a także mając na uwadze, co następuje:(1) Za egzekwowanie prawodawstwa Unii dotyczącego łańcucha rolno-spożywczego odpowiadają państwa członkowskie, których właściwe organy - poprzez organizację kontroli urzędowych - monitorują i weryfikują, czy odpowiednie wymogi unijne są faktycznie przestrzegane i egzekwowane. Art. 116 rozporządzenia (UE) 2017/625 zawiera wymóg, by eksperci Komisji - równolegle do monitorowania i weryfikacji - przeprowadzali w państwach członkowskich kontrole, obejmujące też audyty, w celu zweryfikowania stosowania przepisów Unii. Kontrole Komisji powinny być przeprowadzane w obszarach: bezpieczeństwa żywności i pasz, zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin, środków ochrony roślin oraz funkcjonowania krajowych systemów kontroli i funkcjonowania właściwych organów, które nimi kierują, z uwzględnieniem synergii z mechanizmami kontroli w ramach wspólnej polityki rolnej.
(2) Decyzją wykonawczą Komisji (UE) 2020/1550 2 ustanowiono wieloletni program kontroli, które mają być przeprowadzane przez ekspertów Komisji w państwach członkowskich w celu weryfikacji stosowania prawodawstwa Unii dotyczącego łańcucha rolno-spożywczego na lata 2021-2025, dostosowany do kadencji Komisji i odzwierciedlający jej priorytety. W trakcie realizacji tego wieloletniego programu kontroli okazało się, że nie był on wystarczająco elastyczny, aby umożliwić ekspertom Komisji badanie i gromadzenie informacji w odniesieniu do sytuacji nadzwyczajnych, pojawiających się problemów i rozwoju sytuacji w obszarach regulowanych przepisami, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2017/625, oraz przepisami przewidzianymi w tym rozporządzeniu. Aby uwzględnić możliwość wystąpienia takich sytuacji, w rozdziale 10 załącznika do decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550 należy dodać nowy obszar priorytetowy, jak przewidziano w art. 116 ust. 1 lit. c) ppkt (iii) rozporządzenia (UE) 2017/625.
(3) Ustanowienie ścisłego harmonogramu kontroli w obszarach priorytetowych na każdy rok z pięciu lat wieloletniego programu kontroli nie jest spójne z poziomem elastyczności wymaganym do osiągnięcia celów, jakimi są weryfikacja funkcjonowania krajowych systemów kontroli, w tym badanie i gromadzenie informacji na temat praktyk lub problemów związanych z egzekwowaniem przepisów, sytuacji nadzwyczajnych i rozwoju sytuacji w państwach członkowskich oraz przeprowadzanie przez Komisję kontroli na podstawie analizy ryzyka. Należy zatem utrzymać wieloletni program kontroli na lata 2021-2025, a jednocześnie zastąpić rozdział 11 załącznika do decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550, określający roczny podział kontroli na lata 2021-2025, programem kontroli na kolejny rok, który należy co roku aktualizować.
(4) W załączniku do decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550 należy zmienić tekst wprowadzający zobowiązujący ekspertów Komisji do przeprowadzania kontroli, w tym weryfikacji na miejscu i analiz dokumentacji, w każdym z obszarów priorytetowych we wszystkich państwach członkowskich, aby lepiej dostosować go do wymogów określonych w art. 116 rozporządzenia (UE) 2017/625.
(5) Obszar dotyczący organizmów zmodyfikowanych genetycznie należy wprowadzić oddzielnie w rozdziałach 10 i 11 załącznika do decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550 jako nowy obszar priorytetowy w celu lepszego dostosowania tekstu do istniejącego poddziału na podstawie art. 1 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2017/625. Z rozdziałów 1, 2 i 7 załącznika do decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550 należy usunąć dalsze odniesienia do tego obszaru priorytetowego.
(6) Wyniki poprzednich kontroli przeprowadzonych przez Komisję w zakresie krajowych programów zwalczania Salmonelli oraz analiza Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), z którymi można się zapoznać w sprawozdaniach dotyczących chorób odzwierzęcych z 2019 3 i 2020 r. 4 , wskazują, że większość państw członkowskich osiągnęła unijne cele w odniesieniu do wszystkich kategorii drobiu. Państwa członkowskie składają Komisji coroczne sprawozdania z wyników kontroli Salmonelli w odniesieniu do gatunku Gallus gallus, kur niosek, kurcząt rzeźnych oraz stad indyków rzeźnych. W tym kontekście oraz biorąc pod uwagę kontrole Komisji w zakresie realizacji obowiązków nałożonych rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2073/2005 5 w odniesieniu do pobierania próbek urzędowych związanych z kryteriami higieny procesu, w 2023 r. nie ma potrzeby przeprowadzania szczegółowych audytów krajowych programów zwalczania Salmonelli.
(7) Roczne oceny przedstawianych przez państwa członkowskie krajowych planów monitorowania pozostałości stanowią integralną część kontroli przeprowadzanych przez Komisję w ramach obszaru priorytetowego dotyczącego pozostałości u żywych zwierząt i w żywności pochodzenia zwierzęcego. Odrębne odniesienie do tych ocen nie jest zatem konieczne i powinno zostać usunięte z wieloletniego programu kontroli.
(8) W ramach obszaru zdrowie zwierząt dwa obszary priorytetowe - aktywne choroby epizootyczne i choroby enzootyczne - należy zmienić na, odpowiednio, choroby kategorii A, B i C zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 6 . Pozwoli to dostosować terminologię stosowaną w wieloletnim programie kontroli do terminologii wprowadzonej wspomnianym rozporządzeniem.
(9) Komisja objęła niedawno kontrolami istniejące krajowe programy weterynaryjne dotyczące chorób odzwierzęcych niepochodzących od żywności, które to programy współfinansowała. W związku z tym w 2023 r. nie należy przeprowadzać kontroli chorób odzwierzęcych niepochodzących od żywności.
(10) Cel dotyczący chorób odzwierzęcych niepochodzących od żywności określony w rozdziale 3 załącznika do decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550 ograniczał zakres stosowania wyłącznie do tych chorób odzwierzęcych, w odniesieniu do których wprowadzono krajowe programy weterynaryjne współfinansowane przez Komisję. Aby umożliwić ekspertom Komisji przeprowadzanie kontroli chorób odzwierzęcych niepochodzących od żywności, w tym nieobjętych takimi programami, takich jak COVID-19 u norek, należy zmienić ten cel w wieloletnim programie kontroli.
(11) W latach 2021 i 2022 Komisja priorytetowo potraktowała kontrole chorób w obszarze priorytetowym dotyczącym chorób epizootycznych (kategoria A zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2016/429), takich jak afrykański pomór świń i wysoce zjadliwa grypa ptaków. Ze względu na to priorytetowe traktowanie w ciągu wspomnianych dwóch lat nie prowadzono kontroli chorób enzootycznych kategorii B i C zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2016/429. Zatem w 2023 r. Komisja powinna przeprowadzić kontrole w tym obszarze priorytetowym.
(12) W ramach komunikatu "Strategia »od pola do stołu« na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego" 7 Komisja zobowiązała się do dokonania przeglądu prawodawstwa dotyczącego dobrostanu zwierząt. W związku z tym w 2023 r. należy kontynuować prace w obszarach priorytetowych dotyczących dobrostanu zwierząt w gospodarstwach i podczas uboju. Do wieloletniego programu kontroli należy zatem dodać kwestię dobrostanu bydła utrzymywanego z przeznaczeniem na produkcję mięsa oraz dobrostanu ryb w gospodarstwach, podczas ich transportu i uśmiercania.
(13) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 8 zobowiązuje państwa członkowskie do ustanowienia wieloletnich programów kontroli występowania agrofagów kwarantannowych w oparciu o ryzyko i wprowadza coroczne kontrole agrofagów priorytetowych. W rozdziale 5 załącznika do decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550 należy zatem dodać kontrole Komisji dotyczące realizacji tych programów kontroli występowania.
(14) Ze względu na ograniczenia związane z COVID-19 niektóre kontrole Komisji w państwach trzecich musiały zostać odroczone, co umożliwiło Komisji rozpoczęcie serii kontroli w obszarze priorytetowym dotyczącym środków ochrony roślin w 2021 r. - rok wcześniej niż planowano w załączniku do decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550. Komisja powinna kontynuować kontrole w tym obszarze priorytetowym w 2023 r.
(15) Ze względu na toczące się dyskusje na temat projektu rozporządzenia w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów, które zastąpiłoby dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE 9 , w 2022 r. nie przeprowadzono żadnych kontroli w obszarze zrównoważonego stosowania pestycydów i w 2023 r. również nie będą przeprowadzane żadne kontrole w tym obszarze. Kontrole w tym priorytetowym obszarze mają zostać wznowione po przyjęciu nowej podstawy prawnej.
(16) Ze względu na odroczenie daty rozpoczęcia stosowania nowych ram prawnych dotyczących produkcji ekologicznej na dzień 1 stycznia 2022 r. w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 10 z dnia 1 stycznia 2021 r. oraz aby dać państwom członkowskim czas niezbędny na wdrożenie nowych środków przed kontrolą ich wdrożenia, w 2022 r. w państwach członkowskich nie przeprowadzano kontroli w obszarze priorytetowym dotyczącym produkcji ekologicznej. Zatem w 2023 r. Komisja powinna przeprowadzić kontrole w tym obszarze priorytetowym.
(17) Serie kontroli w ramach obszaru priorytetowego dotyczącego monitorowania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe u bakterii zoonotycznych i komensalnych, które pierwotnie - w załączniku do decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550 - planowano zainicjować w 2022 r., powinny rozpocząć się w 2023 r., aby zmaksymalizować skuteczność tych kontroli, biorąc pod uwagę harmonogram dostępności danych do analizy niezbędnych do przeprowadzenia tej serii kontroli.
(18) Aby Komisja mogła wspierać szybkie wdrożenie przez właściwe organy państw członkowskich nowych wymogów w zakresie kontroli w oparciu o ocenę ryzyka mających na celu wykrywanie nieuczciwych i oszukańczych praktyk, wprowadzonych w art. 9 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2017/625, ważne było gromadzenie informacji i przykładów dobrych praktyk w celu zapewnienia wytycznych dla państw członkowskich. Cel ten można najlepiej osiągnąć za pomocą badań wyjaśniających, a nie audytów, ponieważ podejście to umożliwiłoby szerszy zakres stosowania, rozpoczęcie dialogu z właściwymi organami państw członkowskich oraz spotkania z innymi organami egzekwowania prawa i śledczymi badającymi przypadki oszustw. Aby odzwierciedlić tę zmianę, należy zatem zmienić cel dla obszaru priorytetowego dotyczącego oszustw.
(19) W wieloletnim programie kontroli określonym w decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550 kontrole wywozowe uznano za obszar priorytetowy wymagający pewnego nadzoru ze strony Komisji. Główną odpowiedzialność za spełnianie wymagań przywozowych państw trzecich ponoszą podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze w Unii, które eksportują zwierzęta i towary do państw trzecich. W przypadku gdy przesyłki zwierząt i towarów wymagają urzędowej certyfikacji zgodności podmiotu z tymi wymaganiami, certyfikacji tej dokonują odpowiedzialne właściwe organy w państwach członkowskich. Uznając rolę i obowiązki podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze oraz organów państw członkowskich właściwych w tym zakresie, uwzględnienie kontroli Komisji w tym obszarze w zmienionym wieloletnim programie kontroli nie jest już uznawane za priorytetowe.
(20) Należy zatem odpowiednio zmienić załącznik do decyzji wykonawczej (UE) 2020/1550,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
