z 16.12.2019, s. 1).
2 Dyrektywa 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1); dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 36); dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.U. L 133 z 22.5.2008, s. 66).
3 Dyrektywa Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (Dz.U. L 180 z 19.7.2000, s. 22); dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (Dz.U. L 303 z 2.12.2000, s. 16); dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37); rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1); dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylająca decyzję ramową Rady 2008/977/WSiSW (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 89).
4 Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (Dz.U. C 326 z 26.10.2012, s. 391).
5 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
6 Opinia 20/2022 Europejskiego Inspektora Ochrony Danych w sprawie zalecenia dotyczącego decyzji Rady w sprawie upoważnienia do podjęcia w imieniu Unii Europejskiej negocjacji dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2022.311.138

Rodzaj: Decyzja
Tytuł: Decyzja 2022/2349 w sprawie upoważnienia do podjęcia w imieniu Unii Europejskiej negocjacji dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności
Data aktu: 21/11/2022
Data ogłoszenia: 02/12/2022