Sprawa C-438/22: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Sofiyski rayonen sad (Bułgaria) w dniu 4 lipca 2022 r. - Em akaunt BG ЕООD/Zastrahovatelno aktsionerno druzhestvo Armeets AD

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Sofiyski rayonen sad (Bułgaria) w dniu 4 lipca 2022 r. - "Em akaunt Bg" EOOD/Zastrahovatelno aktsionerno druzhestvo "Armeets" AD
(Sprawa C-438/22)

Język postępowania: bułgarski

(2022/C 408/39)

(Dz.U.UE C z dnia 24 października 2022 r.)

Sąd odsyłający

Sofiyski rayonen sad

Strony w postępowaniu głównym

Strona skarżąca: "Em akaunt BG" EOOD

Strona pozwana: Zastrahovatelno aktsionerno druzhestvo "Armeets" AD

Pytania prejudycjalne

1. Czy wykładni art. 101 ust. 1 TFUE, interpretowanego rozumieniu wyroku w sprawach połączonych C-427/16 i C-428/16 1 , CHEZ Elektro Bulgaria, należy dokonywać w ten sposób, że sądy krajowe mogą nie zastosować przepisu prawa krajowego, zgodnie z którym sąd nie jest uprawniony do obciążania strony przegrywającej sprawę kosztami wynagrodzenia adwokata w wysokości poniżej stawki minimalnej określonej w rozporządzeniu przyjętym wyłącznie przez organizację zawodową adwokatów, taką jak naczelna rada adwokacka (Bułgaria), jeżeli przepis ten nie jest ograniczony do osiągnięcia uzasadnionych celów, i to nie tylko wobec umawiających się stron, ale także wobec osób trzecich, które mogłyby zostać obciążone kosztami postępowania?

2. Czy wykładni art. 101 ust. 1 TFUE, interpretowanego w rozumieniu wyroku w sprawach połączonych C-427/16 i C-428/16, CHEZ Elektro Bulgaria, należy dokonywać w ten sposób, że uzasadnione cele uzasadniające zastosowanie przepisu prawa krajowego, zgodnie z którym sąd nie ma prawa obciążyć strony przegrywającej sprawę kosztami wynagrodzenia adwokata w wysokości poniżej stawki minimalnej określonej w rozporządzeniu przyjętym przez organizację zawodową adwokatów, taką jak naczelna rada adwokacka (Bułgaria), należy uważać za określone przez ustawę, a sąd może nie zastosować przepisu krajowego, jeżeli nie stwierdzi, że cele te zostały przekroczone w konkretnym przypadku, czy też, przeciwnie, należy uznać, że przepis prawa krajowego nie ma zastosowania, jeżeli nie zostanie stwierdzone osiągnięcie tych celów?

3. Która strona jest zobowiązana do wykazania zgodnie z art. 101 ust. 1 TFUE w związku z art. 2 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 2  w sporze cywilnym, w którym kosztami zostaje obciążona strona przegrywająca sprawę, istnienie uzasadnionego celu i proporcjonalność jego realizowania przez rozporządzenie przyjęte przez organizację zawodową adwokatów w sprawie możliwie najniższej wysokości wynagrodzenia adwokata, jeżeli wnosi się o obniżenie wynagrodzenia adwokata z powodu jego nadmiernej wysokości: strona, która wnosi o zasądzenie kosztów, czy też strona przegrywająca sprawę, która wnosi o obniżenie wynagrodzenia?

4. Czy wykładni art. 101 ust. 1 TFUE, interpretowanego w rozumieniu wyroku w sprawach połączonych C-427/16 i C-428/16, CHEZ Elektro Bulgaria, należy dokonywać w ten sposób, że organ państwowy taki jak Narodnoto sabranie (zgromadzenie narodowe, Bułgaria), jeżeli deleguje ustalanie cen minimalnych w drodze rozporządzenia na organizację zawodową adwokatów, musi wyraźnie określić szczególne metody, za pomocą których ma być ustalana proporcjonalność ograniczenia, lub należy zobowiązać organizację zawodową do ich omówienia przy przyjmowaniu rozporządzenia (np. w uzasadnieniu projektu lub w innych dokumentach przygotowawczych), i w przypadku gdy takie metody nie są uwzględniane, sąd musi odmówić zastosowania rozporządzenia bez badania konkretnych kwot, a istnienie uzasadnionego omówienia takich metod jest wystarczające, aby przyjąć, że uregulowanie jest ograniczone do tego, co jest konieczne do osiągnięcia wyznaczonych uzasadnionych celów?

5. Na wypadek udzielenia odpowiedzi przeczącej na pytanie czwarte: czy wykładni art. 101 ust. 1 TFUE, interpretowanego w rozumieniu wyroku w sprawach połączonych C-427/16 i C-428/16, CHEZ Elektro Bulgaria, należy dokonywać w ten sposób, że sąd musi ocenić uzasadnione cele uzasadniające zastosowanie przepisu prawa krajowego, zgodnie z którym sąd nie jest uprawniony do obciążania strony przegrywającej sprawę kosztami wynagrodzenia adwokata w wysokości poniżej minimalnej stawki określonej przez rozporządzenie przyjęte przez organizację zawodową adwokatów, taką jak naczelna rada adwokacka (Bułgaria), oraz ich proporcjonalność w odniesieniu do wpływu na stawkę konkretnie przewidzianą w sprawie i odmówić zastosowania tej stawki, jeżeli przekracza ona to, co jest konieczne do osiągnięcia celów, czy też sąd zasadniczo powinien zbadać rodzaj przewidzianych w rozporządzeniu kryteriów ustalania stawek i ich cech, oraz, jeśli stwierdzi, że w niektórych przypadkach mogą one przekroczyć to, co jest konieczne do osiągnięcia celów, nie stosować danej reguły we wszystkich przypadkach?

6. Jeżeli za uzasadniony cel minimalnego wynagrodzenia uznaje się zapewnienie wysokiej jakości usług prawniczych, czy art. 101 ust. 1 TFUE zezwala wówczas na ustalanie minimalnych stawek wyłącznie na podstawie charakteru sprawy (przedmiotu sporu), materialnego interesu w sprawie i częściowo liczby przeprowadzonych posiedzeń, bez uwzględnienia innych kryteriów, takich jak istnienie złożoności stanu faktycznego, mających zastosowanie przepisów krajowych i międzynarodowych itd.?

7. Jeżeli odpowiedź na pytanie piąte brzmi w ten sposób, że sąd krajowy powinien ocenić oddzielnie dla każdego procesu, czy uzasadnione cele związane z zapewnieniem skutecznej pomocy prawnej mogą uzasadniać zastosowanie prawnego uregulowania dotyczącego minimalnej stawki wynagrodzenia, na podstawie jakich kryteriów sąd powinien dokonać oceny proporcjonalności minimalnej stawki wynagrodzenia w konkretnej sprawie, jeżeli uważa on, że minimalna stawka jest uregulowana w celu zapewnienia skutecznej pomocy prawnej na szczeblu krajowym?

8. Czy wykładni art. 101 ust. 1 TFUE w związku z art. 47 akapit trzeci Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy dokonywać w ten sposób, że przy ocenie pytania siódmego należy wziąć pod uwagę rozporządzenie zatwierdzone przez władzę wykonawczą dotyczące wynagrodzenia płaconego przez państwo adwokatom ustanawianym z urzędu, które - na mocy ustawowego odesłania - określa maksymalną kwotę w zakresie zwrotu na rzecz wygrywającej sprawę strony reprezentowanej przez doradcę prawnego?

9. Czy wykładni art. 101 ust. 1 TFUE w związku z art. 47 karty praw podstawowych należy dokonywać w ten sposób, że sąd krajowy przy ocenie pytania siódmego jest zobowiązany do wskazania wysokości wynagrodzenia wystarczającego do osiągnięcia celu związanego z zapewnieniem wysokiej jakości pomocy prawnej, i którą musi porównać z wysokością stawki wynikającą z regulacji prawnej oraz wyjaśnić powody uzasadniające wysokość stawki określonej przez niego według własnego uznania?

10. Czy wykładni art. 101 ust. 2 TFUE, w związku z zasadami skuteczności krajowych środków proceduralnych i zakazem nadużywania prawa, należy dokonywać w ten sposób, że sąd krajowy, jeżeli stwierdzi, że decyzja organizacji przedsiębiorców narusza zakazy ograniczania konkurencji poprzez określenie minimalnej stawki dla swoich członków, przy czym brak jest uzasadnionych powodów do zezwolenia na taką ingerencję, jest zobowiązany do stosowania stawek minimalnych określonych w tej decyzji, ponieważ odzwierciedlają one rzeczywiste ceny rynkowe usług, do których odnosi się ta decyzja, ponieważ wszystkie osoby, które świadczą daną usługę, są zobowiązane do członkostwa w tej organizacji?

1 ECLI: EU:C:2017:890.
2 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 Traktatu (Dz.U. 2003, L 1, s. 1).

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024