Rozporządzenie 472/2002 zmieniające rozporządzenie (WE) nr 466/2001 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 472/2002
z dnia 12 marca 2002 r.
zmieniające rozporządzenie (WE) nr 466/2001 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych
(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do zanieczyszczeń w żywności(1), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

po konsultacji z Naukowym Komitetem ds. Żywności (SCF),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie (EWG) nr 315/93 stanowi, że muszą zostać ustalone najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu ochrony zdrowia publicznego.

(2) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001(2), ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 257/2002(3), ustala najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych, które mają być stosowane od dnia 5 kwietnia 2002 r.

(3) Niektóre Państwa Członkowskie przyjęły lub zamierzają przyjąć najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn w przyprawach korzennych oraz najwyższe dopuszczalne poziomy ochratoksyny A w niektórych środkach spożywczych. Z uwagi na różnice między Państwami Członkowskimi oraz wynikające stąd ryzyko zakłócenia konkurencji, niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w celu zapewnienia jednolitości rynku przy zachowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Aflatoksyny, w szczególności aflatoksyna B1, są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Dla substancji tego typu nie istnieje próg, poniżej którego nie obserwuje się szkodliwego działania i w związku z tym nie można ustanowić dopuszczalnej dawki dziennej. Aktualny poziom wiedzy naukowej i technicznej ani ulepszenia w technikach produkcji i składowania nie zapobiegają rozwojowi tych pleśni, a tym samym nie pozwalają całkowicie wyeliminować obecności aflatoksyn w przyprawach korzennych; w związku z tym należy ustalić limity na jak najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie.

(5) Wyniki skoordynowanego programu kontroli, prowadzonego przez Państwa Członkowskie zgodnie z zaleceniem Komisji 97/77/WE z dnia 8 stycznia 1997 r. dotyczącym skoordynowanego programu urzędowej kontroli środków spożywczych na 1997 r.(4), są dostępne od czasu ustalenia najwyższych dopuszczalnych zawartości aflatoksyn w innych środkach spożywczych. Wyniki te wykazują, że niektóre gatunki przypraw korzennych zawierają wysoki poziom aflatoksyn. W związku z tym wskazane jest ustanowienie najwyższych dopuszczalnych limitów dla gatunków przypraw korzennych, które stosuje się w dużych ilościach i w których często występują zanieczyszczenia.

(6) Najwyższe dopuszczalne limity powinny zostać poddane przeglądowi i, jeśli to konieczne, obniżone przed dniem 31 grudnia 2003 r., z uwzględnieniem możliwości zmniejszenia zanieczyszczenia aflatoksyną przypraw korzennych przez ulepszenie metod produkcji, zbioru i składowania oraz postęp wiedzy naukowej i technicznej.

(7) Ochratoksyna A jest mikotoksyną wytwarzaną przez niektóre grzyby (gatunki Penicillium i Aspergillus). W sposób naturalny występuje na całym świecie w wielu produktach roślinnych, takich jak zboża, ziarna kawowe i kakaowe oraz suszone owoce. Została wykryta w takich produktach jak: produkty zbożowe, kawa, wino, piwo, przyprawy korzenne i sok winogronowy, ale również w produktach pochodzenia zwierzęcego, jak nerki wieprzowe. Badania częstotliwości i poziomu występowania ochratoksyny A w żywności oraz próbkach krwi pobranych od ludzi wskazują, że te środki żywnościowe są często zanieczyszczone.

(8) Ochratoksyna A jest mikotoksyną o właściwościach rakotwórczych, nefrotoksycznych, teratogennych, immunotoksycznych i prawdopodobnie również neurotoksycznych. Łączy się ją z nefropatią u ludzi. Ochratoksyna A może posiadać długi półokres trwania w organizmach ludzi.

(9) Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swojej opinii w sprawie ochratoksyny A z dnia 17 września 1998 r., że byłoby rozsądne jak najbardziej zmniejszyć narażenie na szkodliwy wpływ ochratoksyny A i zapewnić, aby narażenie to znajdowało się przy dolnej granicy dopuszczalnej dziennej dawki wynoszącej 1,2-14 ng/kg masy ciała, która została oszacowana przez inne organy, np. poniżej 5 ng/kg masy ciała na dzień.

(10) Przy aktualnym poziomie wiedzy naukowej i technicznej oraz mimo ulepszeń w technikach produkcji i składowania, nie jest możliwe zapobieżenie rozwojowi tych pleśni. Wskutek tego ochratoksyna A nie może zostać całkowicie wyeliminowana z żywności. Dlatego powinny zostać ustalone limity na jak najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie.

(11) Głównym źródłem ochratoksyny A w dawkach pożywienia są zboża i produkty zbożowe. Zapobieganie jest kwestią największej wagi, aby uniknąć zanieczyszczeń w stopniu, w jakim to jest możliwe oraz chronić konsumenta. Ponadto wskazane jest ustalenie największych dopuszczalnych limitów dla zbóż i produktów zbożowych na poziomie rozsądnie osiągalnym, pod warunkiem że stosowane będą działania zapobiegawcze w celu uniknięcia zanieczyszczenia na wszystkich poziomach łańcucha produkcji i handlu.

(12) Suszone owoce winorośli (koryntki, rodzynki i sułtanki) okazały się wysoce zanieczyszczone. Suszone owoce winorośli są istotnym źródłem ochratoksyny A w dawkach pożywienia u ludzi o wysokim poziomie spożycia tych owoców, w szczególności u dzieci. Z tego względu właściwe jest obecnie ustalenie poziomu, który jest technologicznie osiągalny oraz konieczna jest dalsza poprawa praktyk w celu zmniejszenia zanieczyszczenia.

(13) Obecność ochratoksyny A została również zaobserwowana w kawie, winie, soku winogronowym, kakao i przyprawach korzennych. Państwa Członkowskie oraz zainteresowane strony (takie jak organizacje zawodowe) powinny przedsięwziąć poszukiwania i badania w celu ustalenia różnych czynników wpływających na powstanie ochratoksyny A oraz ustalenie środków zapobiegawczych, które należy podjąć w celu zmniejszenia obecności ochratoksyny A w tych środkach spożywczych. W odniesieniu do tych produktów powinno się dołożyć wszelkich starań w zakresie badań i środków zapobiegawczych, aby jak najbardziej zmniejszyć zawartość ochratoksyny A w toku ustalania największych dopuszczalnych limitów na podstawie zasady "na jak najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie" (zasada ALARA). Jeżeli nie zostaną podjęte żadne wysiłki w celu zmniejszenia zawartości ochratoksyny A w niektórych produktach, to niezbędne będzie ustalenie najwyższych dopuszczalnych limitów dla tych produktów w celu ochrony zdrowia publicznego, bez możliwości oceny technologicznej wykonalności.

(14) W związku z tym rozporządzenie (WE) nr 466/2001 powinno zostać odpowiednio zmienione.

(15) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Pokarmowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

W rozporządzeniu (WE) nr 466/2001 wprowadza się następujące zmiany:

1. W art. 4 ust. 2 wprowadza się następujące zmiany:

a) zdanie wprowadzające otrzymuje brzmienie: "w odniesieniu do aflatoksyn i ochratoksyny A w produktach wymienionych w ppkt 2.1 i 2.2 załącznika I zabrania się:";

b) w lit. b) wyrazy "i 2.1.3" zastępuje się wyrazami "2.1.3, 2.1.4, 2.2.1 i 2.2.2".

2. W art. 5 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Komisja dokona przeglądu najwyższych dopuszczalnych limitów aflatoksyn ustanowionych w pkt 2.1.4 sekcji 2 załącznika I najpóźniej do dnia 31 grudnia 2003 r. oraz, stosownie do potrzeb, zmniejszy je uwzględniając postęp wiedzy naukowej i technicznej.

Komisja dokona przeglądu przepisów zawartych w ppkt 2.2.2 i 2.2.3 sekcji 2 załącznika I najpóźniej do dnia 31 grudnia 2003 r. w odniesieniu do najwyższej dopuszczalnej zawartości ochratoksyny A w suszonych owocach winorośli oraz w celu włączenia najwyższej dopuszczalnej zawartości ochratoksyny A w surowej i palonej kawie, produktach kawowych, winie, piwie, soku winogronowym, kakao, produktach kakaowych oraz przyprawach korzennych, uwzględniając podjęte badania i środki zapobiegawcze zastosowane w celu zmniejszenia obecności ochratoksyny w tych produktach.

W tym celu Państwa Członkowskie oraz zainteresowane strony corocznie przedstawiają Komisji wyniki podjętych badań oraz postępy osiągnięte w zakresie stosowania środków zapobiegawczych w celu uniknięcia zanieczyszczenia ochratoksyną A."

3. W załączniku I wprowadza się zmiany zgodnie z Załącznikiem do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dziesiątego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 5 kwietnia 2002 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 12 marca 2002 r.

W imieniu Komisji
David BYRNE
Członek Komisji

______

(1) Dz.U. L 37 z 13.2.1993, str. 1.

(2) Dz.U. L 77 z 16.3.2001, str. 1.

(3) Dz.U. L 41 z 13.2.2002, str. 12.

(4) Dz.U. L 22 z 24.1.1997, str. 27.

ZAŁĄCZNIK

W sekcji 2 (Mikotoksyny) załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 466/2001 dodaje się, co następuje:
Produkt Najwyższy dopuszczalny poziom (μg/kg) Metoda pobierania próbek Warunki metod analiz
B1 B1 + B2 + G1 + G2 M1
"2.1.4. Następujące gatunki

przypraw korzennych:

5 10 - dyrektywa 98/53/WE dyrektywa 98/53/WE"
- gatunki Capsicum (ich

suszone owoce, w całości

lub zmielone, włącznie z

gatunkami chilli i

sproszkowanym chilli,

pieprzem cayenne i

papryką)

- gatunki Piper (ich

owoce, włącznie z białym

i czarnym pieprzem)

- Myristica fragrans

(gałka muszkatołowa)

- Zingiber officinale

(imbir)

- Curcuma longa (ostryż

długi)

Produkt Najwyższy dopuszczalny poziom

(μg/kg lub ppb)

Metoda pobierania próbek Referencyjna metoda analityczna
"2.2. OCHRATOKSYNA A
2.2.1. Zboża (łącznie z ryżem i

gryką) i pochodne

produkty zbożowe

2.2.1.1. Surowe ziarna zbóż

(łącznie z ryżem i gryką)

5 dyrektywa Komisji 2002/26/WE(*) dyrektywa 2002/26/WE
2.2.1.2. Wszelkie pochodne

produkty zbożowe (łącznie

z przetworzonymi

produktami zbożowymi i

ziarnami zbóż

przeznaczonymi do

bezpośredniego spożycia

przez ludzi)

3 dyrektywa 2002/26/WE dyrektywa 2002/26/WE
2.2.2. Suszone owoce winorośli

(koryntki, rodzynki i

sułtanki)

10 dyrektywa 2002/26/WE dyrektywa 2002/26/WE
2.2.3. Surowa i palona kawa,

produkty kawowe, wino,

piwo, sok winogronowy,

kakao, produkty kakaowe,

przyprawy korzenne.

-
(*) Dz. U. L 75 z 16.3.2002, str. 38".

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2002.75.18

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Rozporządzenie 472/2002 zmieniające rozporządzenie (WE) nr 466/2001 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych
Data aktu: 12/03/2002
Data ogłoszenia: 16/03/2002
Data wejścia w życie: 01/05/2004, 26/03/2002, 05/04/2002