Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 5 października 2016 r. w sprawie potrzeby europejskiej polityki reindustrializacji w świetle niedawnych spraw Caterpillar i Alstom (2016/2891(RSP)).

Potrzeba europejskiej polityki reindustrializacji w świetle niedawnych spraw Caterpillar i Alstom

P8_TA(2016)0377

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 5 października 2016 r. w sprawie potrzeby europejskiej polityki reindustrializacji w świetle niedawnych spraw Caterpillar i Alstom (2016/2891(RSP))

(2018/C 215/04)

(Dz.U.UE C z dnia 19 czerwca 2018 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 9, 151, 152, art. 153 ust. 1 i 2 oraz art. 173,

- uwzględniając art. 14, 27 i 30 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

- uwzględniając dyrektywę Rady 98/59/WE z dnia 20 lipca 1998 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych ¹ ,

- uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) i Traktat o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności art. 5 ust. 3 TUE, i Protokół nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 31 marca 2005 r. "Restrukturyzacje i zatrudnienie. Antycypacja i towarzyszenie restrukturyzacjom na rzecz poprawy zatrudnienia: rola Unii Europejskiej" (COM(2005)0120) oraz opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 14 grudnia 2005 r.,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 23 listopada 2010 r. "Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia: europejski wkład w pełne zatrudnienie" (COM(2010)0682),

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1309/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (2014-2020) i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1927/2006 ² ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2013 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie informowania pracowników i konsultowania się z nimi, przewidywania restrukturyzacji i zarządzania nimi ³ ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 grudnia 2013 r. "Unijne ramy jakości na rzecz przewidywania zmian i restrukturyzacji" (COM(2013)0882),

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2014 r. w sprawie reindustrializacji Europy z myślą o promowaniu konkurencyjności i trwałego rozwoju ⁴ ,

- uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 18 kwietnia 2012 r. na temat wykorzystania potencjału ekologicznego wzrostu gospodarczego w zakresie zatrudnienia (SWD(2012)0092),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 22 stycznia 2014 r. pt. "Działania na rzecz odrodzenia przemysłu europejskiego" (COM(2014)0014),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2015 r. pt. "Handel dla wszystkich - W kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej" (COM(2015)0497),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 października 2012 r. "Silniejszy przemysł europejski na rzecz wzrostu i ożywienia gospodarczego" (COM(2012)0582) oraz 20 % cel reindustrializacji,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 grudnia 2015 r. w sprawie rozwoju zrównoważonego europejskiego przemysłu obróbki metali nieszlachetnych ⁵ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 czerwca 2016 r. w sprawie konkurencyjności europejskiej branży zaopatrzenia kolei ⁶ ,

- uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że w chwili obecnej zachodzi bezwzględna konieczność zachowania spójności pomiędzy różnymi politykami UE w celu określenia rzeczywistej polityki przemysłowej, w szczególności w świetle spraw Caterpillar i Alstom;

B. mając na uwadze, że w dniu 2 września 2016 r. Caterpillar zapowiedział duży ogólnoświatowy plan restrukturyzacji; mając na uwadze, że jako część tego planu zakład w Gosselies został zmuszony do zakończenia swojej działalności, co doprowadziło do zwolnień 2 500 bezpośrednich pracowników oraz zagrożenia miejsc pracy około 4 000 podwykonawców;

C. mając na uwadze, że obniżenie kosztów produkcji w latach 2013 i 2015 pozwoliło na to, by produkty zakładu stały się bardziej konkurencyjne niż produkty pochodzące spoza UE; mając na uwadze, że Caterpillar postanowił mimo to zamknąć zakład w celu przeniesienia produkcji do innych zakładów o niższych standardach ochrony socjalnej i ochrony środowiska niż standardy obowiązujące w przemyśle europejskim;

D. mając na uwadze, że ze względu na znaczenie i europejski wymiar tej sprawy, Komisja podjęła decyzję o utworzeniu grupy zadaniowej z udziałem odpowiednich służb, która ma pełnić funkcję partnera dialogu w procesie zamknięcia Caterpillar;

E. mając na uwadze, że te dwa zakłady produkcyjne nie są jedynymi, które zostaną objęte restrukturyzacją; oczekuje się kolejnych zwolnień w zakładach Alstom w Hiszpanii i we Włoszech, a także w zakładzie Caterpillar w Irlandii Północnej;

F. mając na uwadze, że branża kolejowa jest podstawą industrializacji europejskiej i może pochwalić się ponad 175-letnią historią; mając na uwadze, że oczekiwana średnioroczna stopa wzrostu dostępnych rynków branży zaopatrzenia kolei wzrośnie do 2,8 % do 2019 r.; mając na uwadze, że europejska branża zaopatrzenia kolei zatrudnia bezpośrednio 400 000 osób w całej UE, z których wiele pracuje w MŚP; mając na uwadze, że w celu przejścia na transport kolejowy, co jest konieczne dla osiągnięcia celów UE w zakresie klimatu i energii, niezbędna jest silna i innowacyjna europejska branża zaopatrzenia kolei;

G. mając na uwadze, że przemysł wytwórczy odpowiada za 65 % wydatków na działalność badawczo-rozwojową przedsiębiorstw, w związku z czym wzmocnienie naszej bazy przemysłowej jest niezbędne dla utrzymania doświadczenia i wiedzy specjalistycznej w UE; mając na uwadze, że aby rozwój cyfrowy będący priorytetem planu Junckera mógł się urzeczywistnić, konieczna jest silna baza przemysłowa;

H. mając na uwadze, że europejski przemysł, taki jak ten świadczony przez Alstom i Caterpillar, charakteryzuje się wysoką wartością dodaną o uznanej wiedzy fachowej; mając na uwadze, że ta centralna i strategiczna dla UE branża stoi obecnie w obliczu silnej ogólnoświatowej konkurencji ze strony państw, które eksportują na rynek europejski produkty o niższych kosztach wytworzenia dzięki prowadzeniu agresywnej i szybko rozwijającej się polityki na wszystkich kontynentach, często przy politycznym i finansowym wsparciu swoich rządów;

I. mając na uwadze - w kontekście niedawnej sprawy Alstom - że Komisja przeprowadzi 15-letnie badanie prospektywne (2030 r.) na temat rozwoju branży kolejowej w Europie, kompilując różne scenariusze dotyczące celów środowiskowych państw członkowskich UE, połączone z analizą wpływu różnych scenariuszy na miejsca pracy, zawody i umiejętności; mając na uwadze, że Komisja musi szybko podjąć działania w odpowiedzi na zalecenia zawarte w rezolucji Parlamentu w sprawie branży zaopatrzenia kolei w UE w celu zapewnienia pewnych i trwałych miejsc pracy oraz rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu; mając na uwadze, że wszelkie działania następcze powinny być ułatwione poprzez stały dialog z zainteresowanymi stronami oraz obejmować wszystkie rozdziały rezolucji;

J. mając na uwadze, że Komisja zobowiązała się do opracowania w 2013 r. pełnego raportu w sprawie stosowania ram jakości; przypominając w tym kontekście swój wniosek do Komisji o przedstawienie, po konsultacji ze stosownymi partnerami społecznymi, wniosku dotyczącego aktu prawnego w sprawie informacji i konsultacji z pracownikami, przewidywania restrukturyzacji i zarządzania nią;

K. mając na uwadze, że przemysł europejski musi zachować swoją konkurencyjność i zdolność do inwestowania w Europie, a także że stawia on czoła wyzwaniom społecznym i związanym z ochroną środowiska, które musi przezwyciężyć, pozostając jednocześnie wzorem dla reszty świata pod względem odpowiedzialności społecznej i środowiskowej;

L. mając na uwadze, że niektóre przedsiębiorstwa stosują strategie koncentrujące się wyłącznie na krótkoterminowych zwrotach finansowych, które zwykle są szkodliwe dla innowacji, inwestycji w badania i rozwój, zatrudnienia i odnowienia umiejętności;

M. mając na uwadze, że ambitna polityka w zakresie innowacji, sprzyjająca produkcji innowacyjnych, energooszczędnych produktów wysokiej jakości i promująca zrównoważone procesy, pozwoli UE na niezależność przy rosnącej globalnej konkurencji;

N. mając na uwadze, że w ostatnich latach handel maszynami budowlanymi w UE doznał poważnych zakłóceń, związanych ze zmniejszeniem inwestycji publicznych i prywatnych, ale także ze względu na wzrost kosztów produkcji wynikających ze wzrostu cen surowców;

O. mając na uwadze, że sprawiedliwy handel wyrobami przemysłowymi musi respektować podstawowe prawa pracowników i zasady ochrony środowiska; mając na uwadze, że inwestycje w energię ze źródeł odnawialnych i efektywność energetyczną są głównym motorem inwestycji w produkty przemysłowe zdolne do tworzenia pozytywnego sprzężenia zwrotnego; mając na uwadze, że innowacje i inwestycje w działalność badawczo-rozwojową, zatrudnienie oraz odnawianie umiejętności są kluczowe dla trwałego wzrostu;

P. mając na uwadze, że jak wykazano, innowacje produkcyjne mają pozytywny wpływ na wzrost liczby miejsc pracy na wszystkich etapach cyklu gospodarczego w przemyśle; mając na uwadze, że udział pracowników w działaniach innowacyjnych oraz w określaniu strategii może znacząco zwiększyć sukces gospodarczy;

Q. mając na uwadze, że najbardziej zaawansowana i zrównoważona część sektora stalowego - która wytwarza produkty technologiczne o wysokiej wartości, przestrzega zasad dotyczących ochrony zdrowia pracowników i okolicznej ludności oraz gwarantuje przestrzeganie rygorystycznych norm środowiskowych - odgrywa istotną rolę w europejskiej strategii przemysłowej;

R. mając na uwadze utratę specjalistycznej wiedzy branżowej i umiejętności pracowników podkreśla, że Europa musi zachować swój potencjał przemysłowy w celu zaspokojenia swoich potrzeb, bez uzależniania się od producentów z państw trzecich;

1. wyraża swoją zdecydowaną solidarność z wszystkimi pracownikami firm Caterpillar i Alstom oraz ich rodzinami i popiera ich, podobnie jak zaangażowanych podwykonawców, a także ubolewa nad negatywnymi skutkami, jakie takie likwidacje wywierają na lokalne gospodarki i społeczności; apeluje o podjęcie środków na rzecz wsparcia tych pracowników oraz ich gospodarki lokalnej i wspomagania regionów w przezwyciężaniu tej trudnej sytuacji gospodarczej i społecznej;

2. jest przekonany, że przemysł europejski powinien być postrzegany jako strategiczny atut na rzecz konkurencyjności i zrównoważonego charakteru UE; podkreśla, że jedynie solidny i odporny sektor oraz przyszłościowa polityka przemysłowa pozwoli UE stawić czoła różnym nadchodzącym wyzwaniom, w tym reindustrializacji UE, przejściu UE do zrównoważonego rozwoju oraz tworzeniu miejsc pracy wysokiej jakości; podkreśla, że Komisja i państwa członkowskie muszą lepiej przewidywać takie sytuacje społecznoekonomiczne i zapewnić konkurencyjność naszej sieci przemysłowej;

3. przypomina, że Europa jest społeczną gospodarką rynkową, której celem jest zapewnienie trwałego wzrostu gospodarczego i rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu; ubolewa nad brakiem prawdziwej polityki przemysłowej UE, która chroniłaby unijnych pracowników; wzywa zatem Komisję do ustanowienia prawdziwej europejskiej długoterminowej strategii przemysłowej, aby zgodnie ze strategią "Europa 2020" osiągnąć cel polegający na tym, by 20 % produktu krajowego brutto pochodziło z przemysłu;

4. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia należytej ochrony socjalnej, odpowiednich warunków pracy i płac umożliwiających ludziom godne życie, poprzez zapisanie tego w prawie lub w układach zbiorowych, a w przypadku zwolnień pracowników - do zapewnienia skutecznej ochrony przed niezgodnym z prawem zwolnieniem z pracy;

5. przypomina, że kryzys gospodarczy w Europie wykazał, że branże, które inwestują najwięcej konkretnie w innowacje, badania i rozwój, efektywność energetyczną, gospodarkę o obiegu zamkniętym itp., wykazują się największą odpornością; podkreśla w tym kontekście negatywny wpływ malejących inwestycji publicznych i prywatnych oraz kurczącej się konsumpcji wewnętrznej, które należałoby stymulować, aby mogły stać się bodźcem do wzrostu;

6. uważa, że zmniejszenie obciążeń administracyjnych nakładanych na przedsiębiorstwa i obniżenie ponoszonych przez nie kosztów przestrzegania przepisów oraz uchylenie zbędnego prawodawstwa przy jednoczesnym dalszym zapewnianiu wysokich standardów ochrony konsumentów, pracowników, zdrowia i środowiska musi stanowić kluczowy element każdej unijnej polityki reindustrializacji;

7. apeluje, aby polityka przemysłowa UE była oparta na jasno określonych celach i wskaźnikach - w tym na ambitnych celach w zakresie efektywności energetycznej, zasobów i klimatu - oraz na podejściu uwzględniającym cykl życia i gospodarkę o obiegu zamkniętym; podkreśla, że powinna ona obejmować inteligentny zestaw środków po stronie podaży i popytu, mających na celu relokację gospodarki w UE, dzięki czemu będzie ona bardziej odporna i mniej zależna od zasobów; zwraca uwagę, że powinna ona dążyć do inwestowania w kreatywność, umiejętności, innowacje i zrównoważone technologie oraz promować modernizację europejskiej bazy przemysłowej przez świadomą politykę w zakresie łańcucha wartości, która obejmuje podstawowe branże i ich regionalne i lokalne podmioty; uważa, że takie podejście mogłoby przynieść opłacalne korzyści dla europejskiego przemysłu i gospodarki europejskiej jako całości;

8. przypomina, że wiele lat interwencji wspierających banki i rynki aktywów w UE nie wywarło wpływu na miejsca pracy czy poprawę perspektyw gospodarczych; uważa, że należy przesunąć interwencję publiczną z nadmiernej stymulacji podaży na uzgodnioną politykę mającą na celu stymulowanie popytu, w tym poprzez środki fiskalne i zapewnienie wzrostu płac;

Polityka handlowa - kluczowy element zagwarantowania równych szans

9. podkreśla, że podczas gdy UE jest w dużej mierze otwarta dla konkurentów z państw trzecich w kilku sektorach gospodarki, państwa trzecie wprowadziły szereg barier, które dyskryminują europejskie przedsiębiorstwa; podkreśla, że w Europie i innych regionach świata trwa szybka i agresywna ekspansja konkurencji z państw trzecich, zwłaszcza z Chin, czemu towarzyszy często zdecydowane wsparcie polityczne i finansowe kraju pochodzenia; podkreśla, że takie praktyki mogą stanowić nieuczciwą konkurencję i zagrażać zatrudnieniu w Europie; podkreśla, że Chiny nie spełniają pięciu ustanowionych przez UE kryteriów określających status gospodarki rynkowej;

10. zachęca Komisję do ustanowienia takiej polityki handlowej UE, która będzie spójna z unijnymi celami przemysłowymi i będzie uwzględniać potrzebę zabezpieczenia miejsc pracy w przemyśle europejskim, unikając nowych przypadków relokacji i dalszej deindustrializacji; wzywa Komisję, aby zapewniła równe warunki działania podmiotom gospodarczym z Europy i spoza niej, gwarantując tym samym wszystkim uczciwą konkurencję;

11. przypomina o potrzebie osiągnięcia szybkiego porozumienia na temat zmiany rozporządzeń w sprawie instrumentów ochrony handlu w celu ich znaczącego wzmocnienia poprzez zwiększenie ich reaktywności i skuteczności; zwraca się do Komisji o wzięcie pod uwagę społecznych i ekonomicznych skutków, jakie uznanie statusu gospodarki rynkowej w przypadku państwowych lub innych nierynkowych gospodarek może mieć dla konkurencyjności przemysłu UE;

12. podkreśla potrzebę zapobieżenia temu, by polityka handlowa UE wspierała praktyki antykonkurencyjne, w tym dumping środowiskowy, a w szczególności dumping tanich produktów niskiej jakości, które zagrażają europejskim standardom i mają wpływ na gałęzie przemysłu związane z UE; wzywa Komisję do zbadania granicznych środków dostosowawczych w celu zagwarantowania równych szans podczas opracowywania polityk na rzecz osiągnięcia celu strategii "Europa 2020" oraz jako sposobu unikania dumpingu środowiskowego, wykorzystywania pracowników i nieuczciwej konkurencji;

13. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeprowadzenia badań dotyczących negocjacji handlowych, przy wykorzystaniu podejścia regionalnego i sektorowego, co powinno również poprawić zrozumienie oddziaływania na zatrudnienie i europejskie sektory przemysłu;

14. zwraca uwagę na nową tendencję polegającą na tym, że przedsiębiorstwa wracają do produkcji i świadczenia usług w Europie, a także na wynikające z tego możliwości w zakresie wzrostu i tworzenia miejsc pracy; apeluje do Komisji, by rozważyła, w jaki sposób UE może stworzyć warunki sprzyjające wykorzystaniu przez przedsiębiorstwa szans, jakie niesie ze sobą ta ponowna relokacja miejsc pracy;

Polityka konkurencji - kluczowy element dla przemysłu UE

15. zwraca się do Komisji o opracowanie skierowanych na zewnątrz, konkurencyjnych europejskich ram w celu przyciągnięcia i utrzymania inwestorów prywatnych, zachowując silne unijne łańcuchy wartości i tworząc wysokiej jakości miejsca pracy, aby zapewnić konkretne korzyści dla obywateli UE;

16. zauważa również, że przepisy dotyczące pomocy państwa powinny być lepiej dostosowane w celu zapewnienia innowacji i zrównoważonego charakteru oraz osiągnięcia celów promowania wysokiego poziomu zatrudnienia i kształtowania polityki społecznej zgodnie z art. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

17. podkreśla, że europejski przemysł stoi w obliczu ogólnoświatowej konkurencji, i w związku z tym stanowczo zachęca Komisję, by niezwłocznie przyjęła światowy rynek jako punkt odniesienia przy określaniu rynków geograficznych w ramach swojej analizy oraz by nie ograniczała swojej analizy wyłącznie do rynków krajowych lub rynku wewnętrznego, co pozwoli europejskim branżom przemysłowym na tworzenie partnerstw badawczo-rozwojowych lub związków strategicznych; wzywa w tym kontekście do umożliwienia restrukturyzacji głównych europejskich producentów w celu ułatwienia powstawania podmiotów o masie krytycznej wystarczającej do stawienia czoła konkurencji międzynarodowej;

Zamówienia publiczne - narzędzie potrzebujące poprawy

18. wzywa Komisję do lepszego wdrożenia unijnych rozporządzeń w sprawie zamówień publicznych; przypomina, że przepisy unijne pozwalają na odrzucenie ofert, które są wyjątkowo niskie lub w których ponad 50 % wartości jest realizowane poza UE;;

19. uważa, że zamówienia publiczne oraz oznakowanie ekologiczne mogą odgrywać rolę we wprowadzaniu na rynek zrównoważonych produktów, usług i innowacji oraz w tworzeniu stabilnej bazy przemysłowej w Europie; apeluje o podejmowanie przez państwa członkowskie i Komisję wspólnych starań na rzecz zapewnienia podejmowania przez instytucje zamawiające decyzji dotyczących zamówień w oparciu o zasadę oferty najkorzystniejszej ekonomicznie;

Lepsze wykorzystanie unijnych funduszy, badań i rozwoju oraz innowacji -sposób na opracowanie nowej polityki przemysłowej

20. wzywa Komisję, aby wraz z państwami członkowskimi opracowała unijną strategię na rzecz spójnej i kompleksowej polityki przemysłowej mającej na celu reindustrializację Europy i opartej m.in. na digitalizacji (w szczególności na włączeniu inteligentnych technologii i robotyki w przemysłowe łańcuchy wartości), stabilności, efektywności energetycznej i odpowiednich zasobach; w tym celu wzywa do zwiększenia współpracy i zbieżności między państwami członkowskimi w sprawach fiskalnych, społecznych i budżetowych, tak aby ułatwiać powstawanie wspólnych projektów przemysłowych; uważa, że europejskie ramy regulacyjne powinny umożliwiać przemysłowi dostosowanie się do omawianych zmian i podejmowanie działań z wyprzedzeniem, aby przyczyniać się do tworzenia miejsc pracy, do wzrostu i do konwergencji regionalnej;

21. wzywa Komisję do współpracy z różnymi sektorami przemysłu, w celu zapewnienia jak najlepszego wykorzystania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, a w szczególności Funduszu Rozwoju Regionalnego (FRR), w celu wspierania projektów badawczo-rozwojowych na szczeblu regionalnym;

22. uważa, że fundusze UE oferują ogromne możliwości finansowania trwałych inwestycji w infrastrukturę energetyczną i infrastrukturę transportu publicznego oraz inteligentnego wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych; wzywa do poprawy w zakresie wdrażania różnych kryteriów, w szczególności w odniesieniu do zatrudnienia, kryteriów środowiskowych i społecznych, przy korzystaniu z funduszy UE oraz wszystkich instrumentów finansowych zarządzanych przez EBI;

23. apeluje o program inteligentnych specjalizacji UE oraz o ustalanie priorytetów działalności w zakresie badań i rozwoju w tych sektorach, w których UE może odgrywać wiodącą rolę; apeluje o konkretne instrumenty umożliwiające UE i państwom członkowskim połączenie wysiłków w zakresie badań i rozwoju i wykorzystanie wyników uzyskanych w lokalnej gospodarce; uważa, że związek między badaniami a przemysłem jest kluczowy dla wzmocnienia konkurencyjności przemysłu UE; w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie do aktywnego promowania intensyfikacji współpracy między ośrodkami badawczymi, uczelniami wyższymi i przedsiębiorstwami oraz do zachęcania do intensyfikacji takiej współpracy; wzywa do poprawy środowiska badawczego poprzez zwiększenie budżetu na badania, rozwój i innowacje oraz lepsze powiązanie różnych unijnych i krajowych programów finansowania;

24. wzywa Komisję i Europejski Bank Inwestycyjny do szczególnego skupienia się na regionach najbardziej dotkniętych deindustrializacją i do przyspieszenia wsparcia dla projektów w tych regionach w trybie pilnym, przy równoczesnym zapewnieniu wsparcia projektów opłacalnych i wysokiej jakości; uważa, że należy dalej badać potencjał w zakresie zwiększania strategicznego i ukierunkowanego kredytowania przez Europejski Bank Inwestycyjny projektów w zakresie innowacji i transformacji przemysłowej, zwłaszcza produkcji i powiązanych usług; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia przedsiębiorstwom z UE, w szczególności mikroprzedsiębiorstwom i MŚP, lepszego dostępu do źródeł finansowania, przez co mogą zwiększyć się ich zdolności do tworzenia projektów, oraz do zapewnienia im lepszych usług doradczych i wsparcia technicznego;

25. zwraca się do Komisji, by we współpracy z państwami członkowskimi zbadała sposoby umożliwiające wznowienie działalności gospodarczej przy zapewnieniu, aby przedsiębiorstwa w pełni uznały swą odpowiedzialność za środowisko, przestrzegały prawa środowiskowego i wdrażały wysokie normy środowiskowe; domaga się, aby przedsiębiorstwa oczyściły tereny zamknięte w rozsądnych ramach czasowych i ułatwiły władzom lokalnym ich odzyskanie;

26. wzywa Komisję do rozważenia ułatwienia wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi na temat najlepszych sposobów postępowania z zamykaniem przedsiębiorstw, zachęcając je do przeanalizowania przykładów zawartych w przepisach prawnych, by - w miarę możliwości - zorganizować poszukiwania nabywcy lub sprzedaż terenu w celu utrzymania zakładów produkcyjnych mimo zaprzestania działalności na mocy decyzji pierwotnych właścicieli;

27. uważa, że należy zapobiegać unikaniu opodatkowania, w tym poprzez przekazywanie dóbr materialnych i niematerialnych lub usług między przedsiębiorstwami po nieodpowiednich cenach (ceny transferowe), oraz że unikanie opodatkowania jest również skutkiem braku koordynacji spraw fiskalnych i handlowych na szczeblu europejskim; wzywa do zwiększenia współpracy i zbieżności między państwami członkowskimi w sprawach fiskalnych, społecznych i budżetowych;

Społecznie odpowiedzialna restrukturyzacja i tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy w sektorach zorientowanych na przyszłość

28. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę niektórych władz lokalnych -podjętą wraz z partnerami społecznymi, jak w przypadku firmy Alstom - mającą na celu wspieranie projektów eksperymentalnych na rzecz pracowników i przedsiębiorstw podlegających procesowi restrukturyzacji, w celu zabezpieczenia kariery zawodowej w drodze szkoleń i działań podejmowanych na rzecz zachowania zatrudnienia dobrej jakości;

29. podkreśla zasadniczą potrzebę rozwoju umiejętności technicznych, zwłaszcza w sektorze wytwórczym; podkreśla potrzebę propagowania znaczenia wykwalifikowanych pracowników technicznych; wyraża przekonanie, że aby zmaksymalizować potencjał zatrudnienia netto w zielonej gospodarce, konieczne jest udostępnienie populacji aktywnej zawodowo odpowiednich możliwości nabywania nowych umiejętności potrzebnych w gospodarce o obiegu zamkniętym oraz radzenia sobie z przestawieniem się na bardziej zrównoważone procesy produkcji i produkty; przypomina, że wykwalifikowana siła robocza jest ważna dla rentowności produkcji; podkreśla znaczenie wspierania większego efektu synergii między systemami kształcenia, szkołami wyższymi i rynkiem pracy, w tym kontaktów z miejscem zatrudnienia i współpracy z przedsiębiorstwami w tworzeniu innowacyjnych klastrów;

30. wzywa wszystkie właściwe organy do zadbania o pełne respektowanie przez wszystkie zaangażowane strony zgodności z krajowymi i europejskimi przepisami dotyczącymi informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji, zwłaszcza w trakcie restrukturyzacji, a także do zagwarantowania ochrony środowiska i bezpieczeństwa w miejscu pracy;

31. podkreśla, że przedsiębiorstwa muszą wywiązać się ze swoich zobowiązań prawnych na mocy prawa europejskiego i krajowego przez nadanie priorytetowego znaczenia informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji oraz możliwości przeglądu alternatywnych rozwiązań proponowanych przez partnerów społecznych;

32. uważa, że wszelkie działania restrukturyzacyjne powinny być w stosownych przypadkach wyjaśnione i uzasadnione zainteresowanym stronom, w tym w zakresie wyboru środków przewidzianych w odniesieniu do celów i ewentualnych rozwiązań alternatywnych; wzywa do podjęcia lokalnego dialogu obejmującego wszystkie zainteresowane strony w celu omówienia najlepszych możliwych rozwiązań w przypadkach restrukturyzacji;

33. podkreśla znaczenie trwałego dialogu społecznego na wszystkich szczeblach, opartego na wzajemnym zaufaniu i wspólnej odpowiedzialności, będącego jednym z najlepszych instrumentów wypracowywania kompromisowych rozwiązań i wspólnych perspektyw przy przewidywaniu procesów restrukturyzacyjnych, zapobieganiu tym procesom oraz zarządzaniu nimi;

34. podkreśla, że w przypadku restrukturyzacji niezbędna jest ochrona poszkodowanych pracowników pod względem ich zdrowia i warunków pracy, zabezpieczenia społecznego, przekwalifikowania i reintegracji z rynkiem pracy;

35. zauważa, że restrukturyzacja oddziałuje znacznie szerzej niż tylko na samo przedsiębiorstwo - wywołuje też nieprzewidziane skutki wśród społeczności i wywiera piętno na gospodarczej i społecznej tkance danego państwa członkowskiego;

36. wzywa Komisję do przeprowadzenia konsultacji z partnerami społecznymi na temat skuteczności przepisów dotyczących zwolnień grupowych w świetle spraw Caterpillar i Alstom;

37. ubolewa nad stopniową finansjalizacją gospodarki realnej, skoncentrowaną na krótkoterminowej perspektywie finansowej zamiast utrzymywania innowacyjnego narzędzia przemysłowego, które może zapewnić trwałe, wysokiej jakości miejsca pracy i długoterminowe korzyści dla społeczeństwa; ubolewa, że takie podejście doprowadziło do utraty dużej liczby miejsc pracy w sektorze produkcyjnym; zwraca się do Komisji, by skonsultowała się z partnerami społecznymi w sprawie możliwości zmiany obowiązującego prawodawstwa w zakresie zwolnień grupowych, biorąc pod uwagę te aspekty związane ze sprawami Caterpillar i Alstom, a w szczególności udział w procedurze wszystkich pracowników i podwykonawców, oraz skuteczne środki zapobiegające bezprawnym zwolnieniom grupowym, które nie opierają się na rzeczywistych względach ekonomicznych, włącznie z możliwością nałożenia sankcji, np. zawieszenia dostępu do programów finansowanych przez UE lub zażądania zwrotu przyznanej pomocy publicznej;

38. zwraca się do służb Komisji o zbadanie, w jaki sposób przeprowadzono procedurę konsultacji z europejską radą zakładową; wzywa Komisję - w świetle tego postępowania - do rozważenia potrzeby zmiany dyrektywy w sprawie europejskiej rady zakładowej;

39. zauważa, że w dobie globalizacji EFG jest podstawowym unijnym narzędziem wspierania państw członkowskich w ich polityce zawodowego przekwalifikowania pracowników oraz przywracania struktury gospodarczej w regionie w odniesieniu do pracowników, którzy odczuwają negatywne skutki globalizacji i kryzysu gospodarczego; przypomina o znaczeniu zaleceń wydanych przez Parlament w jego rezolucji z 15 września 2016 r. w sprawie działalności, oddziaływania i wartości dodanej Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w latach 2007-2014 ⁷ ;

40. podkreśla jednak, że EFG jest instrumentem, który reaguje tylko wtedy, kiedy doszło już do zwolnień, oraz że niezbędne są większe starania ze strony państw członkowskich i UE, aby stworzyć właściwe otoczenie gospodarcze i prawne w celu pobudzenia konkurencyjności i tworzenia długoterminowych i trwałych miejsc pracy;

41. wzywa Komisję do informowania Parlamentu o jej strategii na rzecz głównych sektorów przemysłowych w Europie, a mianowicie sektora zaopatrzenia kolei i sektora maszynowego, w celu stworzenia bardziej przyjaznego otoczenia rynkowego, a także o tym, co Komisja zamierza zrobić, aby utrzymać wysokiej jakości zatrudnienie, wiedzę specjalistyczną i inwestycje w Europie;

42. zauważa, że w przypadkach restrukturyzacji młodsi i starsi pracownicy są znacznie częściej typowani do zwolnienia niż inne grupy wiekowe; podkreśla, że w razie zwolnień pracodawcy muszą przestrzegać przepisów antydyskryminacyjnych, szczególnie w obszarze dyskryminacji ze względu na wiek;

43. zauważa, że przestawienie się na zieloną gospodarkę ma znaczny potencjał w zakresie tworzenia lokalnych miejsc pracy, które nie mogą zostać przeniesione, oraz w dziedzinach, które nie mogą podlegać offshoringowi; zauważa, że istnieją przekonujące dowody na to, iż w ostatecznym rozrachunku przestawienie się na zieloną gospodarkę wywrze pozytywny wpływ na zatrudnienie, zważywszy że zrównoważona działalność gospodarcza, np. oszczędność energii, wymaga większego nakładu pracy, niż czynności, które zastępuje, i może sprawić, że regiony staną się w większym stopniu samowystarczalne;

o

o o

44. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji i Radzie.

1 Dz.U. L 225 z 12.8.1998, s. 16.

2 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 855.

3 Dz.U. C 440 z 30.12.2015, s. 23.

4 Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0032.

5 Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0460.

6 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0280.

7 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0361.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2018.215.21
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 5 października 2016 r. w sprawie potrzeby europejskiej polityki reindustrializacji w świetle niedawnych spraw Caterpillar i Alstom (2016/2891(RSP)).
• Data aktu: 05/10/2016
• Data ogłoszenia: 19/06/2018