Aspekty planu działań służącego realizacji programu sztokholmskiego dotyczące prawa cywilnego, prawa handlowego, prawa rodzinnego i prawa prywatnego międzynarodowego (2010/2080(INI)).

Aspekty planu działań służącego realizacji programu sztokholmskiego dotyczące prawa cywilnego, prawa handlowego, prawa rodzinnego i prawa prywatnego międzynarodowego

P7_TA(2010)0426

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 listopada 2010 r. w sprawie aspektów prawa cywilnego, prawa handlowego, prawa rodzinnego oraz międzynarodowego prawa prywatnego w ramach planu działań służącego realizacji programu sztokholmskiego (2010/2080(INI))

(2012/C 99 E/04)

(Dz.U.UE C z dnia 3 kwietnia 2012 r.)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 67 i 81 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 czerwca 2009 r. pt.: "Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w służbie obywateli" (COM (2009)0262), przedstawiający jej priorytety w zakresie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości (PWBS) na lata 2010-2014 i zawierający ocenę programu haskiego i planu działania (COM(2009)0263) oraz odpowiednią tablicę wyników dotyczącą realizacji (SEC(2009)0765), a także uwagi parlamentów krajowych, społeczeństwa obywatelskiego oraz agencji i organów UE,
uwzględniając projekt dokumentu prezydencji Rady z dnia 2 grudnia 2009 r., zatytułowany "Program sztokholmski - Otwarta i bezpieczna Europa w służbie obywateli" (17024/09),
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie programu sztokholmskiego(1),
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 kwietnia 2010 r. w sprawie planu działań służącego realizacji programu sztokholmskiego (COM(2010)0171),
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie szkoleń dla pracowników wymiaru sprawiedliwości - programu sztokholmskiego(2),
uwzględniając art. 48 Regulaminu,
uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinie Komisji Handlu Międzynarodowego i Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A7 0252/2010),
A.
mając na uwadze, że PWBS podlega wspólnym kompetencjom Unii i państw członkowskich,
B.
mając na uwadze, że w art. 67 TFUE podkreśla się poszanowanie dla poszczególnych systemów i tradycji prawnych, a także dostępu do wymiaru sprawiedliwości, który ma być ułatwiany, szczególnie przez wzajemne uznawanie kwalifikacji; mając na uwadze, że wymaga to wzajemnego zaufania, i odwrotnie, wzajemne zaufanie wymaga zwiększonego zrozumienia poszczególnych tradycji i metod prawnych,
C.
mając na uwadze, że od chwili, kiedy Unia najpierw uzyskała uprawnienia w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, a następnie powstał PWBS, poczynione zostały ogromne postępy w dziedzinie prawa cywilnego w oparciu o różnorodne konwencje międzynarodowego prawa prywatnego, zawarte w trybie porozumień międzyrządowych, i ich rozszerzanie; mając na uwadze, że Komisja obecnie proponuje bardzo ambitny plan, który stanowi odpowiedź na znaczną liczbę wniosków złożonych przez Parlament w ostatnim okresie,
D.
mając na uwadze, że w obliczu tego ambitnego planu oraz ogromnych postępów poczynionych już przez UE w tej dziedzinie należy cofnąć się i zastanowić nad tym, co robimy w obszarze prawa cywilnego w celu po pierwsze przyjęcia bardziej strategicznego i mniej rozproszonego podejścia opartego na rzeczywistych potrzebach obywateli i przedsiębiorstw w zakresie korzystania przez nich z praw i swobód na jednolitym rynku, a także w celu uwzględnienia trudności w stanowieniu prawa w obszarze podzielonych kompetencji, w którym harmonizacja jedynie z rzadka stanowi opcję i trzeba unikać nakładania się, a w konsekwencji istnieje potrzeba poszanowania i pogodzenia radykalnie różnych podejść prawnych i tradycji konstytucyjnych, ale także w celu stworzenia koncepcji podejścia Unii do tego obszaru, żeby lepiej zrozumieć, co staramy się osiągnąć i jak najlepiej rozwiązać problemy, przed którymi musimy stanąć, jako część całościowego planu; mając na uwadze, że zasadnicze znaczenie ma skoncentrowanie się przede wszystkim na zapewnieniu funkcjonalności już wprowadzonych środków oraz na umocnieniu już osiągniętego postępu,
E.
mając na uwadze, że jeżeli spojrzymy w tył na to, co zostało osiągnięte w PWBS, przede wszystkim widać harmonizację przepisów międzynarodowego prawa prywatnego, która poszła naprzód najszybciej; mając na uwadze, że międzynarodowe prawo prywatne jest środkiem par excellence wzajemnego uznawania i poszanowania innych systemów prawnych, a istnienie klauzul polityki publicznej jest ostatnią barierą chroniącą krajowe wymogi konstytucyjne,
F.
mając na uwadze, że następnie harmonizacja lub zbliżenie prowadzą same w sobie do pewnych obszarów, w których normalizacja jest pożądana, żeby nie powiedzieć wymagana - jak np. w obszarze ochrony konsumentów - ale której stosowanie jest ograniczone w PWBS,
G.
mając na uwadze, że opracowanie europejskiego prawa umów będzie jedną z najważniejszych inicjatyw PWBS w nadchodzących latach i może zaowocować tzw. fakultatywnym 28. systemem prawa cywilnego jako alternatywą dla tradycyjnych metod harmonizowania prawodawstwa w poszczególnych obszarach,
H.
mając na uwadze, że w obszarze prawa proceduralnego istnieją odrębne instrumenty i działania; środki w tym obszarze mają pod wieloma względami zasadnicze znaczenie przy rozpatrywaniu sporów transgranicznych, ponieważ niezależnie od stopnia zharmonizowania prawa materialnego obywatele i przedsiębiorstwa mają tendencje do zwalczania przeszkód w postaci krajowego prawa proceduralnego,
I.
mając na uwadze, że współistnienie różnych systemów prawnych w obrębie Unii powinno być postrzegane jako siła, która posłużyła za inspirację dla systemów prawnych na świecie; rozbieżności między systemami prawnymi nie powinny jednakże stanowić przeszkody dla dalszego rozwoju prawodawstwa europejskiego; mając na uwadze, że wyraźna i konceptualna rozbieżność systemów prawnych sama w sobie nie jest problemem; mając jednakże na uwadze, że konieczne jest zajęcie się niekorzystnymi dla obywateli prawnymi konsekwencjami tej rozbieżności; mając na uwadze, że powinno się stosować koncepcję wzorowania się regulacyjnego lub podejście oddolne do zbieżności przez wspieranie łączności ekonomicznej i intelektualnej między różnymi systemami prawnymi; mając na uwadze, że zdolność do zrozumienia różnic między naszymi systemami prawnymi i postępowania z nimi może wyniknąć jedynie z europejskiej kultury sądowniczej, która musi być pielęgnowana przez dzielenie wiedzy i komunikację, studia prawa porównawczego, a także przez zdecydowaną zmianę sposobu nauczania prawa na uniwersytetach oraz uczestniczenia przez sędziów w szkoleniach i rozwoju profesjonalnym, jak wskazał to Parlament w rezolucji z dnia 17 czerwca 2010 r., łącznie z dodatkowymi wysiłkami zmierzającymi do pokonania barier językowych; mając na uwadze, że konieczna jest refleksja nad tą kwestią i zaplanowanie jej, pomimo iż będzie to wymagało czasu,
J.
mając na uwadze, że w międzyczasie powinno się wspierać i propagować szerszy dialog i kontakty zawodowe na szczeblu europejskim w celu umożliwienia określenia zmian w programach nauczania pod kątem potrzeb prawników, ich klientów oraz rynku jako całości; mając na uwadze, że przyszły komunikat Komisji w sprawie planu dotyczącego szkolenia w obszarze wszystkich zawodów prawniczych powinien uwzględniać poszczególne tradycje i metody nauczania, a także różne potrzeby prawników działających w różnych strefach geograficznych lub zawodowych, a jednocześnie usprawnić wymianę najlepszych praktyk,
K.
mając na uwadze, że podstawowe znaczenie ma niepozostawianie osób wykonujących zawody prawnicze poza nawiasem tworzenia europejskiej kultury prawnej; mając na uwadze, że pomimo oczywistości faktu, iż państwa członkowskie i krajowe organy zawodowe są odpowiedzialne za określenie najbardziej stosownych szkoleń odpowiadających potrzebom prawników i ich klientów w poszczególnych państwach członkowskich w oparciu o zasadę pomocniczości oraz że krajowe organy zawodowe najlepiej wiedzą, jakie są te potrzeby, gdyż znajdują się bliżej prawników i rynku, na którym działają, to właśnie te organy mają do odegrania kluczową rolę na szczeblu europejskim; mając na uwadze, że podstawowe znaczenie ma zaangażowanie istniejących struktur, szczególnie uniwersytetów i organizacji zawodowych, w to przedsięwzięcie oraz oparcie się na nich; mając na uwadze, że istnieje potrzeba całkowitego przeglądu zarówno kształcenia w zakresie sądownictwa i szkoleń osób wykonujących zawody prawnicze, jak i programów uniwersyteckich; mając na uwadze, że zasadnicze znaczenie ma rozpoczęcie poważnych refleksji nad kwestią, w jaki sposób Unia może skutecznie wspomóc ten proces i zachęcić właściwe władze krajowe do przyjęcia odpowiedzialności za ten projekt,
L.
mając na uwadze, że projekt ten stanowi treść Europy i wyzwanie dla PWBS i nie powinien być uważany za sprzeczny z rozwojem i nauczaniem prawdziwej europejskiej kultury prawnej,
M.
mając na uwadze, że zapisana w preambule Traktatu z Lizbony determinacja, żeby "stworzyć podstawy coraz ściślejszego związku między narodami Europy", wymaga zmniejszenia rzeczywistego i wyczuwalnego dystansu między Unią Europejską, jej prawodawstwem i jej obywatelami,
N.
mając na uwadze, że prawodawstwo unijne musi być w służbie obywateli, zwłaszcza w dziedzinie prawa rodzinnego i stanu cywilnego,
O.
mając na uwadze, że Komisja musi upewnić się, iż program sztokholmski rzeczywiście odzwierciedla potrzeby poszczególnych obywateli, a także przedsiębiorstw, zwłaszcza małych i średnich, w zakresie bardziej zeuropeizowanego systemu (w odniesieniu do mobilności, praw pracowniczych, potrzeb przedsiębiorstw, równych szans), a jednocześnie propaguje pewność prawną i dostęp do szybko działającego i skutecznego wymiaru sprawiedliwości,
P.
mając na uwadze, że w tym kontekście należy zwracać coraz większą uwagę na upraszczanie "machiny" sprawiedliwości i systemu prawnego, a także zagwarantowanie jaśniejszych i bardziej dostępnych procedur w trosce o zmniejszanie kosztów, szczególnie w obecnej sytuacji gospodarczej,
Q.
mając na uwadze, że akcent na niezależność stron położony w ostatnich inicjatywach UE w delikatnej materii prawa rodzinnego ze skutkami ponadnarodowymi stwarza ryzyko powstania - wobec braku rygorystycznych ograniczeń - niedopuszczalnego zjawiska wybierania spośród systemów prawnych,
1.
gratuluje Komisji proponowanego przez nią planu działania;
2.
uważa jednak, że nadszedł czas na refleksję nad przyszłym kształtem PWBS i wzywa Komisje do zainicjowania szeroko zakrojonej debaty obejmującej wszystkie zainteresowane strony, w tym w szczególności pracowników wymiaru sprawiedliwości i inne osoby wykonujące zawody prawnicze;
3.
wzywa Komisję do przeprowadzenia - w trybie pilnym i za pośrednictwem oceny ex post skutków - bilansu już przyjętych środków w obszarze prawa cywilnego i rodzinnego w celu oceny ich skuteczności i ustalenia, do jakiego stopnia okazały się przydatne w osiąganiu ich celów i zaspokajaniu potrzeb obywateli, przedsiębiorstw i prawników; jest zdania, że jednocześnie należałoby przeprowadzić analizę obejmującą w szczególności krajowe ministerstwa sprawiedliwości, zawody prawnicze, ogół przedsiębiorstw oraz organizacje konsumenckie w celu ustalenia, w jakich dziedzinach nowe środki w obszarze współpracy sądowej w sprawach cywilnych są konieczne i pożądane;
4.
wzywa Komisję do postępowania zgodnie z rezolucją Parlamentu z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie szkoleń dla pracowników wymiaru sprawiedliwości i jednoczesnego konsultowania się z Parlamentem;
5.
po raz kolejny podkreśla konieczność wykorzystania wszelkich możliwych środków w celu stworzenia europejskiej kultury sądowej, zwłaszcza przez kształcenie i szkolenia w dziedzinie prawa;
6.
zaleca, by proponowane w planie działania wzorowane na "Erasmusie" programy wymian były tylko jedną z szeregu inicjatyw na rzecz rozwijania wertykalnej i horyzontalnej komunikacji między sądami krajowymi i europejskimi; zwraca uwagę na fakt, że Parlament zleci studium, w którym dokona się bilansu krajowych programów szkoleń i szkół dla pracowników wymiaru sprawiedliwości, z myślą również o zidentyfikowaniu najlepszych praktyk w tym sektorze;
7.
zauważa, że istniejące krajowe instytucje i sieci szkoleniowe, znajdujące się w pierwszej linii jeżeli chodzi o wdrażanie prawa Unii w państwach członkowskich i mające bezpośredni kontakt z krajowymi sądami i wymiarem sprawiedliwości oraz wykazujące się głębokim zrozumieniem krajowej kultury prawnej i potrzeb, powinny być narzędziem rozwoju wspólnej europejskiej kultury sądowniczej;
8.
uważa, że można by zacząć od stworzenia regularnego forum, na którym sędziowie z różnorodnym doświadczeniem w tych dziedzinach prawa, w których często ma się do czynienia z kwestiami transgranicznymi, takich jak prawo morskie, handlowe, rodzinne i sprawy związane z obrażeniami osób, mogliby prowadzić dyskusje na temat najnowszych kwestii budzących kontrowersje lub trudności prawne, w celu sprzyjania dyskusji, nawiązywania kontaktów, tworzenia kanałów komunikacji i współpracy oraz budowania wzajemnego zaufania i zrozumienia; wyraża przekonanie, że pomocny w tym mógłby być czynny udział uniwersytetów i osób wykonujących zawody prawnicze;
9.
jest zdania, że Komisja powinna wspierać mające miejsce rzeczywisty dialog i komunikację między europejskimi prawniczymi organami zawodowymi a Radą Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy (CCBE); jest przekonany, że mogłoby to posłużyć za podstawę do opracowania kolejnych inicjatyw dotyczących szkoleń o zasięgu transgranicznym dla organów zawodowych we współpracy z innymi podmiotami europejskimi, takimi jak Akademia Prawa Europejskiego (ERA);
10.
docenia szczodre finansowanie przez Komisję ponadnarodowych przedsięwzięć mających postać szkoleń prawniczych w obszarze prawa cywilnego, ale ubolewa, że dostęp do tych środków i ich skuteczne wykorzystanie będą bardzo trudne z uwagi na sztywność obecnego systemu; zauważa ponadto problem z odzyskiwaniem środków wydatkowanych podczas współfinansowanych programów szkoleniowych oraz fakt, że organizowanie tego rodzaju programów wymaga od odnośnej organizacji zawodowej zablokowania znacznych kwot na długi okres z powodu wymogów nałożonych przez Komisję; nawołuje w związku z tym do bardziej elastycznego i innowacyjnego podejścia ze strony Komisji, żeby umożliwić organizacjom nieposiadającym dużych zasobów gotówkowych ubieganie się o zarządzanie programami szkoleniowymi;
11.
zauważa, że nieobowiązkowe uwzględnianie prawa Unii w ramach kształcenia i szkolenia prawniczego i sądowniczego skutkuje jego marginalizacją; w związku z tym zaleca, by dodatkowo programy nauczania w ramach kształcenia i szkolenia prawniczego obejmowały prawo Unii i uwzględniały je jako główny element każdego przedmiotu; uważa, że prawo porównawcze powinno stać się kluczowym elementem uniwersyteckich programów nauczania;
12.
pamiętając, że kształcenie i szkolenie leżą przede wszystkim w gestii państw członkowskich, wzywa Komisję do zainicjowania dialogu ze wszystkimi odpowiedzialnymi podmiotami za kształcenie prawnicze w celu realizacji tych zamierzeń; zaleca również, by w perspektywie długoterminowej prawnicy byli zobowiązani do posiadania dobrej znajomości przynajmniej jednego innego języka unijnego; uważa, że można by wspomóc realizację tego celu natychmiast za pomocą większego finansowania i zachęcania studentów do brania udziału w programach typu ERASMUS w ramach swoich studiów prawniczych;
13.
mając na uwadze ambitny cel programu sztokholmskiego, jakim jest oferowanie europejskich programów szkoleniowych połowie sędziów, prokuratorów, personelu sądowego i innym grupom zawodowym zaangażowanym we współpracę do roku 2014, a także nawoływanie o zwrócenie się w tym celu przede wszystkim do już istniejących instytucji, podkreśla, że Europejska Sieć Prezesów Sądów Najwyższych, Europejska Sieć Rad Sądownictwa, Zrzeszenie Rad Stanu i Najwyższego Sądownictwa Administracyjnego, sieć Eurojustice obejmująca prokuratorów generalnych, wyżsi urzędnicy sądowi i prawnicy mają wiele do zaoferowania pod postacią koordynacji i propagowania szkoleń zawodowych dla sędziów i działania na rzecz wzajemnego zrozumienia systemów prawnych innych państw członkowskich oraz ułatwiania rozwiązywania transgranicznych sporów i problemów, w związku z czym ich działalność należy wspierać i odpowiednio finansować; ponadto uważa, że musi to prowadzić do w pełni finansowanego planu europejskich szkoleń sądowniczych, opracowanego wraz ze wspomnianymi powyżej sieciami sądowymi, przy czym należy unikać niepotrzebnego powielania programów i struktur, a powinno zakończyć się utworzeniem Europejskiej Akademii Sądowej, w skład której wejdzie europejska sieć szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości oraz Akademia Prawa Europejskiego;
14.
uważa, że zwłaszcza na etapie sporządzania projektów prawa unijnego w obszarze szczególnie prawa cywilnego i rodzinnego powinno się utworzyć izbę dla krajowych i unijnych sędziów umożliwiającą wgląd w czysto techniczne aspekty proponowanych środków w celu zagwarantowania, że przyszłe ustawodawstwo będzie mogło być wdrażane i stosowane z minimalnymi trudnościami przez krajowych sędziów; jest zdania, że mogłoby to również pomóc w nawiązywaniu dalszych kontaktów między sędziami i otworzyć w ten sposób nowe kanały komunikacji; z zadowoleniem przyjmuje wkład krajowych systemów prawnych w przebieg procedur legislacyjnych;
15.
uważa, że Komisja powinna nadać priorytet uporaniu się z trudnościami powodowanymi przez różnice w krajowym prawie proceduralnym (tj. w okresach przedawnienia i rozpatrywaniu prawa zagranicznego przez sądy); sugeruje, żeby z uwagi na kluczowe znaczenie tego aspektu przedstawienie przez Komisję sprawozdania z funkcjonowania obecnego systemu UE w dziedzinie prawa cywilnego procesowego w różnych krajach zostało przyspieszone z roku 2013 na koniec roku 2011; wzywa Komisję do zareagowania na rezolucję PE z dnia 1 lutego 2007 r.(3) i pilnego przedstawienia wniosku w sprawie wspólnego terminu przedawnienia w sporach transgranicznych obejmujących obrażenia i wypadki śmiertelne;
16.
z zadowoleniem przyjmuje zieloną księgę z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie możliwości politycznych w zakresie postępów w kierunku ustanowienia europejskiego prawa umów dla konsumentów i przedsiębiorstw i popiera ambitną inicjatywę Komisji zmierzającą do ustanowienia europejskich przepisów z zakresu prawa umów, które mogą być stosowane dobrowolnie przez umawiające się strony (COM(2010)0348);
17.
podkreśla znaczenie transgranicznego wymiaru sprawiedliwości przy rozwiązywaniu przypadków nadużyć finansowych i wprowadzających w błąd praktyk handlowych, które mają źródło w jednym państwie członkowskim i dotyczą obywateli, organizacji pozarządowych oraz małych i średnich przedsiębiorstw w innych państwach członkowskich;
18.
zwraca uwagę na rezolucję Parlamentu z dnia 10 marca 2009 r. w sprawie współpracy pomiędzy sądami państw członkowskich przy przeprowadzaniu dowodów w sprawach cywilnych lub handlowych(4) i wzywa Komisję do podjęcia działań zmierzających do polepszenia współpracy między sądami państw członkowskich mającej na celu zbieranie dowodów i poprawę skuteczności rozporządzenia (WE) nr 1206/2001, w szczególności przez zagwarantowanie, że sądy i prawnicy są lepiej o nim poinformowani i propagowanie intensywnego wykorzystywania technologii informacyjnych i wideokonferencji; jest zdania, że powinien istnieć bezpieczny system wysyłania i otrzymywania poczty elektronicznej oraz że te kwestie powinny wejść w skład europejskiej strategii w dziedzinie esprawiedliwości;
19.
przyjmuje z zadowoleniem fakt, że w planie działania proponuje się wystąpienie z inicjatywą legislacyjną dotyczącą rozporządzenia w sprawie poprawy skuteczności egzekwowania wyroków w odniesieniu do przejrzystości aktywów dłużników i podobnego rozporządzenia dotyczącego zajmowania rachunków bankowych; podkreśla jednakże uzupełniający charakter obu propozycji, które powinny zostać przedstawione jak najszybciej;
20.
uważa, że takie inicjatywy mają coraz większe znaczenie w kontekście spowolnienia gospodarczego;
21.
wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia tych inicjatyw, skupiających się na możliwości ustanowienia europejskiego niezależnego środka odwoławczego, którego celem byłoby ujawnianie lub zamrażanie aktywów w sprawach transgranicznych;
22.
podkreśla, że dziedzina ta ma znaczne finansowe i związane z reputacją konsekwencje; w związku z tym popiera zapobiegawcze odwoływanie się do alternatywnych mechanizmów rozwiązywania sporów;
23.
jest zdania, że konsolidacja wymiaru sprawiedliwości metodami wymienionymi w niniejszym sprawozdaniu niewątpliwie doprowadzi do intensyfikacji i zacieśnienia stosunków gospodarczych i stosunków roboczych, które przyczynią się do powstania prawdziwego jednolitego rynku;
24.
zachęca Komisję i państwa członkowskie do stworzenia jednolitego poziomu stosowania prawa UE - jego aspektów proceduralnych - ze szczególnym uwzględnieniem znormalizowanych zasad i procedur administracyjnych mających zastosowanie w dziedzinach kompetencji włączonych do UE, jakimi są podatki, kwestie celne, handel i ochrona konsumentów, w ramach ograniczonych traktatami UE, w celu zapewnienia funkcjonowania jednolitego rynku i wolnej konkurencji;
25.
uwzględnia fakt, że program sztokholmski ma na celu stworzenie Europejskiej Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości, która gwarantowałaby obywatelom możliwość korzystania z praw podstawowych, w tym ze swobody prowadzenia działalności gospodarczej, co pozwoli na rozwijanie przedsiębiorczości we wszystkichdziedzinach gospodarki;
26.
zdecydowanie popiera Komisję w dążeniu do wprowadzenia w życie przepisów skutkujących zmniejszaniem kosztów prowadzenia przedsiębiorstwa i zawierania transakcji, w szczególności dla MŚP;
27.
zachęca Komisję i państwa członkowskie do wspólnych inicjatyw na rzecz wspierania MŚP działających w wymiarze transgranicznym w całej UE przez zmniejszenie biurokracji w celu osiągnięcia konkretnych ograniczeń w zakresie obciążeń administracyjnych, finansowych i regulacyjnych; z zadowoleniem przyjmuje zbliżający się przegląd dyrektywy w sprawie opóźnień w płatnościach;
28.
podkreśla, że właściwe funkcjonowanie jednolitego rynku wspiera europejski obszar wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości oraz przyczynia się do wzmocnienia europejskiego modelu społecznej gospodarki rynkowej; zauważa również, że utworzenie europejskiego obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości poskutkuje wzmocnieniem jednolitego rynku, w szczególności poprawiając ochronę konsumentów;
29.
podkreśla, że art. 12 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej potwierdza - jako postanowienie o powszechnym zastosowaniu - że ochrona konsumentów powinna być uwzględniana podczas definiowania i realizacji innych gałęzi polityki i działań Unii; podkreśla znaczenie proponowanej nowej dyrektywy o prawach konsumenta, a także zbliżającej się modernizacji dyrektywy w sprawie podróży zorganizowanych, dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych i dyrektywy dotyczącej reklamy wprowadzającej w błąd i reklamy porównawczej;
30.
wzywa Komisję do zapewnienia zniesienia wszystkich barier w rozwoju handlu elektronicznego - wskazanych ostatnio w agendzie cyfrowej na 2010 r. - z wykorzystaniem środków legislacyjnych i nielegislacyjnych; wzywa do szybkiego znalezienia rozwiązania problemów dotyczących transgranicznego handlu w przypadku zakupów dokonywanych przez konsumentów online, w szczególności w odniesieniu do płatności i transgranicznych dostaw; podkreśla potrzebę zwiększenia zaufania konsumentów i przedsiębiorstw do transgranicznego handlu elektronicznego, między innymi poprzez nasilenie walki z cyberprzestępczością i podrabianiem; wzywa do opracowania unijnej karty praw konsumentów w dziedzinie usług internetowych i handlu elektronicznego;
31.
ponownie wzywa Komisję, by bezzwłocznie przekazywała Parlamentowi Europejskiemu wszelkie informacje na temat postępów negocjacji ACTA na wszystkich etapach, co będzie stanowić wyraz poszanowania jego praw w świetle Traktatu z Lizbony, oraz ponawia swój wniosek o ciągłe dbanie o to, by ACTA nie modyfikowała porządku prawnego UE w zakresie egzekwowania prawa własności intelektualnej oraz praw podstawowych; wzywa Komisję do bliższej współpracy z krajami trzecimi, które nie są stronami negocjacji ACTA, w szczególności z gospodarkami wschodzącymi;
32.
zwraca uwagę na problemy związane z niepewnością prawną obrotu handlowego między UE a krajami trzecimi oraz na kwestię jurysdykcji właściwej do rozstrzygania sporów w takich przypadkach; uznaje istnienie zasad międzynarodowego prawa prywatnego, jednak uważa, że ich egzekwowanie przysparza wielu problemów, co przede wszystkim wpływa na konsumentów i małe przedsiębiorstwa, którzy często nie mają wystarczających informacji o przysługujących im prawach; poza tym podkreśla nowe wyzwania prawne wynikające z globalizacji i rozwoju transakcji internetowych; podkreśla potrzebę przyjęcia spójnego międzynarodowego podejścia, by unikać sytuacji, w których konsumenci i małe przedsiębiorstwa ponoszą konsekwencje tej sytuacji;
33.
zwraca uwagę Komisji - w obszarze prawa spółek, na które ma wpływ międzynarodowe prawo prywatne - na rezolucje Parlamentu z dnia 10 marca 2009 r. z zaleceniami dla Komisji w sprawie transgranicznego przenoszenia siedziby spółek (2008/2196(INI), z dnia 4 lipca 2006 r. w sprawie ostatnich działań i perspektyw w dziedzinie prawa spółek oraz z dnia 25 października 2007 r. w sprawie europejskiej spółki prywatnej i czternastej dyrektywy o prawie spółek dotyczącej przenoszenia siedzib spółek, a także na wyroki Trybunału Sprawiedliwości w sprawach: Daily Mail i General Trust, Centros, Überseering, Inspire Art, SEVIC Systems oraz Cartesio;
34.
zauważa, że w orzeczeniu w sprawie Cartesio - wobec braku jednolitej unijnej definicji prawnej przedsiębiorstw, które mogą korzystać z prawa przedsiębiorczości w oparciu o jedyne prawo łącznika określające prawo krajowe właściwe dla przedsiębiorstwa - kwestia, czy art. 49 TFUE ma zastosowanie do przedsiębiorstwa chcącego skorzystać z prawa podstawowego zagwarantowanego w tym artykule, jest kwestią wstępną, którą zgodnie z obecnym prawem unijnym może rozwiązać jedynie krajowe prawo właściwe; zauważa ponadto, że środki w postaci legislacji i umów w obszarze prawa spółek, przewidziane w Traktacie, dotychczas nie objęły różnic w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich, a co za tym idzie, nie zlikwidowały tych różnic; zauważa, że ujawnia to lukę w unijnym prawie; ponawia wezwanie do naprawienia tej sytuacji;
35.
usilnie wzywa Komisję do dołożenia na konferencji haskiej wszelkich starań zmierzających do przywrócenia projektu konwencji dotyczącej orzeczeń międzynarodowych; jest zdania, że Komisja mogłaby rozpocząć konsultacje na szeroką skalę, a jednocześnie poinformować i zaangażować Parlament w kwestię, czy przepisy rozporządzenia (WE) nr 44/2001(5) powinny mieć działanie zwrotne w celu skłonienia innych państw, zwłaszcza Stanów Zjednoczonych, do wznowienia negocjacji; jest zdania, że przedwczesne i nierozsądne byłoby nadawanie temu rozporządzeniu działania zwrotnego, zanim nie uzyska się wystarczającej jasności, że próby wznowienia negocjacji w Hadze nie udały się, a z przeprowadzonych konsultacji i analiz wyniknie, że takie działanie miałoby korzystne skutki i zalety dla obywateli, przedsiębiorstw i prawników w UE;
36.
wzywa komisarza ds. sprawiedliwości do zagwarantowania, że w przyszłości Parlament będzie ściślej włączony do działań Komisji i Rady na konferencji haskiej za pośrednictwem jego obserwatorów oraz regularnego składania sprawozdań właściwej komisji parlamentarnej; w tym kontekście przypomina Komisji o instytucjonalnych zobowiązaniach złożonych przed Parlamentem we wrześniu 2006 r. przez komisarza Frattiniego, który zapewnił o pełnej współpracy Komisji z Parlamentem podczas jej prac na konferencji haskiej;
37.
zachęca Komisję do odgrywania w pełni swojej roli w pracach konferencji haskiej; nalega, żeby Komisja podjęła działania zmierzające do ratyfikowania przez Unię konwencji haskiej z dnia 19 października 1996 r. w sprawie ochrony dzieci;
38.
postanawia powołać międzyparlamentarne forum poświęcone pracom konferencji haskiej; uważa, jedynie tytułem przykładu, że promowanie przez konferencję haską niezależności stron w międzynarodowych stosunkach umownych ma tak poważne konsekwencje z punktu widzenia możliwości odchodzenia od wiążących przepisów, że uzasadnione jest debatowanie i refleksja nad tą kwestią na międzynarodowych forach demokratycznych;
39.
zauważa, że Komisja powołała grupę roboczą ds. arbitrażu; przestrzega Komisję przed przyjęciem jakiejkolwiek inicjatywy legislacyjnej w tym obszarze bez przeprowadzenia otwartych konsultacji z jednoczesnym pełnym zaangażowaniem Parlamentu Europejskiego; wzywa Komisję do zagwarantowania, że przedstawiciel właściwego organu parlamentarnego będzie zaproszony do udziału we wszystkich tego rodzaju grupach roboczych i uważa, że - bez naruszania prawa Komisji do podejmowania inicjatyw - Parlament Europejski powinien mieć prawo do wyznaczania członka lub członków tego rodzaju grup roboczych w celu zagwarantowania, że są one rzeczywiście reprezentatywne;
40.
podkreśla potrzebę zapewnienia wzajemnego uznawania dokumentów urzędowych wystawionych przez poszczególne administracje krajowe; z zadowoleniem przyjmuje działania Komisji zmierzające do umożliwienia obywatelom korzystania z praw do swobodnego przemieszczania się i zdecydowanie popiera projekty umożliwiające wzajemne uznawanie skutków aktów stanu cywilnego; wzywa do dalszych działań ograniczających stawiane obywatelom przeszkody w korzystaniu z prawa do swobodnego przemieszczania się, zwłaszcza w zakresie dostępu do świadczeń socjalnych, do których mają prawo, a także w dziedzinie prawa do głosowania w wyborach lokalnych;
41.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
______

(1) Dz.U. C 285 E z 21.10.2010, s. 12.

(2) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0242.

(3) Dz.U. C 250 E z 25.10.2007, s. 99.

(4) Dz.U. C 87 E z 1.4.2010, s. 21.

(5) Rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych, Dz.U. L 12 z 16.1.2001, s. 1.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024