Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 4 października 2023 r. w sprawie stosunków UE-Szwajcaria (2023/2042(INI))

P9_TA(2023)0345
Stosunki UE ze Szwajcarią Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 4 października 2023 r. w sprawie stosunków UE-Szwajcaria (2023/2042(INI))
(C/2024/1183)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, które ustanawiają zasady, cele i kompetencje UE oraz uznają prawo państw europejskich do ubiegania się o członkostwo w Unii,

- uwzględniając Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG) 1 , w którym uznaje się prawo każdego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub członka Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) do ubiegania się o członkostwo w EOG,

- uwzględniając Umowę pomiędzy Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Konfederacją Szwajcarską 2 , podpisaną 22 lipca 1972 r.,

- uwzględniając Umowę między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Konfederacją Szwajcarską dotyczącą ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie 3 ,

- uwzględniając Umowę między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie uproszczenia kontroli i formalności przy przewozie towarów oraz środków bezpieczeństwa stosowanych przez organy celne 4 ,

- uwzględniając negatywny wynik szwajcarskiego referendum, w którym odrzucono członkostwo w EOG w 1992 r.,

- uwzględniając zawarcie szeregu umów sektorowych między UE a Szwajcarią, podpisanych w 1999 r., znanych jako "umowy dwustronne I" 5 ,

- uwzględniając dziewięć dodatkowych umów sektorowych między UE a Szwajcarią, podpisanych w 2004 r., znanych jako "umowy dwustronne II",

- uwzględniając Umowę między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie wzajemnego uznawania w odniesieniu do oceny zgodności 6 ,

- uwzględniając Umowę między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską dotyczącą handlu produktami rolnymi 7 ,

- uwzględniając Porozumienie między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie niektórych aspektów zamówień rządowych 8 ,

- uwzględniając Umowę między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Konfederacją Szwajcarską, z drugiej strony, w sprawie swobodnego przepływu osób 9 ,

- uwzględniając umowę między Konfederacją Szwajcarską a Europejskim Urzędem Policji podpisaną w 2004 r.,

- uwzględniając umowę dotyczącą włączenia Szwajcarii do strefy Schengen z 26 października 2004 r. 10 , która umożliwia swobodny przepływ osób między Szwajcarią a państwami członkowskimi UE oraz ułatwia współpracę w zakresie bezpieczeństwa i zwalczania przestępczości transgranicznej,

- uwzględniając umowę między Eurojustem a Szwajcarią podpisaną 27 listopada 2008 r.,

- uwzględniając Umowę między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską o współpracy w zakresie stosowania prawa konkurencji 11  z 17 maja 2013 r.,

- uwzględniając Umowę o współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Konfederacją Szwajcarską, z drugiej strony, w zakresie europejskich programów nawigacji satelitarnej 12 ,

- uwzględniając uzgodnienia między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską dotyczące warunków udziału tego państwa w pracach Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu 13 , podpisane 10 czerwca 2014 r.,

- uwzględniając Umowę między UE a Konfederacją Szwajcarską w sprawie automatycznej wymiany informacji finansowych, która weszła w życie 1 stycznia 2017 r.,

- uwzględniając pakiet regulacyjny przedstawiony przez Komisję 14 lipca 2021 r., którego celem jest redukcja emisji gazów cieplarnianych netto w UE o co najmniej 55 % do 2030 r. (COM(2021)0550),

- uwzględniając decyzje Szwajcarskiej Rady Federalnej z 24 sierpnia 2022 r. i 21 grudnia 2022 r. o przyjęciu unijnych celów w zakresie oszczędności gazu i energii elektrycznej, które są częścią szerszego dostosowania regulacyjnego szwajcarskiej polityki energetycznej i przepisów dotyczących sieci,

- uwzględniając Umowę między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie powiązania ich systemów handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, podpisaną 23 listopada 2017 r. 14 ,

- uwzględniając konkluzje Rady z 19 lutego 2019 r. w sprawie stosunków UE z Konfederacją Szwajcarską,

- uwzględniając decyzję Szwajcarskiej Rady Federalnej z 26 maja 2021 r. o zakończeniu negocjacji w sprawie ram instytucjonalnych między UE a Szwajcarią,

- uwzględniając przyjęcie przez Szwajcarską Radę Federalną 23 lutego 2022 r. zestawu wytycznych dotyczących jej pakietu negocjacyjnego z UE,

- uwzględniając pozytywny wynik szwajcarskiego referendum z 15 maja 2022 r. w sprawie zwiększenia wkładu finansowego Szwajcarii na rzecz Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex),

- uwzględniając wspólne oświadczenie przewodniczących Delegacji Zgromadzenia Federalnego Szwajcarii do spraw stosunków z Parlamentem Europejskim i Delegacji Parlamentu Europejskiego do spraw stosunków ze Szwajcarią (DEEA), przyjęte podczas 41. spotkania międzyparlamentarnego między Szwajcarią a UE 7 października 2022 r. w Rapperswil-Jona w Szwajcarii,

- uwzględniając swoje zalecenie z 26 marca 2019 r. dla Rady, Komisji i wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie Umowy o ramach instytucjonalnych między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską 15 ,

- uwzględniając swoje zalecenie z 18 czerwca 2020 r. dotyczące negocjacji w sprawie nowego partnerstwa ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej 16 ,

- uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE z 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności 17 ,

- uwzględniając art. 54 Regulaminu,

- uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Handlu Międzynarodowego oraz Komisję Kultury i Edukacji,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A9-0248/2023),

A. mając na uwadze, że UE i Szwajcaria są politycznie i kulturowo bliskimi, podobnie myślącymi sojusznikami, uznającymi wspólne wartości, takie jak demokracja, praworządność, prawa człowieka, ochrona mniejszości, równość społeczna oraz zrównoważony rozwój społeczny i środowiskowy; mając na uwadze, że UE i Szwajcaria są kluczowymi partnerami gospodarczymi, którzy są zainteresowani wspólnym dobrobytem gospodarczym;

B. mając na uwadze, że UE i Szwajcarię łączą długotrwałe stosunki oparte na wspólnych wartościach i celach, takich jak pokój, zobowiązanie do utrzymania multilateralizmu i międzynarodowego porządku opartego na zasadach, a także aktywnie przewodzą globalnym wysiłkom na rzecz sprostania wyzwaniom takim jak zmiana klimatu, środowisko, utrata różnorodności biologicznej, wyczerpywanie się zasobów, zrównoważony rozwój, przyspieszenie cyfryzacji, migracja i bezpieczeństwo międzynarodowe, międzynarodowy wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych i międzynarodowe prawo humanitarne;

C. mając na uwadze, że trwająca rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie uwypukliła konieczność zacieśnienia przez UE i Szwajcarię współpracy w dziedzinie polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i reagowania kryzysowego; mając na uwadze, że Szwajcaria współpracuje w wybranych obszarach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB) UE oraz uczestniczyła w misjach w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO); mając na uwadze, że Szwajcaria dostosowała się do UE w sprawie sankcji wobec Rosji i głosowała za przyjęciem wszystkich rezolucji ONZ dotyczących rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie;

D. mając na uwadze, że Szwajcaria poszukuje nowych form współpracy w takich dziedzinach jak bezpieczeństwo, badania, innowacje i zdrowie; mając na uwadze, że Szwajcaria jest gotowa rozszerzyć współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa, koncentrując się na takich obszarach jak cyberbezpieczeństwo, zagrożenia hybrydowe, odporność i dezinformacja; mając na uwadze, że Szwajcaria dąży do wzmocnienia interoperacyjności w ramach Europejskiej Agencji Obrony; mając na uwadze, że w sprawozdaniu na temat szwajcarskiej polityki bezpieczeństwa z 2021 r. i w jego uzupełnieniu z 2022 r. przedstawiono możliwości zacieśnienia współpracy Szwajcarii z UE;

E. mając na uwadze, że Szwajcaria i UE są kluczowymi partnerami gospodarczymi - UE jest głównym partnerem handlowym Szwajcarii, a Szwajcaria jest czwartym w kolejności partnerem handlowym UE po Chinach, Stanach Zjednoczonych i Zjednoczonym Królestwie; mając na uwadze, że zarówno UE, jak i Szwajcaria są dla siebie jednymi z głównych miejsc docelowych dla inwestycji zagranicznych i kluczowymi partnerami w handlu usługami;

F. mając na uwadze, że Szwajcarska Rada Federalna zatwierdziła 21 czerwca 2023 r. najważniejsze parametry do mandatu negocjacyjnego z UE;

G. mając na uwadze, że stosunki gospodarcze i handlowe Szwajcarii z UE opierają się głównie na umowie o wolnym handlu i szeregu umów dwustronnych (w tym na umowie o swobodnym przepływie osób), zgodnie z którymi Szwajcaria zgodziła się przejąć niektóre aspekty prawodawstwa UE w zamian za dostęp do części jednolitego rynku UE;

H. mając na uwadze, że Szwajcaria jest silnie zintegrowana z jednolitym rynkiem UE; mając na uwadze, że do tej pory UE i Szwajcaria zawarły liczne umowy dwustronne; mając na uwadze, że wiele z nich wymaga pilnej aktualizacji, aby utrzymać funkcjonowanie rynku wewnętrznego między UE a Szwajcarią i odzwierciedlić zmieniające się priorytety;

I. mając na uwadze, że Szwajcarska Rada Federalna postanowiła zakończyć negocjacje w sprawie umowy dotyczącej ram instytucjonalnych między UE a Szwajcarią w maju 2021 r.; mając na uwadze, że trzeba znaleźć rozwiązanie dotyczące przyszłych stosunków między UE a Szwajcarią w celu konsolidacji stosunków dwustronnych i rozwinięcia pełnego potencjału partnerstwa UE-Szwajcaria w kluczowych kwestiach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania; mając na uwadze, że Komisja i Szwajcarska Rada Federalna przeprowadziły niedawno serię rozmów wstępnych;

J. mając na uwadze, że wizyta wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Maroša Šefčoviča w Szwajcarii w marcu 2023 r. dała nowy impuls do dyskusji mających na celu rozwiązanie problemów instytucjonalnych; mając na uwadze, że obie strony wykazały wolę zmniejszenia pozostałych rozbieżności za sprawą rozmów wstępnych na poziomie zarówno technicznym, jak i politycznym; mając na uwadze, że istotne jest, aby obie strony utrzymały tempo, podążały we właściwym kierunku i potencjalnie przyspieszyły działania zmierzające do ustalenia, czy istnieją solidne podstawy do pełnych negocjacji z perspektywą szybkiego i pomyślnego zakończenia;

K. mając na uwadze, że aby zapewnić uczciwą konkurencję na jednolitym rynku, trzeba utrzymać równe warunki działania; mając na uwadze, że dobrze funkcjonujący i skuteczny jednolity rynek jest oparty na wysoce konkurencyjnej społecznej gospodarce rynkowej;

L. mając na uwadze, że zgodnie z prawem UE obywatele Szwajcarii mają takie same prawa jak obywatele UE do swobodnego przemieszczania się, wjazdu i pobytu na terytorium UE; mając na uwadze, że w 2021 r. średnio ok. 351 000 osób dojeżdżających do pracy za granicą pracowało w Szwajcarii, natomiast na dzień 31 grudnia 2021 r. ok. 442 000 obywateli Szwajcarii mieszkało w UE, a około 1,4 mln obywateli UE mieszkało w Szwajcarii;

M. mając na uwadze, że Szwajcaria ma obecnie status niestowarzyszonego państwa trzeciego w ramach unijnego programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji "Horyzont Europa" oraz innych powiązanych programów i inicjatyw, w tym unijnego programu Erasmus+; mając na uwadze, że współpraca między UE a Szwajcarią w zakresie badań i rozwoju przyniosłaby korzyści obu stronom;

N. mając na uwadze, że podpisane 16 marca 2012 r. ramy współpracy między Europejską Agencją Obrony a Szwajcarią umożliwiają wymianę informacji i przewidują wspólne działania w zakresie badań naukowych i technologii oraz projektów i programów zbrojeniowych;

O. mając na uwadze, że 22 października 2023 r. w Szwajcarii odbędą się wybory powszechne; mając na uwadze, że w czerwcu 2024 r. odbędą się wybory do Parlamentu;

Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa

1. podkreśla, że UE jest bardzo zainteresowana współpracą ze Szwajcarią jako partnerem o zbieżnych poglądach w zakresie międzynarodowego pokoju, bezpieczeństwa, praw człowieka i obrony, zwłaszcza w odpowiedzi na rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie; z zadowoleniem przyjmuje dostosowanie się Szwajcarii do przyjętych w związku z tym pakietów sankcji UE oraz przyjęcie przez Szwajcarię wszystkich dotychczasowych pakietów sankcji UE; docenia zaangażowanie Szwajcarii w utrzymanie międzynarodowego porządku opartego na zasadach, w tym poprzez wspólne działania z UE w organizacjach międzynarodowych i na forach wielostronnych;

2. uznaje wieloletnią politykę zagraniczną Szwajcarii polegającą na promowaniu pokoju, mediacji i pokojowym rozwiązywaniu konfliktów; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowaną i ważną rolę Szwajcarii jako członka Rady Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, ONZ oraz Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w poszukiwaniu rozwiązań kryzysów, w tym poprzez wdrażanie ustaleń konstytucyjnych w warunkach wysokich napięć, budowanie pokoju, ułatwianie dialogu, opracowywanie środków budowy zaufania i pojednanie;

3. z zadowoleniem przyjmuje kadencję Szwajcarii jako niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ w latach 20232024 i dostrzega w niej okazję do zacieśnienia współpracy międzynarodowej i promowania wspólnych priorytetów na szczeblu wielostronnym;

4. z zadowoleniem odnotowuje, że stanowisko Szwajcarii jest bliskie wspólnej polityce zagranicznej i bezpieczeństwa UE, w tym w dziedzinie pomocy humanitarnej, ochrony ludności, walki z terroryzmem i zmiany klimatu, oraz z zadowoleniem przyjmuje jej wkład w misje WPBiO, zwłaszcza EULEX KOSOVO, EUFOR ALTHEA i EUCAP Sahel; zauważa, że w ujęciu bezwzględnym Szwajcaria najczęściej wnosiła wkład w misje WPBiO; wzywa do dalszego zaangażowania w ramach WPZiB i WPBiO;

5. ponadto z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Szwajcarii z listopada 2021 r. dotyczącą uczestnictwa w niektórych projektach stałej współpracy strukturalnej oraz fakt, że Szwajcaria rozważa obecnie udział w dwóch projektach; zauważa, że Szwajcaria wyraziła zainteresowanie projektami związanymi z cyberobroną i mobilnością wojskową oraz że jest to nowa forma zbliżenia z UE, w ramach której Szwajcaria po raz pierwszy w historii rozważa współpracę obronną z innymi krajami; z zadowoleniem przyjmuje zamiar uczestnictwa Szwajcarii w inicjatywie dotyczącej europejskiej tarczy przestrzeni powietrznej;

6. zachęca do dalszej współpracy między Szwajcarią a UE w kwestiach społecznych i humanitarnych, zgodnie ze zintegrowanym podejściem UE, oraz w dziedzinie praw człowieka i demokracji, w tym w ramach planu działania UE dotyczącego praw człowieka i demokracji oraz globalnego systemu sankcji za naruszenia praw człowieka; z zadowoleniem przyjmuje członkostwo Szwajcarii w europejskim systemie zarządzania kryzysowego;

7. z zadowoleniem przyjmuje przyspieszenie konsultacji w kwestiach polityki zagranicznej oraz fakt, że Szwajcaria dąży do bliższej współpracy z UE i NATO; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie Szwajcarii w program "Partnerstwo dla Pokoju"; zachęca Szwajcarię do zacieśnienia współpracy z UE w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony oraz do pełnego wykorzystania umowy administracyjnej z Europejską Agencją Obrony; podkreśla znaczenie współpracy między państwami członkowskimi UE a Szwajcarią w zakresie bezpieczeństwa kraju ze względu na jego położenie geograficzne;

8. zauważa, że Szwajcaria dobrowolnie dostosowuje się do unijnych sankcji wobec Rosji na zasadzie indywidualnego rozpatrywania każdego przypadku; zachęca Szwajcarię do utrzymania zaangażowania na rzecz międzynarodowego porządku opartego na zasadach, do dalszego rygorystycznego i konsekwentnego stosowania i wdrażania wszystkich przyjętych unijnych środków ograniczających oraz do zapobiegania ich obchodzeniu, jak przewidziała Komisja dla państw członkowskich UE; zachęca Szwajcarię do zmiany ustawodawstwa, aby umożliwić konfiskatę rosyjskich aktywów; wzywa Szwajcarię, by przyłączyła się do grupy zadaniowej ds. rosyjskich elit, pełnomocników i oligarchów; ponadto zachęca Szwajcarię do współpracy z unijną grupą zadaniową "Freeze and Seize" w celu koordynowania i analizowania legalnych sposobów konfiskaty mienia, w tym rezerw rosyjskiego banku centralnego przechowywanych w Szwajcarii, zgodnie z prawem międzynarodowym, oraz do aktywnego angażowania się w dyskusje na forach międzynarodowych na temat wykorzystania zamrożonych aktywów do odbudowy Ukrainy;

9. docenia, że Szwajcaria podjęła znaczące działania humanitarne w Ukrainie, zaoferowała ochronę uchodźcom ukraińskim i udzieliła znacznego wsparcia finansowego na rzecz odbudowy Ukrainy, również dzięki konferencji w sprawie odbudowy Ukrainy w Lugano w 2022 r.; zachęca do dalszej współpracy między UE a Szwajcarią w walce z trwającym kryzysem;

10. zauważa z ubolewaniem, że Szwajcaria zakazuje obecnie ponownego wywozu amunicji i materiałów wojennych wyprodukowanych w Szwajcarii z państw członkowskich UE do Ukrainy; z zadowoleniem przyjmuje wniosek na szczeblu krajowym i rozpoczęcie debaty politycznej na ten temat w Radzie Kantonów; wzywa Szwajcarską Radę Federalną do wyrażenia zgody na ponowne dostawy broni do Ukrainy;

11. zachęca Szwajcarię, aby przeprowadziła przegląd swoich praktyk w odniesieniu do sankcji w celu bardziej systematycznego dostosowania się do sankcji nakładanych przez UE, również w przypadku, gdy dotyczą one naruszeń praw człowieka, w ramach globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka;

Społeczeństwo i geopolityka

12. ponadto z zadowoleniem przyjmuje udział Szwajcarii w szczytach Europejskiej Wspólnoty Politycznej;

13. dostrzega współpracę UE i Szwajcarii w obszarze migracji międzynarodowej, w tym w zarządzaniu przepływami migracyjnymi i relokacją uchodźców; z zadowoleniem przyjmuje udział Szwajcarii w pracach Fronteksu; zachęca Szwajcarię do intensyfikacji wymiany z Agencją UE ds. Azylu i z Fronteksem, które są bezpośrednio zaangażowane w sprawniejsze zarządzanie międzynarodową migracją do i ze Szwajcarii; ponownie podkreśla, że kluczowy jest udział w systemie Schengen/Dublin;

14. ubolewa, że Szwajcaria jak dotąd nie kwalifikuje się do udziału w Unijnym Mechanizmie Ochrony Ludności, ponieważ do tego mechanizmu mogą przystąpić tylko kraje członkowskie EFTA, które należą do EOG, oraz inne kraje europejskie, jeżeli umowy tak przewidują, a także kraje przystępujące do UE, kraje kandydujące i potencjalne kraje kandydujące; wzywa do nawiązania partnerstwa ze Szwajcarią w tych ramach w niedalekiej przyszłości poprzez otwarcie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności dla krajów członkowskich EFTA; apeluje o zbadanie możliwości zaangażowania Szwajcarii w inicjatywy zapobiegania klęskom żywiołowym, gotowości i reagowania na nie, aby wzmocnić ogólną odporność zarówno UE, jak i Szwajcarii;

Gospodarka, rynek pracy i dostęp do rynku wewnętrznego UE

15. przypomina o wieloletnich stosunkach między UE a Szwajcarią, opartych na wspólnych wartościach i celach, którymi są pokój, sprawiedliwość społeczna, odpowiedzialność za środowisko i dobrobyt gospodarczy, a także na współzależności gospodarczej i społecznej; zachęca do zbadania dalszych możliwości przystąpienia Szwajcarii do Europejskiego Urzędu ds. Pracy i do systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym; podkreśla wspólne zobowiązanie do jeszcze silniejszego zwalczania niewłaściwych warunków pracy, a także do skutecznego egzekwowania praw socjalnych w całej Europie;

16. podkreśla, że utrzymanie, wzmacnianie i pogłębianie silnych, stabilnych i zrównoważonych stosunków handlowych ze Szwajcarią, czwartym co do wielkości partnerem handlowym UE, pozostaje wysokim priorytetem i leży w podstawowym interesie obu stron, zwłaszcza w obecnym niespokojnym kontekście międzynarodowym; uważa, że zmodernizowane i wzajemnie korzystne stosunki, oparte na ambitnej umowie, powinny nie tylko ograniczyć przeszkody w handlu, ale również stworzyć równe warunki działania dla obywateli i podmiotów gospodarczych UE oraz zagwarantować zaufanie, stabilność, miejsca pracy, wzrost gospodarczy i dobrobyt, niedyskryminującą ochronę praw pracowników, a także najwyższy poziom ochrony konsumentów i środowiska, uczciwą konkurencję, zrównoważony rozwój i zabezpieczenie społeczne, postęp i sprawiedliwość; podkreśla, że należy kontynuować wspólne wysiłki na rzecz reformy Światowej Organizacji Handlu (WTO), w szczególności jej organu rozstrzygania sporów, oraz promować zrównoważone i ekologiczne inicjatywy handlowe w perspektywie 13. konferencji ministerialnej WTO;

17. uważa, że znaczny stopień integracji Szwajcarii z jednolitym rynkiem UE jest kluczowym czynnikiem trwałego wzrostu gospodarczego; podkreśla, że silne stosunki między UE a Szwajcarią wykraczają poza integrację gospodarczą, a rozszerzenie jednolitego rynku przyczynia się do stabilności i dobrobytu, z korzyścią dla wszystkich obywateli i przedsiębiorstw, w tym małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP); podkreśla, że ważne jest zagwarantowanie właściwego funkcjonowania jednolitego rynku w celu zapewnienia równych warunków działania i tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy;

18. ubolewa, że Szwajcaria pozostaje jedynym członkiem EFTA, który nie przystąpił do EOG; zauważa jednak, że zgodnie z prawem UE obywatele Szwajcarii mają takie same prawa jak obywatele UE do swobodnego przemieszczania się, wjazdu i pobytu na terytorium UE; przypomina, że 71 % mieszkańców Szwajcarii opowiada się za przystąpieniem do EOG, podczas gdy większość chce również pełnego dostępu do jednolitego rynku UE i udziału w unijnych programach współpracy; zauważa, że Szwajcaria zawsze może przystąpić do EOG lub UE, jeżeli wyrazi taką wolę w przyszłości; zauważa, że gdyby takie życzenie zostało wyrażone w odniesieniu do członkostwa w UE, umożliwiłoby to Szwajcarii pełne uczestnictwo w decyzjach i przepisach UE;

19. podkreśla silne powiązania gospodarcze, społeczne i kulturowe między regionami przygranicznymi w Austrii, Francji, Niemczech, we Włoszech, w Liechtensteinie i Szwajcarii, takimi jak Owernia-Rodan-Alpy, Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Burgundia-Franche-Comte, Bozen-Südtirol, Grand Est, Księstwo Liechtensteinu i Vorarlberg, które dzielą długą historię; podkreśla znaczenie stabilnych i silnych stosunków i ram między UE a Szwajcarią dla przyszłej współpracy transgranicznej;

20. jest zaniepokojony, że Szwajcaria nie wdraża niektórych umów zawartych z Unią oraz przyjmuje środki i stosuje praktyki legislacyjne, które mogą być niezgodne z tymi umowami, w szczególności środki mające wpływ na swobodny przepływ osób; wzywa Szwajcarię, by wzmocniła swobodny przepływ osób poprzez wprowadzenie dodatkowych środków w tym zakresie oraz dostosowanie do dyrektywy 2004/38/WE 18 ; podkreśla potrzebę dynamicznego przyjmowania przez Szwajcarię prawa UE w kwestiach dotyczących wzajemnej współpracy;

21. odnotowuje dużą liczbę pracowników transgranicznych, którzy dojeżdżają do pracy z UE do Szwajcarii i ze Szwajcarii do UE oraz dużą liczbę obywateli UE i obywateli Szwajcarii mieszkających i pracujących odpowiednio w Szwajcarii lub UE; przypomina, że swobodny przepływ osób stanowi podstawową zasadę jednolitego rynku UE; podkreśla, że możliwość osiedlenia się w innym kraju UE nie jest nieograniczona; ubolewa nad decyzją Szwajcarskiej Rady Federalnej o przywróceniu ograniczeń w dostępie do szwajcarskiego rynku pracy dla pracowników chorwackich w postaci limitów zezwoleń i wzywa Szwajcarię, by rozważyła anulowanie tej klauzuli ochronnej;

22. wzywa Szwajcarię, by stosowała odpowiedni dorobek prawny UE i wypełniała swoje zobowiązania wynikające z umowy w sprawie swobodnego przepływu osób z 1999 r., zwłaszcza w odniesieniu do pracowników delegowanych, oraz dostosowała środki wspomagające, które gwarantują ochronę wysokich standardów socjalnych oraz skuteczną i niedyskryminującą ochronę praw pracowniczych, zapewniając pracownikom mobilnym, delegowanym i lokalnym równe wynagrodzenie za taką samą pracę w tym samym miejscu, a także umożliwiając podmiotom gospodarczym z UE świadczenie usług na jej terytorium na niedyskryminacyjnych zasadach; przyjmuje do wiadomości obawy Szwajcarii w tym zakresie i przypomina, że obecne państwa członkowskie UE miały podobne obawy, które jednak nie w pełni się sprawdziły; wzywa Szwajcarię do złagodzenia przeszkód biurokratycznych w dziedzinie delegowania pracowników; zauważa, że Szwajcaria stale poprawia funkcjonowanie środków wspomagających, i z zadowoleniem przyjmuje prowadzony przez nią aktywny i regularny dialog z państwami sąsiadującymi i innymi państwami członkowskimi UE na temat konkretnych kwestii w ramach transgranicznego świadczenia usług;

23. zachęca UE i Szwajcarię do dzielenia się najlepszymi praktykami i wzmacniania ochrony praw pracowniczych, w szczególności w obszarach takich jak zwolnienia antyzwiązkowe, związane z tym minimalne odszkodowanie i negocjacje zbiorowe, w celu zapewnienia uczciwego i sprawiedliwego rynku dla wszystkich pracowników; odnotowuje toczący się w Szwajcarii niezależny proces mediacji mający na celu znalezienie kompromisowego rozwiązania w sprawie ochrony związkowców przed niesprawiedliwym zwolnieniem; uważa, że w celu zapewnienia odpowiedniej ochrony pracowników Komisja i Szwajcarska Rada Federalna, w stałym porozumieniu ze szwajcarskimi partnerami społecznymi, mogłyby rozważyć zastosowanie środków tymczasowych, ograniczonych lub ochronnych, na podstawie prawa UE i na ściśle określony czas;

24. zauważa, że dopóki nie zostanie osiągnięte porozumienie w sprawie umowy pakietowej, szereg umów dwustronnych między UE a Szwajcarią może zostać osłabionych i wymaga przeglądu, aby pozostały istotne i skuteczne, a także by zapewnić pewność prawa, spójność i dalszy rozwój stosunków między UE a Szwajcarią oraz perspektywę zorientowaną na przyszłość, zwłaszcza w odniesieniu do zwiększonego i wzajemnego dostępu do rynku szwajcarskiego dla podmiotów gospodarczych z UE; jest zaniepokojony powolnym wygasaniem podstawowych umów dwustronnych, które nie zapewniają już swobodnego dostępu do rynku z powodu nieuwzględnienia nowych zmian w dorobku prawnym Unii; zauważa, że model opierający się na poszczególnych umowach dwustronnych zamiast na umowie pakietowej jest przestarzały; przypomina, że warunkiem wstępnym dalszego rozwoju podejścia sektorowego jest nadal przyjęcie umowy pakietowej dotyczącej obowiązujących i przyszłych umów, które umożliwiają Szwajcarii udział w jednolitym rynku UE, aby zapewnić jednolitość i pewność prawa; jest zaniepokojony brakiem rozwiązania kwestii instytucjonalnych, co doprowadzi do dalszego osłabienia stosowania umowy o wzajemnym uznawaniu;

25. zauważa, że bez jakiejkolwiek modernizacji umowy o wolnym handlu, którą zawarto 50 lat temu i której od tego czasu nie dostosowano, aby odzwierciedliła zmiany w zasadach handlu międzynarodowego, i pakietu umów dwustronnych (I i II), które zawarto blisko 20 lat temu, oraz bez właściwego transponowania, wdrożenia i egzekwowania prawodawstwa dotyczącego jednolitego rynku stosunki między UE a Szwajcarią nie przyniosą pełnych korzyści obywatelom ani przedsiębiorstwom, a z czasem nieuchronnie ulegną pogorszeniu; uważa, że UE powinna szukać pragmatycznych rozwiązań, aby uporać się z tą kwestią między UE a Szwajcarią; zauważa, że należy dokonać przeglądu przestarzałych umów dwustronnych, aby zapobiec ich wygaśnięciu i uwzględnić zmiany w odpowiednich przepisach UE w celu zachowania wzajemnego dostępu do rynku, co dotyczy w szczególności obszarów wzajemnego dostępu do rynku dla towarów przemysłowych, ułatwień celnych, swobodnego przepływu osób, barier technicznych w handlu i zamówień publicznych; w związku z tym wzywa Komisję, by zaproponowała mandat dotyczący modernizacji umowy o wolnym handlu po wznowieniu negocjacji;

26. podkreśla, że umowa o wzajemnym uznawaniu z 2002 r. staje się coraz bardziej przestarzała, ponieważ nie można jej zaktualizować, aby uwzględnić nowe przepisy UE; zauważa, że doprowadziło to już do powstania barier technicznych i utrudniło handel wyrobami medycznymi, a w przyszłości stanie się tak zwłaszcza w odniesieniu do inżynierii mechanicznej, maszyn, wyrobów budowlanych i sztucznej inteligencji; uważa, że UE powinna szukać pragmatycznych rozwiązań, aby uporać się z tą kwestią między UE a Szwajcarią;

27. zauważa, że ochronę inwestycji gwarantują obecnie przestarzałe umowy dwustronne między Szwajcarią a jedynie dziewięcioma państwami członkowskimi UE; uważa, że nowoczesna umowa o ochronie inwestycji między UE a Szwajcarią zwiększyłaby pewność prawa dla inwestorów po obu stronach i jeszcze bardziej wzmocniłaby dwustronne stosunki handlowe; w związku z tym zachęca Komisję, aby zaproponowała mandat do negocjacji nowoczesnej umowy o ochronie inwestycji między UE a Szwajcarią;

28. zauważa, że obecnie zasięganie opinii stowarzyszeń przedsiębiorców i stowarzyszeń branżowych odbywa się jedynie za pośrednictwem nieformalnych kanałów informacyjnych; wzywa negocjatorów, aby uzgodnili utworzenie dwustronnej platformy konsultacji ex ante i ex post między UE a Szwajcarią, mającej na celu ułatwienie dyskusji i konsultacji przed wprowadzeniem jakichkolwiek nowych środków lub dotacji, które mogłyby negatywnie wpłynąć na handel lub inwestycje; uważa, że stowarzyszenia przedsiębiorców i stowarzyszenia branżowe powinny mieć możliwość zgłaszania sekretariatowi tej platformy wszelkich nowych barier handlowych lub inwestycyjnych; uważa, że platforma ta powinna ostatecznie stać się integralną częścią ram zarządzania zmodernizowaną umową handlową i obejmować utworzenie punktu informacyjnego dla MŚP, co przyczyniłoby się do zmniejszenia kosztów handlowych i obciążeń administracyjnych, a jednocześnie zwiększyło udział MŚP w handlu;

29. podkreśla, że negocjowane umowy powinny mieć strukturę umożliwiającą horyzontalną spójność i przejrzystość, aby ułatwić wdrażanie umów dwustronnych - zarówno istniejących, jak i nowych i zaktualizowanych - w łatwy do interpretacji i praktyczny sposób, który zagwarantuje pewność i przewidywalność prawa oraz umożliwi obywatelom, pracownikom i przedsiębiorstwom zaangażowanym w handel między UE a Szwajcarią skuteczne korzystanie z przysługujących im praw;

30. uważa, że zarządzanie potencjalną umową między UE a Szwajcarią lub zmodernizowaną umową o wolnym handlu powinno obejmować ustanowienie wspólnego komitetu zapewniającego wspólne monitorowanie, zorganizowany dialog i nadzór ze strony Parlamentu Europejskiego i parlamentu Szwajcarii;

31. wzywa UE i Szwajcarię do ściślejszej współpracy w walce z oszustwami podatkowymi, praniem pieniędzy i uchylaniem się od opodatkowania; podkreśla znaczenie równych warunków działania w dziedzinie opodatkowania, w szczególności w odniesieniu do przejrzystości podatkowej i automatycznej wymiany informacji;

32. podkreśla, że zasadnicze znaczenie ma skuteczny mechanizm rozstrzygania sporów, w którym rolę odgrywa Trybunał Sprawiedliwości UE, będący ostatnią instancją w interpretacji prawa UE, i że konieczne jest rozwiązanie we wszystkich sprawach instytucjonalnych i strukturalnych, w tym sprawiedliwy wkład w spójność gospodarczą i społeczną UE, jednolita interpretacja i stosowanie umów, dynamiczne dostosowanie do dorobku prawnego UE oraz równe warunki działania, zwłaszcza w odniesieniu do pomocy państwa; przypomina o kompromisach już osiągniętych przez Komisję w zakresie mechanizmu rozstrzygania sporów; podkreśla, że dostęp do rynku wewnętrznego UE musi opierać się na sprawiedliwej równowadze praw i obowiązków i że w związku z tym warunkiem wstępnym funkcjonowania wspólnego rynku i uczestnictwa Szwajcarii w rynku wewnętrznym jest wspólny pakiet zasad obowiązujących między UE a Szwajcarią;

33. z zadowoleniem przyjmuje uruchomienie drugiego wkładu Szwajcarii w politykę spójności UE i podkreśla wagę przyszłego wkładu Szwajcarii w politykę spójności UE, który powinien być większy i bardziej regularny na wzór innych krajów, takich jak Norwegia, Islandia i Liechtenstein;

34. zwraca uwagę na znaczenie wspólnych ram dotyczących pomocy państwa; wzywa Komisję i Szwajcarską Radę Federalną do znalezienia rozwiązania w tym zakresie;

Energia, klimat i środowisko

35. z zadowoleniem przyjmuje wysoki stopień dostosowania politycznego między Szwajcarią a UE w dziedzinie polityki energetycznej i klimatycznej; podkreśla, że UE i Szwajcaria dążą do zapewnienia przyjaznych dla środowiska, konkurencyjnych i bezpiecznych dostaw energii oraz neutralności klimatycznej do 2050 r., a także podkreśla potencjał lepszego dostosowania prawodawstwa między UE a Szwajcarią; wzywa Komisję i Szwajcarską Radę Federalną, by poszukiwały możliwości współpracy w zakresie unijnego pakietu "Gotowi na 55" oraz udziału Szwajcarii w różnych aspektach Europejskiego Zielonego Ładu, w szczególności w planie REPowerEU, a także w sojuszach przemysłowych, w tym w europejskim sojuszu na rzecz przemysłu fotowoltaicznego, europejskim sojuszu na rzecz czystego wodoru i europejskim sojuszu na rzecz baterii; zachęca Szwajcarię, by w ramach przyszłej umowy o współpracy stosowała przepisy dotyczące ochrony środowiska, w szczególności dotyczące mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 oraz przeglądu systemu handlu uprawnieniami do emisji;

36. zauważa, że autonomia strategiczna, do której dąży UE w odniesieniu do produktów przemysłowych i surowców krytycznych, służy również interesom Szwajcarii ze względu na intensywność wzajemnej wymiany gospodarczej; jest zdania, że we wspólnym interesie Szwajcarii i UE leżałaby lepsza koordynacja ich polityk przemysłowych, pozwalająca na lepsze uzupełnianie się w strategicznych obszarach przemysłowych;

37. ponadto z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie Szwajcarii w promowanie wodoru, ze szczególnym uwzględnieniem wodoru odnawialnego, i podkreśla rolę, jaką tranzyt przez Szwajcarię mógłby odegrać dla europejskiego rynku wodoru oraz gazów odnawialnych i zdekarbonizowanych;

38. z niepokojem zauważa, że Szwajcaria nie poparła w wystarczającym stopniu dążenia UE do usunięcia z Traktatu karty energetycznej ochrony dla paliw kopalnych; zachęca Szwajcarię, aby rozważyła wycofanie się z tego traktatu, idąc za przykładem kilku państw członkowskich UE;

39. podkreśla, że od ścisłej współpracy między UE a Szwajcarią zależą stabilność sieci oraz bezpieczeństwo dostaw i tranzytu w sektorze energii elektrycznej; odnotowuje połączenie sieci energetycznych Szwajcarii, Niemiec, Włoch, Austrii i Francji; nadal obawia się, że wykluczenie przemysłu energetycznego Szwajcarii stwarza ryzyko systemowe dla synchronicznej sieci w Europie kontynentalnej; podkreśla, że ważne jest dążenie do zrównoważonej i odpornej transformacji energetycznej, i wzywa Szwajcarię do aktywnego udziału w inicjatywach UE dotyczących energii odnawialnej i integracji sieci, takich jak pakiet dotyczący czystej energii i pakiet "Gotowi na 55", przy skutecznym dynamicznym dostosowaniu do prawa UE w sektorze energii elektrycznej;

40. podkreśla, że porozumienie w sprawie rynku energii elektrycznej stworzyłoby sprzyjającą podstawę dla stałej i ścisłej współpracy między UE a Szwajcarią, w szczególności w zakresie energii elektrycznej wolnej od paliw kopalnych oraz czystych gazów, w tym poprzez innowacyjne rozwiązania w dziedzinie transgranicznego handlu energią elektryczną, takie jak wspólny rynek energii elektrycznej; podkreśla, że każde nowe porozumienie powinno obejmować odpowiedni dorobek prawny UE w odniesieniu do Europejskiego Zielonego Ładu, a także przepisy dotyczące współpracy między unijnymi i szwajcarskimi organami regulacji energetyki; ubolewa, że z powodu zakończenia negocjacji między UE a Szwajcarią w sprawie umowy o ramach instytucjonalnych planowana umowa dotycząca energii elektrycznej nie może zostać zawarta w perspektywie krótko- lub średnioterminowej, oraz podkreśla, że należy jak najszybciej rozpocząć negocjacje w sprawie tej umowy; podkreśla, że do czasu jej zawarcia niezbędne jest opracowanie rozwiązań technicznych na poziomie operatorów systemów przesyłowych oraz uwzględnienie Szwajcarii w unijnych obliczeniach zdolności przesyłowych w celu ograniczenia największych zagrożeń dla stabilności sieci regionalnej i bezpieczeństwa dostaw;

Badania i innowacje, rozwój, edukacja i kultura

41. podkreśla znaczenie współpracy między UE a Szwajcarią w zakresie badań, innowacji i rozwoju, wzmacniającej rolę Europy jako silnego podmiotu w obszarze badań i innowacji oraz europejski system edukacji; przypomina, że Szwajcaria wydaje na badania i rozwój prawie 23 mld CHF rocznie; zwraca uwagę na znaczenie badań i innowacji w sektorze energetycznym oraz na udział Szwajcarii w unijnych programach dotyczących badań i innowacji w celu promowania rozwoju czystych i zrównoważonych technologii energetycznych; uważa, że program Erasmus+ przyczynia się do zbliżenia społeczeństw.

42. podkreśla znaczenie współpracy między UE a Szwajcarią w podejmowaniu globalnych wyzwań, takich jak zmiana klimatu, ochrona zdrowia i bezpieczeństwo energetyczne, poprzez badania i rozwój; zachęca obie strony do priorytetowego traktowania wspólnych projektów, które przyczyniają się do osiągnięcia celów ONZ w zakresie zrównoważonego rozwoju i celów Europejskiego Zielonego Ładu;

43. odnotowuje obniżenie statusu Szwajcarii w ramach programów Erasmus+ i "Horyzont Europa" do poziomu niestowarzyszonego państwa trzeciego;

44. ponownie podkreśla znaczenie współpracy między UE a Szwajcarią w programach UE takich jak "Horyzont Europa", "Cyfrowa Europa", Euratom, ITER i Erasmus+ oraz pochwala doskonałe wyniki dotychczasowej współpracy; apeluje do UE i Szwajcarii, aby wypracowały wspólne podejście z korzyścią dla obywateli w celu osiągnięcia wzajemnie korzystnej współpracy, w szczególności jeżeli chodzi o udział Szwajcarii we wszystkich programach UE w latach 20212027; zachęca obie strony do prowadzenia dyskusji na temat udziału Szwajcarii w programach UE, a mianowicie w programach "Horyzont Europa", "Cyfrowa Europa", Euratom, ITER i Erasmus+, w ramach negocjacji w sprawie szerokiego pakietu, tak aby Szwajcaria mogła szybko ponownie przystąpić do tych programów po zakończeniu negocjacji;

45. wciąż jest przekonany, że stabilniejsze i ukierunkowane na przyszłość partnerstwo przyniesie korzyści obu stronom i pomoże Szwajcarii zaangażować się w program Erasmus+ i inne europejskie programy;

46. wzywa Komisję i Szwajcarską Radę Federalną, by dołożyły wszelkich starań, aby uzgodnić ustalenia przejściowe dotyczące Szwajcarii w odniesieniu do programu "Horyzont Europa" niezwłocznie po przyjęciu mandatu negocjacyjnego, w połączeniu z zobowiązaniem Szwajcarii do regularnego i odpowiedniego wkładu w politykę spójności UE; ubolewa, że ze względu na brak stowarzyszenia z programem "Horyzont Europa" Szwajcarię wykluczono niedawno z Europejskiego Forum Strategii ds. Infrastruktur Badawczych; zauważa, że w ramach programu "Horyzont 2020" Szwajcaria otrzymała finansowanie w wysokości 2,7 mld CHF, co dało jej pierwsze miejsce wśród państw stowarzyszonych;

47. zwraca uwagę na dobrą współpracę między UE a Szwajcarią w dziedzinie przestrzeni kosmicznej, w szczególności na udział Szwajcarii w europejskich programach nawigacji satelitarnej, takich jak Galileo i EGNOS; wzywa do pogłębienia tej współpracy poprzez włączenie Szwajcarii do programu obserwacji Ziemi Copernicus oraz do programu telekomunikacji satelitarnej IRIS; przypomina, że Szwajcaria już korzysta z otwartego dostępu do danych programu Copernicus i że mogłaby skorzystać jeszcze bardziej z dostępu do danych i usług tych programów;

48. dostrzega znaczenie zachowania i promowania różnorodności kulturowej oraz wzywa Szwajcarię i UE do zacieśnienia współpracy w dziedzinie wymiany kulturalnej, edukacji i sportu, w tym w ramach inicjatywy Europejska Stolica Kultury;

49. podkreśla znaczenie wzajemnego zrozumienia po obu stronach granic między UE a Szwajcarią; ubolewa z powodu przeszkód w transgranicznym dostępie do mediów informacyjnych i relacjonujących sprawy bieżące między UE a Szwajcarią, w szczególności dla mieszkańców regionów przygranicznych; w związku z tym zachęca UE i Szwajcarię do wspierania transgranicznego dostępu do mediów informacyjnych i relacjonujących sprawy bieżące, tak aby promować wspólną kulturę;

50. odnotowuje brak zaangażowania się Szwajcarii w program Erasmus+ od 2014 r. w następstwie szwajcarskiego referendum w sprawie imigracji; odnotowuje bezwzględne stosowanie się do umowy z 1999 r. o swobodnym przepływie osób oraz odrzucenie wyniku referendum z 2014 r. w nowym referendum w sprawie imigracji w 2020 r.; podkreśla, że swobodny przepływ osób jest warunkiem wstępnym uczestnictwa w programie Erasmus+;

51. wyraża zadowolenie, że zaproszenie do składania wniosków w ramach programu Erasmus+ na 2022 r. umożliwiło partnerom stowarzyszonym z europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego zaangażowanie się w tworzenie sojuszy europejskich szkół wyższych, co skłoniło Szwajcarię do uczestnictwa;

52. podkreśla związek między udziałem Szwajcarii w programie Erasmus+ a jej pełną akceptacją podstawowych wolności ustanowionych w traktatach UE i Karcie praw podstawowych UE, ponieważ wymiany objęte programem Erasmus + są uzależnione od swobodnego przepływu osób;

53. dostrzega, że liczne podmioty z sektora edukacji w Europie wzywają Szwajcarię do włączenia się w program Erasmus+ oraz że szwajcarskie organizacje studenckie i młodzieżowe apelują do rządu Szwajcarii o zaangażowanie się w konstruktywne negocjacje z UE; podkreśla korzyści edukacyjne i inne takiego zaangażowania dla Szwajcarii i UE;

54. podkreśla, że wszystkie zainteresowane kraje sąsiadujące i reprezentujące podobne poglądy, w tym Szwajcaria, mają możliwość zaangażowania się w program Erasmus+, a tym samym wsparcia europejskich systemów edukacji i ożywienia całego europejskiego obszaru edukacji;

55. podkreśla, że mobilność osób uczących się między UE a Szwajcarią powinna ostatecznie mieć charakter integracyjny i obejmować uczestników ze wszystkich państw członkowskich, regionów i środowisk społecznych UE oraz że można to osiągnąć poprzez rozszerzenie dodatkowego wsparcia oferowanego osobom stojącym w obliczu wyzwań socjalnych, wzmacniając tym samym status programu Erasmus+ jako prawdziwie integracyjnego programu europejskiego;

Ramy instytucjonalne i współpraca

56. ubolewa, że Szwajcarska Rada Federalna postanowiła zakończyć negocjacje w sprawie umowy o ramach instytucjonalnych UE-Szwajcaria w maju 2021 r. po siedmiu latach negocjacji; zauważa, że umowa ta miała zasadnicze znaczenie dla zawarcia ewentualnych przyszłych umów dotyczących dalszego udziału Szwajcarii w jednolitym rynku i kontynuacji niezakłóconej wymiany handlowej w szeregu sektorów przemysłu oraz że zakończenie negocjacji wpłynęło na udział Szwajcarii w programie Erasmus+; ubolewa nad pojawiającą się narracją w szwajcarskiej sferze publicznej i politycznej, że UE działałaby wbrew interesom Szwajcarii; podkreśla, że druga porażka w negocjacjach nad umową w sprawie stosunków między UE a Szwajcarią byłaby szkodliwa zarówno dla UE, jak i dla Szwajcarii i grozi osłabieniem ich roli politycznej; zauważa, że relacje między UE a Szwajcarią są niewyważone, a obywatele i firmy odczuwają skutki braku relacji strukturalnych; z zadowoleniem przyjmuje podejście Szwajcarskiej Rady Federalnej z lutego 2022 r. do szerokiego pakietu negocjacyjnego i wzywa ją do przyjęcia mandatu negocjacyjnego w kluczowych kwestiach strukturalnych jako politycznego sygnału dla UE;

57. podkreśla, że w podstawowym interesie obu stron leży utrzymanie i wzmacnianie dobrych, stabilnych i wzajemnie korzystnych stosunków w ramach zmodernizowanego partnerstwa bazującego na umowie pakietowej dającej stabilność, zaufanie, dobrobyt, równe warunki, zatrudnienie, wzrost oraz zaangażowanie na rzecz bezpieczeństwa społecznego i sprawiedliwości;

58. odnotowuje decyzję Szwajcarskiej Rady Federalnej o sfinalizowaniu rozmów wstępnych z UE z myślą o przyszłych negocjacjach oraz zatwierdzenie przez nią najważniejszych parametrów do mandatu negocjacyjnego; zauważa z ubolewaniem, że Szwajcarska Rada Federalna podejmie decyzję, czy przygotować się do przyjęcia mandatu negocjacyjnego, dopiero do końca 2023 r.; przypomina, że czas na skorzystanie z możliwości jest krótki, gdyż w październiku 2023 r. odbędą się wybory do Szwajcarskiej Rady Federalnej, a w czerwcu 2024 r. - wybory unijne;

59. z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie polityczne wydane po konferencji kantonów 24 marca 2023 r., w którym opowiedziano się za opartymi na traktatach i wspólnych wartościach stosunkami z UE, potwierdzając swoje stanowisko w sprawie kontynuowania i pogłębiania umów dwustronnych oraz gotowość do wspierania Rady Federalnej w negocjacjach; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że kantony zauważyły, iż w przypadku braku akceptowalnej alternatywy z punktu widzenia UE nie można uniknąć dynamicznego przyjęcia prawa UE;

60. oczekuje szybszych postępów w rozmowach wstępnych między Komisją a Szwajcarską Radą Federalną, by uzyskać wyjaśnienia i zapewnienia niezbędne do przyjęcia mandatu negocjacyjnego; apeluje do obu stron, aby wykorzystały tę okazję do rozmów na temat ewentualnego nowego pakietu negocjacyjnego i umowy o współpracy między UE a Szwajcarią oraz by osiągnęły porozumienie przed końcem obecnej kadencji Komisji i Parlamentu; wzywa Komisję i Szwajcarską Radę Federalną do szybkiego zakończenia rozmów wstępnych;

o

o o

61. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, a także prezydentowi, rządowi i parlamentowi Konfederacji Szwajcarskiej.

1 Dz.U. L 1 z 3.1.1994, s. 3.
2 Dz.U. L 300 z 31.12.1972, s. 189.
3 Dz.U. L 205 z 27.7.1991, s. 3.
4 Dz.U. L 199 z 31.7.2009, s. 24.
5 Dz.U. L 114 z 30.4.2002, s. 6.
6 Dz.U. L 114 z 30.4.2002, s. 369.
7 Dz.U. L 114 z 30.4.2002, s. 132.
8 Dz.U. L 114 z 30.4.2002, s. 430.
9 Dz.U. L 114 z 30.4.2002, s. 6.
10 Dz.U. C 308 z 14.12.2004, s. 2.
11 Dz.U. L 347 z 3.12.2014, s. 3.
12 Dz.U. L 15 z 20.1.2014, s. 3.
13 Dz.U. L 65 z 11.3.2016, s. 22.
14 Dz.U. L 322 z 7.12.2017, s. 3.
15 Dz.U. C 108 z 26.3.2021, s. 133.
16 Dz.U. C 362 z 8.9.2021, s. 90.
17 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 924.
18 Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, Dz.U. L 158 z 30.4.2004, s. 77.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024