Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE z 2017 r.: wzmocnienie praw obywateli w Unii demokratycznych zmian (2017/2069(INI)).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE z 2017 r.: wzmocnienie praw obywateli w Unii demokratycznych zmian (2017/2069(INI))

P8_TA(2017)0487

Sprawozdanie w sprawie obywatelstwa UE - 2017 r.: wzmocnienie praw obywateli w Unii demokratycznych przemian

(2018/C 369/02)

(Dz.U.UE C z dnia 11 października 2018 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 24 stycznia 2017 r. zatytułowane "Wzmocnienie praw obywateli w Unii demokratycznych zmian. Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE z 2017 r." (COM(2017)0030),

- uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 24 stycznia 2017 r. sporządzone na mocy art. 25 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w sprawie postępów w skutecznym korzystaniu z obywatelstwa UE w latach 2013-2016 (COM(2017)0032),

- uwzględniając wyniki publicznych konsultacji na temat obywatelstwa UE z 2015 r. przeprowadzonych przez Komisję oraz wyniki badań Eurobarometr z 2015 r. na temat praw wyborczych i obywatelstwa,

- uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka,

- uwzględniając art. 2, 6 i 9-12 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), art. 18-25 TFUE oraz art. 11, 21 i 39-46 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

- uwzględniając poszanowanie państwa prawnego zapisane w art. 2 Traktatu UE,

- uwzględniając art. 3 ust. 2 Traktatu UE, w którym zapewnia się prawo do swobodnego przepływu osób,

- uwzględniając prawo do składania petycji zapisane w art. 44 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

- uwzględniając art. 165 TFUEj,

- uwzględniając prawo kierowania petycji zagwarantowane w art. 227 TFUE,

- uwzględniając Protokół (nr 1) w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej,

- uwzględniając Protokół (nr 2) w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności,

- uwzględniając konkluzje Rady z dnia 29 lutego 2016 r. w sprawie strategii jednolitego rynku ¹  oraz w szczególności dokument dotyczący wyników nieformalnego spotkania ośrodków SOLVIT, które odbyło się w Lizbonie w dniu 18 września 2015 r. ² ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE - 2013 r.: "Obywatelstwo europejskie: Twoje prawa, Twoja przyszłość" ³ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 kwietnia 2016 r. w sprawie zdobywania wiedzy o UE w szkole ⁴ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 października 2016 r. w sprawie kontroli stosowania prawa Unii: sprawozdanie roczne za 2014 r. ⁵ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 2 lutego 2017 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie transgranicznych aspektów adopcji ⁶ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 2 marca 2017 r. ⁷  w sprawie wdrożenia programu "Europa dla obywateli",

- uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie jurysdykcji, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich i w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej oraz w sprawie uprowadzenia dziecka za granicę (wersja przekształcona) (COM(2016)0411),

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji w sprawie działań grupy roboczej ds. dobra dziecka ⁸ , a w szczególności wnioski zawarte w tym sprawozdaniu,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie działalności Komisji Petycji w roku 2015 ⁹ ,

- uwzględniając opinię Komisji Petycji z dnia 23 marca 2017 r. ¹⁰  oraz opinię Komisji Spraw Konstytucyjnych z dnia 1 czerwca 2017 r. ¹¹  dotyczące sprawozdania Komisji w sprawie kontroli stosowania prawa UE w 2015 r.,

- uwzględniając przesłuchania zorganizowane przez Komisję Petycji w 2016 r. i 2017 r., a zwłaszcza: wspólne wysłuchanie publiczne z dnia 11 maja 2017 r. współorganizowane przez komisje LIBE, PETI i EMPL zatytułowane "Sytuacja i prawa obywateli UE w Zjednoczonym Królestwie", wysłuchanie publiczne z dnia 11 października 2016 r. zatytułowane "Przeszkody utrudniające obywatelom UE swobodne przemieszczanie się i podejmowanie pracy na rynku wewnętrznym"; wysłuchanie publiczne z dnia 4 maja 2017 r. zatytułowane "Walka z dyskryminacją i ochrona mniejszości"; wspólne wysłuchanie publiczne z dnia 15 marca 2016 r. zorganizowane przez Dyrekcję Generalną ds. Sprawiedliwości i Konsumentów Komisji Europejskiej oraz komisje LIBE, PETI, AFCO i JURI Parlamentu Europejskiego zatytułowane "Obywatelstwo Unii w praktyce" oraz wspólne wysłuchanie na temat bezpaństwowości zorganizowane przez komisje LIBE i PETI w dniu 29 czerwca 2017 r.,

- uwzględniając wysłuchanie komisji PETI z dnia 23 lutego 2016 r. zatytułowane "Rozszerzenie zakresu Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (art. 51)?", wysłuchanie z dnia 21 czerwca 2016 r. zatytułowane "Przejrzystość i wolność informacji w instytucjach UE" oraz wysłuchanie z dnia 22 czerwca 2017 r. zatytułowane "Odbudowa zaufania obywateli do projektu europejskiego", wraz z wcześniejszymi wysłuchaniami, które odbyły się w tej kadencji, dotyczącymi prawa do składania petycji (23 czerwca 2015 r.) i europejskiej inicjatywy obywatelskiej (26 lutego 2015 r.),

- uwzględniając badania zlecone w 2016 r. i 2017 r. przez Departament Tematyczny C Parlamentu na wniosek Komisji Petycji zatytułowane "Przeszkody utrudniające obywatelom UE i ich rodzinom korzystanie z prawa do swobodnego przemieszczania się i prawa pobytu", "Przypadki dyskryminacji wynikające z otrzymanych petycji", "Wpływ Brexitu na prawo do składania petycji oraz kompetencje, obowiązki i działania Komisji Petycji" oraz "Ochrona roli Komisji Petycji w kontekście wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych";

- uwzględniając art. 52 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji oraz opinie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, Komisji Kultury i Edukacji, Komisji Spraw Konstytucyjnych oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0385/2017),

A. mając na uwadze, że obywatelstwo UE i powiązane z nim prawa zostały wprowadzone po raz pierwszy w 1992 r. na mocy traktatu z Maastricht i zostały wzmocnione w Traktacie z Lizbony, który wszedł w życie w grudniu 2009 r., a także w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej;

B. mając na uwadze, że korzystanie z obywatelstwa wymaga uprzedniego zabezpieczenia i możliwości realizacji wszystkich praw człowieka, w szczególności praw ekonomicznych, społecznych i kulturalnych;

C. mając na uwadze, że podejście całościowe ukierunkowane na osiągnięcie celów określonych w Traktatach UE, takich jak pełne zatrudnienie i postęp społeczny, ma zasadnicze znaczenie dla umożliwienia rzeczywistego korzystania z praw i wolności związanych z obywatelstwem UE;

D. mając na uwadze, że dostęp do obywatelstwa UE uzyskuje się na podstawie obywatelstwa państwa członkowskiego, które regulowane jest prawem krajowym; mając jednocześnie na uwadze, że z instytucji tej wynikają prawa i obowiązki, które są ustanowione w prawie Unii i nie zależą od państw członkowskich; mając na uwadze, że z tego względu prawdą jest, iż te prawa i obowiązki nie mogą być ograniczane w nieuzasadniony sposób przez państwa członkowskie, łącznie z ich podmiotami niższego szczebla; mając na uwadze, że w kwestii dostępu do obywatelstwa krajowego państwa członkowskie powinny kierować się zasadami prawa Unii, takimi jak zasady proporcjonalności i niedyskryminacji, które zostały dokładnie rozwinięte w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości; mając na uwadze, że zgodnie z Traktatami instytucje UE muszą poświęcać jednakową uwagę wszystkim obywatelom UE;

E. mając na uwadze, że obywatele UE wierzą, że państwa członkowskie oraz ich podmioty na szczeblu niższym niż krajowy stosują zarówno prawo wspólnotowe, jak i prawo krajowe, a stosowanie tych przepisów jest niezbędnym warunkiem do rzeczywistego korzystania z wszystkich praw wynikających z posiadanego przez nich obywatelstwa UE;

F. mając na uwadze, że działania mające na celu propagowanie obywatelstwa UE wiążą się z podniesieniem jakości demokracji na szczeblu unijnym, z korzystaniem w praktyce z podstawowych praw i wolności oraz z możliwością udziału każdego obywatela w życiu demokratycznym Unii;

G. mając na uwadze, że każda jednostronna zmiana granicy państwa członkowskiego stanowi co najmniej naruszenie art. 2, art. 3 ust. 2 i art. 4 ust. 2 TUE, a ponadto zagraża korzystaniu ze wszystkich praw wynikających z obywatelstwa UE;

H. mając na uwadze, że Traktat z Lizbony skonsolidował niezbywalne prawa i gwarancje wynikające z obywatelstwa UE, w tym między innymi swobodę podróżowania, pracy i nauki w innych państwach członkowskich UE, udziału w europejskim życiu politycznym, promowania równości i poszanowania różnorodności oraz prawo do ochrony przed dyskryminacją, w szczególności ze względu na przynależność państwową; mając na uwadze, że coraz powszechniejsze korzystanie z prawa do swobodnego przemieszczania się na terytorium UE w ostatnich dziesięcioleciach doprowadziło do powstania rodzin mieszanych o różnych narodowościach, często obejmujących dzieci; mając na uwadze, że choć z punktu widzenia umocnienia obywatelstwa UE jako instytucji samej w sobie jest to tendencja pozytywna, wiąże się ona również ze szczególnymi potrzebami i stawia wyzwania dotyczące różnych obszarów, w tym aspektów prawnych;

I. mając na uwadze, że perspektywa wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE (Brexit) podkreśliła znaczenie praw wynikających z obywatelstwa UE i ich kluczowej roli w codziennym życiu milionów obywateli UE oraz podniosła świadomość w UE na temat potencjalnej utraty praw spowodowanej przez Brexit dla obydwu stron, w szczególności 3 mln obywateli UE mieszkających w Zjednoczonym Królestwie i 1,2 mln obywateli Zjednoczonego Królestwa mieszających w UE;

J. mając na uwadze, że ostatnie wydarzenia w Zjednoczonym Królestwie, uchodźczy kryzys humanitarny, wysoki poziom bezrobocia i ubóstwa oraz wzrost ksenofobii i rasizmu w UE podważają zaufanie do systemu UE i całości europejskiego projektu;

K. mając na uwadze, że prawo do swobodnego przemieszczania się i jego egzekwowanie mają kluczowe znaczenie dla obywatelstwa UE oraz uzupełniają inne swobody na wewnętrznym rynku UE; mając na uwadze, że młodzi Europejczycy szczególnie cenią sobie swobodę przemieszczania się, która pod względem dostrzegalności i popularności jest oceniana przez obywateli UE jako najbardziej pozytywne osiągnięcie UE, oprócz pokoju;

L. mając na uwadze, że liczne otrzymane petycje wykazują, że prawo do swobodnego przemieszczania się i jego egzekwowanie jest naruszane przez różne państwa członkowskie, które wydaliły obywateli UE ze swojego terytorium lub zagroziły ich wydaleniem;

M. mając na uwadze, że, jak pokazały to petycje oraz skargi kierowane do Komisji oraz do SOLVIT, obywatele UE napotykają istotne trudności w korzystaniu ze swoich podstawowych praw i wolności ze względu na znaczne problemy związane z sytuacją ekonomiczną i zatrudnieniem, pogłębione dodatkowo przez obciążenie administracyjne i biurokrację w państwach członkowskich oraz dezinformację lub brak współpracy między organami państw członkowskich;

N. mając na uwadze, że zasada niedyskryminacji ze względu na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub przekonania, poglądy polityczne lub jakiekolwiek inne, przynależność do mniejszości narodowej, stan majątkowy, urodzenie, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną jest podstawowym wyrazem obywatelstwa UE, zgodnie z postanowieniami art. 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; mając na uwadze, że stanowi ona również kluczowy element pomyślnego egzekwowania swobody przemieszczania się, jak wynika to z petycji;

O. mając na uwadze, że poszanowanie praw osób należących do mniejszości jest jedną z podstawowych wartości UE zapisanych w Traktatach; mając na uwadze, że około 8 % obywateli UE należy do mniejszości narodowych i około 10 % posługuje się językiem regionalnym lub mniejszościowym; mając na uwadze, że skuteczna ochrona praw mniejszości wymaga wzmocnienia;

P. mając na uwadze, że wzmocnienie praw obywateli i instytucji demokratycznych obejmuje zwalczanie dyskryminacji i nierówności płci zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju;

Q. mając na uwadze, że niedostateczna reprezentacja kobiet na stanowiskach decyzyjnych, w szczególności w sferze politycznej i na szczeblu zarządu w przedsiębiorstwach, stanowi przeszkodę dla rozwoju i osłabia zdolność kobiet do uczestnictwa w życiu demokratycznym UE;

R. mając na uwadze, że kobiecy udział i przewodnictwo w podejmowaniu decyzji politycznych są wciąż ograniczone przez różnorodne przeszkody, takie jak utrzymywanie się stereotypów związanych z płcią, a także konsekwencje niedawnego kryzysu gospodarczego oraz jego negatywne skutki dla zagadnień związanych z równouprawnieniem płci;

S. mając na uwadze znaczne braki w dziedzinie ochrony ofiar przemocy ze względu na płeć i przemocy domowej w całej UE w sprawach dotyczących transgranicznych sporów rodzinnych;

T. mając na uwadze, że dyskryminacja, na jaką narażone są kobiety w całej UE, jest przeszkodą na drodze do równości; mając na uwadze, że kobiety są nadal niedostatecznie reprezentowane jako wyborcy, a także na stanowiskach kierowniczych, np. w urzędach obsadzanych w drodze wyborów, w służbie cywilnej, środowisku akademickim, mediach i sektorze prywatnym; mając na uwadze, że powszechna dyskryminacja z wielu przyczyn jednocześnie, z jaką zmagają się kobiety, oraz nieproporcjonalna liczba kobiet borykających się z ubóstwem i wykluczeniem społecznym utrudniają im pełne korzystanie z praw obywatelskich;

U. mając na uwadze, że prawo do składania petycji do Parlamentu Europejskiego, o którym mowa w art. 20 i 227 TFUE oraz w art. 44 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, jest jednym z filarów obywatelstwa UE i drugim w kolejności najbardziej znanym prawem wynikającym z obywatelstwa UE, oraz że musi tworzyć powiązanie między obywatelami a instytucjami Unii Europejskiej dzięki procesowi, który powinien być otwarty, demokratyczny i przejrzysty;

V. mając na uwadze, że prawa podstawowe obywateli UE można by zagwarantować, przyjmując nowe podejście dotyczące interpretacji art. 51 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

W. mając na uwadze, że obywatele europejscy są bezpośrednio reprezentowani w Parlamencie Europejskim oraz posiadają demokratyczne bierne i czynne prawa wyborcze w wyborach europejskich, nawet jeśli mieszkają w innym państwie członkowskim; mając na uwadze, że prawo obywateli europejskich do swobodnego przemieszczania się w celu głosowania w wyborach europejskich i lokalnych nie jest wspierane i upowszechniane w ten sam sposób we wszystkich państwach członkowskich; mając na uwadze, że różne petycje wskazują na istnienie biurokratycznych przeszkód oraz nieprawidłowości administracyjnych lub nieprawidłowości innej natury w zakresie korzystania z prawa do głosowania w wyborach krajowych czy regionalnych w państwie członkowskim pochodzenia przez osoby mieszkające w innym państwie członkowskim; mając na uwadze, że niektórzy obywatele mają ograniczone możliwości korzystania z tego demokratycznego prawa, jak osoby niepełnosprawne w państwach członkowskich, które pomimo ratyfikacji Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (UNCRPD) nie wypełniły zobowiązania do zreformowania swojego prawa wyborczego w celu umożliwienia osobom niepełnosprawnym korzystania z prawa do głosowania;

X. mając na uwadze, że obywatele mają prawo do organizowania lub wspierania, wraz z innymi obywatelami UE z wszystkich państw członkowskich, europejskiej inicjatywy obywatelskiej, która powinna umożliwiać im przyczynianie się do ustanawiania programu prac legislacyjnych UE; mając na uwadze, że europejska inicjatywa obywatelska jest ważnym narzędziem demokracji bezpośredniej umożliwiającym obywatelom aktywne angażowanie się w kształtowanie polityki i ustawodawstwa UE; mając na uwadze, że powinna ona być przejrzysta i skuteczna; mając na uwadze, że korzystanie o z tego prawa nie było dotychczas zadowalające;

Y. mając na uwadze, że utworzenie strefy Schengen oraz włączenie dorobku Schengen do unijnych ram prawnych znacznie zwiększyło swobodę przemieszczania się na terenie UE i stanowi jedno z największych osiągnięć procesu integracji europejskiej; mając na uwadze, że Rada Unii Europejskiej potwierdziła w konkluzjach nr 9166/3/11 i 9167/ 3/11 z dnia 9 czerwca 2011 r. pomyślne zakończenie procesu oceny oraz techniczną gotowość Bułgarii i Rumunii do przystąpienia do strefy Schengen;

Z. mając na uwadze, że bezpieczeństwo należy do kwestii budzących największe obawy obywateli UE; mając na uwadze, że UE powinna zapewnić swoim obywatelom ochronę swobód i poczucie bezpieczeństwa na swoim terytorium, przy czym należy zagwarantować, że wolności i prawa obywateli są respektowane i chronione; mając na uwadze, że terroryzm stanowi globalne zagrożenie, na które należy skutecznie odpowiedzieć na szczeblu lokalnym, krajowym i unijnym, aby zapewnić bezpieczeństwo obywateli europejskich;

AA. mając na uwadze, że według przeprowadzonej przez Komisję oceny skutków (SEC(2011)1556) towarzyszącej wnioskowi prowadzącemu do przyjęcia dyrektywy Rady (UE) 2015/637 z dnia 20 kwietnia 2015 r. w sprawie środków koordynacji i współpracy mających ułatwić ochronę konsularną niereprezentowanych obywateli Unii w państwach trzecich ¹²  niemal siedem milionów obywateli UE podróżuje lub mieszka w państwach spoza UE w miejscach, gdzie ich kraj nie jest reprezentowany przez ambasadę ani konsulat; mając na uwadze, że przewiduje się, że do 2020 r. liczba niereprezentowanych obywateli UE wzrośnie do co najmniej dziesięciu milionów; mając na uwadze, że obywatele Unii zamieszkujący na terytorium państwa spoza UE, w którym państwo członkowskie ich pochodzenia nie ma swojego przedstawicielstwa, są uprawnieni do korzystania z ochrony dyplomatycznej i konsularnej każdego z pozostałych państw członkowskich na takich samych warunkach jak obywatele tego państwa;

1. odnotowuje sprawozdanie Komisji w sprawie obywatelstwa UE z 2017 r., które zawiera wykaz nowych priorytetów według obszarów działalności na nadchodzące lata; przypomina, że prawidłowe stosowanie prawa UE jest wspólnym obowiązkiem państw członkowskich i instytucji europejskich; w tym zakresie podkreśla kluczową rolę, jaką Komisja jako strażniczka Traktatów ma do odegrania we wdrażaniu art. 258-260 TFUE; stwierdza, że niezbędne jest, by priorytety w skuteczny sposób odpowiadały na obawy obywateli, a także, by podjąć odpowiednio zdefiniowane i konkretne zobowiązania i działania w ciągu następnych trzech lat. wzywa Komisję, by przyspieszyła kształtowanie polityki UE w zakresie egzekwowania prawa przez wykorzystanie wszystkich dostępnych narzędzi i mechanizmów;

2. zauważa, że prawo do składania petycji, prawo do zwrócenia się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz prawo dostępu do dokumentów i rejestrów są podstawowymi i konkretnymi elementami obywatelstwa UE oraz że zwiększają przejrzystość procesów decyzyjnych; pragnie w związku z tym, by prawa te były propagowane i uwypuklane jako kluczowe elementy sprawozdania Komisji w sprawie obywatelstwa UE, oraz by zajmowały w tym sprawozdaniu odpowiednie miejsce;

3. podkreśla, że skuteczne egzekwowanie prawa do składania petycji zostało ułatwione dzięki usprawnionemu rozpatrywaniu petycji w Parlamencie Europejskim oraz uruchomieniu pod koniec 2014 r. portalu Komisji Petycji, który umożliwia składanie petycji w nieskomplikowany sposób oraz skuteczniejsze zarządzanie nimi, co wykazano w odpowiednich sprawozdaniach rocznych Komisji Petycji; wzywa do bezzwłocznego zakończenia wdrażania kolejnych przewidzianych etapów projektu, ponieważ dzięki niemu osoby składające i popierające petycje będą mogły podejmować bardziej interaktywne działania następcze związane z przebiegiem rozpatrywania petycji;

4. podkreśla, że warunkiem niezbędnym do pomyślnego korzystania z praw obywatelskich UE jest przestrzeganie przez państwa członkowskie wszystkich praw i wolności zapisanych w Karcie praw podstawowych UE; podkreśla, że tym co ostatecznie wzmacnia obywatelstwo UE jest wprowadzenie demokratycznego i partycypacyjnego sprawowania rządów, jak największa przejrzystość oraz bezpośrednie zaangażowanie wszystkich obywateli w procesy decyzyjne; wzywa państwa członkowskie do dokładniejszego informowania obywateli europejskich o przysługujących im prawach i spoczywających na nich obowiązkach oraz do sprzyjania równości w dostępie do tych praw oraz równego poszanowania tych praw zarówno w kraju pochodzenia, jak i innych państwach członkowskich; podkreśla istniejące klauzule opt-out, z których korzystają niektóre państwa członkowskie w odniesieniu do pewnych części Traktów UE, w związku z czym de facto powstają różnice w prawach obywateli;

5. wyraża głębokie ubolewanie, że od prawie dziesięciu lat nie poczyniono znaczących postępów w zakresie przyjęcia ogólnounijnej dyrektywy antydyskryminacyjnej; wzywa wszystkie instytucje UE i państwa członkowskie do jak najszybszego wznowienia odpowiednich negocjacji, gdyż jest to kwestia o najwyższym priorytecie; odnotowuje zobowiązanie Komisji do aktywnego wsparcia zakończenia tych negocjacji;

6. uważa, że należy zwiększyć skuteczność polityki UE w obszarze przeciwdziałania dyskryminacji i usunąć pozostałe przeszkody; zaleca, by Komisja zaktualizowała pierwsze dwie dyrektywy antydyskryminacyjne, a mianowicie dyrektywę Rady 2000/43/WE i dyrektywę Rady 2000/78/WE, aby dostosować je do obecnej wersji Traktatów i Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

7. wzywa do przyjęcia skutecznych ram regulacyjnych i środków koordynacyjnych na szczeblu UE i państw członkowskich w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony socjalnej i stabilnych miejsc pracy z odpowiednim wynagrodzeniem; uważa, że takie podejście jest kluczowe dla wzmocnienia podstawowych praw i wolności związanych z obywatelstwem UE;

8. podkreśla, że środki oszczędnościowe przyjęte w UE i państwach członkowskich pogłębiły nierówności gospodarcze i społeczne, co poważnie ograniczyło konkretne korzystanie z podstawowych praw i wolności związanych z obywatelstwem UE;

9. przypomina swoje poprawki przyjęte w dniu 14 września 2017 r. ¹³  i wiosek Komisji w sprawie kompleksowej dyrektywy dotyczącej zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych w odniesieniu do wymogów dostępności produktów i usług (COM(2015)0615) obejmujących różne rodzaje transportu; zaleca, by ustawodawcy przyspieszyli działania w zakresie przyjęcia europejskiego aktu prawnego w sprawie dostępności; z zadowoleniem przyjmuje międzyinstytucjonalne porozumienie w kwestii wdrożenia Traktatu z Marrakeszu do prawa autorskiego UE, za którym to wdrożeniem Komisja Petycji opowiada się od 2011 r., oraz ponawia wezwanie do szybkiej ratyfikacji tego traktatu przez UE i jej państwa członkowskie; wzywa wszystkie państwa członkowskie do ratyfikowania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i do podpisania Protokołu do tej Konwencji; popiera upowszechnienie stosowania wzajemnie uznawanej unijnej karty osoby niepełnosprawnej w jak największej liczbie państw członkowskich; zachęca państwa członkowskie do ułatwiania mobilności osób niepełnosprawnych i osób z ograniczeniami funkcjonalnymi w UE; podkreśla potrzebę poprawy dostępu osób niepełnosprawnych do witryn internetowych UE;

10. zachęca Komisję do podjęcia bardziej energicznych działań w celu zwalczania dyskryminacji osób LGBTI oraz do zwalczania homofobii przez zdefiniowanie konkretnych działań do podjęcia na szczeblu krajowym i europejskim; wzywa jednocześnie instytucje UE do ścisłego monitorowania praw osób LGBTI oraz promowania uznawania transgranicznych praw osób LGBTI i ich rodzin w UE;

11. przypomina, że zasada równouprawnienia płci może zostać wdrożona wyłącznie przez strategiczne włączanie jej do wszystkich polityk UE, w tym przez "Strategiczne zaangażowanie na rzecz równouprawnienia płci w latach 2016-2019"; wzywa Komisję do ułatwiania pełnego dostępu do usług opieki zdrowotnej w dziedzinie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego we wszystkich państwach członkowskich; wzywa Komisję do wdrożenia skutecznych środków w celu wyeliminowania dyskryminacji i zwalczania dyskryminujących stwierdzeń skierowanych przeciwko kobietom w UE oraz stwierdzeń utrwalających stereotypy płciowe; podkreśla potrzebę inwestowania w rozwój postawy i edukacji obywatelskiej, a także kształcenia w zakresie równouprawnienia płci w całej Europie; zwraca uwagę na zróżnicowanie wynagrodzenia i emerytur ze względu na płeć w UE, które osłabia możliwość prawdziwej niezależności gospodarczej milionów kobiet; podkreśla znaczenie politycznego zaangażowania młodzieży, zwłaszcza kobiet i dziewcząt, oraz apeluje o to, by Komisja i państwa członkowskie podejmowały więcej działań mających na celu wspieranie ich udziału;

12. z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie podpisania i zawarcia umowy w sprawie przystąpienie UE do konwencji stambulskiej; ubolewa jednak, że ograniczenie do dwóch obszarów - obejmujących kwestie dotyczące współpracy sądowej w sprawach karnych oraz prawo do azylu i zasady non-refoulement - prowadzi do braku pewności prawa co do zakresu przystąpienia UE; wzywa państwa członkowskie do przyspieszenia negocjacji w sprawie ratyfikacji i wdrożenia konwencji stambulskiej; wzywa państwa członkowskie, które jeszcze nie ratyfikowały konwencji stambulskiej, do jej niezwłocznej ratyfikacji, a do Komisji apeluje o przedłożenie wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet; z zadowoleniem przyjmuje przedstawienie przez Komisję pakietu dotyczącego godzenia życia zawodowego i prywatnego i apeluje do wszystkich instytucji o jak najszybsze podjęcie tych działań; wzywa Komisję i państwa członkowskie do propagowania obejmowania stanowisk kierowniczych przez kobiety i reprezentacji kobiet na tych stanowiskach, a także do podejmowania konkretnych działań w celu zaspokojenia potrzeb obywateli znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, zmagających się z dyskryminacją krzyżową z wielu przyczyn jednocześnie, tak aby obywatele ci mogli korzystać z praw obywatelskich, np. dzięki zastosowaniu odpowiednich strategii; wzywa Radę do zwiększenia wysiłków na rzecz odblokowania dyrektywy w sprawie kobiet w zarządach; ponownie apeluje, aby Komisja przyjęła w formie komunikatu dokument pt. "Strategiczne zaangażowanie na rzecz równouprawnienia płci na lata 2016-2019";

13. przypomina, że mniejszości tradycyjne od stuleci współistnieją w Europie z kulturami większościowymi; podkreśla, że niezbędne jest by instytucje UE odgrywały bardziej aktywną rolę w ochronie mniejszości, np. przez promowanie spotkań, seminariów i rezolucji podnoszących świadomość, jak również konkretnych działań administracyjnych w ramach instytucji UE; uważa, że UE powinna ustanowić wysokie standardy ochrony mniejszości - począwszy od standardów zapisanych w narzędziach prawa międzynarodowego, jak np. instrumenty Rady Europy - oraz że standardy te powinny wyraźnie wpisywać się w ramy prawne zapewniające demokrację, praworządność i prawa podstawowe w całej UE; zachęca wszystkie państwa członkowskie do niezwłocznego ratyfikowania w całości Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych i Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych oraz do wdrażania tych traktatów w dobrej wierze; przypomina również o potrzebie wdrożenia zasad opracowanych w ramach Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE); wyraża ubolewanie z powodu wszelkiej retoryki, która podburza do dyskryminacji ze względu na narodowość; zachęca rządy krajowe do poszukiwania trwałych rozwiązań i promowania kultury różnorodności językowej we wszystkich państwach członkowskich oraz w UE ogółem, ponieważ zarówno Traktaty, jak i Karta praw podstawowych Unii Europejskiej zawierają odniesienia do ochrony mniejszości narodowych i do dyskryminacji ze względu na język;

14. wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że znaczna liczba Romów w Europie pada ofiarą dyskryminacyjnej rejestracji urodzeń i że w związku z tym osoby te nie posiadają dokumentów tożsamości, są pozbawione dostępu do podstawowych świadczeń w kraju pobytu, co w konsekwencji prowadzi do pozbawienia ich możliwości korzystania z wszelkich praw w UE; wzywa państwa członkowskie do zastosowania natychmiastowych środków naprawczych w tym względzie, aby zagwarantować im możliwość korzystania z podstawowych praw człowieka i wszystkich praw, jakie wynikają z obywatelstwa UE; wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny i monitorowania sytuacji w państwach członkowskich oraz zainicjowania prac nad identyfikacją i ochroną osób, których obywatelstwo nie zostało uznane i które nie posiadają dostępu do dokumentów tożsamości;

15. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zaproponowania specjalnych działań mających na celu usunięcie przeszkód dla swobodnego przemieszczania się zgodnie z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie przeszkód utrudniających obywatelom UE swobodne przemieszczanie się i podejmowanie pracy na rynku wewnętrznym ¹⁴  oraz rezolucją z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony dobra dziecka w całej UE na podstawie petycji skierowanych do Parlamentu Europejskiego ¹⁵ ;

16. wzywa Komisję, by regularnie monitorowała stosowanie dyrektywy 2004/38/WE w państwach członkowskich oraz podjęła odpowiednie środki w celu usunięcia możliwych przeszkód ograniczających swobodę przemieszczania się; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie narzędzia służącego do e-uczenia się z zakresu prawa obywateli Unii Europejskiej do swobodnego przemieszczania się, które pomaga władzom lokalnym lepiej zrozumieć prawa i obowiązki związane ze swobodnym przemieszczaniem się;

17. dostrzega wysiłki Komisji w zakresie udostępniania i zwiększania dostępności wielu punktów udzielających informacji i pomocy w kwestiach dotyczących UE i praw, które przyznaje swoim obywatelom, jak sieć Europe Direct, portal Twoja Europa i portal "e-Sprawiedliwość"; uznaje wniosek Komisji w sprawie jednolitego portalu cyfrowego, mającego dać obywatelom łatwy dostęp online do informacji, usług w zakresie wsparcia i rozwiązywania problemów dotyczących korzystania z praw na jednolitym rynku;

18. wzywa Komisję do wzmocnienia sieci SOLVIT przez poprawę interakcji pomiędzy świadczonymi w jej ramach usługami a centrami krajowymi, aby zapewnić skuteczniejsze działania następcze dotyczące nierozwiązanych lub powtarzających się spraw, a także lepsze połączenie różnych unijnych narzędzi egzekwowania prawa, takich jak EU Pilot oraz CHAP; jednocześnie zachęca państwa członkowskie do promowania sieci SOLVIT i jej usług wśród obywateli UE, a także innych mechanizmów dochodzenia roszczeń i uczestnictwa obywatelskiego, zarówno na szczeblu UE (takich jak Komisja Petycji PE, Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich i europejska inicjatywa obywatelska), jak i szczeblu krajowym (np. za pośrednictwem lokalnego rzecznika praw obywatelskich, komisje petycji czy obywatelskie inicjatywy ustawodawcze);

19. wspiera zobowiązanie Komisji zawarte w sprawozdaniu w sprawie obywatelstwa UE z 2017 r. dotyczące zorganizowania ogólnounijnej kampanii informacyjnej na temat praw wynikających z obywatelstwa UE, aby pomóc obywatelom lepiej zrozumieć swoje prawa; wskazuje, że obywatele powinni mieć dostęp do wszystkich informacji niezbędnych do rzeczywistego wzmocnienia obywatelstwa oraz że informacje te powinny być prezentowane w jasny i zrozumiały sposób, aby obywatele mogli podejmować świadome decyzje w sprawie korzystania z praw wynikających z Traktatów i Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; zaleca promowanie przejrzystości i proaktywne wsparcie konsularne jako najodpowiedniejsze narzędzia w tym względzie, wraz z odpowiednim publikowaniem niezbędnych informacji ułatwiających osiedlenie się nowo przybyłych;

20. przypomina, że dostęp do świadczeń zdrowotnych, koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego i uznawanie kwalifikacji zawodowych w innych państwach członkowskich to obszary, w których obywatele UE często borykają się z trudnościami, oraz wzywa Komisję do zdecydowanego egzekwowania tych kwestii, aby zaradzić takim sytuacjom;

21. wyraża zaniepokojenie coraz większym brakiem zainteresowania polityków obywatelstwem; uważa, że należy nadać priorytet walce z ksenofobią, rasizmem, dyskryminacją i mową nienawiści;

22. przyznaje, że za podjęcie działań w celu zwiększenia frekwencji wyborczej w wyborach europejskich odpowiedzialni są wspólnie UE i państwa członkowskie; zachęca państwa członkowskie do promowania uczestnictwa demokratycznego dzięki lepszemu informowaniu obywateli o ich biernych i czynnych prawach wyborczych w wyborach lokalnych i europejskich za pośrednictwem wielu kanałów i w zrozumiałym języku oraz dzięki wyeliminowaniu wszelkich przeszkód dla ich udziału, takich jak dyskryminacja ze względów ekonomicznych, społecznych i językowych, nieuczciwe praktyki czy korupcja; wzywa państwa członkowskie do usunięcia przeszkód utrudniających dostępność dla obywateli niepełnosprawnych oraz do ułatwienia głosowania we wszystkich wyborach obywatelom mieszkającym, pracującym lub uczącym się z dala od swojego lokalu wyborczego np. poprzez zastosowanie rozwiązań w zakresie elektronicznej identyfikacji i głosowania;

23. uważa, że reforma aktu wyborczego może stanowić szansę na zwiększenie demokratyczności Unii; podkreśla, że tysiące Europejczyków podziela tę opinię; przypomina, że należy propagować uczestnictwo w wyborach do Parlamentu Europejskiego przez zwiększenie widoczności partii politycznych na poziomie europejskim, oraz przypomina, że UE i jej państwa członkowskie ponoszą wspólną odpowiedzialność za wzmocnienie europejskiego charakteru wyborów do Parlamentu Europejskiego; zachęca Radę, by w przeglądzie ww. aktu ujęła uwzględniające problematykę równości płci i zrównoważone pod względem płci listy kandydatów; zwraca się do Komisji o podjęcie działań w sprawie skarg dotyczących prawa do głosowania w wyborach europejskich i lokalnych, o opracowanie konkretnego planu działania w celu wprowadzenia głosowania elektronicznego w wyborach do Parlamentu Europejskiego w najbliższym możliwym terminie, oraz do szerszego udostepnienia tego systemu wszystkim obywatelom UE; wzywa państwa członkowskie do zrobienia wszystkiego co w ich mocy, by zachęcić osoby, które nie posiadają obywatelstwa żadnego państwa, a przebywają na stałe w jednym z państw członkowskich UE, do przyjęcia obywatelstwa przyjmującego państwa członkowskiego, tak aby mogły w pełni korzystać z praw wypływających z obywatelstwa UE; uważa, że obywatele UE, którzy przeprowadzili się do innego państwa członkowskiego i w nim przebywają, powinni mieć możliwość korzystania z prawa do głosowania w wyborach krajowych w państwie pochodzenia; wzywa państwa członkowskie pozbawiające prawa wyborczego tych obywateli, którzy podjęli decyzję o zamieszkaniu przez dłuższy czas w innym państwie członkowskim, aby złagodziły warunki ich obowiązujące i umożliwiły im zachowanie prawa do głosowania w wyborach krajowych; wzywa Komisję do podjęcia koniecznych działań, by umożliwić osobom niepełnosprawnym korzystanie z prawa do głosowania bez jakiejkolwiek dyskryminacji; popiera ewentualne wprowadzenie europejskiego dokumentu tożsamości w uzupełnieniu krajowych dokumentów tożsamości;

24. odnotowuje ostatni komunikat Komisji (COM(2017)0482) w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej zawierający propozycję zmiany rozporządzenia (UE) nr 211/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. w celu poprawy jego działania; ma nadzieję, że dzięki zmianie tego rozporządzenia instrument europejskiej inicjatywy obywatelskiej stanie się bardziej przejrzysty, skuteczny i przyjazny dla użytkownika, a jednocześnie zapewnione zostanie demokratyczne i szersze uczestnictwo obywateli w debacie europejskiej oraz w ustalaniu programu działań; podkreśla istotną rolę ustawodawczą, jaką w tym procesie odegra Parlament, oraz znaczenie dobrej współpracy z Komisją w ramach zmiany rozporządzenia; wzywa Komisję do uwzględnienia w tym przeglądzie przepisów mających na celu zmianę warunków dopuszczalności prawnej i wymogów w zakresie rejestracji, a także procedur rozpatrywania europejskich inicjatyw ustawodawczych;

25. uważa, że w interesie obywatelstwa UE niezbędne są działania Komisji mające na celu wzmocnienie europejskiego wymiaru kulturalnego; zachęca do finansowania w ramach programu "Europa dla obywateli" projektów o bardziej innowacyjnym charakterze i potencjale oddziaływania systemowego; proponuje, by równolegle do programu "Europa dla obywateli" i w jego uzupełnieniu rozwinąć program "Poznaj Europę";

26. proponuje, aby w celu wzmocnienia obywatelstwa UE i jego egzekwowania Komisja zachęcała do wyznaczania przez instytucje lokalne doradców odpowiedzialnych za kwestie europejskie, ponieważ jest to poziom najbliższy obywatelom;

27. zaleca Komisji ustanowienie dzienników podawczych we wszystkich jej siedzibach, łącznie z przedstawicielstwami w państwach członkowskich, aby obywatele mogli zwracać się na piśmie osobiście w udokumentowany sposób do każdej z instytucji UE;

28. zaleca Komisji wprowadzenie, we współpracy ze służbami pocztowymi realizującymi usługę powszechną, systemu przesyłek z potwierdzeniem zawartości, oprócz potwierdzenia daty i nadawcy, aby obywatele mogli zwracać się na piśmie bez fizycznej obecności i w udokumentowany sposób do instytucji europejskich;

29. wyraża przekonanie, że zapisane w art. 11 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej prawo podstawowe do wolności wypowiedzi i informacji, wolne media i dostęp do pluralizmu głosów w społeczeństwie i mediach są niezbędnymi elementami prawidłowo funkcjonującej demokracji i dlatego stanowią konstytucyjną podstawę członkostwa w UE zapisaną w art. 2 i 6 TUE; podkreśla zapotrzebowanie na jasno sprecyzowaną politykę UE w celu zwalczania antyeuropejskiej propagandy i nieprawdziwych informacji, a także zwiększania niezależności mediów publicznych od instytucji rządowych; proponuje, by ustalić minimalny czas, jaki ma być poświęcony w publicznych środkach przekazu we wszystkich państwach członkowskich na treści związane ze sprawami UE; proponuje, by instytucje UE przystąpiły do utworzenia europejskich kanałów telewizyjnych nadających we wszystkich państwach członkowskich we wszystkich językach urzędowych UE, a także do kształcenia obywateli od najmłodszych lat w zakresie umiejętności korzystania z mediów; popiera rozpowszechnianie prasy i produktów multimedialnych we wszystkich językach urzędowych UE; podkreśla w związku z tym, że konieczne są dalsze inicjatywy w zakresie podnoszenia świadomości skierowane do europejskich dziennikarzy;

30. utrzymuje, że różnorodność językowa i przejrzystość są kluczowymi narzędziami zbliżającymi obywateli do UE oraz angażującymi ich w jej działania; zauważa, że dochodzenia dotyczące dostępu do dokumentów stanowią 30 % wszystkich dochodzeń zamkniętych przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w 2016 r., dlatego też zaleca promowanie prawa dostępu do dokumentów oraz tłumaczenie jak największej liczby dokumentów na wszystkie języki urzędowe UE; wspiera zintensyfikowanie dialogu z obywatelami i zachęca do debat publicznych w celu poprawy zrozumienia przez obywateli UE wpływu UE na ich życie codzienne oraz umożliwienia im uczestnictwa w wymianie poglądów w ramach przydziałów czasowych w programach telewizyjnych dla docelowych odbiorców; wzywa do przyjęcia horyzontalnej dyrektywy w sprawie sygnalizowania nieprawidłowości określającej odpowiednie kanały i procedury dla zgłaszania spraw;

31. wspiera promowanie kultury służby publicznej w instytucjach unijnych i krajowych oraz uważa, że UE powinna stanowić przykład, stosując najwyższe normy administracyjne i normy przejrzystości, zgodnie z art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; proponuje, by lokalne biura UE w państwach członkowskich zostały przekształcone w punkty kompleksowej obsługi oferujące wszechstronne usługi dla obywateli UE, tak aby ograniczyć biurokrację i przeszkody w korzystaniu z praw wynikających z obywatelstwa UE; podkreśla znaczenie projektu dotyczącego jednorazowości eliminującego zbędne obciążenia dla europejskich przedsiębiorstw, od których wymaga się wielokrotnego przedstawiania tych samych danych i dokumentów w ramach działalności transgranicznej;

32. podkreśla, że dostępne kształcenie odgrywa istotną rolę w uświadamianiu przyszłych obywateli UE o ich prawach; podkreśla, jak ważne jest promowanie za pośrednictwem programu Erasmus+ rozwijania umiejętności przekrojowych, które przyczyniają się do międzykulturowego zrozumienia i aktywnego udziału w różnych społeczeństwach; zachęca państwa członkowskie do tego, by w programach nauczania poświęciły większą uwagę edukacji obywatelskiej dotyczącej w szczególności obywatelstwa UE i spraw związanych z UE, oraz by odpowiednio dostosowały programy kształcenia nauczycieli; przypomina, że konieczne jest wspieranie nauczycieli i innych osób zajmujących się nauczaniem we włączaniu informacji o prawach i obywatelstwie UE do nauczanych treści; w tym kontekście podkreśla, że niezbędne jest dalsze propagowanie i rozwijanie platform online, aby pracownicy sektora edukacji mieli dostęp do innowacyjnych, wielojęzycznych materiałów dydaktycznych, które pomogłyby im inspirować i motywować uczniów do nauki o UE; wzywa Komisję do uruchomienia strategii edukacyjnej na rzecz obywatelstwa europejskiego obejmującej propozycje wytycznych w celu opracowania programu nauczania, który mógłby obejmować odwiedzanie instytucji UE przez grupy szkolne;

33. przypomina, że zgodnie z obowiązującym prawem UE wystąpienie danego państwa członkowskiego z Unii jest dla jego obywateli równoznaczne z utratą obywatelstwa europejskiego; ubolewa nad tym, że wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z UE będzie pierwszym przypadkiem w historii UE, w którym obywatele zostaną pozbawieni praw przyznanych im na mocy Traktatów UE; podkreśla, że należy się spodziewać, iż ta utrata praw będzie miała poważny wpływ na ich codzienne życie; nalega na to, że wszelkie porozumienia powinny opierać się na zasadach równości, symetrii, uczciwego traktowania, wzajemności i niedyskryminacji, a także pełnego poszanowania integralności prawa UE, w tym Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i jej ram egzekwowania; wzywa obie strony negocjacji do priorytetowego traktowania wszystkich zainteresowanych obywateli i do zabezpieczenia ich praw; wzywa strony negocjacji do tego, by po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z UE utrzymały w jak najszerszym zakresie wszystkie socjalne, gospodarcze i rodzinne prawa pochodne, a w szczególności prawa w zakresie opieki zdrowotnej;

34. proponuje, by dzień 9 maja stał się w EU dniem ustawowo wolnym od pracy, aby wzmocnić poczucie przynależności do rodziny europejskiej;

35. wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, by ich przepisy krajowe były wystarczająco jasne i szczegółowe, aby zapewnić poszanowanie prawa obywateli i ich rodzin do swobodnego przemieszczania się oraz wzywa je do dokładnego udostępniania rzetelnych informacji zainteresowanym stronom, a także do propagowania dobrej współpracy i szybkiej wymiany informacji z innymi administracjami krajowymi, w szczególności w przypadkach obejmujących transgraniczne ubezpieczenia i emerytury; apeluje o prowadzenie zacieśnionej współpracy między przyjmującymi państwami członkowskimi i odnośnymi konsulatami - współpracy, która zapewni właściwą sieć wsparcia i sprawiedliwe traktowanie w sprawach transgranicznych, w szczególności w sprawach dotyczących pieczy nad dzieckiem; wzywa Komisję do przedstawienia wniosku ustawodawczego w sprawie transgranicznego uznawania orzeczeń o adopcji;

36. wzywa Radę Unii Europejskiej i Radę Europejską, by umożliwiły wszystkim państwom, które spełniają niezbędne kryteria techniczne, przystąpienie do strefy Schengen, a tym samym zapewniły wszystkim obywatelom UE możliwość korzystania ze swobody przemieszczania się bez ograniczeń w postaci odpraw granicznych;

37. przypomina, że prawodawstwo UE z zakresu bezpieczeństwa powinno być aktualne, skuteczne i wydajne w zapobieganiu zmieniającym się zagrożeniom, ich wykrywaniu oraz reagowaniu na nie; wzywa do pilnego wdrożenia Europejskiej agendy bezpieczeństwa, lepszego egzekwowania istniejących w tym obszarze aktów prawnych UE oraz skuteczniejszej wymiany informacji pomiędzy państwami członkowskimi i z agencjami UE, a także jej koordynacji; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy Komisji mające na celu wzmocnienie współpracy w zakresie bezpieczeństwa między państwami członkowskimi; podkreśla znaczenie pełnego poszanowania praw podstawowych w walce z terroryzmem; podkreśla, że harmonizacja działań wewnętrznych i zewnętrznych UE w dziedzinie bezpieczeństwa jest niezbędna do skutecznej ochrony obywateli UE;

38. wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz stworzenia rzeczywistej i skutecznej unii bezpieczeństwa, która zapewni potraktowanie zagrożenia terrorystycznego w sposób całościowy;

39. uważa deradykalizację i zapobieganie radykalizacji za absolutny priorytet UE oraz zdecydowanie opowiada się za wzmocnieniem specjalnych międzysektorowych programów ukierunkowanych na edukację, działalność wolontariacką i kulturalną, pracę z młodzieżą, a także za wzmocnieniem programów deradykalizacji w instytucjach, społecznościach lokalnych, społeczeństwie obywatelskim, wspólnotach religijnych i regionalnych organach administracji; uważa, że kompleksowej polityce w tym zakresie powinien towarzyszyć długotrwały i proaktywny proces deradykalizacji w sferze prawnej; podkreśla potrzebę rozwijania strategii na rzecz włączenia społecznego i polityki zwalczania dyskryminacji; wzywa państwa członkowskie do potraktowania radykalizacji w sposób całościowy i skorzystania z fachowej wiedzy, którą dysponuje sieć upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw powstała z inicjatywy Komisji; podkreśla, że zapobieganie radykalizacji może być wspierane przez działania finansowane z programów UE, takich jak europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne, program "Horyzont 2020" czy Europa dla Obywateli;

40. wzywa do pełnego i skutecznego wdrożenia dyrektywy (UE) 2015/637, aby zapewnić ochronę konsularną obywatelom UE przebywającym w państwach trzecich, gdzie państwa członkowskie, z których pochodzą, nie są reprezentowane;

41. wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego wprowadzenia nowego, bezpieczniejszego formatu dla tymczasowych unijnych dokumentów podróży dla niereprezentowanych obywateli UE przebywających poza jej granicami, których paszport został skradziony, zniszczony, zaginął lub jest czasowo niedostępny, tak aby zapewnić im możliwość bezpiecznego powrotu;

42. podkreśla, że ofiarom przestępstw i terroryzmu na terytorium UE należy zagwarantować odpowiedni poziom praw bez jakiejkolwiek dyskryminacji oraz że ofiary te powinny zostać potraktowane godnie i z szacunkiem, jak również otrzymać odpowiednie wsparcie zależnie od ich indywidualnych potrzeb oraz potrzeb ich rodzin; zwraca uwagę na rosnącą liczbę obywateli Unii, którzy ucierpieli w zamachach terrorystycznych poza terenem własnego kraju, w związku z czym pilnie wzywa do ustanowienia w państwach członkowskich protokołów dotyczących udzielania pomocy Europejczykom, którzy nie są ich obywatelami, w przypadku ataku terrorystycznego, zgodnie dyrektywą (UE) 2017/541 w sprawie zwalczania terroryzmu; podkreśla potrzebę przyjęcia dyrektywy szczegółowej w sprawie ochrony ofiar terroryzmu;

43. wyraża ubolewanie z powodu istnienia transgranicznych przeszkód w sprawach cywilnych lub społecznych, takich jak prawo rodzinne czy emerytury, uniemożliwiających wielu obywatelom korzystanie z pełni praw obywatelskich UE;

44. ubolewa, że możliwości dochodzenia roszczeń dostępne dla rodziców i dzieci w przypadku separacji czy rozwodu nie są takie same w we wszystkich państwach członkowskich, skutkiem czego setki rodziców w Europie zwracają się do Komisji Petycji, wzywając ją do bardziej aktywnych działań, choć jej kompetencje w tym zakresie są bardzo ograniczone;

45. wzywa do zacieśnienia współpracy między państwami członkowskimi w celu zapewnienia ochrony ofiar przemocy na tle płciowym, a także do uwzględnienia nadrzędnego interesu dziecka w sprawach dotyczących transgranicznych sporów rodzinnych;

46. przyjmuje z zadowoleniem utworzenie Europejskiego Korpusu Solidarności dla młodych obywateli UE i wzywa do tego, by odpowiednio finansować tę inicjatywę oraz by nie zastępować zatrudnienia dobrej jakości nieodpłatnym wolontariatem;

47. wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia środków w zakresie koordynacji i współpracy w celu skutecznego rozwiązania problemów związanych z podwójnym opodatkowaniem i dyskryminacją podatkową we wszelkich sytuacjach transgranicznych oraz do lepszego uwzględniania realiów związanych z transgraniczną mobilnością pracowników; uważa, że kwestie związane z podwójnym opodatkowaniem nie są obecnie w wystarczającym stopniu rozwiązane, ponieważ regulowane są za pośrednictwem obowiązujących dwustronnych konwencji podatkowych lub jednostronnych działań państw członkowskich i wymagają podjęcia w najbliższym czasie uzgodnionych działań na szczeblu UE;

48. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

1 Dokument Rady 6622/16.

2 Dokument Rady 14268/15.

3 Dz.U. C 378 z 9.11.2017, s. 146.

4 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0106.

5 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0385.

6 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0013.

7 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0063.

8 PE 601.177v04-00.

9 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0512.

10 PE 597.698v03-00. Zob. także sprawozdanie A8-0265/2017.

11 PE 603.107v02-00. Zob. także sprawozdanie A8-0265/2017.

12 Dz.U. L 106 z 24.4.2015, s. 1.

13 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0347.

14 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0083.

15 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0142.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2018.369.11
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE z 2017 r.: wzmocnienie praw obywateli w Unii demokratycznych zmian (2017/2069(INI)).
• Data aktu: 12/12/2017
• Data ogłoszenia: 11/10/2018