RADA UNII EUROPEJSKIEJ(1) PODKREŚLA, że wysoce zjadliwa grypa ptaków (HPAI) jest transgraniczną chorobą zwierząt, która może się bardzo szybko rozprzestrzeniać niezależnie od granic państwowych, pociągając za sobą poważne skutki społeczno-gospodarcze, utrudniając rolnictwo i zakłócając handel.
(2) PRZYPOMINA, że ze względu na potencjał zoonotyczny niektórych szczepów wysoce zjadliwej grypy ptaków może ona również stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego.
(3) Z wielkim niepokojem ZAUWAŻA, że w ciągu ostatnich dwóch lat na terytorium Unii Europejskiej miały miejsce trzy duże okresy epidemii, a obecna epizootyka wysoce zjadliwej grypy ptaków jest najpoważniejsza w najnowszej historii.
(4) PRZYPOMINA konkluzje Rady z 2019 r. 1 , w których zdecydowanie podkreślono kluczową rolę bioasekuracji i ogólnie stwierdzono, że należy dołożyć wszelkich starań, aby zapobiec wprowadzaniu na terytorium UE i rozprzestrzenianiu się transgranicznych chorób zwierząt w celu zminimalizowania ich skutków.
(5) ZAUWAŻA, że oprócz stosowania rygorystycznych środków bioasekuracji szczepienia mogłyby uzupełniać istniejące środki zapobiegawcze i kontrolne przeciwko wysoce zjadliwej grypie ptaków i mogłyby przyczynić się do zmniejszenia ryzyka dalszego rozprzestrzeniania się wirusa w populacji ptaków domowych, a tym samym pomóc w zmniejszeniu narażenia ludzi.
(6) Ponadto UWAŻA, że szczepienia mogłyby ostatecznie przyczynić się także do ograniczenia zapobiegawczego uboju dużej liczby zdrowych ptaków w celu zwalczania epizootii wysoce zjadliwej grypy ptaków, co budzi coraz większe zaniepokojenie społeczeństwa i jest trudne do pogodzenia z celem dotyczącym opracowania europejskiego zrównoważonego systemu żywnościowego, który został zatwierdzony przez Radę w ramach jej konkluzji w sprawie strategii "od pola do stołu" 2 .
(7) PRZYPOMINA, że międzynarodowe normy Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE) i prawodawstwo UE umożliwiają już szczepienia przeciwko wysoce zjadliwej grypie ptaków, ale z różnych powodów takie szczepienia nie są stosowane na szeroką skalę. Powody te obejmują w szczególności nie tylko brak zatwierdzonych w UE skutecznych i bezpiecznych szczepionek przeciwko wysoce zjadliwej grypie ptaków, ale również fakt, że szczepienia mogą stanowić przeszkodę dla wywozu drobiu i produktów drobiowych, ponieważ szereg państw trzecich ogranicza przywóz zaszczepionych zwierząt i pozyskanych z nich produktów. Potrzeba ponadto więcej wiedzy naukowej, w tym zaktualizowanych ocen ryzyka.
W związku z powyższym:(8) POTWIERDZA, że bioasekuracja i nadzór pozostają ważnymi podstawami walki z wysoce zjadliwą grypą ptaków, ale UWAŻA, że szczepienia mogą stać się odpowiednim narzędziem uzupełniającym.
(9) WZYWA Komisję i państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz opracowania strategii szczepień, by zapobiegać wysoce zjadliwej grypie ptaków i prowadzić jej zwalczanie, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożonych obszarów, gatunków i sposobów uprawy. ZAUWAŻA, że do osiągnięcia tego celu konieczne są wspólne wysiłki w kilku dziedzinach, ale jest GŁĘBOKO PRZEKONANA, że takie wysiłki przyniosłyby znaczące korzyści.
(10) WZYWA DO dalszego opracowywania i dopuszczania skutecznych i bezpiecznych szczepionek dla różnych gatunków drobiu, które będą zapewniały wystarczającą odporność na krążące szczepy wirusa wysoce zjadliwej grypy ptaków. Szczepionki takie powinny być łatwe w podawaniu i kompatybilne z praktykami rolniczymi w UE. W każdym przypadku powinna istnieć możliwość odróżnienia zwierząt zakażonych od zaszczepionych. ZACHĘCA Komisję i państwa członkowskie do współpracy z przemysłem farmaceutycznym, aby osiągnąć ten cel.
(11) PODKREŚLA znaczenie monitorowania rozwoju krążących szczepów wirusa, a także wszelkich zmian w skuteczności szczepionek w stosunku do wszelkich nowych szczepów wirusa.
(12) UWAŻA, że kluczowe znaczenie ma określenie i wyeliminowanie luk w ocenach ryzyka, aby w stosownych przypadkach zapewniać wsparcie na rzecz opracowywania strategii szczepień przez właściwe organy, i w związku z tym Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE wyrażony przez Komisję zamiar upoważnienia Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności do aktualizacji opinii w sprawie szczepień przeciwko wysoce zjadliwej grypie ptaków 3 . Ponadto ZWRACA SIĘ do Komisji i państw członkowskich, by zachęcały do opracowywania i wspierały opracowywanie narzędzi modelowania w celu oceny wpływu szczepień na rozprzestrzenianie się wirusa oraz do optymalizacji strategii szczepień.
(13) ZWRACA SIĘ do Komisji, by ustanowiła przepisy dotyczące odpowiedniego i solidnego, dostosowanego do potrzeb nadzoru towarzyszącego szczepieniom przeciwko wysoce zjadliwej grypie ptaków, gdy ma ono miejsce, z myślą o wykazaniu statusu obszaru wolnego od wysoce zjadliwej grypy ptaków, z uwzględnieniem związanych z tym kosztów.
(14) ZACHĘCA Komisję i państwa członkowskie do przeprowadzenia badań w celu oceny kosztów i korzyści szczepień na szczeblach - odpowiednio - unijnym i lokalnym.
(15) ZACHĘCA państwa członkowskie do opracowywania strategii i rozwiązań opartych na analizie ryzyka, dostosowanych do ich lokalnych rodzajów i warunków produkcji.
(16) ZACHĘCA państwa członkowskie do przeprowadzania prób szczepień oraz, w stosownych przypadkach, dzielenia się ich wynikami w drodze współpracy naukowej zgodnie z odpowiednimi ramami prawnymi, przy jednoczesnym podejmowaniu odpowiednich środków zapobiegawczych służących ochronie zdrowia zwierząt i ludzi, ponieważ próby te mają zasadnicze znaczenie dla gromadzenia wiedzy naukowej i wspierania określania strategii szczepień.
(17) ZWRACA SIĘ do Komisji, by zbadała możliwości wprowadzenia mechanizmów zakupu zbiorczego lub banków szczepionek w celu zapewnienia solidnych i reaktywnych dostaw szczepionek.
(18) ZACHĘCA wszystkie odpowiednie podmioty do aktywnej komunikacji z zainteresowanymi stronami w celu zwiększenia świadomości na temat znaczenia szczepień i ich oczekiwanego oddziaływania.
(19) WZYWA DO wspólnych wysiłków na rzecz zwiększenia akceptacji zasady szczepień przeciwko wysoce zjadliwej grypie ptaków w handlu międzynarodowym. W tym celu ZWRACA SIĘ do Komisji i państw członkowskich, by:
- wspólnie zaangażowały się w dialog z partnerami handlowymi UE;
- propagowały dyskusje w ramach OIE na szczeblach globalnym i regionalnym w celu dalszego rozwijania międzynarodowych norm ułatwiających bezpieczny handel, również w oparciu o koncepcje regionalizacji i podziału na obszary.
Z myślą o osiągnięciu tych celów WZYWA Komisję i państwa członkowskie do szybkiego opracowania operacyjnego planu działania wspierającego te dialogi i dyskusje.
