Szczegółowy tryb nadawania Krzyża Armii Krajowej i Krzyża Batalionów Chłopskich oraz wzór i szczegółowy tryb nadawania Krzyża Narodowego Czynu Zbrojnego.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 10 listopada 1992 r.
w sprawie szczegółowego trybu nadawania Krzyża Armii Krajowej i Krzyża Batalionów Chłopskich oraz w sprawie wzoru i szczegółowego trybu nadawania Krzyża Narodowego Czynu Zbrojnego.

Na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 16 października 1992 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy (Dz. U. Nr 90, poz. 451) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Tryb nadawania Krzyża Armii Krajowej, Krzyża Batalionów Chłopskich oraz Krzyża Narodowego Czynu Zbrojnego

§  1.
1.
Wnioski o nadanie Krzyża Armii Krajowej, Krzyża Batalionów Chłopskich oraz Krzyża Narodowego Czynu Zbrojnego, zwanych dalej "odznaczeniami", przedstawiają Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej:
1)
Minister Obrony Narodowej - dla obywateli polskich zamieszkałych w kraju oraz
2)
Minister Spraw Zagranicznych - dla obywateli polskich zamieszkałych za granicą oraz dla cudzoziemców.
2.
Organy wymienione w ust. 1, zwane dalej "wnioskodawcami", przedstawiają wnioski z własnej inicjatywy lub z inicjatywy stowarzyszeń kombatanckich.
§  2.
Organem wykonawczym Prezydenta prowadzącym prace związane z nadawaniem odznaczeń jest Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej "Kancelarią".
§  3.
1.
Wnioski o nadanie odznaczeń sporządza się na formularzach, których wzory stanowią załączniki nr 1, 2 i 3 do rozporządzenia.
2.
Do wniosków wnioskodawca dołącza wykaz, którego wzór stanowi załącznik nr 4 do rozporządzenia. Nazwiska osób umieszcza się w wykazie w porządku alfabetycznym.
3.
Do wniosków o nadanie odznaczeń pośmiertnie sporządza się wykaz odrębny.
§  4.
Wnioski o nadanie odznaczeń przedstawia się Prezydentowi nie później niż na dwa miesiące przed przewidywanym przez wnioskodawcę terminem wręczenia odznak odznaczenia.
§  5.
Wnioski oraz dokumenty, o których mowa w § 3, sporządzone z uchybieniem przepisów rozporządzenia, mogą być przez Kancelarię zwrócone wnioskodawcy do uzupełnienia lub ponownego sporządzenia.
§  6.
1.
Kancelaria przekazuje wnioskodawcy odznaki nadanych odznaczeń oraz legitymacje w celu ich wręczenia - w imieniu Prezydenta - osobom odznaczonym.
2.
Odznaki odznaczeń powinny zostać osobom odznaczonym wręczone w ciągu trzech miesięcy od daty podjęcia przez Prezydenta postanowienia o nadaniu tych odznaczeń.
§  7.
Osoba odznaczona otrzymuje nieodpłatnie odznakę nadanego jej odznaczenia wraz z legitymacją, której wzór stanowi załącznik nr 5 do rozporządzenia.
§  8.
W przypadku podjęcia przez Prezydenta decyzji o pozbawieniu odznaczenia w trybie art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach, Kancelaria wzywa osobę, która została pozbawiona odznaczenia, do zwrotu odznaki tego odznaczenia wraz z legitymacją.
§  9.
W przypadku utraty odznaczeń na skutek prawomocnego orzeczenia przez sąd kary dodatkowej pozbawienia praw publicznych lub orzeczenia przez Trybunał Stanu kary utraty odznaczeń, Kancelaria wzywa osobę, wobec której karę tę orzeczono, do zwrotu odznak utraconych odznaczeń oraz legitymacji.
§  10.
1.
W przypadku zgubienia lub zniszczenia odznak posiadanych odznaczeń, Kancelaria na prośbę osoby odznaczonej może ponownie wydać odznakę nadanego jej odznaczenia. Ponowne wydanie odznaki odznaczenia następuje za zwrotem kosztów jej wytworzenia.
2.
Przepis ust. 1 ma odpowiednie zastosowanie w przypadku zgubienia lub zniszczenia legitymacji posiadanego odznaczenia. Wówczas Kancelaria może wydać wtórnik legitymacji, którego wzór stanowi załącznik nr 6 do rozporządzenia. Wydanie wtórnika legitymacji następuje nieodpłatnie.
3.
O ponowne wydanie odznaki odznaczenia oraz wtórnika legitymacji może wystąpić również członek najbliższej rodziny osoby odznaczonej.

Rozdział  2

Wzór odznaki Krzyża Narodowego Czynu Zbrojnego

§  11.
1.
Odznaką Krzyża Narodowego Czynu Zbrojnego jest krzyż równoramienny o ściętych rogach ramion, srebrzony, oksydowany. Na środku krzyża na tarczy umieszczony jest orzeł według wzoru obowiązującego w Wojsku Polskim w 1939 r. Na ramionach poziomych krzyża umieszczone są daty "1939 - 1945", na ramionach pionowych zaś wypukły miecz skierowany ostrzem w dół. Na pionowym górnym ramieniu krzyża pod rękojeścią miecza umieszczony jest napis "NSZ". Na odwrotnej stronie krzyża na środku umieszczona jest tarcza i na niej napis "NARODOWY CZYN ZBROJNY". Na poziomych ramionach krzyża umieszczone są napisy: "ZJ" i "NOW". Na pionowym dolnym ramieniu krzyża umieszczony jest napis "NZW". Wymiar krzyża wynosi 40 mm.
2.
Krzyż zawieszony jest na wstążce szerokości 36 mm z pionowym paskiem biało-amarantowym szerokości 5 mm pośrodku i pionowymi paskami: czarnym szerokości 4 mm, zielonym szerokości 10 mm i czarnym szerokości 1,5 mm po obu stronach paska biało-amarantowego.
3.
Wzór rysunkowy odznaki krzyża Narodowego Czynu Zbrojnego stanowi załącznik nr 7 do rozporządzenia.

Rozdział  3

Przepis końcowy

§  12.
Rozporządzenie wchodzi w życie w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 16 października 1992 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy.

ZAŁĄCZNIKI

(pominięte)

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1992.90.454

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowy tryb nadawania Krzyża Armii Krajowej i Krzyża Batalionów Chłopskich oraz wzór i szczegółowy tryb nadawania Krzyża Narodowego Czynu Zbrojnego.
Data aktu: 10/11/1992
Data ogłoszenia: 08/12/1992
Data wejścia w życie: 23/12/1992