Czuwanie nad zgodnością prawa z Konstytucją oraz ustalanie powszechnie obowiązującej wykładni ustaw.

UCHWAŁA
RADY PAŃSTWA
z dnia 14 lipca 1979 r.
w sprawie czuwania nad zgodnością prawa z Konstytucją oraz ustalania powszechnie obowiązującej wykładni ustaw. *

W związku z art. 30 ust. 1 pkt 3 i 4 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Rada Państwa stanowi, co następuje:
§  1.
1.
Rada Państwa, stosownie do powierzonej jej funkcji czuwania nad zgodnością prawa z Konstytucją, podejmuje odpowiednie działania mające na celu zapewnienie zgodności obowiązujących w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przepisów prawa z przepisami Konstytucji.
2.
Powierzona Radzie Państwa funkcja ustalania powszechnie obowiązującej wykładni ustaw polega na wyjaśnianiu treści przepisu aktu ustawodawczego, ilekroć okazuje się to niezbędne dla zapewnienia rozumienia i stosowania tego przepisu w sposób odpowiadający celom i zasadom, których realizacji służyć ma dany akt ustawodawczy.
3.
Przepisy uchwały dotyczące aktów ustawodawczych odnoszą się też do umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Radę Państwa.
§  2.
1.
Realizując funkcje czuwania nad zgodnością prawa z Konstytucją i ustalania powszechnie obowiązującej wykładni ustaw, Rada Państwa zmierza do umacniania praworządności socjalistycznej oraz do zwiększenia jasności prawa i jego zgodności z poczuciem prawnym społeczeństwa.
2.
W związku z funkcjami określonymi w ust. 1 Rada Państwa rozpatruje informacje organów państwowych, ponoszących szczególną odpowiedzialność za stan prawa i prawidłowość jego stosowania, a w miarę potrzeby zwraca się do organów naczelnych masowych organizacji społecznych o przedstawienie informacji w sprawie zgodności stosowania prawa z poczuciem prawnym społeczeństwa.
3.
Stwierdziwszy w toku swej działalności niezgodność aktu niższego rzędu z ustawą zwykłą lub potrzebę wyjaśnienia sposobu stosowania przepisu prawnego nie zawartego w ustawie albo inne nieprawidłowości nie polegające na niezgodności prawa z określonym przepisem Konstytucji, Rada Państwa sygnalizuje to właściwemu organowi, który powiadamia Radę Państwa w terminie 3 miesięcy o działaniach podjętych dla usunięcia tych nieprawidłowości.
§  3.
Rada Państwa dokonuje oceny zgodności projektowanej ustawy z Konstytucją, jeżeli otrzyma wniosek w tym przedmiocie od Prezydium Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej lub Prezesa Rady Ministrów.
§  4.
Funkcję czuwania nad zgodnością prawa z Konstytucją realizuje Rada Państwa z urzędu.
§  5.
1.
O rozpatrzenie sprawy niezgodności przepisu prawnego z określonym przepisem Konstytucji może wystąpić do Rady Państwa Prezes Rady Ministrów lub z jego upoważnienia Minister Sprawiedliwości, jak również Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego i Prokurator Generalny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, popierając swój pogląd konkretnym uzasadnieniem.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do Centralnej Rady Związków Zawodowych oraz organów naczelnych organizacji kobiecych, młodzieżowych i spółdzielczych.
3.
Wpływające do Rady Państwa informacje oraz wnioski innych organów państwowych albo instytucji, organizacji lub obywateli w sprawie niezgodności prawa z Konstytucją przekazywane są jednemu z organów określonych w ust. 1 w celu wstępnego rozpatrzenia sprawy i powiadomienia wnioskodawcy o zajętym stanowisku, a w miarę potrzeby skierowania do Rady Państwa wystąpienia, o którym mowa w ust. 1.
4.
Przepis ust. 3 nie stoi na przeszkodzie nadaniu sprawie biegu bezpośrednio przez Radę Państwa bez przekazywania jej innemu organowi albo też przekazaniu sprawy tylko w celu przedstawienia opinii Radzie Państwa.
5.
Rada Państwa określa przypadki, w których na wnioski wymienione w ust. 3 może z jej upoważnienia udzielić odpowiedzi Kancelaria Rady Państwa, informując wnoszącego, dlaczego jego wniosek nie dotyczy niezgodności prawa z Konstytucją albo też z innych względów nie kwalifikuje się do nadania mu dalszego biegu.
§  6.
1.
Sprawy ustalania powszechnie obowiązującej wykładni aktu ustawodawczego rozpatruje Rada Państwa z urzędu albo na wniosek Prezesa Rady Ministrów, Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego lub Prokuratora Generalnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do organów naczelnych masowych organizacji społecznych.
3.
Przepis § 5 ust. 5 stosuje się odpowiednio do wniosków o ustalenie powszechnie obowiązującej wykładni ustaw.
§  7.
W razie uznania przepisu prawnego za sprzeczny z Konstytucją, Rada Państwa podejmuje odpowiednie środki zmierzające do usunięcia tej sprzeczności.
§  8.
1.
Uznając, że zarzut niezgodności prawa z Konstytucją wynika z błędnego rozumienia przepisu lub błędnej praktyki jego stosowania, Rada Państwa ustala powszechnie obowiązującą wykładnię ustawy.
2.
Uchwały Rady Państwa o ustaleniu powszechnie obowiązującej wykładni ustaw podlegają ogłoszeniu w Monitorze Polskim.
§  9.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Monitorze Polskim.
* Uchwała utraciła częściowo podstawę prawną z dniem 6 kwietnia 1982 r. na skutek uchylenia art. 30 ust. 1 pkt 3 Konstytucji z dnia 22 lipca 1952 r. (Dz.U.76.7.36) przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U.82.11.83).

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1979.19.113

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Czuwanie nad zgodnością prawa z Konstytucją oraz ustalanie powszechnie obowiązującej wykładni ustaw.
Data aktu: 14/07/1979
Data ogłoszenia: 08/08/1979
Data wejścia w życie: 08/08/1979