Dyrektywa 89/618/Euratom w sprawie informowania ogółu społeczeństwa o środkach ochrony zdrowia, które będą stosowane, oraz działaniach, jakie należy podjąć w przypadku zdarzenia radiacyjnego

DYREKTYWA RADY
z dnia 27 listopada 1989 r.
w sprawie informowania ogółu społeczeństwa o środkach ochrony zdrowia, które będą stosowane, oraz działaniach, jakie należy podjąć w przypadku zdarzenia radiacyjnego 1

(89/618/Euratom)

(Dz.U.UE L z dnia 7 grudnia 1989 r.)

RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 31,

uwzględniając wniosek Komisji, przedłożony po konsultacji z grupą osób wyznaczonych przez Komitet Naukowo-Techniczny spośród ekspertów naukowych z Państw Członkowskich, jak ustalono w tym artykule,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(1),

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(2),

a także mając na uwadze, co następuje:

artykuł 2 lit. b) Traktatu stanowi, iż Wspólnota powinna ustanowić jednolite normy ochrony zdrowia pracowników i ogółu społeczeństwa;

w dniu 2 lutego 1959 r. Rada przyjęła dyrektywy ustalające podstawowe normy ochrony zdrowia pracowników i ogółu społeczeństwa przed promieniowaniem jonizującym(3), ostatnio zmienione przez dyrektywy: 80/836/Euratom(4) oraz 84/467/Euratom(5);

na podstawie art. 24 dyrektywy 80/836/Euratom wszystkie Państwa Członkowskie muszą zapewnić odpowiednią informację dotyczącą ochrony przed promieniowaniem wszystkim pracownikom narażonym na promieniowanie;

na podstawie art. 45 ust. 4 tej dyrektywy w razie awarii każde Państwo Członkowskie musi ustalić poziomy interwencyjne, środki, jakie mają być podjęte przez właściwe władze, oraz konieczne zasoby zarówno wyposażenia, jak i ludzkie, umożliwiające prowadzenie działań dla ochrony i zachowania zdrowia ogółu społeczeństwa;

na poziomie Wspólnotowym informacje udostępniane społeczeństwu powinny być rozszerzone poza zakresy już objęte przepisami art. 6 ust. 2 dyrektywy Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko(6) oraz art. 8 ust. 1 dyrektywy Rady 82/501/EWG z dnia 24 czerwca 1982 r. w sprawie niebezpieczeństwa poważnych awarii powodowanych przez określone działania przemysłowe(7), zmienionej dyrektywą 88/610/EWG(8);

wszystkie Państwa Członkowskie podpisały Międzynarodową Konwencję IAEA o wczesnym powiadamianiu o awariach jądrowych;

decyzja Rady 87/600/Euratom z dnia 14 grudnia 1987 r. w sprawie wspólnotowych warunków wczesnej wymiany informacji w przypadku zdarzenia radiacyjnego(9) wymaga, by wszystkie państwa członkowskie, które postanawiają wprowadzić działania interwencyjne dla ochrony ogółu społeczeństwa na skutek odbiegających od normy poziomów promieniowania jonizującego w środowisku albo w następstwie awarii, po której następuje lub jest prawdopodobne znaczące uwolnienie substancji promieniotwórczych, powiadomiły Komisję i Państwa Członkowskie, których to dotyczy lub prawdopodobnie może dotyczyć, o podjętych lub planowanych działaniach ochronnych, a także o wszystkich podjętych lub planowanych działaniach związanych z informowaniem ogółu społeczeństwa; 2

niektóre Państwa Członkowskie już zawarły porozumienia dwustronne w sprawie informowania, koordynacji i wzajemnej pomocy na wypadek awarii jądrowej;

w razie awarii w obiekcie jądrowym znajdującym się na terytorium Państwa Członkowskiego ludność, która może być dotknięta skutkami takiej awarii, powinna być zachęcana do podejmowania właściwych działań, mogących zwiększyć skuteczność podejmowanych lub planowanych działań interwencyjnych; 3

grupy ludności, które mogą być dotknięte skutkami zdarzenia radiacyjnego, powinny uzyskać z wyprzedzeniem stosowne i ciągłe informacje o planowanych środkach ochrony zdrowia, które ich dotyczą, oraz o działaniach, jakie powinny podjąć w razie zdarzenia radiacyjnego; w tym celu na poziomie wspólnotowym należy przygotować pewne wspólne zasady i przepisy szczególne dotyczące informowania takich grup ludności; 4

należy ustalić również wspólne zasady i przepisy szczególne dotyczące informowania ludności faktycznie dotkniętej skutkami rzeczywistego zdarzenia radiacyjnego; 5

w dostarczanych informacjach konieczne jest również uwzględnienie ludności zamieszkującej tereny przygraniczne;

ponadto należy dołożyć starań dla wzmocnienia środków i działań praktycznych już obowiązujących na poziomie krajowym, a odnoszących się do informowania ogółu ludności w razie zdarzenia radiacyjnego, 6

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

TYTUŁ  I

Cele i definicje

Artykuł  1 7

Niniejsza dyrektywa dąży do zdefiniowania na poziomie Wspólnoty wspólnych celów dotyczących środków i procedur służących przekazywaniu ogółowi społeczeństwa informacji mających na celu ulepszenie praktycznej ochrony zdrowia w przypadku wystąpienia zdarzenia radiacyjnego.

Artykuł  2 8

Do celów niniejszej dyrektywy "zdarzenie radiacyjne" oznacza każdą sytuację:

1) 9
następującą po:
a)
awarii na terytorium Państwa Członkowskiego związanej z obiektami lub rodzajami działalności wymienionymi w pkt 2, przy której nastąpiło lub może nastąpić znaczące uwolnienie substancji promieniotwórczych; lub
b)
wykryciu na terytorium własnym lub poza nim odbiegających od normy poziomów promieniowania jonizującego, które mogą być szkodliwe dla zdrowia publicznego w tym Państwie Członkowskim; lub
c)
awariach innych niż wymienione w lit. a), a dotyczących obiektów lub rodzajów działalności określonych w pkt 2, przy których nastąpiło lub może nastąpić znaczące uwolnienie substancji promieniotwórczych; lub
d)
innych awariach, przy których nastąpiło lub może nastąpić znaczące uwolnienie substancji promieniotwórczych;
2)
którą można przypisać obiektom lub rodzajom działalności określonym w pkt 1 lit. a) i c), którymi są:
a)
każdy reaktor jądrowy bez względu na lokalizację;
b)
każdy inny obiekt związany z jądrowym cyklem paliwowym;
c)
każdy obiekt służący zarządzaniu odpadami promieniotwórczymi;
d)
transport i przechowywanie paliwa jądrowego lub odpadów promieniotwórczych;
e)
wytwarzanie, wykorzystywanie, przechowywanie, składowanie i transport izotopów promieniotwórczych wykorzystywanych w rolnictwie, przemyśle, medycynie i dla pokrewnych celów naukowych i badawczych; oraz
f)
wykorzystywanie izotopów promieniotwórczych do wytwarzania energii w pojazdach kosmicznych.
Artykuł  3 10

Do celów stosowania niniejszej dyrektywy określenia "znaczące uwolnienie substancji promieniotwórczych" oraz "odbiegające od normy poziomy promieniowania jonizującego, które mogą być szkodliwe dla zdrowia publicznego" należy rozumieć jako odnoszące się do sytuacji, w których prawdopodobne jest narażenie poszczególnych osób na dawki przekraczające dawki graniczne, ustanowione w dyrektywach wyznaczających dla Wspólnoty podstawowe normy bezpieczeństwa dla ochrony radiologicznej(10).

Artykuł  4 11

Do celów niniejszej dyrektywy podanym niżej terminom przypisuje się następujące znaczenia:

a)
ludność, która może być dotknięta skutkami zdarzenia radiacyjnego:

każda grupa ludności, dla której Państwa Członkowskie przygotowały plany awaryjne na wypadek wystąpienia zdarzenia radiacyjnego;

b)
ludność faktycznie dotknięta skutkami zdarzenia radiacyjnego:

każda grupa ludności, wobec której podejmuje się konkretne działania ochronne zaraz po wystąpieniu zdarzenia radiacyjnego.

TYTUŁ  II

Informacje wyprzedzające

Artykuł  5
1. 12
Państwa Członkowskie zapewnią, aby ludności, która może być dotknięta skutkami zdarzenia radiacyjnego, dostarczono informacje o możliwych do zastosowania środkach ochrony zdrowia oraz o działaniach, jakie powinna podjąć w razie wystąpienia takiego zdarzenia radiacyjnego.
2.
Dostarczone informacje zawierają co najmniej te elementy, które wymieniono w załączniku I.
3.
Informacje te są przekazywane ludności wymienionej w ust. 1 bez uprzedniego żądania.
4.
Państwa Członkowskie będą uaktualniać te informacje i przekazywać je w regularnych odstępach czasu, a także w każdym przypadku, gdy do opisywanych w nich ustaleń wprowadzono znaczące zmiany. Społeczeństwo ma ciągły dostęp do tych informacji.

TYTUŁ  III

Informacje w przypadku wystąpienia zdarzenia radiacyjnego 13

Artykuł  6 14
1.
Państwa Członkowskie zapewnią, że w razie wystąpienia zdarzenia radiacyjnego ludność faktycznie dotknięta jego skutkami jest niezwłocznie informowana o faktach związanych z takim zdarzeniem, o podejmowanych działaniach i w razie potrzeby w danym przypadku o stosownych środkach ochrony zdrowia.
2.
Dostarczane informacje pokrywają te zagadnienia zawarte w załączniku II, które mają zastosowanie w danym rodzaju zdarzenia radiacyjnego.

TYTUŁ  IV

Informacja o osobach, które mogą brać udział w działaniach pomocowych w sytuacjach alarmowych prowadzonych w związku ze zdarzeniem radiacyjnym 15

Artykuł  7 16
1.
Państwa Członkowskie zapewniają, że każda osoba nienależąca do personelu obiektu i/lub nieuczestnicząca w działaniach wymienionych w art. 2 ust. 2, która jednak może uczestniczyć w organizowaniu pomocy na wypadek zdarzenia radiacyjnego, uzyskuje wystarczające i regularnie uaktualniane informacje dotyczące skutków zdrowotnych, jakie mogą się wiązać z jej działaniami interwencyjnymi, oraz o środkach ostrożności, które należy podjąć w takich okolicznościach; informacje te uwzględniają zakres potencjalnego zdarzenia radiacyjnego.
2.
Natychmiast po wystąpieniu zdarzenia radiacyjnego informacje te są odpowiednio uzupełniane, przy uwzględnieniu konkretnych okoliczności.

TYTUŁ  V

Procedury wykonawcze

Artykuł  8

Informacje określone w art. 5-7 będą również wskazywać władze odpowiedzialne za wykonanie środków określonych w tych artykułach.

Artykuł  9

Procedury służące rozprowadzaniu informacji wymienione w art. 5-7 oraz osoby, do których takie informacje są kierowane (osoby fizyczne i prawne), są określane przez każde z Państw Członkowskich.

Artykuł  10
1.
Komisja na własne życzenie jest powiadamiana o informacjach określonych w art. 5, nie naruszając prawa Państw Członkowskich do przekazywania tych informacji innym państwom.
2.
Komisja jest powiadamiana o informacjach rozpowszechnionych przez Państwo Członkowskie zgodnie z przepisami art. 6, podobnie jak i te z Państw Członkowskich, których informacja taka dotyczy lub może dotyczyć.
3. 17
W odniesieniu do informacji określonych w art. 7 Komisja jest powiadamiana na własne życzenie, jak najszybciej i w możliwie najszerszym zakresie, o danych istotnych dla zdarzenia radiacyjnego.

TYTUŁ  VI

Przepisy końcowe

Artykuł  11

Niniejsza dyrektywa nie ma wpływu na prawo Państw Członkowskich do stosowania lub przyjmowania środków dostarczania informacji dodatkowych, wykraczających poza zakres wymagany niniejszą dyrektywą.

Artykuł  12

Państwa Członkowskie podejmują działania konieczne do realizacji niniejszej dyrektywy najpóźniej w ciągu 24 miesięcy od jej przyjęcia. O fakcie tym, jak również o wprowadzanych do niej zmianach niezwłocznie powiadomią Komisję.

Artykuł  13

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 27 listopada 1989 r.

W imieniu Rady

R. DUMAS

Przewodniczący

______

(1) Dz.U. C 158 z 26.6.1989, str. 403.

(2) Dz.U. C 337 z 31.12.1988, str. 67.

(3) Dz.U. 11 z 20.2.1959, str. 221/59.

(4) Dz.U. L 246 z 17.9.1980, str. 1.

(5) Dz.U. L 265 z 5.10.1984, str. 4.

(6) Dz.U. L 175 z 5.7.1985, str. 40.

(7) Dz.U. L 230 z 5.8.1982, str. 1.

(8) Dz.U. L 336 z 7.12.1988, str. 14.

(9) Dz.U. L 371 z 30.12.1987, str. 76.

(10) W szczególności patrz art. 12 dyrektywy 80/836/Euratom.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I

  18 Informacje wyprzedzające określone w art. 5

1. Podstawowe dane o promieniowaniu jonizującym oraz o skutkach jego oddziaływania na człowieka i środowisko.

2. Różne rodzaje zdarzenia radiacyjnego objęte tymi informacjami, a także ich skutki dla ludności i środowiska.

3. Działania interwencyjne mające na celu alarmowanie, ochronę i pomoc ludności na wypadek zdarzenia radiacyjnego.

4. Właściwe informacje o działaniach, które powinna podjąć ludność w razie zdarzenia radiacyjnego.

ZAŁĄCZNIK  II

  19 Informacje w przypadku wystąpienia zdarzenia radiacyjnego określonego w art. 6

1. Na podstawie planów awaryjnych, uprzednio przygotowanych w Państwach Członkowskich, ludność faktycznie dotknięta skutkami zdarzenia radiacyjnego będzie otrzymywać szybko i regularnie:

a) informacje o rodzaju zdarzenia, które wystąpiło oraz - tam, gdzie to możliwe - jego charakterystykę (np. miejsce powstania, zakres i możliwy rozwój wydarzeń);

b) rady dotyczące ochrony, które - w zależności od rodzaju zdarzenia - mogą:

– obejmować, co następuje: ograniczenia spożywania niektórych rodzajów artykułów żywnościowych, które mogą być skażone, proste reguły dotyczące higieny i odkażania (dekontaminacji), zalecenia pozostania w pomieszczeniach zamkniętych, dystrybucji i przyjmowania preparatów zabezpieczających, ustalenia dotyczące ewakuacji,

– być uzupełnione, w miarę potrzeby, specjalnymi ostrzeżeniami dla pewnych grup ludności;

c) ogłoszenia zalecające zastosowanie się do instrukcji lub poleceń właściwych władz.

2. Jeśli zdarzenie poprzedza faza przedalarmowa, to ludność, która może być dotknięta skutkami zdarzenia radiacyjnego, już w tej fazie powinna otrzymać informacje i porady, takie jak:

– wezwanie, by ludność, której to dotyczy, włączyła radioodbiorniki lub telewizory,

– wstępne wskazówki dla organizacji o szczególnych zadaniach zbiorowych,

– zalecenia skierowane do szczególnie dotkniętych grup zawodowych.

3. Te informacje i porady są uzupełniane, w miarę jak czas na to pozwala, przypomnieniem podstawowych faktów dotyczących promieniowania jonizującego i jego skutków dla ludzi i środowiska.

1 Tytuł zmieniony przez pkt 1 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
2 Motyw zmieniony przez pkt 1 i 2 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
3 Motyw zmieniony przez pkt 3 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
4 Motyw zmieniony przez pkt 1 i 4 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
5 Motyw zmieniony przez pkt 1 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
6 Motyw zmieniony przez pkt 5 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
7 Art. 1 zmieniony przez pkt 1 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
8 Art. 2 zmieniony przez pkt 1 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
9 Art. 2 pkt 1 zmieniony przez pkt 6 i 7 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
10 Art. 3 zmieniony przez pkt 6 i 8 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
11 Art. 4 zmieniony przez pkt 1 i 9 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
12 Art. 5 ust. 1 zmieniony przez pkt 1 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
13 Nazwa tytułu III zmieniona przez pkt 1 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
14 Art. 6 zmieniony przez pkt 1 i 10 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
15 Nazwa tytułu IV zmieniona przez pkt 1 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
16 Art. 7 zmieniony przez pkt 1 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
17 Art. 10 ust. 3 zmieniony przez pkt 1 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
18 Załącznik I zmieniony przez pkt 1, 11 i 12 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).
19 Załącznik II zmieniony przez pkt 1, 9, 13i 14 sprostowania z dnia 11 lipca 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.179.23).

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.1989.357.31

Rodzaj: Dyrektywa
Tytuł: Dyrektywa 89/618/Euratom w sprawie informowania ogółu społeczeństwa o środkach ochrony zdrowia, które będą stosowane, oraz działaniach, jakie należy podjąć w przypadku zdarzenia radiacyjnego
Data aktu: 27/11/1989
Data ogłoszenia: 07/12/1989
Data wejścia w życie: 04/12/1989, 01/05/2004