Rezolucja Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie w sprawie promowania nowych, skutecznych form uczestnictwa wszystkich młodych ludzi w życiu demokratycznym Europy(2011/C 169/01)
(Dz.U.UE C z dnia 9 czerwca 2011 r.)
RADA ORAZ PRZEDSTAWICIELE RZĄDÓW PAŃSTW CZŁONKOWSKICH ZEBRANI W RADZIE:
1. PRZYPOMINAJĄC O POLITYCZNYM TLE PRZEDMIOTOWEJ KWESTII PRZEDSTAWIONYM W ZAŁĄCZNIKU, A ZWŁASZCZA O TYM, CO NASTĘPUJE:
1. Artykuł 165 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi, że działania Unii Europejskiej zmierzają do zachęcania młodzieży do uczestnictwa w demokratycznym życiu Europy.
2. Rezolucja w sprawie odnowionych ram europejskiej współpracy na rzecz młodzieży (2010-2018)(1) wymienia promowanie aktywności obywatelskiej młodych ludzi wśród celów ogólnych i wyznacza zaangażowanie jako jeden z ośmiu obszarów działań. W rezolucji stwierdzono, że traktowanie wszystkich młodych ludzi jako bogactwa społecznego i szanowanie ich prawa do uczestnictwa w wypracowywaniu strategii ich dotyczących w drodze stałego, usystematyzowanego dialogu z nimi i z organizacjami ich reprezentującymi to jedne z zasad przewodnich, które należy uwzględniać we wszystkich strategiach i działaniach dotyczących młodzieży.
2. MAJĄC NA UWADZE, CO NASTĘPUJE:
1. Artykuł 2 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że "Unia opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości". Artykuł 10 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej uznaje prawo każdego obywatela Unii Europejskiej do uczestnictwa w jej życiu demokratycznym.
2. Artykuły 11 i 12 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stwierdzają, że każdy ma prawo do wolności wypowiedzi, pokojowego zgromadzania się i stowarzyszania się. Artykuł 24 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stwierdza, że dzieci mogą swobodnie wyrażać swoje poglądy i że ich poglądy są brane pod uwagę w sprawach, które ich dotyczą, stosownie do wieku i stopnia dojrzałości dziecka.
3. UZNAJĄ, ŻE:
1. Młodzi ludzie stają dziś przed wieloma wyzwaniami związanymi z bezrobociem, które łączy się z zagrożeniem ubóstwem, oraz - w konkretnych obszarach - niższym poziomem wykształcenia i przedwczesnym kończeniem nauki(2). W niektórych państwach członkowskich uczestnictwo młodych ludzi w wyborach jest poniżej średniej.
2. Młodzi ludzie mogą w wartościowy sposób przyczyniać się do rozwoju społeczeństwa. Udział młodzieży w szukaniu odpowiedzi na problemy i wyzwania społeczne ma zasadnicze znaczenie, gdyż pozwoli wszystkim młodym ludziom wykorzystać swoje możliwości i pozwoli znaleźć wykonalne, merytoryczne i trwałe rozwiązania.
3. Wyniki konsultacji społecznych i sprawozdania UE na temat młodzieży wskazują, że młodzi ludzie uważają swój wkład w kształtowanie rozwoju społecznego - przy użyciu kanałów i narzędzi demokracji uczestniczącej - za kluczowy priorytet (3). Konieczne jest dostrzeżenie głosu młodych ludzi we wszystkich procesach kształtowania polityki i procesach decyzyjnych, które ich dotyczą.
4. Konieczne jest lepsze zrozumienie przyczyn zmniejszenia się tradycyjnie rozumianej przynależności do organizacji i niskiego średniego uczestnictwa młodych ludzi w mechanizmach demokracji przedstawicielskiej.
5. Rosnące zaangażowanie młodzieży może przyczynić się do rozwoju społecznego, politycznego, kulturalnego i gospodarczego; ponadto gdy w sferze publicznej pojawi się więcej obywateli i więcej idei, decyzje będą miały lepsze podstawy.
6. Zarówno w demokracji przedstawicielskiej, jak i w demokracji uczestniczącej rosnące znaczenie ma wykorzystanie mediów i e-uczestnictwo, które mogą poprawić dostęp do wyczerpujących informacji i zwiększyć możliwość włączania coraz większej liczby osób w działania opiniotwórcze i proces decyzjny, a także stworzyć coraz większej grupie młodych ludzi sposobność tworzenia informacji, a nie po prostu korzystania z nich.
4. UZNAJĄ, ŻE:
1. Uczestnictwo młodych ludzi w życiu demokratycznym stwarza faktyczne możliwości zaangażowania się w proces decyzyjny. Zmusza decydentów do brania pod uwagę opinii wyrażanych przez młodych ludzi i sprzyja ogólnemu klimatowi dialogu w społeczeństwie, obejmującego sprawiedliwość społeczną, myślenie krytyczne, aktywny wkład i wyrażanie opinii przy użyciu narzędzi, środków i możliwości oferowanych przez demokrację przedstawicielską i uczestniczącą na wszystkich szczeblach społeczeństwa.
2. Zapewnianie młodym ludziom wsparcia i zachęty, indywidualnie i kolektywnie, poprzez organizacje młodzieżowe, nieformalne grupy młodzieży oraz działania i inicjatywy innego typu ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia pełnego uczestnictwa młodzieży w życiu demokratycznym.
3. Program "Młodzież w działaniu" stanowi cenne narzędzie promowania uczestnictwa młodzieży, zwłaszcza wśród młodzieży o mniejszych szansach, poprzez stymulowanie jej zaangażowania w lokalne, regionalne i międzynarodowe projekty, odzwierciedlanie jej potrzeb i idei i rozwijanie jej poczucia odpowiedzialności.
5. UWAŻAJĄ, ŻE:
1. Aby móc doprowadzić do aktywnego i należytego uczestnictwa młodzieży w życiu społecznym, należy upowszechniać wiedzę na temat tego, jak w nim uczestniczyć, a także na temat poszanowania praw człowieka i niestosowania przemocy.
2. Wolontariat, jako jedna z form zaangażowania, odgrywa kluczową rolę w społeczeństwie i stwarza możliwości i narzędzia doskonalenia umiejętności osobistych oraz zwiększania poczucia solidarności i odpowiedzialności społecznej.
3. W celu zwiększenia zaangażowania młodzieży należy zapewniać jej odpowiednie informacje oraz możliwości uczenia się w ramach edukacji formalnej i pozaformalnej. Takie zaangażowanie musi być postrzegane jako proces rozpoczynający się we wczesnym wieku i kontynuowany przez całe życie. A zatem zaangażowanie powinno występować we wszystkich dziedzinach życia, np. w życiu rodzinnym, w edukacji formalnej, nieformalnej i pozaformalnej oraz w szkoleniu, w zajęciach pozaszkolnych i w środowisku pracy.
4. Po to, by zaangażowanie młodych ludzi było skuteczne, muszą oni nabyć kompetencji kluczowych niezbędnych w procesie uczenia się przez całe życie, rozwijając te
kompetencje, w szczególności umiejętności porozumiewania się, umiejętności informatyczne, umiejętności uczenia się, kompetencje społeczne i obywatelskie oraz świadomość i ekspresja kulturowa; zaangażowanie sprzyja również nabywaniu kompetencji kluczowych. Społeczeństwo powinno kłaść ogromny nacisk na promowanie równego i otwartego dostępu do uczenia się przez całe życie dla wszystkich młodych ludzi.
5. Uczestnictwo w życiu demokratycznym to proces wzajemny i ciągły. Młodzi ludzie powinni brać udział w kształtowaniu, wdrażaniu i ocenie polityk, które ich dotyczą. Zasadnicze znaczenie ma regularne informowanie młodzieży o wynikach zorganizowanego dialogu, konsultacji publicznych lub innych form zaangażowania. Ważne jest również dostarczanie informacji o procesie podejmowania decyzji i wdrażaniu środków w obszarach, które młodzi ludzie uważają za istotne.
6. PODKREŚLAJĄ, ŻE:
1. Dostęp do informacji ma dla zaangażowania znaczenie kluczowe. Mimo że istnieją różne europejskie struktury, sieci i kanały informacyjne, wielu młodych ludzi nie ma dostępu do informacji potrzebnych im do uczestnictwa w życiu demokratycznym. Nowe technologie informacyjno-komunikacyjne są narzędziem, które mogłoby posłużyć włączaniu młodych ludzi w życie ich społeczności i struktury demokratyczny oraz wspieraniu ich zaangażowania.
2. Nowe media mogą uzupełniać tradycyjne sposoby uczestnictwa i kanały informacyjne i mogą być z nimi powiązane. Mogą one zaoferować młodym ludziom szybkie, atrakcyjne i przyjazne narzędzia służące nie tylko codziennemu porozumiewaniu się, ale również wspieraniu ich uczestnictwa w życiu demokratycznym. Jako że wielu młodych ludzi regularnie posługuje się w życiu codziennym nowymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, właściwym sposobem na dostosowanie się do potrzeb młodzieży może być wykorzystanie nowych lub tradycyjnych mediów do przesyłania informacji - do młodych ludzi i przez młodych ludzi - mających związek z udziałem w życiu społeczności i w demokracji przedstawicielskiej.
3. Z uwagi na fakt, że duża liczba obywateli ma dostęp do technologii informacyjno-komunikacyjnych i umie się nimi posługiwać, technologie te sprawiają, że masowe konsultacje, międzynarodowe debaty na wielką skalę czy też szerokie zaangażowanie stają się możliwe i, w zależności od zastosowanych metod, mogą przyczynić się do tego, że zaangażowanie w demokratyczny proces decyzyjny będzie bardziej przejrzyste w całej Europie.
4. Właściwemu zaangażowaniu młodych ludzi w życie demokratyczne służy przede wszystkim doskonalenie ich kompetencji kluczowych i umiejętności korzystania z mediów, tak aby mogli oni media lepiej rozumieć, korzystać z nich, wpływać na nie i je kształtować. Zasadniczą rolę odgrywają tutaj zarówno formalne systemy edukacji, jak i uczenie pozaformalne; ustanowienie dalszych kontaktów pomiędzy tymi dwoma obszarami byłoby zatem korzystne dla nich obu. Praca z młodzieżą jest istotna dla przekazywania informacji i rozwijania umiejętności korzystania z mediów i umiejętności informatycznych, co ma zwiększać faktyczne zaangażowanie młodzieży.
7. WZYWAJĄ ZATEM PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE I KOMISJĘ, ABY W RAMACH SWOICH KOMPETENCJI:
a) wykorzystywały strategię "Europa 2020" na rzecz inteligentnego, zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz inicjatywę "Mobilna młodzież", będącą jedną z jej inicjatyw przewodnich, do wzmacniania obywatelskiego zaangażowania i udziału młodych ludzi w życiu demokratycznym. Umiejętności nabywane przez młodych ludzi w tym kontekście, takie jak: zdolności przywódcze, komunikowanie się, samodzielność, rozwiązywanie problemów i wykazywanie inicjatywy są użyteczne przy wchodzeniu na rynek pracy i angażowaniu się w funkcjonowanie demokracji przedstawicielskiej i uczestniczącej;
b) wzmacniały znaczenie polityki na rzecz młodzieży, rolę pracy z młodzieżą i zaangażowania młodzieży w ramach strategii "Europa 2020" i inicjatywy przewodniej "Mobilna młodzież", a także poszerzały koncepcję mobilności młodzieży na wszystkich młodych ludzi i wszystkie osoby pracujące z młodzieżą, ułatwiając w ten sposób doskonalenie ich umiejętności osobistych i motywując je do pełnego uczestnictwa w systemie edukacji, rynku pracy i życiu społeczności;
c) nadal opracowywały kluczowe działania służące promowaniu zaangażowania młodych ludzi ustalonego w rezolucji na temat odnowionych ram europejskiej współpracy w dziedzinie młodzieży (2010-2018);
d) doskonaliły kształcenie w zakresie korzystania z technologii cyfrowych i z mediów - zarówno w ramach uczenia się pozaformalnego, jak i edukacji formalnej - w celu zapewnienia młodym ludziom umiejętności niezbędnych do coraz aktywniejszego e-uczestnictwa, o czym wspomina się w inicjatywnie przewodniej "Europejska agenda cyfrowa" towarzyszącej strategii "Europa 2020";
e) zapewniały dzieciom i młodym ludziom szersze informacje generalnie na temat ich praw demokratycznych i wartości demokratycznych, promując prawa człowieka przedstawione w Traktacie z Lizbony, Karcie praw podstawowych UE, Konwencji ONZ o prawach dziecka i konwencjach międzynarodowych;
f) zapewniały i ułatwiały wszystkim dzieciom i młodym ludziom dostęp do życia demokratycznego na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim, np. poprzez zapewnienie szerszych informacji na temat możliwości zaangażowania, poprzez motywowanie ich do uczestnictwa i rozwijanie obecnych i nowych forów uczestnictwa młodzieży, i zwróciły szczególną uwagę na młodych ludzi o mniejszych szansach i tych, którzy nie należą do zorganizowanych grup (stowarzyszenia, organizacje pozarządowe);
g) propagowały możliwości uczenia się o demokracji, zaangażowaniu i prawach człowieka wśród osób zawodowo zajmujących się dziećmi i młodzieżą i pracujących na ich rzecz; oraz wspierały decydentów na wszystkich szczeblach poprzez dostarczanie im istotnych informacji i wiedzy na temat dobrych wzorców z zakresu innowacyjnego zaangażowania młodzieży;
h) poszerzały zakres i stwarzały więcej okazji do tego, by zainteresowane strony działające w ramach edukacji formalnej i uczenia się pozaformalnego mogły ze sobą współpracować na rzecz większego zaangażowania i aktywności obywatelskiej młodych ludzi oraz wspierały różne rodzaje "uczenia się uczestnictwa" od wczesnych lat życia;
i) wzięły pod uwagę - przy tworzeniu koncepcji, strategii, polityk i narzędzi propagujących aktywne i odpowiedzialne zaangażowanie młodzieży - podejście przekrojowe oraz horyzontalny charakter polityk mających wpływ na warunki życia młodych ludzi poprzez potraktowanie dowodów i badań dotyczących młodzieży jako podstawy polityk odnoszących się do aktywności obywatelskiej i uczestnictwa, a także by uwzględniały opinie młodych ludzi;
j) zastanowiły się nad kwestią uczestnictwa młodzieży w życiu demokratycznym w nowym sprawozdaniu na temat młodzieży, które ma się ukazać w 2012 r., analizując ewentualne różnice między zaangażowaniem młodych kobiet i młodych mężczyzn oraz modele zaangażowania się młodych ludzi o mniejszych szansach;
k) badały, monitorowały i oceniały metody już wykorzystywane na rzecz zaangażowania dzieci i młodzieży, a w razie konieczności dalej rozwijały dostępne narzędzia bądź wprowadzały standardy jakości, wytyczne, nowe technologie i metody odnoszące się do zaangażowania;
l) opracowały proces wzajemnego uczenia się z wykorzystaniem otwartej metody koordynacji w kwestiach dotyczących młodzieży;
m) promowały włączanie młodzieży i organizacji młodzieżowych w opracowywanie koncepcji, strategii lub planów działania dotyczących uczestnictwa młodzieży w życiu demokratycznym w Europie;
n) zastanowiły się jak zachęcać wszystkich młodych ludzi do aktywnego zainteresowania się procesem demokratycznym i, w przypadku tych, którzy są uprawnieni do głosowania, do skorzystania z tego prawa;
o) dostarczały wsparcia organizacjom i inicjatywom młodzieżowym na szczeblu lokalnym, krajowym i europejskim, promując oddolne idee i możliwości uczestnictwa młodych ludzi w życiu demokratycznym;
p) ułatwiały mobilność wszystkich młodych ludzi poprzez takie środki, jak wzmożona realizacja zalecenia w sprawie mobilności młodych wolontariuszy w UE. Zwiększałoby to osobiste i zawodowe umiejętności i kompetencje młodych ludzi oraz ich szanse na zatrudnienie.
8. ZWRACAJĄ SIĘ DO KOMISJI, BY:
– przeprowadziła analizę i konsultacje oraz dokonała refleksji na temat uczestnictwa młodych ludzi w demokratycznym życiu Europy;
– nadal pracowała nad wskaźnikami statystycznymi odnoszącymi się do uczestnictwa młodych ludzi w życiu demokratycznym w ramach zestawu wskaźników dotyczących młodzieży;
– przeorganizowała Europejski Portal Młodzieżowy zgodnie z potrzebami młodych ludzi, tak aby informacje były łatwo dostępne;
– zadbała o to, by opinie młodych ludzi nadal były brane pod uwagę przy opracowywaniu kolejnej edycji programu UE "Młodzież".
______
(1) Dz.U. C 311 z 19.12.2009, s. 1.
(2) SEC(2009) 549, rozdział 2.1.
(3) SEC(2009) 549, rozdział 3.1.5.