Książka "Prawa i obowiązki seksualne małżonków. Studium prawne nad normą i patologią zachowań" wskazuje, że zawsze i wszędzie odróżnia się związki małżeńskie od innych form współżycia ludzi. Społeczny charakter małżeństwa wyznaczają uprawnienia seksualne małżonków względem siebie. Już w przeszłości to małżeństwo było momentem, w którym dwoje ludzi stawało się uprawnionymi do stosunków seksualnych. Dawniej współżycie seksualne mężczyzny i kobiety poza małżeństwem, a więc zarówno stosunki przedmałżeńskie, jak i pozamałżeńskie były moralnie złe. Warto jednak zauważyć, że czasy i tradycje tak się zmieniają, że istnieje możliwość dopuszczenia współżycia seksualnego poza instytucją małżeństwa, co wcale nie neguje jego wartości.
Z okazji Walentynek postanowiliśmy zadać autorowi książki - Panu Radosławowi Krajewskiemu kilka pytań.
Redakcja: Jak na przestrzeni wieków zmieniały się prawa i obowiązki małżeńskie?
Radosław Krajewski: W przeszłości prawa w tym zakresie mieli głównie mężczyźni, a obowiązki ciążyły przede wszystkim na kobietach. Z biegiem lat zmieniało się to, aż do równouprawnienia małżonków co do ich praw i obowiązków, tak niemajątkowych, w tym seksualnych, jak i majątkowych.
R: Czy któreś z nich obowiązują do dziś?
R.K.: Obowiązuje większość z dawniej ukształtowanych praw i obowiązków, choć w zupełnie innym wymiarze. Obowiązuje choćby obowiązek wierności małżeńskiej, który obciąża tak żonę, jak i męża. Zupełnie inne są jednak konsekwencje ich naruszenia czy niedopełnienia – mniej rygorystyczne, humanitarne, ale przede wszystkim jednakowe dla obu stron węzła małżeńskiego.
R: Jakie są konsekwencje niewykonania wynikających z małżeństwa obowiązków?
R.K.: Zależy to od rodzaju obowiązków małżeńskich. O bardziej konkretnych konsekwencjach można mówić np. w razie niedopełnienia obowiązku starań o utrzymanie rodziny, czy obowiązków majątkowych. Obowiązki niemajątkowe, jak choćby obowiązek pożycia seksualnego małżonków i ich wierności, są klasycznymi leges imperfectae, a więc normami prawnymi nie obwarowanymi wprost sankcjami. Jednak w dalszej perspektywie naruszenie tych obowiązków skutkować może rozkładem pożycia i ewentualnie prowadzić do separacji faktycznej lub sądowej, jak też do rozwodu.
R.: Czy wierność w związku jest ważna?
R.K.: Za ważną uznaje ją sam ustawodawca, który w art. 23 k.r.o. zobowiązuje do jej przestrzegania. Prawo potwierdza przy tym standardy moralne i religijne w tym zakresie, choć zwłaszcza te pierwsze ulegają rozluźnieniu, co nie może jednak prowadzić do wnioski, że wierność małżeńska miałaby być nieważna. Po prostu często zdarza się, że nie jest ona przestrzegana, choć jej przestrzeganie ma być normą, a nieprzestrzeganie jest patologią.
R.: Jakie normy dotyczące wierności obowiązywały kiedyś i które mają znaczenie obecnie?
R.K.: Dawniej za naruszenie wierności małżeńskiej przewidywano surowe kary. Były to między innymi kara chłosty, wygnania, wystawienia na widok publiczny, a nawet kara śmierci. Dzisiaj surowe podejście w tym zakresie charakteryzuje jedynie ustawodawstwa oparte na regułach religijnych, jak w państwach kręgu kultury muzułmańskiej. W państwach cywilizowanych współcześnie, co zrozumiałe i oczywiste, takich norm nie stosuje się.
R.: Czy Pana książka może wnieść coś w związki i małżeństwa? Czy może być wskazówką dla par?
R.K.: Zachęcam małżonków, jak też osoby, które zamierzają zawrzeć związek małżeński do lektury opracowania. Można w nim dowiedzieć się wiele ważnych rzeczy o szeroko pojętych prawach i obowiązkach małżonków w sferze seksualnej. Ci, którzy czytali książkę twierdzą, że jest ona ciekawa tak odnośnie do historycznego ujęcia tych praw, jak i ich współczesności. Rozważania w niej zawarte mogą być przydatne dla osób zaangażowanych w relacje małżeńskie, a zwłaszcza tych małżonków, którzy starają się, aby były one jak najlepsze, pozostając w zgodzie z aktualnymi standardami prawnymi.
W prezentowanej publikacji po raz pierwszy w polskiej doktrynie prawa w kompleksowy sposób przedstawiono prawa i obowiązki seksualne małżonków, zarówno w perspektywie historycznej, jak i na gruncie aktualnego ustawodawstwa. Ukazano w niej prawne aspekty normalnych i patologicznych zachowań seksualnych, rozstrzygając wiele istotnych i często niejednoznacznych kwestii, związanych z pożyciem seksualnym małżonków oraz z ich wiernością.
W monografii przede wszystkim zostały poruszone zagadnienia prawnokarne, jak też omówiono problematykę prawnorodzinną. Staranność badawcza, przejrzysty układ treści, to jej dodatkowe walory.
Zachęcamy do zapoznania się z publikacją, którą można znaleźć w internetowej księgarni Profinfo>>>
