Skarżący Sławomir L. 7 stycznia 2020 r złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na bezczynność Odwoławczej Komisji Stypendialnej Uniwersytetu Gdańskiego.
Wniósł on do tej Komisji prośbę o przyznanie pokoju w domu studenckim tego Uniwersytetu.
Rażąca bezczynność
Skarżący wniósł o stwierdzenie bezczynności organu, a także stwierdzenie, że bezczynność ma miejsce z rażącym naruszeniem prawa, zobowiązanie organu do wydania decyzji w terminie czternastodniowym, skierowanie sprawy do postępowania uproszczonego.
Czytaj też: Większość spraw na uczelniach powinna być załatwiana zdalnie>>
W uzasadnianiu skargi wskazał, że na mocy ostatecznej i prawomocnej decyzji rektora z 27 listopada 2018 r. został uczestnikiem Socjologicznych Studiów Doktoranckich prowadzonych na Wydziale Nauk Społecznych UG.
17 grudnia 2018 r. skarżący przesłał za pośrednictwem skrzynki ePUAP kompletne wnioski o przyznanie stypendiów oraz przyznanie pokoju w domu studenckim. Wnioski zostały uzupełnione o stosowne, wymagane załączniki. Następnego dnia pracownik dziekanatu poinformował skarżącego o otrzymaniu jego wniosków, przekazaniu ich właściwym podmiotom, rychłym ich procedowaniu i niezwłocznym przesłaniu decyzji w tych sprawach.
Dwa dni później inny pracownik dziekanatu skontaktował się ze skarżącym z prośbą o ustosunkowanie się do kwestii zatrudnienia skarżącego.
Pomimo złożenia ponaglenia, licznej korespondencji e-mailowej oraz odbycia kilku rozmów telefonicznych komisja nie rozpatrzyła wniosków. Od momentu złożenia wniosków minęło już ponad 12 miesięcy, zatem bezczynność organu jest trwała i znacząca.
Czytaj w LEX: Uprawnienia studentów związane z rodzicielstwem w myśl ustawy 2.0 >
Skutki braku decyzji
W konsekwencji takiej bezczynności skarżący nie posiada miejsca zakwaterowania oraz środków finansowych, aby faktycznie uczestniczyć w studiach doktoranckich i prowadzić badania doktorskie. Zważywszy na fakt, że skarżący jest osobą niepełnosprawną i niemajętną oraz nieposiadającą miejsca zakwaterowania. Na skutek serii bandyckich napadów zmuszających go do opuszczenia własnego mieszkania nieuzyskanie stypendiów oraz pokoju w domu studenckim wykluczyło go z możliwości uczestniczenia w studiach doktoranckich.
Czytaj w LEX: Stypendia doktoranckie na gruncie ustawy 2.0 >
Było ślubowanie, ale bez umowy
W odpowiedzi na skargę Odwoławcza Komisja Stypendialna wniosła o jej oddalenie, gdyż bezczynność organu wynikała z faktu, że skarżący nie podpisał z Uniwersytetem Gdańskim umowy, o której mowa w art. 195 ust. 10 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym.
Student wyjaśniał, że otrzymał prawomocną i ostateczną decyzję o przyjęciu na studia doktoranckie oraz złożył ślubowanie, nabył zatem prawa i obowiązki doktoranta, w tym prawo do otrzymywania stypendiów i pokoju w domu studenckim. Dotychczas nie otrzymał decyzji skreślającej go z listy doktorantów, zmieniającej decyzje o przyjęciu go na studia doktoranckie, decyzji o likwidacji studiów lub jakiejkolwiek innej decyzji niweczącej stosunek administracyjnoprawny pomiędzy nim a Uniwersytetem.
Czytaj w LEX: Studia dualne w myśl ustawy 2.0 >
WSA odrzuca skargę doktoranta
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku stwierdził w uzasadnieniu, że uczelnia wyższa jest zakładem administracyjnym. Jest to więc jednostka organizacyjna niebędąca organem państwowym ani organem samorządu.
Zakład administracyjny (publiczny) jako jedna z form decentralizacji nie podlega władzy hierarchicznej organów administracji rządowej i sprawuje funkcje administracji publicznej samodzielnie, korzystając z władztwa zakładowego. Istotę - władztwa zakładowego - stanowi zakres upoważnień dla organów zakładu do jednostronnego kształtowania stosunków prawnych z użytkownikami zakładu (w tym wypadku ze studentami), jak również z osobami, które znalazły się na terenie zakładu w innym charakterze.
Czytaj w LEX: Decyzje administracyjne wobec studentów i doktorantów według ustawy 2.0 >
Z chwilą zatem przyjęcia danej osoby w poczet użytkowników zakładu, staje się ona podmiotem praw i obowiązków, które przysługują bądź obciążają użytkowników danego zakładu. Użytkownika, który dobrowolnie przystąpił do zakładu administracyjnego (np. studenta), wiążą również przepisy zawarte w aktach normatywnych wewnątrzzakładowych, ponieważ jego wniosek o przyjęcie jest równocześnie wyrażeniem zgody na poddanie się reżimowi prawnemu obowiązującemu w danym zakładzie, co zresztą później student potwierdza w formie składanego ślubowania.
To stanowisko należy w pełni odnieść do doktorantów - orzekł sąd I instancji.
Możliwość uregulowania organizacji i toku studiów przez organy uczelni oznacza, że ustawodawca nie zdecydował się poddać wszystkich decyzji Uniwersytetu kontroli sądów administracyjnych.
Skarga rozpatrywana - według WSA - nie należy do tzw. indywidualnych spraw doktoranta w rozumieniu art. 207 u.p.s.w., w których zapadają decyzje w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, podlegające zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Rozstrzygnięcie w tej sprawie stanowi jednostronny akt organów uczelni i jest aktem wewnętrznym, który nie wpływa jednak na sytuację skarżącego jako doktoranta.
Zatem sprawa przyznania pokoju w domu akademickim, nie posiada cech aktu administracyjnego: decyzji, i nie podlega kontroli sądu administracyjnego, dlatego też niedopuszczalna jest skarga na bezczynność organu.
Sygnatura akt III SAB/Gd 13/20, postanowienie WSA w Gdańsku z 27 marca 2020 r.
