Rodzaje i kategorie uspołecznionych zakładów gastronomicznych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO
z dnia 15 lutego 1954 r.
w sprawie rodzajów i kategorii uspołecznionych zakładów gastronomicznych.

Na podstawie § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 lutego 1949 r. w sprawie zakresu działania Ministra Handlu Wewnętrznego (Dz. U. Nr 10, poz. 62) zarządza się, co następuje:
§  1.
Zakładami gastronomicznymi w rozumieniu niniejszego zarządzenia są zakłady żywienia zbiorowego z wyjątkiem stołówek, bufetów przyzakładowych oraz punktów żywienia zbiorowego w ośrodkach wczasowych, internatach i innych podobnych zakładach.
§  2.
Przedmiotem działania zakładu gastronomicznego jest produkcja wyrobów kulinarnych oraz sprzedaż do spożycia na miejscu lub poza zakładem zarówno wyrobów kulinarnych jak i wyrobów przemysłu spożywczego i produktów rolnych koniecznych do uzupełnienia obsługi konsumentów zakładu (towary handlowe).
§  3.
W zależności od zakresu działalności gastronomicznej rozróżnia się następujące rodzaje zakładów gastronomicznych:
1)
restauracje;
2)
jadłodajnie;
3)
gospody;
4)
bary;
5)
bufety;
6)
kawiarnie;
7)
cukiernie;
8)
wagony restauracyjne.
§  4.
Restauracją jest zakład gastronomiczny prowadzący produkcję oraz sprzedaż wyrobów kulinarnych w szerokim asortymencie (przekąski, dania główne, zupy, napoje, wyroby cukiernicze, lody, desery) i sprzedaż towarów handlowych (§ 2), w tym wszystkich rodzajów napojów alkoholowych, tj. piwa, win, miodów i wódek.
§  5.
Jadłodajnią jest zakład gastronomiczny o przedmiocie działania określonym w § 4 nie sprzedający napojów alkoholowych z wyjątkiem piwa i wina. Jadłodajnia prowadzi produkcję masowych wyrobów kulinarnych.
§  6.
Gospodą jest zakład gastronomiczny o przedmiocie działania określonym w § 4, prowadzony na terenie osad i gmin wiejskich.
§  7.
1.
Barem jest zakład gastronomiczny o przedmiocie działania określonym w § 4, z tym że asortyment wyrobów kulinarnych ogranicza się do z góry przygotowanych wyrobów masowych.
2.
Barem "automatem" jest bar mający kilka wyspecjalizowanych stoisk sprzedażnych, z tym że każde stoisko jest obsługiwane przez oddzielną kasę.
§  8.
1.
Bufetem jest zakład gastronomiczny prowadzący sprzedaż wyrobów kulinarnych w ograniczonym asortymencie oraz sprzedaż towarów handlowych z wyjątkiem wódek.
2.
W przypadkach uzasadnionych bufet może otrzymać zezwolenie na sprzedaż wódek na określony czas.
§  9.
Kawiarnią jest zakład prowadzący w szerokim asortymencie sprzedaż wyrobów cukierniczych, wyrobów kulinarnych i napojów przeznaczonych na śniadania i podwieczorki jak również sprzedaż towarów handlowych; z wyrobów alkoholowych w kawiarni sprzedaje się tylko wina, piwo i likiery.
§  10.
Cukiernią jest zakład prowadzący sprzedaż wyrobów cukierniczych w szerokim asortymencie i napojów oraz towarów handlowych z wyjątkiem piwa i wódek.
§  11.
Wagonem restauracyjnym jest zakład gastronomiczny o przedmiocie działania określonym w § 4, znajdujący się w pociągu i przeznaczony do obsługi podróżujących danym pociągiem.
§  12.
1.
Zakłady gastronomiczne wymienione w §§ 4, 5, 6, 7 i 8 (restauracje, jadłodajnie, gospody, bary i bufety) są podstawowymi zakładami gastronomicznymi.
2.
Poszczególne zakłady gastronomiczne mogą wyspecjalizować się w produkcji wyrobów określonego rodzaju (zakłady wyspecjalizowane). Do zakładów wyspecjalizowanych zalicza się:
1)
restauracje i bary tatarskie - w których są produkowane i sprzedawane głównie potrawy mięsne z mięsa końskiego z wyłączeniem produkcji i sprzedaży potraw z innych gatunków mięsa, drobiu i dziczyzny;
2)
restauracje i bary rybne - produkujące i sprzedające głównie potrawy z ryby z wyłączeniem potraw z mięsa, drobiu i dziczyzny;
3)
jadłodajnie dietetyczne - o asortymencie zaspokajającym potrzeby konsumentów, wymagających odżywiania się według przepisanej przez lekarza diety, z wyłączeniem sprzedaży wódek;
4)
jadłodajnie jarskie - nie prowadzące sprzedaży potraw, w skład których wchodzi mięso, drób, dziczyzna lub ryby;
5)
bary mleczne - przygotowujące i sprzedające potrawy i napoje wyłącznie z mleka i przetworów mlecznych, z produktów zbożowych, jaj, owoców i ziemniaków oraz niektóre towary handlowe z wyłączeniem wszelkich napojów alkoholowych; bar mleczny nie sprzedaje żadnych dań, w skład których wchodzi mięso, drób, dziczyzna i ryby;
6)
bary cukiernicze - przygotowujące i sprzedające wyroby cukierniczo-owocowe, jak kremy, kisiele, lody, surówki owocowe, przetwory owocowe, napoje i niektóre towary handlowe w ograniczonym zakresie, z napojów zaś alkoholowych tylko wina.
3.
W wyjątkowych przypadkach, po uprzednim uzyskaniu zezwolenia Ministra Handlu Wewnętrznego, mogą być organizowane restauracje, jadłodajnie lub kawiarnie-kluby dla ściśle określonego grona konsumentów.
§  13.
1.
W restauracjach, jadłodajniach, gospodach, kawiarniach, cukierniach i wagonach restauracyjnych konsumenci obsługiwani są przez kelnerów.
2.
W barach i bufetach sprzedaż odbywa się bez obsługi konsumentów przez kelnerów (samoobsługa).
§  14.
W restauracji, gospodzie i kawiarni mogą odbywać się koncerty, występy estradowe, inne imprezy, jak pokazy mody, wystawy artystyczne oraz dancingi, zabawy itp. W gospodzie, kawiarni i cukierni powinny być udostępnione konsumentom czasopisma, a także mogą być udostępnione gry towarzyskie, jak warcaby, bilardy itp.
§  15.
1.
Zakłady gastronomiczne - w zależności od obowiązującego dany zakład asortymentu oraz urządzenia zakładu i wyposażenia zarówno części konsumpcyjnej jak i produkcyjnej - podlegają zaszeregowaniu do jednej z następujących kategorii: specjalnej - S, pierwszej - I, drugiej - II, trzeciej - III.
2.
W szczególności należy zaszeregować:

restauracje i kawiarnie do kategorii S, I, II albo III,

cukiernie " I, II albo III,

jadłodajnie, gospody i bary " II albo III,

bufety " II albo III,

wagony restauracyjne " S.

3.
Asortyment wyrobów kulinarnych i towarów handlowych, które powinny być sprzedawane w poszczególnych rodzajach i kategoriach zakładów (ust. 1), określają zarządzenia Ministra Handlu Wewnętrznego dotyczące minimum asortymentu wyrobów kulinarnych i towarów handlowych.
4.
Urządzenie architektoniczno-budowlane części handlowej zakładów gastronomicznych, zaliczonych do poszczególnych rodzajów i kategorii, oraz ich wyposażenie powinny odpowiadać wymaganiom podanym w załącznikach nr 1, 2 i 3 do niniejszego zarządzenia.
§  16. 1
1.
Zaszeregowanie zakładów gastronomicznych do kategorii S, I i II ustala prezydium wojewódzkiej rady narodowej (wydział handlu) na wniosek prezydium właściwej powiatowej (miejskiej) rady narodowej (wydział handlu). Zaszeregowanie gospody do kategorii II może nastąpić tylko w przypadku, gdy w danej miejscowości istnieje zakład III kategorii określony w §§ 4, 5, 6 i 7.
2.
Zaszeregowanie zakładów gastronomicznych do kategorii III ustala prezydium właściwej powiatowej (miejskiej) rady narodowej.
3.
Prezydium wojewódzkiej rady narodowej na wniosek prezydium właściwej powiatowej (miejskiej) rady narodowej może w wyjątkowych przypadkach zaszeregować zakład gastronomiczny do kategorii wyższej, aniżeli to wynika z warunków określonych przepisami § 15 ust. 4 i § 17.
§  17.
Przedsiębiorstwa państwowe i spółdzielcze prowadzące zakłady gastronomiczne obowiązane są zorganizować wewnętrzną pracę zakładów gastronomicznych zgodnie z wymaganiami podanymi w załączniku nr 4 do niniejszego zarządzenia.
§  18.
1.
Zakłady gastronomiczne mogą występować jako zakłady sprzężone. Przez sprzężenie zakładów gastronomicznych rozumie się podleganie wspólnemu kierownikowi oraz korzystanie ze wspólnych pomieszczeń produkcyjnych i składowych zakładów gastronomicznych tych samych rodzajów o różnych kategoriach albo różnych rodzajów zakładów gastronomicznych o tych samych bądź o różnych kategoriach.
2.
Zaszeregowanie do właściwej kategorii poszczególnego rodzaju zakładu gastronomicznego wchodzącego w skład zakładu sprzężonego następuje według przepisów § 16.
§  19.
Wydziały handlu prezydiów rad narodowych, właściwe do składania wniosków w sprawie zaszeregowania zakładów gastronomicznych do poszczególnych kategorii, skontrolują w terminie do dnia 1 czerwca 1954 r. dotychczasowe zaszeregowanie zakładów gastronomicznych określonych w § 3 i zależnie od wyników kontroli wystąpią z wnioskiem o zmianę zaszeregowania.
§  20.
Traci moc zarządzenie Ministra Handlu Wewnętrznego z dnia 6 lutego 1951 r. w sprawie ustalenia typów i kategorii uspołecznionych zakładów gastronomicznych (Monitor Polski z 1951 r. Nr A-31, poz. 392 i z 1953 r. Nr 22, poz. 278) oraz zarządzenie z dnia 7 lipca 1953 r. w sprawie rodzajów i kategorii uspołecznionych zakładów gastronomicznych.
§  21.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Minister Handlu Wewnętrznego: M. Minor

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1 

ZESTAWIENIE POMIESZCZEŃ W CZĘŚCI HANDLOWEJ

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK Nr 2

WYKOŃCZENIE BUDOWLANE I ARCHITEKTONICZNO-DEKORACYJNE CZĘŚCI HANDLOWEJ ZAKŁADÓW GASTRONOMICZNYCH

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

WYPOSAŻENIE I OSPRZĘTOWIENIE CZĘŚCI HANDLOWEJ ZAKŁADÓW GASTRONOMICZNYCH W MEBLE I STOŁOWIZNĘ

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 4

WYMAGANIA ORGANIZACYJNE STANOWIĄCE PODSTAWĘ ZASZEREGOWANIA RODZAJÓW ZAKŁADÓW GASTRONOMICZNYCH DO KATEGORII

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

1 § 16 zmieniony przez § 1 zarządzenia z dnia 4 października 1955 r. (M.P.55.92.1193) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 20 października 1955 r.

Zmiany w prawie

Darowizny dla ofiar powodzi zwolnione z VAT

Darowizny dla ofiar powodzi zostały zwolnione z VAT - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024
Od dziś ważna zmiana dla niektórych kierowców

Nowe przepisy, które zaczną obowiązywać od wtorku, 10 września, zakładają automatyczny zwrot prawa jazdy, bez konieczności składania wniosku. Zmiana ma zapobiegać sytuacji, w której kierowcy, nieświadomi obowiązku, byli karani za prowadzenie pojazdu, mimo formalnego odzyskania uprawnień.

Robert Horbaczewski 09.09.2024
Będą zmiany w ustawie o działaniach antyterrorystycznych oraz w ustawie o ABW oraz AW

Rząd przyjął we wtorek projekt przepisów, który dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej, które dotyczą przeciwdziałania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym. Wprowadzony zostanie mechanizm wydawania i weryfikowania nakazów usunięcia lub uniemożliwienia dostępu do takich treści. Za egzekwowanie nowych przepisów odpowiedzialny będzie szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Od jego decyzji będzie się można odwołać do sądu.

Grażyna J. Leśniak 03.09.2024
Ustawa o rencie wdowiej niekonstytucyjna?

O zawetowanie ustawy o tzw. wdowich emeryturach jako aktu dyskryminującego część obywateli zwróciła się do prezydenta Andrzeja Dudy jedna z emerytek. W jej przekonaniu uchwalona 26 lipca 2024 r. ustawa narusza art. 32 Konstytucji, ponieważ wprowadza zasady dyskryminujące dużą część seniorów. Czy prezydent zdążył się z nią zapoznać – nie wiadomo. Bo petycja wpłynęła do Kancelarii Prezydenta 6 sierpnia, a już 9 sierpnia ustawa została podpisana.

Grażyna J. Leśniak 31.08.2024
Nalewki już bez barwników, soków i dodatkowych aromatów

We wtorek, 20 sierpnia, zaczęły obowiązywać przepisy rozporządzenia ministra rolnictwa dotyczące znakowania napojów alkoholowych. Z uwagi na tradycyjne praktyki produkcyjne stosowane przy wyrobie "nalewek", nowe zasady wykluczają możliwość ich barwienia, aromatyzowania czy też dodawania do nich soków owocowych.

Krzysztof Koślicki 20.08.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1954.A-25.408

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Rodzaje i kategorie uspołecznionych zakładów gastronomicznych.
Data aktu: 15/02/1954
Data ogłoszenia: 17/03/1954
Data wejścia w życie: 17/03/1954