a także mając na uwadze, co następuje:(1) Komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany "Europa 2020: Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu" stawia przed Unią cele polegające na przekształceniu gospodarki w gospodarkę opartą na wiedzy i innowacji, zmniejszeniu obciążenia administracyjnego przedsiębiorstw oraz lepszym dopasowywaniu popytu do podaży na rynku pracy. Komunikat ten wskazuje na potrzebę kompleksowej polityki w dziedzinie migracji zarobkowej oraz lepszej integracji migrantów. Środki mające ułatwić przyjmowanie pracowników o wysokich kwalifikacjach z państw trzecich należy rozpatrywać w takim szerszym kontekście.
(2) W konkluzjach z dnia 26 i 27 czerwca 2014 r. Rada Europejska stwierdziła, że aby nadal przyciągać osoby utalentowane i wykwalifikowane, Europa musi zawalczyć ze światem o talenty. Należy zatem opracować strategie służące maksymalizacji szans na legalną migrację, w tym uprościć obowiązujące przepisy.
(3) W komunikacie Komisji z dnia 13 maja 2015 r. zatytułowanym "Europejski program w zakresie migracji" apeluje się o obejmujący całą Unię program, który byłby atrakcyjny dla obywateli państw trzecich o wysokich kwalifikacjach, i stwierdza się, że konieczny jest przegląd dyrektywy Rady 2009/50/WE 4 , aby umożliwić Unii skuteczniejsze przyciąganie talentów, a tym samym by sprostać wyzwaniom demograficznym, przed którymi stoi Unia, i rozwiązać problem niedoboru siły roboczej i kwalifikacji w kluczowych sektorach gospodarki unijnej. Apel o przeprowadzenie przeglądu tej dyrektywy został powtórzony w komunikacie Komisji z dnia 23 września 2020 r. "dotyczącym nowego paktu o migracji i azylu", w którym stwierdzono, że reforma niebieskiej karty UE "musi przynieść rzeczywistą unijną wartość dodaną w postaci przyciągania wykwalifikowanych pracowników dzięki skutecznemu i elastycznemu ogólnounijnemu instrumentowi".
(4) Parlament Europejski w swojej rezolucji z dnia 12 kwietnia 2016 r. 5 wezwał do ambitnego i ukierunkowanego przeglądu dyrektywy 2009/50/WE, w tym jej zakresu stosowania.
(5) W komunikacie Komisji z dnia 22 maja 2014 r. dotyczącym wdrożenia dyrektywy 2009/50/WE wskazano wyzwania, na które należy odpowiedzieć. Unia powinna dążyć do stworzenia atrakcyjniejszego i skuteczniejszego programu dla pracowników o wysokich kwalifikacjach z państw trzecich, obejmującego całą Unię. Podejście Unii w zakresie przyciągania takich pracowników o wysokich kwalifikacjach powinno być przedmiotem dalszej harmonizacji, a głównym narzędziem w tym względzie powinna stać się niebieska karta UE zapewniająca szybsze procedury, bardziej elastyczne i otwarte kryteria przyjmowania, a także szersze prawa, w tym łatwiejszą mobilność wewnątrz UE. Ponieważ wymagałoby to wprowadzenia istotnych zmian do dyrektywy 2009/50/WE, dyrektywę tę należy uchylić i zastąpić nową dyrektywą.
(6) Należy stworzyć jasny i przejrzysty, obejmujący całą Unię program przyjmowania w celu przyciągania i zatrzymywania pracowników o wysokich kwalifikacjach z państw trzecich oraz sprzyjania mobilności tych pracowników. Niniejszą dyrektywę należy stosować bez względu na to, czy początkowym celem pobytu danego obywatela państwa trzeciego jest zatrudnienie w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji lub inny powód, który następnie zmienia się w cel polegający na podjęciu zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji. Należy wziąć pod uwagę priorytety państw członkowskich, potrzeby ich rynków pracy oraz ich możliwości przyjmowania pracowników. Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać kompetencji państw członkowskich w zakresie wydawania krajowych dokumentów pobytowych innych niż niebieska karta UE do celów zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji. Ponadto niniejsza dyrektywa nie powinna wpływać na przysługującą posiadaczowi niebieskiej karty UE możliwość korzystania zgodnie z prawem krajowym z dodatkowych uprawnień i świadczeń, które są zgodne z niniejszą dyrektywą.
(7) Państwa członkowskie powinny zapewnić w przypadku niebieskich kart UE i krajowych dokumentów pobytowych do celów zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji równe warunki działania w zakresie praw proceduralnych i prawa do równego traktowania, procedur i dostępu do informacji. W szczególności państwa członkowskie powinny zapewnić, aby poziom gwarancji proceduralnych i praw przyznanych posiadaczom niebieskiej karty UE i członkom ich rodzin nie był niższy niż poziom gwarancji proceduralnych i praw przysługujących posiadaczom krajowych dokumentów pobytowych. Państwa członkowskie powinny również zapewnić, aby wnioskodawcy ubiegający się o niebieską kartę UE nie znajdowali się w mniej korzystnej sytuacji niż wnioskodawcy ubiegający się o krajowe dokumenty pobytowe w zakresie procedur zatwierdzania pracodawców oraz aby wnioskodawcy ci nie byli zobowiązani do uiszczania wyższych opłat za rozpatrzenie ich wniosku. Wreszcie państwa członkowskie powinny zapewnić, aby działania informacyjne, promocyjne i reklamowe w odniesieniu do niebieskiej karty UE były podejmowane na podobną skalę jak czynią to w przypadku krajowych dokumentów pobytowych, na przykład w zakresie informacji zamieszczanych na krajowych stronach internetowych dotyczących legalnej migracji, kampanii informacyjnych i programów szkoleniowych dla właściwych organów ds. migracji.
(8) W celu wzmocnienia i promowania systemu niebieskiej karty UE oraz przyciągania pracowników o wysokich kwalifikacjach z państw trzecich zachęca się państwa członkowskie do nasilenia działań reklamowych i kampanii informacyjnych dotyczących niebieskiej karty UE, w tym w stosownych przypadkach, działań i kampanii skierowanych do państw trzecich.
(9) Stosując niniejszą dyrektywę państwa członkowskie nie mogą dyskryminować ze względu na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub przekonania, poglądy polityczne lub inne, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, w szczególności zgodnie z wymogami dyrektyw Rady 2000/43/WE 6 oraz 2000/78/WE 7 . Aby zasada niedyskryminacji była skuteczna, posiadacze niebieskiej karty UE doświadczający jakiejkolwiek dyskryminacji, w tym na rynku pracy, powinni mieć możliwość dochodzenia roszczeń i składania skarg zgodnie z prawem krajowym.
(10) Uwzględniając sprawozdanie Eurostatu z dnia 21 lutego 2020 r. zatytułowane "Hard-to-fill ICT vacancies: an increasing challenge" [Trudne do obsadzenia wakaty ICT: coraz większe wyzwanie] oraz zawarte w nim wnioski dotyczące powszechnego niedoboru wysoko wykwalifikowanych pracowników w sektorze technologii informacyjno-komuni- kacyjnych (ICT) na rynkach pracy państw członkowskich, wyższe umiejętności zawodowe należy uznać za równoważne z kwalifikacjami uzyskanymi w ramach kształcenia na poziomie wyższym do celów ubiegania się o niebieską kartę UE na dwóch wyższych stanowiskach: kierownicy do spraw usług technologii informacyjno-komunikacyjnych (Międzynarodowy Standard Klasyfikacji Zawodów (klasyfikacja ISCO)-08, symbol 133) oraz specjaliści do spraw technologii informacyjno-komunikacyjnych (klasyfikacja ISCO-08, symbol 25). Biorąc pod uwagę, że ukończenie studiów licencjackich trwa co najmniej trzy lata, odnośny okres wymaganego doświadczenia zawodowego powinien wynosić trzy lata. Długość tego okresu jest również uzasadniona ze względu na szybkie tempo rozwoju technologicznego w sektorze ICT oraz zmieniające się potrzeby pracodawców.
(11) Państwa członkowskie zachęca się do ułatwiania oceny i walidacji wyższych umiejętności zawodowych do celów niebieskiej karty UE.
(12) Przewiduje się, że wykaz zawodów zamieszczony w załączniku do niniejszej dyrektywy może być zmieniany, w szczególności w wyniku dokonywanych przez Komisję ocen, czy należy to uczynić, na podstawie, między innymi, informacji dostarczonych przez państwa członkowskie na temat potrzeb ich rynków pracy, mając na względzie uznawanie doświadczenia zawodowego zdobytego na podstawie niniejszej dyrektywy w innych dziedzinach działalności. Komisja powinna przeprowadzać takie oceny co dwa lata.
(13) W przypadku zawodów niewymienionych w załączniku państwa członkowskie powinny mieć możliwość przyjmowania wniosków o niebieską kartę UE na podstawie dowodów potwierdzających wyższe umiejętności zawodowe, poświadczone co najmniej pięcioletnim doświadczeniem zawodowym na poziomie porównywalnym z kwalifikacjami uzyskanymi w ramach kształcenia na poziomie wyższym i mające znaczenie w zawodzie lub sektorze określonych w umowie o pracę lub wiążącej ofercie pracy.
(14) Koncepcja zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji przewiduje, że zatrudniona osoba nie tylko posiada wysoki poziom kompetencji poświadczonych wyższymi kwalifikacjami zawodowymi, lecz także to, że pracę, którą dana osoba ma wykonywać, uważa się ze względu na jej naturę za wymagającą takich kompetencji. Podczas gdy na nowoczesnym rynku pracy bezpośredni związek między kwalifikacjami a konkretnym stanowiskiem pracy nie jest zawsze niezbędny, zadania i obowiązki związane z umową o pracę w przypadku zawodu wymagającego wysokich kwalifikacji powinny mieć tak wyspecjalizowany i złożony charakter, że poziom kompetencji wymagany do wykonywania tych obowiązków jest zazwyczaj kojarzony z ukończeniem programów kształcenia i uzyskaniem w ich wyniku kwalifikacji na poziomach 6, 7 i 8 Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Kształcenia (ISCED) z 2011 r. lub, w stosownych przypadkach, na poziomach 6, 7 i 8 ogólnie równoważnych europejskich ram kwalifikacji (ERK), zgodnie z prawem danego państwa członkowskiego lub, w przypadku określonych zawodów, z porównywalnymi wyższymi umiejętnościami zawodowymi.
(15) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać prawa państw członkowskich do określenia wielkości napływu obywateli państw trzecich przybywających na ich terytorium z państw trzecich w poszukiwaniu pracy zgodnie z art. 79 ust. 5 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Na tej podstawie państwa członkowskie powinny być w stanie uznać wniosek o niebieską kartę UE za niedopuszczalny albo go odrzucić.
(16) Beneficjenci ochrony międzynarodowej zgodnie z definicją zawartą w art. 2 lit. a) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/95/UE 8 korzystają z szerokiego wachlarza praw, w tym prawa dostępu do rynku pracy w państwie członkowskim, które przyznało im ochronę międzynarodową. Aby poprawić ich szanse na rynku pracy w całej Unii, beneficjenci ochrony międzynarodowej o wysokich kwalifikacjach powinni mieć prawo do ubiegania się o niebieską kartę UE w państwach członkowskich innych niż to, które przyznało im ochronę międzynarodową. W tych innych państwach członkowskich osoby te powinny podlegać tym samym przepisom, które stosuje się do innych obywateli państw trzecich objętych zakresem stosowania niniejszej dyrektywy, a niniejsza dyrektywa nie powinna mieć wpływu na ich status w państwie członkowskim, które przyznało im ochronę międzynarodową. Beneficjenci ochrony międzynarodowej są również uprawnieni do ubiegania się o niebieską kartę UE w państwie członkowskim, które przyznało im ochronę międzynarodową. W takim przypadku - ze względu na jasność prawną i spójność - nie należy stosować przepisów niniejszej dyrektywy dotyczących równego traktowania i łączenia rodzin. Prawa te powinny być nadal regulowane przepisami dorobku prawnego w dziedzinie azylu oraz, w stosownych przypadkach, dyrektywą Rady 2003/86/WE 9 .
(17) Przeniesienie odpowiedzialności za beneficjentów ochrony międzynarodowej pozostaje poza zakresem stosowana niniejszej dyrektywy. Statusu ochrony i praw związanych z ochroną międzynarodową nie należy przenosić do innego państwa członkowskiego w następstwie wydania niebieskiej karty UE.
(18) Aby ułatwić niezależną mobilność wewnątrz UE i działalność zawodową obywateli państw trzecich o wysokich kwalifikacjach, którzy korzystają z prawa do swobodnego przemieszczania się, należy zapewnić takim obywatelom państw trzecich dostęp do niebieskiej karty UE na takich samych zasadach jak każdemu innemu obywatelowi państwa trzeciego podlegającemu przepisom niniejszej dyrektywy. Uprawnienie to dotyczy osób korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania się na podstawie powiązań rodzinnych z obywatelem Unii zgodnie z odpowiednim prawodawstwem i powinno mieć zastosowanie niezależnie od tego, czy dany obywatel Unii skorzystał z podstawowego prawa do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich określonego w art. 21 TFUE oraz niezależnie od tego, czy dany obywatel państwa trzeciego był pierwotnie posiadaczem niebieskiej karty UE lub osobą korzystającą z prawa do swobodnego przemieszczania się. Tacy posiadacze niebieskiej karty UE powinni zatem być uprawnieni do podejmowania zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, do odbywania wyjazdów służbowych oraz do wyboru miejsca pobytu w różnych państwach członkowskich bez względu na to, czy obywatel państwa trzeciego towarzyszy danemu obywatelowi Unii. Prawa, jakie nabywają tacy obywatele państw trzecich jako posiadacze niebieskiej karty UE, powinny pozostawać bez uszczerbku dla praw, które mogą im przysługiwać na mocy dyrektywy 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 10 . W zakresie łączenia rodzin oraz równego traktowania powinny mieć pierwszeństwo, dla zachowania jasności prawa i spójności, przepisy dyrektywy 2004/38/WE. Wszystkie przepisy dotyczące osób korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania się zawarte w niniejszej dyrektywie należy również stosować do obywateli państw trzecich, którzy korzystają z prawa do swobodnego przemieszczania się przyznanego im na zasadzie równo- rzędności z prawem przysługującym obywatelom Unii na mocy umów między Unią i państwami członkowskimi z jednej strony a państwami trzecimi z drugiej strony albo między Unią a państwami trzecimi.
(19) Niniejszej dyrektywy nie należy stosować do obywateli państw trzecich, którzy ubiegają się o prawo pobytu w państwie członkowskim jako naukowcy w celu prowadzenia projektów badawczych, ponieważ nie wchodzą oni w zakres stosowania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/801 11 , która ustanowiła szczególną procedurę przyjmowania obywateli państw trzecich w celu prowadzenia badań naukowych. Niemniej jednak przebywający legalnie obywatele państw trzecich, przyjęci na podstawie dyrektywy (UE) 2016/801, powinni być uprawnieni do ubiegania się o niebieską kartę UE na podstawie niniejszej dyrektywy. Przebywający legalnie posiadacze niebieskiej karty UE powinni być również uprawnieni do ubiegania się o prawo pobytu jako naukowcy na podstawie dyrektywy (UE) 2016/801. Aby zapewnić taką możliwość, należy odpowiednio zmienić dyrektywę (UE) 2016/801.
(20) Chociaż niniejszej dyrektywy nie stosuje się do obywateli państw trzecich, którzy ubiegają się o przyjęcie w Unii jako pracownicy przenoszeni wewnątrz przedsiębiorstwa zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/66/UE 12 , pracownicy przenoszeni wewnątrz przedsiębiorstwa przebywający legalnie w Unii powinni być uprawnieni do ubiegania się o niebieską kartę UE na podstawie niniejszej dyrektywy do celów innych niż te objęte zakresem stosowania dyrektywy 2014/66/UE.
(21) Należy ustanowić elastyczny, kierowany popytem, jasny i zrównoważony program przyjmowania oparty na obiektywnych kryteriach, takich jak posiadanie przez wnioskodawcę umowy o pracę lub wiążącej oferty pracy na okres co najmniej 6 miesięcy, zgodność z mającym zastosowanie prawem, układami zbiorowymi lub krajowymi praktykami w odpowiednich grupach zawodowych, próg wynagrodzenia dostosowywany przez państwa członkowskie do sytuacji na rynku pracy oraz posiadanie przez wnioskodawcę wyższych kwalifikacji zawodowych lub, w stosownych przypadkach, wyższych umiejętności zawodowych.
(22) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać krajowych procedur uznawania dyplomów. Aby dokonać oceny, czy dany obywatel państwa trzeciego posiada wyższe kwalifikacje zawodowe lub kwalifikacje równoważne, należy odnieść się do poziomów 6, 7 i 8 ISCED z 2011 r. lub, w stosownych przypadkach, do poziomów 6, 7 i 8 zasadniczo równoważnych ERK, zgodnie z prawem danego państwa członkowskiego.
(23) Zachęca się państwa członkowskie do ułatwiania uznawania dokumentów poświadczających odpowiednie wyższe kwalifikacje zawodowe danego obywatela państwa trzeciego oraz, w przypadku beneficjentów ochrony międzynarodowej, którzy mogą nie posiadać niezbędnych dokumentów, do ustanowienia mechanizmów stosownej oceny i walidacji ich wcześniejszych kwalifikacji uzyskanych w ramach kształcenia na poziomie wyższym lub, w stosownych przypadkach, wyższych umiejętności zawodowych.
(24) W celu zapewnienia dostatecznego poziomu harmonizacji warunków przyjmowania w całej Unii należy określić zarówno dolne, jak i górne wskaźniki uwzględniane przy ustalaniu progu wynagrodzenia. Górny i dolny limit na potrzeby ustalenia wysokości krajowego progu wynagrodzenia należy ustalić, mnożąc te dolne i górne wskaźniki przez przeciętne roczne wynagrodzenie brutto w danym państwie członkowskim. Próg wynagrodzenia powinien zostać ustalony na poziomie między dolnym a górnym limitem, po konsultacji z partnerami społecznymi zgodnie z praktykami krajowymi. Próg ten powinien określać minimalne wynagrodzenie, jakie ma otrzymywać posiadacz niebieskiej karty UE. Aby uzyskać zatem niebieską kartę UE, wnioskodawcy powinni otrzymywać wynagrodzenie równe progowi wynagrodzenia ustalonemu przez dane państwo członkowskie lub wyższe.
(25) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustalenia niższego progu wynagrodzenia dla określonych zawodów, jeżeli dane państwo członkowskie uważa, że w ich przypadku występuje szczególny niedobór dostępnych pracowników, i gdy zawody te należą do grupy głównej 1 lub 2 klasyfikacji ISCO. W żadnym przypadku taki próg wynagrodzenia nie powinien być niższy niż równowartość średniego rocznego wynagrodzenia brutto w danym państwie członkowskim.
(26) Zgodnie z priorytetami Nowego europejskiego programu na rzecz umiejętności, który został zamieszczony w komunikacie Komisji z dnia 10 czerwca 2016 r., w szczególności w celu lepszego dopasowywania umiejętności do potrzeb rynku pracy i rozwiązania problemu niedoboru kwalifikacji, państwa członkowskie zachęca się, by w stosownych przypadkach, po konsultacji z partnerami społecznymi, sporządziły wykazy sektorów zatrudnienia, w których występuje niedobór pracowników o wysokich kwalifikacjach.
(27) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustalenia niższego progu wynagrodzenia dla obywateli państw trzecich przez pewien okres po ukończeniu przez nich kształcenia. Okres ten powinien mieć zastosowanie za każdym razem, gdy obywatel państwa trzeciego osiągnie poziom wykształcenia odpowiadający celom niniejszej dyrektywy, tj. poziom 6,7 lub 8 ISCED z 2011 r. lub, w stosownych przypadkach, poziom 6, 7 lub 8 ERK, zgodnie z prawem danego państwa członkowskiego. Okres ten powinien mieć zastosowanie gdy obywatel państwa trzeciego ubiega się o pierwszą niebieską kartę UE lub o jej odnowienie w ciągu trzech lat od daty uzyskania odpowiednich kwalifikacji, a ponadto gdy obywatel ten ubiega się o odnowienie niebieskiej karty UE w ciągu 24 miesięcy od wydania pierwszej niebieskiej karty UE. Po upływie tych okresów karencji, które mogą biec równolegle, można zasadnie oczekiwać, że młodzi pracownicy zdobyli dostateczne doświadczenie zawodowe, by obowiązywał ich zwykły próg wynagrodzenia. W żadnym przypadku taki niższy próg wynagrodzenia nie powinien być niższy niż równowartość średniego rocznego wynagrodzenia brutto w danym państwie członkowskim.
(28) Należy określić warunki wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, w tym kryteria kwalifikowalności dotyczące progu wynagrodzenia. Celem progu wynagrodzenia ustalonego przez dane państwo członkowskie nie powinno być określenie wynagrodzeń, a zatem nie powinien on wprowadzać odstępstw od przepisów lub praktyk stosowanych na poziomie państw członkowskich ani od układów zbiorowych, ani nie powinien on być stosowany jako element harmonizacji w tej dziedzinie. Wynagrodzenie wypłacane posiadaczowi niebieskiej karty UE nie powinno być niższe niż mający zastosowanie próg wynagrodzenia, ale może być wyższe, jak ustalono między pracodawcą a obywatelem państwa trzeciego, zgodnie z warunkami rynkowymi, prawem pracy, układami zbiorowymi i praktykami stosowanymi w danym państwie członkowskim. Niniejsza dyrektywa powinna w pełni respektować kompetencje państw członkowskich, w szczególności w zakresie zatrudnienia, pracy i kwestii socjalnych.
(29) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wymagania od obywatela państwa trzeciego, by w momencie składania wniosku podał swój adres. W przypadku gdy obywatel państwa trzeciego nie zna jeszcze swojego przyszłego adresu, państwa członkowskie powinny zaakceptować tymczasowy adres, którym może być adres pracodawcy.
(30) Okres ważności niebieskiej karty UE powinien wynosić co najmniej 24 miesiące. Jeżeli jednak umowa o pracę obejmuje okres krótszy, niebieską kartę UE wydaje się na okres co najmniej równy okresowi, na jaki zawarto umowę o pracę, przedłużony o trzy miesiące, lecz nie dłuższy niż 24 miesiące. Jeżeli obywatel państwa trzeciego posiada dokument podróży, którego okres ważności jest krótszy niż 24 miesiące lub krótszy niż okres, na jaki zawarto umowę o pracę, niebieską kartę UE należy wydać na okres co najmniej ważności dokumentu podróży. Obywatele państw trzecich powinni mieć prawo do odnowienia swojego dokumentu podróży i równocześnie posiadania niebieskiej karty UE.
(31) Państwa członkowskie powinny odrzucać wnioski o niebieską kartę UE i powinny być uprawnione do cofnięcia niebieskiej karty UE lub odmowy jej odnowienia, jeżeli istnieje zagrożenie dla porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego lub zdrowia publicznego. Zagrożenie dla zdrowia publicznego należy rozumieć w sposób, w jaki pojęcie to zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 21 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 13 . Podstawą odrzucenia wniosku ze względu na zagrożenie dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego powinno być indywidualne zachowanie danej osoby, przy czym należy przestrzegać zasady proporcjonalności. Choroba, na którą zapadł obywatel państwa trzeciego lub niepełnosprawność, jaką nabył po tym, jak został przyjęty na terytorium pierwszego państwa członkowskiego, nie powinny być wyłączną podstawą cofnięcia niebieskiej karty UE ani odmowy jej odnowienia, ani odmowy wydania niebieskiej karty UE w drugim państwie członkowskim. Ponadto państwa członkowskie powinny mieć możliwość, by nie cofnąć lub nie odmówić odnowienia niebieskiej karty UE, w przypadku gdy wymóg przedłożenia ważnej umowy o pracę lub osiągnięcia mającego zastosowanie progu wynagrodzenia nie są tymczasowo spełnione z powodu choroby, niepełnosprawności lub urlopu rodzicielskiego.
(32) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość cofnięcia niebieskiej karty UE lub odmowy jej odnowienia, jeżeli posiadacz niebieskiej karty UE nie spełnia warunków dotyczących mobilności określonych w niniejszej dyrektywie w tym w przypadkach nadużywania praw do mobilności, na przykład gdy jej posiadacz nie przestrzega dozwolonego okresu na prowadzenie działalności zawodowej, nie złożył w drugim państwie członkowskim wniosku o mobilność długoterminową w wymaganym terminie lub ubiega się o niebieską kartę UE w drugim państwie członkowskim i podjął zatrudnienie wcześniej niż to dozwolone, jeżeli jest oczywiste, że warunki dotyczące mobilności nie zostaną spełnione i wniosek zostanie odrzucony.
(33) Decyzja o odrzuceniu wniosku o niebieską kartę UE lub o cofnięciu niebieskiej karty UE lub o odmowie jej odnowienia powinna uwzględniać szczególne okoliczności danej sprawy i powinna być proporcjonalna. W szczególności, gdy podstawa odmowy, cofnięcia lub odmowy odnowienia ma związek z postępowaniem pracodawcy, drobne uchybienia pracodawcy w żadnym wypadku nie powinny być wyłączną podstawą odrzucenia wniosku o niebieską kartę UE, cofnięcia lub odmowy odnowienia niebieskiej karty UE.
(34) Decyzja o odrzuceniu wniosku o niebieską kartę UE nie wpływa na prawo danego obywatela państwa trzeciego do złożenia innego wniosku. Złożenie takiego nowego wniosku nie upoważnia danego obywatela państwa trzeciego do pozostania na terytorium danego państwa członkowskiego, chyba że przewiduje to prawo krajowe.
(35) Jeżeli wszystkie warunki przyjmowania zostały spełnione, państwa członkowskie powinny wydać niebieską kartę UE w określonym terminie. Jeżeli wydawanie dokumentów pobytowych odbywa się jedynie na terytorium państwa członkowskiego, a wszystkie warunki związane z przyjmowaniem określone w niniejszej dyrektywie zostały spełnione, to państwo członkowskie powinno wydać zainteresowanemu obywatelowi państwa trzeciego wymaganą wizę. Należy zapewnić skuteczną współpracę właściwych organów w tym celu. W przypadku gdy państwo członkowskie nie wydaje wiz, powinno przyznać zainteresowanemu obywatelowi państwa trzeciego równoważne zezwolenie umożliwiające wjazd.
(36) Przepisy dotyczące okresu rozpatrywania wniosków o niebieską kartę UE powinny gwarantować szybkie wydawanie dokumentów we wszystkich przypadkach. Okres rozpatrywania wniosku o niebieską kartę UE nie powinien obejmować okresu potrzebnego, w stosownych przypadkach, na uznanie kwalifikacji zawodowych lub na wydanie wizy. W przypadku wygaśnięcia okresu ważności niebieskiej karty UE w trakcie procedury jej odnowienia, obywatel państwa trzeciego powinien być uprawniony do pobytu, pracy i korzystania z praw ustanowionych w niniejszej dyrektywie na terytorium państwa członkowskiego, które wydało niebieską kartę UE, do czasu wydania decyzji w sprawie wniosku przez właściwe organy, ale obywatel ten nie powinien być uprawniony do przeniesienia się do drugiego państwa członkowskiego.
(37) Jeżeli państwo członkowskie określiło, że wniosek o niebieską kartę UE lub o mobilność wewnątrz UE ma zostać złożony przez pracodawcę, to państwo członkowskie nie powinno ograniczać gwarancji proceduralnych przysługujących danemu obywatelowi państwa trzeciego w trakcie procedury rozpatrywania wniosku ani praw przysługujących posiadaczowi niebieskiej karty UE w okresie zatrudnienia lub procedury odnowienia niebieskiej karty UE.
(38) Wzór niebieskiej karty UE powinien być zgodny z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1030/2002 14 , co umożliwi państwom członkowskim podanie informacji dotyczących warunków, na jakich danej osobie zezwala się na pracę. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość zamieszczenia dodatkowych informacji w postaci papierowej lub przechowywania takich informacji w postaci elektronicznej zgodnie z art. 4 tego rozporządzenia i lit. a) pkt 16 załącznika do tego rozporządzenia, w celu podania bardziej szczegółowych informacji dotyczących danej działalności zawodowej. Zamieszczenie takich dodatkowych informacji powinno być dla państw członkowskich nieobowiązkowe i nie powinno stanowić dodatkowego wymogu, który zakłócałby stosowanie jednego zezwolenia i procedury jednego wniosku.
(39) Dane państwo członkowskie powinno zapewnić, by wnioskodawcy mieli prawo do zaskarżenia przed sądem lub trybunałem decyzji o odrzuceniu wniosku o niebieską kartę UE lub decyzji o odmowie jej odnowienia lub o jej cofnięciu. Nie powinno to wpływać na możliwość wyznaczenia organu administracyjnego, który będzie przeprowadzał uprzednią kontrolę administracyjną takich decyzji.
(40) Jako że niniejsza dyrektywa dąży do zaradzenia niedoborom siły roboczej i kwalifikacji w kluczowych sektorach rynków pracy, państwo członkowskie powinno mieć możliwość sprawdzenia, czy wolne stanowisko, które zamierza objąć wnioskodawca ubiegający się o niebieską kartę UE, mógłby objąć pracownik krajowy lub unijny lub obywatel państwa trzeciego przebywający już legalnie w tym państwie członkowskim i już obecny na jego rynku pracy na podstawie prawa unijnego lub krajowego, lub długoterminowy rezydent UE wyrażający chęć przeniesienia się do tego państwa członkowskiego w celu zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji zgodnie z rozdziałem III dyrektywy Rady 2003/109/WE 15 . W przypadku gdy państwa członkowskie postanawiają skorzystać z tej możliwości, powinny powiadomić o tym wnioskodawców i pracodawców w jasny i przejrzysty sposób, zapewniając możliwość dostępu do tej informacji, w tym za pośrednictwem mediów internetowych. Sprawdzenie takie nie powinno stanowić elementu procedury odnowienia niebieskiej karty UE. W przypadkach mobilności długoterminowej, państwo członkowskie powinno mieć możliwość uwzględnienia sytuacji na rynku pracy jedynie wówczas, gdy to państwo członkowskie wprowadziło również takie sprawdzenie w odniesieniu do wnioskodawców przybywających z państw trzecich.
(41) Wdrażając niniejszą dyrektywę, państwa członkowskie powinny powstrzymać się od aktywnej rekrutacji w krajach rozwijających się w sektorach cierpiących na niedobór personelu. Należy opracować etyczne strategie i zasady rekrutacji obowiązujące pracodawców z sektora publicznego i prywatnego w sektorach o kluczowym znaczeniu, na przykład w sektorze zdrowia. Jest to zgodne z zaangażowaniem Unii w stosowanie przyjętego przez Światową Organizację Zdrowia w 2010 r. kodeksu dobrych praktyk w międzynarodowej rekrutacji personelu medycznego, a także z konkluzjami Rady i państw członkowskich z dnia 14 maja 2007 r. w sprawie europejskiego programu działań na rzecz rozwiązania poważnego niedoboru pracowników służby zdrowia w krajach rozwijających się (2007-2013) oraz z zaangażowaniem Unii w sektor kształcenia. Stosownym jest poparcie tych zasad i strategii opracowaniem i zastosowaniem mechanizmów, wytycznych i innych narzędzi ułatwiających, w stosownych przypadkach, migrację cyrkulacyjną i czasową, jak również innych środków, które zminimalizowałyby negatywne skutki imigracji pracowników o wysokich kwalifikacjach dla krajów rozwijających się, zwiększając do maksimum pozytywne skutki tego zjawiska, tak by "drenaż mózgów" zmienił się w "pozyskiwanie mózgów".
(42) Państwa członkowskie powinny mieć wybór stosowania uproszczonej procedury w przypadku pracodawców. Taka procedura powinna umożliwiać zatwierdzonym pracodawcom skorzystanie zgodnie z niniejszą dyrektywą z uproszczonych procedur i warunków przyjmowania. Jednakże państwa członkowskie powinny przewidzieć wystarczające zabezpieczenia przed nadużyciami. Zgodnie z zasadą proporcjonalności zabezpieczenia te muszą uwzględniać wagę i charakter niewłaściwego postępowania. Jeżeli w momencie odnowienia niebieskiej karty UE, pracodawca nie jest już zatwierdzonym pracodawcą, przy odnowieniu niebieskiej karty UE stosuje się zwykłe warunki przyjmowania, chyba że dany obywatel państwa trzeciego jest zatrudniony przez innego zatwierdzonego pracodawcę.
(43) W celu zapewnienia, aby kryteria przyjmowania pozostawały spełnione, państwa członkowskie powinny być uprawnione do nałożenia obowiązku powiadomienia właściwych organów, w ciągu pierwszych 12 miesięcy legalnego zatrudnienia w charakterze posiadacza niebieskiej karty UE, o zmianie pracodawcy lub innych istotnych zmianach oraz dokonywania przez te właściwe organy sprawdzenia sytuacji na rynku pracy. Po upływie tego okresu 12 miesięcy państwa członkowskie powinny być uprawnione do nałożenia na posiadacza niebieskiej karty UE obowiązku powiadomienia właściwych organów jedynie o zmianie pracodawcy lub zmianie mającej wpływ na spełnienie kryteriów przyjmowania określonych w niniejszej dyrektywie, w tym, w razie potrzeby, o nowej umowie o pracę. W takich przypadkach nie dokonuje się sprawdzenia sytuacji na rynku pracy. Taka ocena przeprowadzona przez państwa członkowskie powinna ograniczać się do elementów, które uległy zmianie.
(44) Aby promować innowacyjną przedsiębiorczość, państwa członkowskie powinny móc przyznać obywatelom państw trzecich przyjętym na podstawie niniejszej dyrektywy możliwość prowadzenia działalności na własny rachunek równocześnie z ich działalnością na podstawie niniejszej dyrektywy, co nie powinno wpływać na ich prawo pobytu w charakterze posiadaczy niebieskiej karty UE. Powinno to pozostawać bez uszczerbku dla nieustającego obowiązku spełniania warunków przyjmowania zgodnie z niniejszą dyrektywą, a zatem posiadacz niebieskiej karty UE powinien pozostawać zatrudniony w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość określania w prawie krajowym warunków dostępu do działalności na własny rachunek. Państwa członkowskie powinny także mieć prawo do ograniczenia zakresu dozwolonej działalności na własny rachunek. Państwa członkowskie powinny zapewniać posiadaczom niebieskiej karty UE dostęp do działalności na własny rachunek na warunkach nie mniej korzystnych niż te ustanowione w ramach istniejących systemów krajowych. Dochody pochodzące z działalności na własny rachunek nie powinny być uwzględniane do celów osiągnięcia progu wynagrodzenia wymaganego, by kwalifikować się do uzyskania niebieskiej karty UE.
(45) Aby zwiększyć wkład, jaki posiadacz niebieskiej karty UE może wnieść dzięki swoim wyższym kwalifikacjom zawodowym, państwa członkowskie powinny także mieć możliwość określenia w prawie krajowym przepisów zezwalających posiadaczom niebieskiej karty UE na podjęcie innej działalności zawodowej uzupełniającej ich główną działalność jako posiadaczy niebieskiej karty UE. Dochody z tej działalności zawodowej nie powinny być uwzględniane do celów osiągnięcia progu wynagrodzenia wymaganego, by kwalifikować się do uzyskania niebieskiej karty UE.
(46) Posiadaczom niebieskiej karty UE należy przyznać równe traktowanie w zakresie działów zabezpieczenia społecznego, które są wymienione w art. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 16 . Niniejsza dyrektywa nie harmonizuje przepisów państw członkowskich o zabezpieczeniu społecznym. Ogranicza się ona jedynie do stosowania zasady równego traktowania w dziedzinie zabezpieczenia społecznego wobec obywateli państw trzecich objętych jej zakresem stosowania.
(47) W przypadku mobilności między państwami członkowskimi stosuje się rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1231/2010 17 . Niniejsza dyrektywa nie powinna przyznawać mobilnym posiadaczom niebieskiej karty UE szerszych praw niż prawa już przewidziane w obowiązującym prawie unijnym w dziedzinie zabezpieczenia społecznego w odniesieniu do tych obywateli państw trzecich, którzy mają interesy transgraniczne związane z różnymi państwami członkowskimi.
(48) Kwalifikacje zawodowe uzyskane przez obywatela państwa trzeciego w innym państwie członkowskim należy uznawać w taki sam sposób, jak w przypadku obywateli Unii. Kwalifikacje uzyskane w państwie trzecim należy uwzględniać zgodnie z dyrektywą 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 18 . Niniejsza dyrektywa powinna pozostawać bez uszczerbku dla warunków określonych w prawie krajowym dotyczących wykonywania zawodów regulowanych. Nie powinna ona również uniemożliwiać państwu członkowskiemu utrzymywania krajowych ograniczeń w dostępie do zatrudnienia, które wiąże się przynajmniej sporadycznie z wykonywaniem władzy publicznej i odpowiedzialnością za ochronę ogólnego interesu państwa, a także utrzymywania w mocy krajowych przepisów dotyczących działalności zarezerwowanej dla obywateli tego państwa członkowskiego, obywateli Unii lub obywateli innego państwa w Europejskim Obszarze Gospodarczym (obywatel EOG), w tym w przypadkach mobilności do innych państw członkowskich, jeżeli takie ograniczenia lub zasady istniały w momencie wejścia w życie niniejszej dyrektywy.
(49) Prawa nabyte przez beneficjenta ochrony międzynarodowej będącego posiadaczem niebieskiej karty UE nie powinny naruszać praw przysługujących mu na mocy dyrektywy 2011/95/UE oraz na mocy Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z dnia 28 lipca 1951 r., zmienionej protokołem nowojorskim z dnia 31 stycznia 1967 r. (zwanej dalej "konwencją genewską) w państwie członkowskim, które przyznało ochronę międzynarodową. Aby uniknąć sprzeczności przepisów, określone w niniejszej dyrektywie przepisy dotyczące równego traktowania i łączenia rodzin nie powinny mieć zastosowania w tym państwie członkowskim. Osoby, które są beneficjentami ochrony międzynarodowej w jednym z państw członkowskich, a uzyskały niebieską kartę UE w innym państwie członkowskim, powinny korzystać z takich samych praw, jakie przysługują innemu posiadaczowi niebieskiej karty UE w tym drugim państwie członkowskim, w tym prawa do traktowania na równi z obywatelami państwa członkowskiego pobytu i prawa do łączenia rodzin. Status beneficjenta ochrony międzynarodowej jest niezależny od tego, czy beneficjent jest również posiadaczem niebieskiej karty UE oraz od ważności tej niebieskiej karty UE.
(50) Korzystne warunki łączenia rodzin oraz dostępu małżonków do rynku pracy powinny stanowić jeden z podstawowych elementów niniejszej dyrektywy, służący lepszemu przyciąganiu pracowników o wysokich kwalifikacjach z państw trzecich. Aby osiągnąć ten cel, należy ustanowić specjalne odstępstwa od dyrektywy 2003/86/WE, która ma zastosowanie zarówno w pierwszym, jak i drugim państwie członkowskim pobytu. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość ograniczenia zakresu działalności na własny rachunek, którą mogą prowadzić małżonkowie, do takich samych warunków, jakie mają zastosowanie do posiadaczy niebieskiej karty UE. Warunki odnoszące się do integracji lub okresów oczekiwania nie powinny być stosowane przed umożliwieniem łączenia rodzin, ponieważ pracownicy o wysokich kwalifikacjach i ich rodziny będą mieli prawdopodobnie korzystną sytuację wyjściową w zakresie integracji z przyjmującą ich społecznością. W celu ułatwienia szybkiego wjazdu pracowników o wysokich kwalifikacjach dokumenty pobytowe dla członków ich rodzin powinny być wydawane równocześnie z niebieską kartą UE, o ile spełnione są odpowiednie warunki, a wnioski zostały złożone równocześnie.
(51) W celu przyciągnięcia pracowników o wysokich kwalifikacjach z państw trzecich i zachęcenia ich do stałego pobytu w Unii, a jednocześnie ułatwienia mobilności wewnątrz Unii oraz migracji cyrkulacyjnej, należy ustanowić odstępstwa od dyrektywy 2003/109/WE. Posiadacze niebieskiej karty UE, którzy skorzystali z możliwości przeniesienia się z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego, powinni mieć łatwiejszy dostęp do statusu rezydenta długoterminowego UE w państwie członkowskim, w szczególności poprzez umożliwienie im kumulowania okresów pobytu w różnych państwach członkowskich, pod warunkiem że mogą wykazać liczbę lat legalnego i nieprzerwanego pobytu wymaganego na mocy art. 4 ust. 1 dyrektywy 2003/109/WE w charakterze posiadacza niebieskiej karty UE, krajowego zezwolenia na zatrudnienie w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, zezwolenia na odbycie studiów lub prowadzenie badań naukowych zgodnie z dyrektywą (UE) 2016/801 lub beneficjenta ochrony międzynarodowej. Posiadacze niebieskiej karty UE powinni także wykazać, że przez okres dwóch lat bezpośrednio poprzedzających złożenie stosownego wniosku legalnie i w sposób nieprzerwany przebywali w charakterze posiadacza niebieskiej karty UE na terytorium państwa członkowskiego, w którym złożyli wniosek o przyznanie statusu rezydenta długoterminowego UE w państwie członkowskim. Zgodnie z dyrektywą 2003/109/WE przy obliczaniu pięcioletniego okresu legalnego i nieprzerwanego pobytu można uwzględnić jedynie połowę okresów pobytu w celu odbycia studiów w państwach członkowskich, w których okresy pobytu w celu odbycia studiów są uwzględniane przy obliczaniu nieprzerwanego pobytu.
(52) W celu wspierania mobilności pracowników o wysokich kwalifikacjach z państw trzecich między Unią a ich krajem pochodzenia, należy ustanowić odstępstwa od dyrektywy 2003/109/WE, by zezwolić na dłuższe okresy nieobecności niż te określone w tej dyrektywie po uzyskaniu przez pracowników o wysokich kwalifikacjach z państw trzecich statusu rezydentów długoterminowych UE w państwie członkowskim.
(53) Mobilność zawodową i geograficzną pracowników o wysokich kwalifikacjach z państw trzecich należy uznać za jeden z ważnych elementów przyczyniających się do zwiększania wydajności rynku pracy w Unii, rozwiązywania problemu niedoboru kwalifikacji oraz wyrównywania dysproporcji regionalnych. Należy ułatwiać mobilność wewnątrz Unii.
(54) Niniejsza dyrektywa pozostaje bez uszczerbku dla przepisów dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 96/71/WE 19 oraz 2014/67/UE 20 .
(55) Należy zaradzić istniejącej niepewności prawa dotyczącej podróży służbowych odbywanych przez pracowników o wysokich kwalifikacjach z państw trzecich poprzez zdefiniowanie pojęcia podróży służbowych oraz ustalenie wykazu działalności, które w każdym przypadku powinny być uznawane za działalność zawodową we wszystkich państwach członkowskich. Działalność ta powinna mieć bezpośredni związek z interesami pracodawcy w pierwszym państwie członkowskim i być powiązana z obowiązkami posiadacza niebieskiej karty UE w ramach zatrudnienia, w związku z którym przyznana została niebieska karta UE. Drugie państwa członkowskie nie powinny mieć prawa, aby wymagać od posiadacza niebieskiej karty UE prowadzącego działalność zawodową posiadania wizy, zezwolenia na pracę ani żadnego innego zezwolenia niż niebieska karta UE. Jeżeli niebieską kartę UE wydało państwo członkowskie, które nie stosuje w pełni przepisów dorobku Schengen, należy zezwolić jej posiadaczowi na wjazd i pobyt na terytorium drugiego państwa członkowskiego lub drugich państw członkowskich w celach prowadzenia działalności zawodowej przez okres nieprzekraczający 90 dni w każdym okresie 180-dniowym.
(56) Posiadacze niebieskiej karty UE powinni mieć prawo przeniesienia się na uproszczonych warunkach do drugiego państwa członkowskiego, w którym zamierzają ubiegać się o nową niebieską kartę UE na podstawie istniejącej umowy o pracę lub wiążącej oferty pracy. Drugie państwa członkowskie nie powinny mieć prawa wymagać od posiadaczy niebieskiej karty UE posiadania żadnego innego zezwolenia niż niebieska karta UE wydana przez pierwsze państwo członkowskie. Gdy tylko posiadacz niebieskiej karty UE złoży kompletny wniosek o nową niebieską kartę UE w drugim państwie członkowskim w terminie przewidzianym w niniejszej dyrektywie, drugie państwo członkowskie powinno mieć prawo zezwolenia posiadaczowi niebieskiej karty UE na podjęcie zatrudnienia. Posiadacze niebieskiej karty UE powinni być uprawnieni do podjęcia zatrudnienia najpóźniej 30 dni po złożeniu wniosku o nową niebieską kartę UE. Mobilność powinna być kierowana popytem, dlatego umowa o pracę powinna zawsze być wymagana w drugim państwie członkowskim, wszystkie warunki zgodnie z mającym zastosowanie prawem, określone w układach zbiorowych lub ustanowione w drodze praktyk stosowanych w odpowiednich grupach zawodowych powinny zostać spełnione, a wynagrodzenie powinno osiągnąć próg określony przez drugie państwo członkowskie zgodnie z niniejszą dyrektywą.
(57) Jeżeli posiadacze niebieskiej karty UE zamierzają ubiegać się o niebieską kartę UE w drugim państwie członkowskim w celu wykonywania zawodu regulowanego, ich kwalifikacje zawodowe powinny być uznawane w taki sam sposób jak kwalifikacje obywateli Unii korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania się, zgodnie z dyrektywą 2005/36/WE i innymi mającymi zastosowanie przepisami prawa Unii i prawa krajowego.
(58) W niniejszej dyrektywie ustanowiono niektóre przepisy szczególne w odniesieniu do wjazdu i pobytu w drugim państwie członkowskim w celach prowadzenia działalności zawodowej oraz przeniesienia się do drugiego państwa członkowskiego w celu pobytu i podjęcia pracy na podstawie niebieskiej karty UE na terytorium tego państwa, niemniej jednak zastosowanie mają wszystkie pozostałe zasady regulujące przepływ osób przez granice, określone w stosownych przepisach dorobku Schengen.
(59) Jeżeli niebieska karta UE jest wydawana przez państwo członkowskie, które nie stosuje w pełni dorobku Schengen, a jej posiadacz, w przypadkach mobilności określonych w niniejszej dyrektywie, przekracza granicę zewnętrzną w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2016/399 na terytorium drugiego państwa członkowskiego, to drugie państwo członkowskie powinno mieć prawo zażądania dowodów na to, że posiadacz niebieskiej karty UE wkracza na jego terytorium w celach prowadzenia działalności zawodowej lub w celach pobytu i podjęcia pracy na podstawie niebieskiej karty UE w oparciu o umowę o pracę lub wiążącą ofertę pracy. W przypadku mobilności związanej z prowadzeniem działalności zawodowej, to drugie państwo członkowskie powinno mieć prawo zażądania dowodów na to, że pobyt ma na celu prowadzenie działalności zawodowej, takich jak zaproszenia, bilety wstępu lub dokumenty opisujące działalność gospodarczą odpowiedniego przedsiębiorstwa oraz stanowisko posiadacza niebieskiej karty UE w tym przedsiębiorstwie.
(60) Jeżeli posiadacz niebieskiej karty UE przenosi się do drugiego państwa członkowskiego w celu ubiegania się o niebieską kartę UE i towarzyszą mu członkowie rodziny, takie państwo członkowskie powinno mieć możliwość zażądania od tych członków rodziny przedłożenia dokumentów pobytowych wydanych w pierwszym państwie członkowskim. Poza tym w przypadkach przekraczania granicy zewnętrznej w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2016/399 państwa członkowskie, które stosują w pełni dorobek Schengen, powinny przeszukiwać System Informacyjny Schengen i odmawiać prawa wjazdu osobom, w przypadku których dokonano w tym systemie wpisu do celów odmowy wjazdu i pobytu zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1987/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady 21 , lub zgłaszać sprzeciw wobec mobilności takich osób.
(61) Jeżeli posiadacz niebieskiej karty UE przenosi się do drugiego państwa członkowskiego na podstawie niebieskiej karty UE wydanej przez pierwsze państwo członkowskie, a drugie państwo członkowskie odrzuci ten wniosek posiadacza niebieskiej karty UE o nową niebieską kartę UE, niniejsza dyrektywa powinna przyznawać drugiemu państwu członkowskiemu prawo żądania, by posiadacz niebieskiej karty UE opuścił jego terytorium. W przypadku gdy posiadacz niebieskiej karty UE nadal posiada ważną niebieską kartę UE wydaną przez pierwsze państwo członkowskie, drugie państwo członkowskie powinno mieć możliwość żądania, by taki posiadacz niebieskiej karty UE powrócił do pierwszego państwa członkowskiego zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE 22 . W przypadku gdy niebieska karta UE wydana przez pierwsze państwo członkowskie została cofnięta lub wygasła podczas rozpatrywania wniosku, drugie państwo członkowskie powinno mieć możliwość zdecydować o powrocie posiadacza niebieskiej karty UE do państwa trzeciego zgodnie z dyrektywą 2008/115/WE albo zwrócić się do pierwszego państwa członkowskiego o zezwolenie na ponowny wjazd posiadacza niebieskiej karty UE na jego terytorium bez zbędnych formalności ani zwłoki. W tym ostatnim przypadku pierwsze państwo członkowskie powinno wydać posiadaczowi niebieskiej karty UE dokument pozwalający na ponowny wjazd na jego terytorium.
(62) W celu umożliwienia pobytu beneficjentów ochrony międzynarodowej niezbędne jest zapewnienie, aby w przypadku przeniesienia się takich beneficjentów do państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie, które przyznało im ochronę międzynarodową, takie inne państwo członkowskie było informowane o okolicznościach przyznania tym osobom ochrony międzynarodowej, tak aby umożliwić wypełnianie jego zobowiązań wynikających z zasady non-refoulement.
(63) W przypadku gdy państwo członkowskie zamierza wydalić osobę, która uzyskała niebieską kartę UE w tym państwie członkowskim i jest beneficjentem ochrony międzynarodowej w innym państwie członkowskim, osoba ta powinna korzystać z ochrony przed odesłaniem gwarantowanej zgodnie z dyrektywą 2011/95/UE oraz art. 33 konwencji genewskiej.
(64) W przypadku gdy wydalenie beneficjenta ochrony międzynarodowej z terytorium państwa członkowskiego jest dozwolone na mocy dyrektywy 2011/95/UE, państwo członkowskie powinno zapewnić, by ze stosownych źródeł, w tym, w stosownych przypadkach, z państwa członkowskiego, które przyznało ochronę międzynarodową, zostały uzyskane wszystkie informacje, oraz by zostały one poddane starannej ocenie gwarantującej, że decyzja o wydaleniu tego beneficjenta będzie zgodna z art. 4 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej "Kartą").
(65) Należy ustanowić szczególne przepisy dotyczące sprawozdawczości w celu monitorowania wdrażania niniejszej dyrektywy, aby ustalić, czy ma ona wpływ na zjawisko "drenażu mózgów" w krajach rozwijających się, i ewentualnie przeciwdziałać mu oraz aby uniknąć "marnotrawstwa mózgów".
(66) Ponieważ cele niniejszej dyrektywy, a mianowicie ustanowienie szczególnej procedury przyjmowania oraz przyjęcie warunków wjazdu i pobytu mających zastosowanie do obywateli państw trzecich do celów zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji oraz członków ich rodzin, a także ustanowienie związanych z tym praw, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, w szczególności w kwestii zapewnienia mobilności tych osób pomiędzy państwami członkowskimi oraz ustalenia jasnego i jednolitego zestawu kryteriów przyjmowania we wszystkich państwach członkowskich w celu lepszego wykorzystania ogólnej atrakcyjności Unii, natomiast ze względu na jej rozmiary i skutki możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE). Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(67) Niniejsza dyrektywa jest zgodna z prawami podstawowymi i zasadami uznanymi w Karcie zgodnie z art. 6 TUE.
(68) Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, wraz z powiadomieniem o transpozycji, jednego lub większej liczby dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy prawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione.
(69) Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, załączonego do TUE i TFUE, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszej dyrektywy i nie jest nią związana ani jej nie stosuje.
(70) Zgodnie z art. 1, 2 i art. 4a ust. 1 Protokołu nr 21 w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, załączonego do TUE i TFUE, bez uszczerbku dla art. 4 tego protokołu, Irlandia nie uczestniczy w przyjęciu niniejszej dyrektywy i nie jest nią związana ani jej nie stosuje.
(71) W związku z powyższym należy uchylić dyrektywę 2009/50/WE,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
